Texelsche Courant van Zaterdag 10 Oct 1931
TWEEDE BLAD
PVBOL
Draagt Elkanders Lasten.
ÉÉN WEG
Texelsche Berichten
V -S'W te
Een groene jas,
Een actentasch,
Een stem die need'rig vraagt....
Dat is een beeld,
Dat gauw verveelt
En dra wordt weggevaagd.
,,'k Heb nu geen tijd.
Die narigheid
Hoor je de gansche dag."
Dicht slaat de deur....
En met een kleur
Gaat hij weer voort veracht!
Zoo'n schamel deel
Hebben er veel.
De tijd is heden wreed.
Komt scharen wij
Ons zi] aan zij
En deelen 's naasten leed.
HUIB DE RIJMELAAR.
HEBT GE VIJANDEN?
De man, die geen vijanden heeft, be
hoeft daarop niet prat te gaan, want het
zijn alleen de non-valeurs, die door ieder
een met goedertierenheid worden beje
gend.
1
Het is dan ook volstrekt geen compli
ment als van iemand wordt gezegdHij
'heeft geen enkele vijand"; eerder in
zeker opzicht het tegendeel.,
Vijanden krijgt iedereen, die iets be-
teekent, want vijanden worden, of men
het wil ot niet, gekweekt door rechtscha
penheid, moed, eerlijkheid, principes en
hooge idealen.
Het doet er ook *niet toe of vijanden,
door bovenstaande eigenschappen gemaakt,
booze woorden over u zeggen of lasteren.
Het komt er alleen op aan, dat gij naar
uw eigen overtuiging juist hebt gehandeld.
In deze wereld dient men slechts een
weg te volgen: die, welke het eigen ge
weten, het eigen gemoed en het eigen
verstand aangeven.
een trouwe, bij jong en oud geziente
huisvriend.
NUTSDEPARTEMENT „TEXEL".
Onder leiding van de heer W. B. Oort,
vergaderde Donderdag het Dep. Texel
der Mij. tot Nut van het Algemeen. De
presentielijst werd geteeketnd door 16
leden.
Na opening door de voorz. en lezmg
der notulen door de secr., de heer J. C.
Visser, volgde behandeling van eenigeder
plm. vijftig ingekomen stukken. Van de
de heer A.Wierenga was bericht ontvan
gen, dat hij wegens vertrek ontslag nam
als lid der Nutsbonwstichti;ng. In zijn
plaats werd op aanbeveling van het be
stuur met op een na algemeene stemmen
benoemd de heer G.j.B.Mulder. (De lieer
W. H. Lap, eveneens aanbevolen, be
dankte.) De heer J.C.Visser, aftredend,
werd bij accl. herbenpemd.
Ds. A. Vis bracht een belangwekkend
rapport uit als afgevaardigde ter alge
meene vergadering en stond in het bie-
zonider stil bij de hoogst interessante rede!
van Prof. Fran?o.s, uit Leiden, over de
Volkenbond en de a.s. Ontwapeningscon
ferentie. We komen hierop nader terug.
De voorz. bracht Ds. Vis hartelijk dank
voor de moeite, welke hij zich had ge
troost.
WONINGBOUW te Oudeschild.
Op voorstel van het bestuur der Nuts-
bouwstichting zal worden overgegaan tot
de bouw van een zestal volkswoningen
te Oudeschild, naar een ontwerp van de
heer J. Tiessen. Ze kosten samen plm.;
114000 en worden geplaatst op land van
de fa. Dros en Co. aan de doorgetrokken
weg, bij het pakhuis der fa. C. R. Keij -
ser en Co. Het project is aardig opgezet,
oordeelde de voorz. Beneden woonkamer,
slaapkamer en keuken, boven twee ka
mers. Het ert zal 28 M. diep zijn. Het
worden aldus zeer geschikte woningen
tegen gemiddeld f 3.50 huur per week.
