Samenwerking in
Zuivelbereiding.
Het advies der Commissie.
Een kostbaar bezit
Samenwerking een feit.
erg is, kunnen we, lettende op Gods
Woord, aannemen, dat dit het laatste oor
deel niet is. Immers daarvan wordt ge
zegd, dat het zoo erg zal zijn, dat God
om der uitverkoor'nen wil die dagen zal
verkorten. Zoo erg is het nu nog niet.
Spr. ziet drieërlei crisis. In ons lanjd
op maatschappelijk en politiek terrein.,
Op internationaal gebied en het leven
der volkeren. Ten derde tusschen het
Oosten en het Westen.
Het Gezin.
Spr. neemt als voorbeeld op maatschap
pelijk terrein het gezin. Het gezin wil de
Christen zien als een gemeenschap, door
God ingesteld. Man en vrouw behooren
hierin te leven naar Gods gebod. Aan,
dit gezin heeft God de kinderzegen ver
bonden. We moeten dit vooral als een
zegen blijven beschouwen. Toch is het
deze zegen, die een crisis brengt in het
leven van deze tijd. Spr. geeft voorbeel
den. Stel, daar is een jong gezin. De
man is werkloos. Hoe moet het nu. Ze
aanvaarden 'de ordening Gods, maar ze
weten, niet hoe rond te komen, als het,
gezin nog grooter wordt. Of ook dit,
wat spr. zelf tijdens zijn arbeid in Am
sterdam vernam: Daar is een gezin met
een paai- kinderen. De huisbaas heeft zoo
nu en dan al eens laten voelen, dat het
niet erger moet worden. De huur is reeds*
verhoogd, maar als er nog meer kinderen
komen zal het gezin moeten omzien naar
een ander huis, want de huisbaas ver
huurt geen huis aan groote gezinnen.
Het is gemakkelijk voor een dominee om
te zeggen: „Vertrouw maar op God",
maar ga er zelf maar eens voorstaan.
Dan is daar de strijd tusschen werk
gever en werknemer. Een strijd, die bit
ter gestreden wordt en waarin gemeen
schappelijke schuld is. Zie naar Twente,
waar op dit oogenblik de verhoudingen
bedorven worden eenerzijds door hard
vochtige patroons, en aan de andere kant
door opruiïende communisten, die alles
in de war probeeren te sturen. Onze
wereld is een door en door zelfzuchtige
wereld geworden. De menschen vragen
niet meer naar het belang van de gemeen
schap, maar naar winst. Geld is de
groote waardemeter gewonden. Men,
taxeert iemand niet meer naar zijn gees
telijk bezit, maar alleen naar het geld,
dat hij heeft.
Internationale Crisis.
Over het internationale zal spr. niet
veel zeggen, daar hierover pas in den
Burg is gesproken. Ook hier is een haat
■en een elkander verbijten, dat door en
door goddeloos is. Alles draait er om
het eigenbelang.
Strijd tusschen Oosten en Westen.
Dan is daar de strijd tusschen het
Oosten en Westen, waarvan we iets zien
in de beweging van Gandhi. Hij heeft
het Oosten wakker geschud en een op
lossing moet gevonden worden. Het is
iets, dat ook ons raakt. Geeft nu't Evan
gelie een antwoord op al die vragen?
Als we verwachten, dat het ons een regel
zal geven om naar te leven, op maat
schappelijk, internationaal en koloniaal
terrein, worden we teleurgesteld. Maar
dit kunnen we er uit lezen, dat de wereld
is losgemaakt van haar bestemming. We
zijn onze eigen weg gegaan. Het gezin
hebben we gemaakt tot een zaak van ons
plezier. Het vaderland, dat een gave
van God is, hebben we tot iets van ons
zelt gemaakt, dat we ten koste van an
deren willen handhaven. Willen we voor
de ondergang bewaard blijven, dan naar
Jezus Christus.
Nog niet te Iaat.
Spr. stond verleden week aan het sterf
bed van iemand, die zijn leven verknoeid
had en nu aan de gevolgen daarvan moest
sterven. Maar hij had op het laatst van
zijn leven de Heiland gevonden en hij kon
sterven met de wetenschap, dat hij naar
de Hemel ging. Zoo is het nu ook met
onze wereld. De wereld heeft zichzelf
naar de ondergang geholpen. Maar voor
die wereld heeft God Zijn Zoon gegeven.
God kan uit dat door ons verknoeide
werk nog iets goeds doen voortkomen.
