De Nieuwe Texelsche Courant
No 4571 45s,e Jaargang. Woensdag 7 Oct. 1931
Gemeenteraad
van Texei
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huls gelezen.
TEXELSCHECOURA
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 ct.;
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4ct.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nain. ongeveer ys uur later.)
7 8 9 10 11 12 13 Oct
4,16 5.45 6.46 7,33 8,12 8,51 9.30
LICHT OP
RljWlELEN en RIJTUIGEN 6.03
Zitting van Zaterdag 3 Oct. 1931,
aanvangende te 3.10 uur n.nr.
Voorz.: de heer W. B. Oort, burge
meester.
Secr.: de heer C. Jonker, gem.-secr.
Tegenwoordig alle leden.
De voorz. opent en verzoekt de secr.
lezing der notulen, welke onder dankzeg
ging onveranderd worden goedgekeurd.
Geheime vergadering.
Hierna gaat de raad op voorstel van
de voorz. over tot een geheime vergade
ring (3.25—3.45 uur.)
Daarna wordt aan de orde gesteld punt
1. Ingekomen stukken. Mededeelingen.
De voorz. doet mededeeling van
a. Proces-verbaal van de opneming van
kas en boeken van de gem.-ontvanger op
26 September. In kas moest zijn en was
1 1673.041/2.
b. Verzoek van Alg. Weeshuis om tijde
lijk te mogen opnemen mej. G. Langeveld-
Krampe met haar twee kinderen van resp.
2 jaar en enkele maanden oud. Gedurende
die tijd zal zij als dienstbode behulpzaam
zijn. Idem om tijdelijk te mogen opne
men het 11-j. zoontje van de heer L. van
Kooten, wiens vrouw in het ziekenhuis
ligt. (Beide verzoeken worden zonder dis
cussie ingewilligd.)
c. Schrijven de afd. Texel der Ned.
Ver. van Koffiehuishouders, enz., onder
teekend 'door de heeren J.Kikkert, voorz.,
en R.Kikkert, secr., met het verzoek bij de
heffing van personeele belasting als
zijnde onbillijk het billard als grond
slag te willen schrappen. Tal van gemeen
ten deden dit reeds. Het zal Texel wei-,
nig nadeel opleveren en het rechtsgevoel
van adressante bevredigen. De voorz.
stelt voor dit stuk om prae-advies in
handen van B.enW. te stellen. Dit jaar
zal aan het verzoek geen gevolg kunnen
worden gegeven, want de begrooting 1932
is al gereed en ook zou goedkeuring
door de Kroon noodig zijn.
d. Verzoek van de Bond v. Ned. On
derw., enz. inzake het vervolgonderwijs
(zie vorig nr.). In Oct. 1930 werd eet!
dergelijk verzoek afgewezen wegens de
op komst zijnde cursuswet, maar tot
heden is daar niets van bekend. Het stuk
is onderteekend door de dames J.Koop
man en J.W.Dros en de heeren H.Klimp,
R. Kelderhuis, H. J. Kraai, J. P. Rond en
C. A. Keijser. De voorz. deelt mee, dat
de Cursuswet in 1932 wel komen zal. In
den Hoorn bedraagt het aantal leerl. voor
vervolgonderwijs 17, Oudeschild 15, de
Koog, den Burg en Zuid-Eierland 12,
Oosterend één, de Waal niet één, Midden-
Eierland en Oost zonden geen bericht.
B.enW. stellen voor op het verzoek af
wijzend te beschikken. Wel zullen de be
treffende bepalingen zoo soepel mogelijk
worden toegepast.
2. Vaststelling suppletoir kohier hon
denbelasting voor 1931.
Vastgesteld op f 56.
3. Aanbieding begrooting Algemeen
Armbestuur voor 1932.
De begrooting sluit met een bedrag van
112430.37 in ontv. en uitg. Ze wordt
in handen gesteld van de heeren Leber,
Parlevliet en Bruin.