De bouwsom wordt verkregen door tus-
tusschenkomst der gemeente. Het bedrag
wordt afgelost in 50 jaar in annuïteiten
van f776,96. Met aankoop van de grond
is 12000 gemoeid, zoodat in totaal f16000
noodig is. Aa nde exploitatierekening ont-
leenen we: huuropbrengst f1902, (netto
11071); onderhoud zesmaal f35 pier
jaar, grond- en polderlasten zesmaal f 12,
assurantie zesmaal fl.daarbij nog ad
ministratiekosten en onvoorziene uitgaven;
totaal met de jaarlijksche rente en af
lossing 11071.
Er zijn voor deze huizen reeds ^lief
hebbers. Ze zullen dus in een behoefte
Winterlezingen.
De eerste lezing werd bepaald op Maan
dag 26 October a.s. en zal geheel aan
„Ontwapening" gewijd zijn. Op initiatief
van het Hoofdbestuur worden die dag
door het heele land door de (314) depar
tementen „Ontwapeningsavonden' 'belegd,
kosteloos toegankelijk voor iedereen. De
beteekenis van de Volkenbond en de a.;s.
ontwapeningsconferentie (Febr. zul
len dan in het volle licht worden ge
plaatst. Er zullen fragmenten worden
voorgelezen ojm. uit werken van Gustav
Frenssen, „De Predikant van .Poggsee"
(Oorlogsleed), H.G.Wells, „Meneer Brit-
ling", Alb. Schweitzer, „Uit mijn Jeugd",
Remarque, enz. Ter afwisseling zal toe
passelijke muziek ten gehoore worden ge
bracht, misschien speciaal alsnog in te
studeeren zangnummers, of grammofoon
platen op de Columbia Kolster van hotei
„Texel". Het ligt in de bedoeling op deze
avonden een motie te doen aannemen,
waarin de vergadering haar vertrouwen
uitspreekt in de Volkenbond en er bij de
deelnemers aan de Ontwapeningsconfe
rentie met klem op aandringt het daar
heen te willen leiden, dat de conferentie
aan haar doel beantwoordt. Van Ds. Vis
en Ds. Buskes heeft het bestuur reeds toe
zegging van medewerking ontvangen.
Pastoor Van Ruijven bleek daartoe ook
niet ongeneigd. Een bepaalde godsdien
stige of politieke richting zal de avond
niet kenmerken. Het zal een „Ontwape
ningsavond" zijn, welke getuigenis wil af
leggen van vrcdeszin, Volkenbondsver-
trouwen en dus van oorlogsafschuw. Wia
zou daar tegen zijn? Het bestuur ver
wacht, dat de zaal van hotel Texel te
klein zal blijken, in welk geval wellipht
n tweede localiteit in gebruik zal worden
genomen. (Het Nut telt 121 leden). De
voorz. deed een beroep op allen om deze
avond in het biezonder te doen slagen.
Ook de heer W.H.Lap sprak in die zin:
de avond moet lukken. De zaal moet
te klein zijn. Ieder moet meehelpen.
De tweede avond treedt het Gezelschap
Pisuisse op (met o.a. Marijke van Too
ien). Om de hooge kosten (f135) en de
slecht gevulde kas wordt van de ledèn
t0.50 per persoon gevraagd (niet-leden
tl.p.p.). Bij verhindering zal het echt
paar Joh. Schmidt-Tula di Vista komen
(t 80.— plus reis- en verblijfkosten.)
De derde avond komt Gerard Pilger,
uit Amsterdam, die ons „een Chineeschc
avond" zal brengen, mythen en sagen uit
het geheimzinnige Hemelsche Rijk, ver
halen van Chineesche zeden en gewoon
ten, enz., enz. met lichtbeelden. Na de
pauze zal spreker optreden in Chineesch
costuum. (kosten, als Nutsspreker, f25
plus reis- en verblijfkosten.)
Wat er de vierde avond gebeuren zal,
hangt van de financiën af. Misschien op
treden van het Gezelschap Willem Hun-
sche ot lezing met lichtbeelden, welke
laatste door het Hoofdbestuur kosteloos
worden verstrekt.
Hierna volgde sluiting, waarbij de
voorz. O'.m. dank bracht voor de enthousi
aste ontvangst Van de voorstellen in
zake de „Ontwapeningsavond".