We leven in de Adventdagen. Het „Vrede
op aarde" zaï weé'r spoedig gehoord wor
den. Men wil dat „Vrede" wel eens be»
beschouwen als alleen bedoeld voor de
ziel. Maar wanneer het goed is, zal het
ook vrede brengen tusschen patroons en
arbeiders, tusschen volk en volk, tusschen
blank en bruin. Want waar Jezus komt
wijkt alle vijandschap en eigenbelang.
Met de opwekking, dat ieder op eigen
plaats in praktijk te brengen, eindigt spr
zijn rede. Met dankzegging en het zingen
van vers 3 uit het Gebed des Heeren
werd de vergadering gesloten.'
Het was een leerzame avond. Jammer,
dat door het minder goede weer niet
meerderen konden aanwezig zijn.
V. G.
ffifflfflfflfflfflffifflfflffl II fflfflffiffifflffifflfflffiffi
ffi ffl
ffi „Wij moeten ontwaken en onze ffi
ffl verantwoordelijkheid gevoelen." ffl
ffi -o- ffl
ffi Helpt het misdeelde kind. Koopt ffi
ffi Weidadigheidspostzegels en brief- ffi
ffi kaarten. ffi
8B ffi
ffiffifflfflfflffifflffifflffl II fflffifflfflfflfflffifflffiffi
Met het doel kennis te nemen van en te
beslissen over wat de voorbereidende
Commissie, gevormd door de heeren G.
Nobel, voorz., J. Dokter, secr., C. Kuip,
C. Roeper Mz., C. Roeper Lz. en Joh.
Roeper Jz. inzake „samenwerking in zui
velbereiding" als resultaat van haar ar
beid te boek had gesteld, kwamen de
leden van „De Eendracht" Maandagmid
dag in „De Zwaan" in vergadering bijeen
De bijeenkomst werd geopend door de
heer C. Stoepker, voorz., die de aanwezi
gen welkom heette, in het biezonder de
heeren Nobel en Dokter, en vervolgens de
leiding der vergadering aan de heer Nobel
overdroeg.
Beide besturen slaan toe.
Het is mij aangenaam, zoo vangt de
heer Nobel aan, hier met u te mogen
spreken over samenwerking van de Hoop
en de Eendracht. Ongeveer twee weken
terug maakte onze Commissie een aan
vang met een nauwkeurige bespreking
en overweging van deze aangelegenheiden
deze morgen konden we onze voorstellen
voorleggen aan de besturen van beide
fabrieken. Het is ons een groote voldoe
ning te kunnen meedeelen, dat ons rap
port door beide besturen met algemeene
stemmen is aanvaard. Wij hopen en ver
trouwen, dat u tot hetzelfde resultaat
zult komen, opdat een goede samenwer
king tot stand worde gebracht.
De voorstellen.
Als voorwaarde, waarop samenwerking
tusschen de Hoop en de Eendracht moge
lijk zal zijn, wordt gesteld: de toetreding
als lid van de Eendracht. De Eendracht
kent f20.000 aan de Hoop toe, wanneer
40 aandeelhouders als lid toetreden en
de overige zich voor minstens twee jaar
verbinden de melk aan de E. te leveren.
De E. kent f 25000 aan de Hoop toe, wan
neer er 50 als lid toetreden (de overigen
zijn dan tot niets verplicht).
Stopzetting De Hoop.
De Comm. adviseert de Hoop zoo
spoedig mogelijk te sluiten, b.v. 1 Jan.,
een en ander nader te regelen, ook wat
het personeel betreft. Mogelijk kunnen
eenige personen in de E werk vinden.
Een groot landbouwbelang.
Er is in de Waal, gaat spr. verder, al
lang gewerld om tot samenwerking te
komen. Deze is ook noodig en goed. Een
groot landbouwbelang is er mee gemoeid.
Door eendrachtige samenwerking over 'n
flink gebied is veel te bereiken. De eerste
stap daartoe kan thans genomen worden.
Er staat immers een goed ingericht bedrijf
ter beschikking. Het doel is op grond
van volledige overeenstemming tot centra
lisatie te komen. De bedragen, aan de
Hoop toe te kennen, zijn danook op cou
lante wijze bepaald. Het is thans het
juiste moment om tot aansluiting over te
gaan. Het woord is thans aan de leden,
Verbouw van de Eendracht.
