HERMAN NYPELS
De Nieuwe Texelsche Courant
Gemeenteraadsverkiezing 1331.
Transpireerende
Woensdag 17 Juni 1931
44s'8 Jaargang
No 4539
Van week tot week
Examen gedaan
en niet geslaagd
Waarschuwing!
AANBEVOLEN ADRES
Den Helder.
Texelsche Berichten
mm a mm mm mm mm m
voor Heeren- en Kinderkleeding GEMAAKT of NAAR MAAT
Kleedingmagazijn
Wij leveren U in lagere, midden en betere prijzen. Alles met garantie van
soliditeit en goede pasvorm.
Specialiteit in hoeden, overhemden en ondergoederen.
Illllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllll
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UI TG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 ct.;
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs.4ct.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer y2 uur later.)
17 18 19 20 21 22 23 Juni
10,22 11.04 11.48 12,37 1,03 1,57 2.55
LICHT OP
RIJWIELEN en RIJTUIGEN 9.52
Stremming verkeer.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt ter openbare kennis, dat ten be
hoeve van de werken tot verhooging en
verzwaring van de Rijkszeewering de rij
weg op en langs de kruin van de Rijks
zeewering langs het dorp Oudeschild van
15 Juni a.s. tot 1 Januari d.a.v. vooralle
rijverkeer zal zijn gesloten.
Texel, 12 Juni 1931.
De Burgemeester voornoemd
R. P. KEIJSER Cz., Lo.-B.
Zaterdagavond.
Duitsche politici in Engeland.
De afgeloopen week heeft deze groote
internationale beteekenis gehad, dat er 'n
aanvang werd gemaakt met een nieuwe
bespreking van het vraagstuk der herstel-'
betalingen, dat uiteraard weer nauw sa
men hangt met dat der oorlogsschulden
in het algemeen. De leiders der Duitsdie
buitenlandsche politiek, Rijkskanselier dr.
Brüning en de minister van Buitenl. Zaken
dr. Curtius, hebben het week-end door
gebracht op het officieele buitenverblijf
van de Britsche premier, Chequers, en
zij hebben de kans, die het intieme ge
sprek met Mac Donald en Henderson hun
bood, benut om te praten over Duitsch-
lands economische en dus ook financieele
moeilijkheden en over de mogelijkheid om
leniging te vinden door verlaging der her
stelbetalingen die liet Rijk in verband met
het resultaat van de wereldoorlog heeft te
verrichten.
Nog steeds: Betaling oorlogsschulden.
Het spreekt vanzelf, dat de Engelschen
zich tot niets hebben verplicht. Zij konden
moeilijk anders, want de zaak waarover
het gaat, is een internationale aangelegen
heid. Zij raakt b.v. landen als Frankrijk,
België en Italië evenzeer als Engeland, en
in laatste instantie zelfs, misschien vooral,
Amerika, dat immers zulk een hoog per
centage van wat Duitschland betaalt in
direct in handen krijgt. Het doel van het
Duitsche bezoek aan Chequers was dan
ook voornamelijk, de heele kwestie der
herstelbetalingen, die de laatste maal in
den Haag (bij het Youngplan) „defini
tief was geregeld", maar die tengevolge
van de wereldcrisis weer was herleefd,
officieel aan de orde te stellen. Hierin
is men in zoover geslaagd, dat allerwege
de problemen der internationale schuld
regelingen weer druk worden besproken.
Wat gaat er in Duitschland gebeuren?
In Duitschland zelf heeft het bezoek
aan Chequers een ontwikkeling verhaast,
die voor een der gasten, te weten de heer
Curtius, minder prettig dreigt te worden.
De tegenwoordige Duitsche regeering:
heeft tot dusver nog steeds er naar ge-,
streefd, niet om schuldverlaging te vra
gen, zoolang niet van het Duitsche volk
zelt het uiterste is gevergd. De jongstq
noodverordening heeft dit bewezen. Deze
politiek nu vindt geen genade in de oogen
der „nationale oppositie", die dan ook
liever een bruusker optreden in de her
stelkwestie had gezien. Het feit, dat Cur
tius, na zich te Genève al te hebben
neergelegd bij een behandeling van de
tolunie-kwestie door het Permanent Hof,
in Engeland nog daverender is opgetreden,
heeft een stormloop tegen deze bewinds
man doen ontstaan. Zelfs zijn eigen partij,
de Volkspartij, eischt reorganisatie van
de regeering, in de zin van een zwenking
naar rechts. Als deze actie succes heeft,
zal de door de wereldcrisis toch al toe
genomen spanning in Europa zeker niet
minder bedenkelijk worden.