4. Idem gemeentebegrooting voor 1932,
Ze sluit in ink. en uitg. met f350819.20:
Wat de kapitaaldienst betreft met
122789.50. Comm. van onderzoek de
heeren Lap, S.Keijzer en Dogger. De
voorz. verzoekt de raad eventueele op- of
aanmerkingen naar aanleiding van de be
grooting liefst een week voor de volgende
vergadering schriftelijk bij hem in te die
nen. Anders kan op vragen niet worden
geantwoord. Het zouden toch ook maar
losse, niet overdachte vragen zijn. Noode-
loos oponthoud zou het gevolg zijn. Dhr
De Graat vraagt ot ook algemeene be
schouwingen op papier zouden moeten
worden gesteld, waarop de voorz. beves
tigend antwoordt. Dat kan een grondige
behandeling bevorderen.
5. Ontslag-aanvrage J. R. Prakken als
schoolarts.
Eervol verleend ingaande 1 Oct.
6. Benoeming schoolarts.
B.enW. bevelen de opvolger van dokter
Prakken, de heer S.R. Vellenga, als school-
aan. Dhr Dogger vraagt dan: Gaat dat
zonder oproep van sollicitanten? Dat is
een klap in het gezicht van dokter Helle-
ma, die hier 7—8 jaar werkzaam is.
Voorz.: Wij meenen dat de opvolger van
dokter Prakken daarvoor in aanmerking
komt. Men kan echter ook een andere
meening hebben. De kwestie is in het
college van B.enW. scherp ter sprake
gebracht. Er bestond geen uniformiteit.
Dhr De Graaf: We mogen toch buiten
de aanbeveling omgaan? Is het gewenscht
dokter Vellenga, nog zoo kort hier werk
zaam, al een vaste aanstelling te geven?
Voorz.: Het instituutSchoolartsen
wordt spoedig geregeld. Als we geeni
schoolarts meer noodig hebben, kan met
een ontslag worden verleend. Het is een
tijdelijke benoeming. - Dhr Parlevliet:
We kennen dokter Vellenga niet en dok
ter Hellema wel. Mogelijk echter, dat
dokter V. net zoo goed of zelfs beter is.
Weth. Keijser: Destijds is dokter Bos
wijk dokter Wagemaker als gemeente-arts
opgevolgd en later dokter Prakken dokter
v.d. Vegt als schoolarts. Daarom meenden
wij, wethouders., dat dokter Vellenga nu
voor schoolarts in aanmerking moest ko
men. Voorz.: Maar u verzuimt op te
iherken, dat destijds dokter Hellema er
nog niet was. Volgens mij moest hij tot
schoolarts worden benoemd. Met zijn
compagnonschap met dokter Boswijk heb
ben we niets te maken. Zoowel dokter
Hellema als Prakken komen in Ooster
end. Weth. Keijser: Ik zou het een be-
leediging voor de nieuwe dokter vinden.
Het zou inbreuk maken zijn op het ver
leden. Overigens trek ik geen partij.
Dhr Dogger: Ik heb een andere meening.
Als je geen betrekking hebt, zou je dan
geen kans maken ook. Dhr Henkes: Ik
deel de meening van Weth. Keijser niet.
Toen was er geen keus. Weth. Keijser:
Destijds hebben de dokters Boswijk en
Hellema de praktijk gedeeld. Dhr Lap,
die het woord heeft gevraagd, trekt het
weer in, zeggende: Er is al te veel over
gepraat. Weth. Keijser: Er moest
heelemaal niet over gepraat worden.
Dhr Dogger: Je kunt niette veel praten.
Laat ons anders maar opduvelen. Ik
spreek waarover ik meen te moeten spre
ken en anders ontneemt u me het woord
maar.
Er wordt gestemd en dokter Vellenga
wordt met negen van de 13 stemmen be
noemd (dhr Hellema één, blanco drie).
7. Benoeming leerares in Engelsche taal
aan de Zeevaartschool.
Mevr. Vis-Visser wordt wederom voor
een jaar herbenoemd.
8. Benoeming hoofd der o.I. school te
Midden-Eierland.
Voordracht zie vorig nr.
Benoemd met alg. stemmen dhr C. M
Plomp, te Rotterdam.