Op 'n vraag van de heer P. van E x e l
deelt de heer Nobel mee, dat bij aanslui
ting van de Hoop aan de E. voor plm.
f 15000 verbouwd moet worden. In totaal
komt die samenvoeging dus de E. te staan,
op f25000 plus f15000. Totaal f40000
Rekenen we nu met vier miljoen Kg. melk
en bepalen we die kosten op 0.1 ct. per
Kg., dan beloopt dat f4000, met welke
som de rente en aflossing bestreden kan
worden. Ook wie van de Hoop naar de
E. komen, betalen hierin natuurlijk mee.
Eerst: Meer leden.
En als er nu geen veertig van de Hoop
lid willen worden? vraagt de heer Bier
steker („Sir Robert Peel"). Het ant
woord van de heer Nobel is: Dan ver
valt alles automatisch. Die voorwaarde
moet worden vervuld. De heer Rozen-
daal vraagt, of de E. zeker is van de
melk, als er 40 toetreden, waarop de heer
Nobel meedeelt .dat de statuten hierin
zullen moeten voorzien. Eventueel zullen
deze gewijzigd moeten worden. Gehoord
een Commissie-lid van de Waal bestaat
in dit opzicht geen gegronde vrees. De
opmerking van de heer Rozendaal is
nochtans op haar plaats. De heer Stoep
ker deelt nog mee, dat bij onderzoek is
gebleken, dat zeker wel SO pet. van de
losse leveranciers van de E. lid worden.
Bestuursuitbreiding.
De heer J. Garritsen informeert naar
het bestuur van de nieuwe Coop. Na
mens de Comm. deelt de heer Nobel mee,
dat voorgesteld wordt het bestuur met
twee personen, uit de nieuwe leden van
de Waal te kiezen, uit te breiden. De
Comm. meent, dat de zittende bestuurs
leden de leiding moeten houden. De
nieuwe kunnen onderwijl worden ingewijd
Het zou ongemotiveerd zijn voor te stel
len, dat het bestuur zijn mandaat ter be
schikking stelt. De zaak is immers zoo ijn
orde.
De heer KI. Tjepkema („De Kamp")
informeert naar de overdracht van de
Hoop, waarop de heer Nobel meedeelt,
dat de Eendracht over die fabriek de
vrije beschikking krijgt als samenwerking
een feit wordt.
Bij acclamatie aangenomen.
De Commissie geeft de leden in over
weging de voorstellen bij acclamatie aan
te nemen. De heer Dokter en ik, aldus
is een doos of tube „Zij"-Crême. Zij be
schermt Uw gelaat even afdoende tegen
guur herfstweer of felle winterkou als een
warme bontmantel of behagelijke pels het
uw lichaam doet.
de heer Nobel, hebben hier persoonlijk
geen belang bij. Wij zitten in veel land
bouwzaken en bevelen u uit volle overtui
ging en van harte gaarne aan onze voor
stellen bij acclamatie goed te keuren.
Aldus geschiedt. Geen der leden
verlangt meer het woord. De vrijwel vol
ledige ledenvergadering verklaart zich
zonder hoofdelijke stemming met het ad
vies van de Comm. accoord.
Slotwoord.
Ik ben er van overtuigd, dat het zoo
goed is, herneemt de heer Nobel. Van
middag hopen we te de Waal hetzelfde
resultaat te bereiken. Gaarne zal onze
Comm. daar het hare toe bijdragen. Ik
hoop, dat deze dag een goede St. Nico-
laasdag mag zijn, niet voor de Hoop en
Eendracht alleen, maar voor heel Texel.
We zijn zeer ingenomen met dit besluit,
feliciteeren u er mee en hopen, dat we
later met vreugd mogen zien, waartoe
dit voorbereidend werk leidde. Vooral de.
heer H. Boer, directeur van de E-, har
telijk gefeliciteerd met dit resultaat. Met
volle toewijding en ijver geeft hij zich aan
zijn taak. Dit moet een mooie dag voor
hem zijn. Het is ons aangenaam hiertoe
te mogen bijdragen.
Hiermee sluit de heer Nobel deze
bijeenkomst.
DE WAAL.
De Hoop en De Eendracht.
Maandagmiddag zijn de voorstellen van
de Commissie ter voorbereiding vaneven-
tueele samenwerking tusschen de Hoop
en de Eendracht in de vrijwel volledige
vergadering van aandeelhouders in Bel-
levue besproken. De vergadering werd ge
opend door de heer A.Kikkert, voorz.,
die de heer Nobel met een kort woord
inleidde.