Wat brengt het nieuwe Belgische kabinet?
Het nieuwe Belgische kabinet-Renkin
is deze week met zijn regeeringsverklaring
gekomen. Zij, die nog verwacht hadden
nieuwe klanken te vernemen, zijn bedro
gen uitgekomen. Wat het program van
deze regeering betreft, lijkt zij wel een,
slappere editie van het getuimelde kabi
net-Jasper. Misschien vallen haar be
windsdaden mee. Vooral de Vlamingen
wachten in spanning af.
Per duikboot naar de Noordpool.
De „Nautilus", de duikboot waarmee
Wilkins en zijn mannen deze zomer de
Noordpool hopen te bereiken, begon het
groot avontuur. Reeds is de eerste etappe,
tot Londen bijna afgelegd; tot dusver
is de boot zeewaardig gebleken.
De duikbootramp.
De gevaren, die een onderzeeër bedrei
gen, werden deze week nog eens gede
monstreerd aan de „Poseidon", een En-
gelsch schip, dat in de Chineesche wate
ren verging, waarbij 20 opvarenden het
leven lieten.
Aan alle Texelsche ingezetenen.
Zaterdag 27 Juni Zonnestraaldag.
Reeds direct, na mijn bezoek op Texel,
tot het stichten van een Texelsch „Zonjie-
straaT'-comité, een comité, dat samenge
steld is uit de heeren J. R. Prakken, J.
G. Ph. Pisart, Alb. Backer en G. Joh.
Duinker, viel het mij op, met hoeveel
warmte er direct door verschillende heeren
werd begonnen met de voorbereiding van
de groote dag. Was er in stilte bij ons de
hoop, te zullen slagen op Texel, het werd
spoedig zekerheid. Wij zijn er van over
tuigd, dat Texels „ZonnestraaF'-comité
alles zal doen wat het kan doen. Huni
leuze: „De sterken voor de zwakken" zal
ook de uwe zijn, niet waar?
Wij willen hier met nadruk wijzen op
de Algemeenheid van „Zonnestraal." Op
Godsdienst of Politieke kleur wordt niet
gelet. Iedereen, van welke richting ook,
wordt door de vereeniging „Zonnestraal"
geholpen. Texelsche vriendinnen en vrien
den. Als men op Zaterdag 27 Juni een
„Zonnestraal"speldje te koop aanbiedt,
zult gij er zeker een koopen. Door u een;
klein offer te getroosten, helpt gij, „ster
ken" de „zwakken" het leed te verzachten.
Maar gij helpt niet alleen hen, gij helpt
ook uzelf. De besmettingskansen worden
daardoor voor u ook minder. Laat op
Texel Zaterdag 27 Juni de Zon der offer
vaardigheid stralen.
Het is voor de nazorg der T.B.C.-
patiënten.
JAN MENS,
secr. comité „Den Helder."
Propaganda-meeting S.D.A.P.
Zondagmiddag had met het oog op de
a.s. raadsverkiezing een propaganda-mee
ting plaats in het Park, georganiseerd
door de afd. Texel van de S.D.A.jP. en
opgeluisterd door muziek van Helders
Fanfarecorps (dir. Th. C. Lugtenburg).
Omstreeks half tien kwamen de muzikan
ten, door tal van geestverwanten verge
zeld, te Oudeschild aan, waar zij door
Texelsche partijgenoot-en werden verwel
komd.
Het weer was de propagandisten gun
stig. Er stond vrij wat wind, maar een,
heerlijk zonnetje maakte alles goed. En
anders zorgde het muziekcorps er wel
voor, dat de stemming niet te wenschen,
over liet.
Te twee uur 'smiddags nam de meeting
in het Park een aanvang. Er werd een
vrijwillig entree van 15 ct. gevraagd. Al
vorens de heer De Zwart, wethouder van'
de gemeente Den Helder te spreken aan
ving, bracht Helders Fanfare eenige num
mers ten gehoore, o.m. „Aan de strijders"
en „Morgenrood" van Otto de Nobel,
„Tervaete" van Gasia en „Flambouw"
van Meyerbeer. We behoeven er niet over
uit te wijden. We kennen de directeur en
weten wat hij met zijn corps presteert.
Er werd aandachtig geluisterd en ferm:
geapplaudiseerd.
De hoofdschotel was de rede van de
heer De Zwart, die we hier ijl korte
trekken zullen weergeven.
Spreker werd ingeleid door de heer Jb.