9. Heffing van reinigingsrechten.
B.enW. stellen voor de reinigingsdienst
voor heel de gemeente te reorganiseeren,
De kosten zullen bedragen: ophalen huis
vuil den Burg f 1625, taecaliën den Burg
1925, huislvuil buitendorpen (dat, om de
daar toch al hooge kosten, gereed gezet
moet worden) f1125, faecaliën Oude
schild en Oosterend f700. Totaal f4375,
waarvan f3000 door de betrokkenen zou
den moeten worden opgebracht. Buiten
den Burg, Oudeschild en Oosterend oor-
deelen B.enW. het ophalen van faecaliën
minder noodzakelijk wegens het landelijk
karakter der buitenjdorpen. De kosten zul
len bedragen: voor het weghalen, ledigen
en plaatsen van privaattonnen, eenmaal per
week f3.-; 2x f5.-; voor huisvuil idem
Voor andere diensten, b.v. het weghalen
van afvalstoffen uit werkplaatsen, tuin-
vuil, etc., per bak van 40 L. f 0.10; indijen,
gereedgezet 10.05. Voor hier niet ge
noemde diensten voor elke persoon per
halt uur ot gedeelte f 0.50 (indien al
leen tusschen zonsopkomst en zonsonder
gang f0.25). Voor gebruikmaking hand
wagen per uur ot gedeelte f 0.25voor
een ander voertuig per uur ot gedeelte
10.75. B.enW. kunnen onvermogenden (be-
lastb. ink. minder dan f700) vrijstelling
verleenen en minvermogenden (belastb.
ink. tusschen f7001250) de helft kwijt
schelden.
Dhr De Graat opent de discussies:
Wij hadden deze verordening verwacht.
Ze heeft mijn volle instemming. Dhr
Henkes: In groote trekken ga ik er mee
accoord, maar van f 16.per week kan
men toch weinig hieraan betalen, vind ik.
Ik zoiu de grens van f700 op fSOO bren
gen. Weth. Keijser pleit voor f700.
Zoo noodig geven B.enW. vrijstelling.
Op een vraag van dhr Parlevliet naar
de opbrengst van de mest, antwoordt de
voorz., dat die hoewel gering in de
begrooting verwerkt is. Dhr Lap
vraagt, ot een speciale ambtenaar noodig
wordt, welke vraag door de voorz. ont
kennend wordt beantwoord.
Het voorstel wordt aangenomen z.h.st.
10. Heffing van opcenten op de grond
belasting.
B.enW. stellen voor het aantal opcenten
op de hoofdsom der grondbelasting voor
wat de gebouwde eigendommen betreft
van 40 op 60 te brengen. De verhooging
is noodig om de opcenten van de ge
meentefondsbelasting van 40 op 60 tie.
kunnen brengen en staat verder in ver
band met de eerder geheven gemeente
lijke inkomstenbelasting, welke 1 Mei 1.1.
afgeschaft is. Een mindere belastingop
brengst van f 22500 zal gedekt moeten wor
den. Een gelukkige omstandigheid is, dat
het batig saldo, waarmee de dienst 1932
aanvangt, rond f 3400 hooger is dan voor
1931 werd begroot. Ook mag voor 1932
nog op plm. f5000 aan pi. ink. bel.; over
vorige jaren gerekend worden. Bij verhoo
ging van de opcenten wordt de opbrengst
daarvan over 1932 f2150 hooger geraamd.
De opcenten op ongebouwde eigendom
men blijven 20. Over 1929 hief 70 pet.,
van de 1078 gemeenten 80 opcenten op
de gebouwde eigendommen (het maxi
mum).
Dhr Lap vraagt: Waarom komen B.enW.
reeds voor de behandeling van de begroo
ting met dit voorstel? Op verzoek van
de voorz. licht de gem.-secr. toe: Dit
genenrt omdat we dan vrijheid vinden
straks de opcenten op de gem.-fondsbe-
lasiting op 50 te brengen Dit besluit moet
een maand ot drie eerder worden inge
diend. Dhr Lap: Verhooging van de
grondbelasting beteekent hooger huur.
Dhr C.Jonker: Over 2000 perceelen ge
rekend slechts fl.— per pand. Die ver
hooging beduidt niets.
Het voorstel wordt aangenomen z.h.st.
11. Bijdrage aan de Vereeniging tot be
houd van Natuurmonumenten in de
kosten van aankoop van broedterrei-
nen in Waal-en-Burg.