Zuivelfabriek „De Eendracht."
Uit het eerste jaarverslag.
Het jaarverslag van de Coop. Zuivel
fabriek „De Eendracht" over het boek
jaar April 1930—1931 is in druk versche
nen. Het is een boekje van 24 blz. meli
voor de leden en verdere belangstellenden
een schat van gegevens; het is omdat
het 't eerste jaarverslag bevat van
biezondere beteekenis en historische
waarde.
Met toestemming van de directeur zij
het volgende er aan ontleend
Het eerste boekjaar werd ontvangen
2,221.071 Kg. melk. (In het thans loo-
pende boekjaar, deelt de directeur mee,
wordt door toetreding van vele nieuwe
leden een nog veel grooter hoeveel
heid verwacht.) Floogste aanvoer op 11
Juni: 9985 Kg.; laagste 19 Febr.: 3025.
Geproduceerd werden: 25363 Kg. boter,
(opbrengst f43179.44), 92502 kazen (waar
van 91114 Ed. 40 plus; opbrengst totaal
1126499.33) en 148643 L. melk (waarvan
82030 L. consumptiemelk, 54019 L. voer-
karnemelk, 9563 L. consumptiekarnemelk,
2762 L. karnemelksche pap; totaai
19918.54). Omtrent kwaliteit en afzet der
producten werden de leden maandelijks
per circulaire ingelicht. Elke week wer
den monsters door het Bondslaboratorium
te Alkmaar onderzocht. Periodiek werd
de bascule door de Bond gecontroleerd.
De directeur pleit voor de toetreding
van meer leden, opdat de kosten per Kg.
melk nog belangrijk verlaagd kunnen wor
den. Thans bedroegen ze f 1.58 per 100
Kg. (waarin begrepen de kosten van
melkvervoer, f4500 voor afschrijving op
't oprichtingskapitaal, f400 voor reserve
fonds, f3773.70 aan rente.) Kon de melk-
aaiivoer van 2.2 miljoen op 3.5 miljoen
Kg. per jaar worden gebracht, de kosten
per Kg. zouden flink kunnen worden ver
laagd.
v|oorzien, zij het niet ten volle. Het voor
stel vond de volle instemming. Er werd
in het geheel niet over beraadslaagd.
Het verslag maakt melding van bedrijfs-
eontrole en busseninspectie, geeft nuttige
wenken voor het verkrijgen van goede
melk en dringt met klem aan op produc
tiecontrole en t.b.c.-bestijding onder het
rundvee.
Aan het verslag zijn behalve de balans
en de exploitatierekening een viertal bij
lagen: overzicht leveranciersrekening, Rap
port financieele commissie, Staat van on
kosten en Lijst van leveranciers met op
gaat der aangevoerde Kg. melk, toege
voegd.
De directeur eindigt het verslag niette
constateeren, dat de uitkomsten over het
le boekjaar bevredigend en zelfs boven
veler verwachting waren. Door een flinke
afschrijving op de oprichtingskosten en
behoorlijke reservevorming is de financ.
toestand belangrijk versterkt. Blijft de
toetreding van leveranciers doorgaan als
thans (10 er uit, 22 er bij), incn zal de
fabriek op de duur moeten uitbreiden. Dat
bestuur en directeur intusschen niet stil
zitten, bewijst het feit, dat thans in be
handeling zijn genomen vraagstukken als
een billijker methode van uitbetaling dei-
melk, productiecontrole en t.b.c.-bestrij-
ding.
Op een enkel punt van algemeen belang
komen we nog terug.
Overzicht wolveemarkten 1—7 October.
Ook de veehandel beleeft slechte tijden,
n de afgeloopen maanden was het
handelsverloop verre van rooskleurig. Hoe
zal het worden, als straks de herfstaan-i
voeren loskomen
Leeuwarden was voor wolvee zeer
slecht en lager. Zwolle was ook stug en
lager, terwijl Utrecht ook zeer flauw was
gestemd. Te Leiden was de stemming iets
vaster voor wat betreft de vette lammeren,
bestemd voor export. De markten Rotter
dam, Sneek en Groningen waren bij kor
ter aanbod misschien ook wel zoo goed,
echter zonder bepaald een hoogeie notee
ring. Purmcrend gaf, bij ruim aanbod,
daarentegen een zeer matig verloop.