Bruin, voorz. van de afd. Texel, die in
het biezonder waarschuwde tegen stem-
menversnippering, tegen toegeven aan
persoonlijke ideeën. Hij raadt te stemmen
op de S.D.A.P. en vraagt de aandacht,
voor de heer De Zwart, die over „Ge
meentepolitiek" zal spreken. (Applaus.)
De heer De Zwart vangt aan met op te
merken, dat hij op zijn wandeling door
den Burg langs een heerenhuis kwam, met
een bordje „niet thuis". De menschen wa
ren echter wel thuis. Dit vooral herinnert)
hem aan het tijdperk in de vaderlandsche
geschiedenis, waarin de gezeten burgerij
eveneens „niet thuis" gaf, wanneer het]
de invoering van algemeen kiesrecht ging.
Met alle macht heeft de S.D.A.P. voor
dit kiesrecht gestreden. Slechts schoor
voetend vielen de burgerlijke partijen haar
bij. Eerst kwamen de Vrijz. Dem. Die
wilden echter de bedeelden uitsluiten, om
dat die anders te veel van staats- of ge
meentekas konden gaan profiteeren. Maar
welke bedragen worden niet verslonden)
door onderwijs, dat anderen aan een
mooie maatschappelijke positie helpt
(doctor, ingenieur, enz.?) Daarbij verge
leken, krijgt de bedeelde maar een enkele
grijpstuiver. Eerst toen de S.D.A.P. krach
tiger, het Ned. Vakverbond machtiger
werd, eerst toen kon het alg. kiesrecht
veroverd worden. Toen stapten ook de
felste tegenstanders aan boord van de
arke Noachs om niet in de roode vloed
onder te gaan.
Voor de Texelsche raadsverkiezing zijn
13 lijsten ingediend; twaalf hiervan vor
men schakeeringen van burgerlijke aard
en speculeeren op de mogelijkheid, ons
machtswapen, het alg. kiesrecht, tegen
onszelf te gebruiken. Dit is het meest;
iinmoreele in deze strijd. Zonder alg.
kiesrecht, waar juist de S.D.A.P. zoo voor
streed, zouden er zooveel lijsten niet zijn..
Men had dan niet eens voldoende hand-
teekeningen kunnen krijgen. Wel zeven
van de 13 lijsten danken zoo hun bestaan
aan de S.D.A.P. Zij speculeeren op de
onwetendheid van hen, die op politiek-
staatkundig terrein niet zoo goed thuis
zijn.
Zoolang de arbeider geen stem in het
kapittel had, werd er bitter weinig voor
hem gedaan. Maar sinds de S.D.A.P. wint
aan macht en invloed, groeit de liefde
voor de arbeidersklasse bij de burgerlijke
partijen meer en meer. Toen Troelstra
zich in 191S verstoutte een paar biezon-
dere woorden tot de regeering te richten
en men bevreesd werd, dat de revolution-
naire beweging in Duitschland naar hier
zou overslaan, werd het een ware wed
loop in democratie: 8-urendag, staats
pensioen, sociale maatregelen op het ge
bied van onderwijs, woningbouw, enz.
Verbetering van ons belastingstelsel met
zijn hooge indirecte lasten werd in uit
zicht gesteld. Maar ten onrechte be
weerde de heer Treub in de Flaagsche
Post, dat rose krantje, dat hij altijd aan
de zijde van de S.D.A.P. had gestaan.
Nu, 13 jaar later echter, heeft dereactiei
in Nederland weer de kop opgestoken als
gevolg van de wereldcrisis: de belasting-
schroef wordt zwaarder aangedraaid,
wordt de strijd tegen de arbeiders ver-i
scherpt. Aan de eene kant zien we op-i
hooping van miljarden en overproductie,
aan de andere kant een afdwalen van 'n
massa middenstanders naar een prole-
tariërsbestaan doordat zij de strijd tegen
de grootmachten niet kunnen volhouden.
Naast partijen als Vrijh. Bond, Anti-
Rev., Chr. Hist, dingen eenige groepjes,
naar een raadszetel. Die denken: als ons
haantje koning kraait, is het ei van,
Columbus ontdekt en komt vanzelf de
betere toestand, waarvan we droomen. De
reactie lacht om die verdeeldheid, want zij
spint er garen bij. In geen geval dus op
die onbeteekenende groepen stemmen.