B.enW. stellen voor behoudens goed
keuring door Ged. Staten f 500 bij te
dragen, omdat hier een plaatselijk belang
wordt gediend. Texel mag zich niet afzij
dig houden. Bij de bepaling van de
grootte van het bedrag namen B.enW. tot
uitgangspunt het gekapitaliseerde verlies,
dat de exploitatie van de terreinen de
Vereen, oplevert, hetwelk vrij belangrijk
zal zijn. (Zie vorige nrs.)
Dhr Kikkert opent het vrij uitvoerig
debat over dit voors/tel: Ik vind f500 vrij
hoog voor 36 H.A., waarvoor f30.000
wordt gevraagd. 1 18000 is knap betaald.
De eigenaars ontvangen te veel. En als 't
nu nog arme menschen waren
Weeshuis, Doopsgez. Gemeente, enz. It
zou jaarlijks t20 willen geven, f500 is
ongemotiveerd. Ook zonder aankoop zou
Texel niet vogelloos zijn. Ook niet bij be
maling. Zie de P.H.-polder met de Petten
en het Noorden met de Bol. De Geul,
breidt zich nog uit. Ik ötem tegen.
Voorz.: Ik hoop .aat niet meer leden er
zoo over denken, tiet is moeilijk eensge,
zindheid te bereiken. Er zijn wel perso
nen, die wat zij teveel ontvangen, voor het
goede doel willen afstaan. De beoordee-
ling van de waarde van de broedplaatsen
moeten we maar aan ornithologen over
laten. Wij meenen een steentje te moeten
bijdragen, f20 per jaar is de rente van-
1500 a 4 pet. Dhr Kikkert: Ik zou tot
wederopzegging geven. De voorz. ver
volgt: Winterswijk schonk voor zijn na
tuurmonument de helft van -de noodige
t 20.000. Oosterwijk f 20.000 van de
150.000. Heilo een ton voor zijn bos-
schen. Dhr Kikkert: Bosschen zijn
geen broedplaatsen. Wie zich aan een
ander spiegeltEr zijn veel menschen,
die de vogels wel willen opruimen. Neem
b.v. de meeuwen. Dhr Parlevliet:
Maar we moeten toch aanvoelen, dat het
hier een zaak geldt, voor Texel van groot
belang. De Vereen, doet veel voor Texel.
Ik vind 1500 weinig. Wel zijn er heeren
met land in Waalenburg met veel geld,
die de zaak tegenhouden. Ik spreek mijn
afkeuring uit over het feit, dat die men
schen zich nog Texelaar durven noemen.
Dhr Dogger: Deze zaak van algemeen
belang moest ruimer gefinancierd wor
den. !k zou wat verder willen gaan. We
zitten hier in het belang van Texel.
Dhr De Graaf: Ik vind het ongemoti
veerd en onverantwoordelijk in deze tijd
voor dat doel zooveel te geven. Dhr
Epe: Is er nog een recalcitrant eigenaar
die tegenwerkt? W-eth. Keijser: Offi
cieel niet bekend. Het aanbod van mij en
het Weeshuis o.a. is geaccepteerd.
Dhr Epe: Deskundigen hebben het land
geschat, maar één familie neemt er geen
genoegen mee. Een onwillige hond kan
enorm veel last geven. Voorz.: Ik
weet niet, of de heeren nu toegestemd
hebben. Dhr Epe: Ze zouden, hoewel
niet verlegen om wat guldens, de zaak
erg in de war schoppen en het alg. be-
lang in de weg staan. Hoe durven zij zich
Texelaars te noemen? Hun houding ver
dient ernstige afkeuring. Ik heb niet ge
weten, dat er zulke menschen zijn, f500
is niet veel. Denk eens aan de tallooze
vreemdelingen, die om de vogels naar
Texel komen. Ik zou iets meer willen
geven. Dhr Dros: Ik erken het belang
van de vogels, maar ook buiten Waalen
burg ligt nog land. Dhr Parlevliet:
De Vereen, heefteen wereldbekende naam
en heeft voor de polder terecht veel re
clame gemaakt. De gemeente kan maar
weinig betalen. (Dhr De Graaf: Dat was
mijn motiet niet), maar betalen wc niets,
dan geeft dat ons nadeel. - Dhr Dogger:
(tot dhr Dros): De vogels willen niet!