DEN HOORN.
Onderbreking stroomlevering
door de T.E.M,
We maken onze abonnees te den Hoorn
attent op de annonce van de T.E.M.
waarin een onderbreking van de stroom
levering op Maandag a.s. wordt aange
kondigd.
SiffiffiEBfflffifflffiffiffi Efifflfflfflfflffifflfflfflffl
EB BRIEVEN OVER TEXELAARS
ffl IN DEN VREEMDE. EB
Over Pater Witte, Missionaris
te Kabaa (O.-Afrika.)
IV.
Het was Pater Witte's taak, de ver
keerde gedachte weg te nemen, volgens
welke opvoeding alleen maar zou dienen,
om je persoonlijke trots te vermeerderen
en om je gelegenheid te geven je boven
je naasten te verheffen. Daarom begon hij
met bescheiden karweitjes. Er waren
leerlingen, die iin Je meening verkeerden',
dat het op school een heerlijk leventje
was en dat stilzitben wel het ergste zou
zijn, wat men je kon opleggen. Zoo was
het ook, want Pater Witte zorgde, dat zij
hun handen Ikonden gebruiken. Hij liet
ze bouwen, de tuin onderhouden, enz.
Er waren er, die teleurgesteld wegliepen.
Maar Kabaa ligt niet aan ean mooie
verkeersweg, doch in het binnenland en
zoo kwamen de scholieren al gauw tot 't
besef, dat het verstandiger was, te blij vent
dan zich te wagen aan een vermoeiende
reis naar huis terug. Tweemaal kwamen
eenigen tegen die handearbeid in verzet,
maar Pater Witte kent zijn volkje, weet
de kracht der zelfbeheersching te benut
ten en is een kenner van de Afrikaanschei
volksaard bij uitnemendheid. Hij kwani
tot de conclusie, dat strenge maatregelen
noodig waren om de inboorlingen, die
aan zijn zorg waren toevertrouwd, te be
hoeden voor het gevaar, dat anders
dreigde. Hij eischte, dat er flink werd
aangepakt en zoo ontwikkelde zich een
verantwoordelijkheidsgevoel, een gevoel
voor orde en samenwerking, welke de
school een hecht fundament hebben be
zorgd. Onder deze omstandigheden
groeide bij zijn leerlingen niet alleen het
zelfrespect en de gehoorzaamheid (een
der eerste lessen voor de jeugd), inaar
zij overwonnen tevens hun afkeer voor
zekere bezigheden, die naar de traditie
en de gewoonte van hun stam niet
met hun mannelijkheid vereenigbaar zou
den zijn.
Het talenvraagstuk een van de groot
ste moeilijkheden bij de pogingen tot
verbreiding van de beschaving in Afrika
deed zich ook in Kabaa gevoelen
Daar vindt men immers leerlingen uit di
verse stammen, die er nagenoeg elk een
eigen taaltje op na houden.
Hoe Pater Witte deze moeilijkheden
overwon, vertellen we de volgende keer.
(Wordt vervolgd.
11*111
Iets is pas mislukt, als u het
opgeeft.
Kingsford Smith.
De Engelsche vlieger, die het record op
het traject Australië-Engeland trachtte te
breken, maar daarin niet slaagde.
Tsjang-Kai-Sjek.
De man, wiens naam in verband met
de Japansch-Chineesche verwikkelingen
nogal eens genoemd wordt. Hij is mo
menteel de baas in China, maar voor hoe
lang?
Charly Chaplin en Gandhi.
De mannen hadden een onderhoud met
elkaar. Veel biezonfders moet er volgens
de dagbladen door hen niet besproken
zijn, maar een biezonderheid is dit onder
onsje van twee zoo geheel verschillende
typen toch wel.
Berenguer.
Dit was eenmaal Spanjes minister-pre
sident. Hij wordt voor de politieke recht
bank gedaagd. En wat is dan het end?