Aan wie zouden de candidaten verant
woording moeten afleggen? Vier jaar zul
len ze dobberen als een notedop op dö
oceaan, geslingerd van de eene kant naar
Kennis voldoende, maar te nerveus ge
weest. Waarom niet tijdig Mijnhardt's
Zenuwtabletten gebruikt? Hierdoor blijft
men kalm en helder van geest. Ze zijn,
verkrijgbaar bij Apoth. en Drogisten in
kokers van 75 cent.
min min mm mm mm mm
Ter kennis van alle Texelsche kiezers en
kiezeressen wordt gebracht, dat het mee
nemen van de oproepingskaart (met de
namen van alle candidaten aan de achter
kant) naar het stembureau vereisdit is.
Vergist u niet.
Wie de oproepingskaart thuislaat en in
plaats daarvan de gele kaart (aan één
kant bedrukt) meeneemt, zal de oproe
pingskaart moeten halen, alvorens aan de
stemming te kunnen deelnemen.
de andere kant. Zij hebben geen pro
gram en draaien als een tol in het rond.
Daaraan mag Texels belang niet worden
opgeofferd. Stemt dus op een georgani
seerde partij. Arbeiders moeten de S.D.
A.P. stemmen, evenals zij het partijblad
der S.D. moeten lezen. Neutrale bladen
zijn anti-socialistisch. De arbeiders zijn
niet ineens rood. Fel moet gestreden wor
den tegen het bolwerk der onwetendheid,
maar steeds talrijker toch wordt 't aantal
van hen, die opkomen voor beter arbeids-
en levensvoorwaarden. Verdubbelt het
aantal roode stemmen (tweemaal S00)de
burgerlijke .partijen vallen dan om van de
schrik en zullen trachten het socialistisch
program in vervulling te doen gaan. llc
beloof niet, dat ge met eten beste rood©
Raad naar het land van beloften gaat. En
zal voor gewerkt moeten worden. De
Raad heeft een schoone taak. Aan de ar
beiders de gelegenheid om die te vervul
len tot verwezenlijking van ons ideaal:
een socialistische gemeensohap. Wat zien
we thans? Graan wordt in locomotieven
verbrand, koffie in zee geworpen of op
andere wijze vernietigd, krenten bij dui
zenden tonnen weggesmeten. Hoeveel mis-
deelden snakken er niet naar? Vele ar-<
beiders, die in dekenfabrieken werkzaam
zijn, hebben nauwelijks een vod om onder
te slapen .terwijl in de magazijnen groote
voorraden onaangeroerd liggen. Zoo'n
maatschappij is krankzinnig. Aan de ar
beiders de taak om een betere samenleving
op te bouwen. De huidige crisis moet de
kapitalistische maatschappij ten onder
brengen. De arbeiders moeten dit proces,
bespoedigen. Vraagt aan de raadscandida-
ten: wat zijn uw idealen, uw programma
punten? Veelal komen ze met leege han
den. Stemt op een der candidaten
van lijst 13, op de S.D.A.P. Dan wordt
ook hier de weg gebaand naar een mooier,
beter, gezonder samenleving, waarin geen
persoonlijke belangen op de voorgrond
treden, doch slechts dóór allen en vóór
allen gearbeid wordt.
Hiermee eindigt spr. Zijn rede wordt
door luid applaus beloond. De heer Jb.
Bruin brengt hem dank en verzoekt nog
maals met aandrang op no. 1 van lijst
13 te stemmen. Van de gelegenheid tot
debat wordt geen gebruik gemaakt.
Naar schatting waren 450 a 500 per
sonen in het Park aanwezig.
oksels en voeten
behandele men met Purolpoeder. Dit is
het meest afdoende middel daarvoor.
Purolpoeder
kost 45 en 60 ct. per bus en is evenals;
Purol verkrijgbaar bij Apoth. en Dro
gisten.
Lammerenmarkt.
De lammerenhandel vlotte Maandag
minder goed clan de vorige week. Door
elkaar waren de prijzen zeker wel een
gulden lager dan vorige week.
DE WESTEN.
Een luchtballonnetje uit Frankrijk.
Door Jan Schrama, Dennen, is Maan
dag in de Westen een luchtballonnetje-
gevonden, dat daar neergestreken was.
Het bleek afkomstig van een feestcomité
te Vieux-Lille, in 't noorden van Frank
rijk. Of de vinder beloont wordt, moet
worden afgewacht. De aangehechte kaart
is opgezonden.
DE COCKSDORP.
Een pauselijke onderscheiding.
Bij gelegenheid van zijn zilveren jubi
leum als R.K. Parochiaal Armmeester is
onze plaatsgenoot, de heer M. W. de
Graat, door Z.H. de Paus begiftigd met
het gouden kruis „Pro Ecclesia et Pon-
tifice."
TEXELSCHE COURANT