overal broeden. Neem de Plas in de P.H.-
polder. Als je daar bouwen gaat, vertrek
ken ze. Dhr Lap: Hot voorstel heeft;
mijn volle instemming, hoewel het bedrag
laag is. Het gaat om Waalenburg, een-
bron van inkomsten, die niet verwaarloosd
mag worden. Ik hoop, dat het voorstel in
Texels belang met alg. stemmen aange
nomen wordt. Dhr De Graaf: Ik
geloof, dat we de zaak verkeerd bekij
ken. Destijds is aan de V.V.V. f 200 sub
sidie verleend. Nooit is om meer ge
vraagd. En nu komt een rijke instelling
(protesten), welke een natuurmonument
wil koopen om de cultuur te weren. Als
het een internationale aangelegenheid is,
moet ze te Genève behandeld worden.
Ik vind het nu geld weggooien. Je mag
er geen gulden voor geven. Weth.
Keijser: We stellen een matig bedrag voor
Het heele bedrag van f 30.000 wordt een
cadeautje voor Texel. Het slechtste en,
moeilijkst in cultuur te brengen land
wordt gekocht. De prijzen zijn gesteld
in een tijd toen het land meer waard
was dan nu. Een paar eigenaars hebben
de zaak door hun hooge eischen wat be
moeilijkt, maar u doet er goed aan, toch
vóór te stemmen. Dhr Kikkert: Ook
voor d i e tijd vind ik, dat de eigenaars
1 12000 te veel krijgen. Voorz.: 't Is
een voordeelige transactie. We zouden
een belachelijk figuur slaan, als we in
ons Waalenburg geen belang stelden. -
Dhr Dogger: Als we die bron van in
komsten stop zetten, wordt de toestand
nog beroerder. Dhr Kikkert: Het.
is er toch niet rustig meer. U weet niet;
eens, waar de plek ligt. U denkt maar,,
dat Texels wel en wee er van afhangt.
Dhr De Graaf: Ik kom rechtstreeks op
voor het gemeentebelang (protesten) en
wil aant-oonen, dat dit verschillend beoor
deeld kan worden. Ik vraag stemming.
Weth. Keijser: Ik had liever geen
stemming. Dhr De Graaf: Best moge
lijk. Ik wel. U wil nu uw invloed wel aan
wenden, om niet te stemmen, maar ik heb
toch ook recht van spreken? Dflir
Epe: U dient het gemeentebelang niet.
1500 is een luttel bedrag. Gaandeweg
neemt het bezoek aan Texel toe, met 30-
40-50 pet. Het zou voor Texel een
enorme klap zijn, als Waalenburg bij de
reclame niet meer kan worden vermeld.
Weth. Keijser: Wanneer de eigenaars
die hooge bedragen ontvangen, zal de
fiscus daarvan wel een deel aan belas
ting terugvorderen en dat komt de ge
meente weer ten goede (misschien krijgt
ze de f 500 geheel of zelfs meer weer
terug.) Dhr Lap: Ik zou de fiscus,
maar een „Texelsche Courant" sturen.
(Daar wordt reeds een dankbaar gebruik
van gemaakt, naar men ons meedeelde.
Red.) Dhr Parlevliet: Ik zalmaar
niets meer zeggen; ik zou hatelijk worden.
Er wordt nu gestemd. Het voorstel-
wordt aangenomen met 10—3 stemmen.
TEGEN: de heeren De Graaf, Dros en
Kikkert.
RONDVRAAG.
Gemeentebegrooting.
Dhr De Graat vraagt, wanneer de
Comm. voor het onderzoek van -de be
grooting zitting houdt, in verband met
eventueele op- of aanmerkingen, naar
aanleiding van -de begrooting te maken.
De voorz. ziet niet in, wat voor ver
band daartusschen bestaat.
Wegafsluitir
Dhr Dogger: Hoe lang mag men
publieke weg afsluiten? Voorz.-
vraag is positief niet te beantwo/r„
Dhr Dogger: Dan zal ik mii-
scherper stellen. Misschien gor
weer een knuppel in het h
Hoelang mag een corporate*-*
bare weg afsluiten, zonder-
iets wordt gedaan De \v
„Ceres" is al vier weken, Harkebuurt.
wijl er geen bliksem aa'
dat? Zijn de heeren r