Voor wat de heer Nobel omtrent de
voorstellen der Comm. meedeelde, verwij
zen we naar het verslag van de vergade
ring te den Burg.
Rechten en plichten.
Na deze uiteenzetting informeert de
heer C.Roeper, „Ongeren", naar de sta
tuten van de Eendracht. De heer Dokter
geeft hierop antwoord: Als leden kunnen
toetreden veehouders (sters), die be
kwaam zijn verbintenissen aan te gaan.i
Op iedere 7 H.A. moeten zij minstens één
melkkoe houden. De melk van alle ge
zonde dieren moet geleverd worden, met
uitzondering van de melk voor eigen ge
bruik en in overleg met het bestuur
van melk voor kalveren of derden. Wie
hiervan afwijkt moet toch de exploitatie
kosten betalen, welke anders gekomen
zouden zijn op 'de melk, welke men ver
plicht was te leveren. Het lidmaatschap
is persoonlijk en verbindeed tot het eind
van het boekjaar (behoudens overlijden
en ontzetting). De ledejn kunnen zich
door een meerderjarige inwonende zoon
doen vertegenwoordigen. In eventueele te
korten moeten alle leden bijdragen, ook
zij, die tot voor twee jaar nog lid waren.
Ieders aandeel in het tekort wordt be
paald naar de in de laatste vijf jaar ge
leverde hoeveelheid melk. Voor wie niet
kan betalen, zijn de anderen aansprake
lijk.
De heer A.Kikkert vraagt, of bij ver
bouw van de Eendracht (kosten f15000)
deze ook klaar is voor eventueel toetre
den van den Hoorn. Het antwoord hierop
luidt ontkennend.
Op de vraag of leden en niet-leden aan'
de E. voor de melk evenveel ontvangen,
geeft de heer Dokter een bevestigend ant
woord. Hij acht het echter zeer goed mo
gelijk, dat met dit systeem in de toekomst
wondt gebroken en de leden meer zullen
ontvangen, omdat die toch de verantwoor
delijkheid dragen.
Hoe groot is het verlies?
Wat moet ieder aandeelhouder betalen,
wanneer het tot samenwerking komt? De
heer Dokter geeft deze toelichting. Wan
neer 50 leden toetreden, betaalt de E.
f25000. Hiervoor worden afgestaan fa
briek met terrein en inventaris. Deze
eigendommen staan op de balans voor
rond f 30.000. De aandeelhouders zouden
samen dus een verlies van f5000 lijden.
Toch raadt de Comm. aan het voorstel te
accepteeren, want later komt men zeker
voor een grooter verlies te staan. De heer
Nobel zei terecht reeds, dat het nu hoog.
tijd is om met elkaar op te trekken. Ik,
die geregeld de E. controleer, kan gerust'
zeggen, dat deze fabriek goed is. Ze
moet echter zeker zijn van de steun van
een groot aantal leden. De fabriek te
Lutjewinkel verwerkt 15 miljoen Kg. melk,
bijna geheel door leden aangevoerd.
Zonder eenige reserve, aldus spr., advi
seer ik het voorstel der Comm. aan te ne
men. De E. neemt dan een krachtige
positie in en is 'n waarborg voor goede
bedrijfsresultaten.
De heer D. Dros (Tienhoven) ver
wachtte, dat de E. beter uit de hoek zou
komen. Hij rekende op het volle pond,
maar wil toch met de Comm. meegaan.
De heer L. Roeper Pz. blijft het laffe
kerels vinden, die als aandeelhouder van
de Hoop met hun melk naar de E. gaan.
Een stem uit de vergadering: Je
moest ze dankbaar zijn.
Bedrijfsresultaten.
De heer Nobel herinnert er aan, dat
destijds overname tegen 100 pet. werd
aangeboden (f17000), maar de omstandig
heden zijn inmiddels gewijzigd. De fa
briek is o.m. verbouwd. De heer Dokter
voegt hieraan toe, dat destijds de fabriek
terrein, enz. voor f23000 op de balans
stonden, nu f 30.000. Een aanbod van
125000 mag zeer royaal heeten.
Op een vraag uit de vergadering deelt
de heer Dokter nog mee, dat over het
boekjaar 1930-'31 de Hoop bruto uitbe
taalde f8.06 per 100 Kg. en de E. f 8.10.
De E. rekende echter f 1.60 per 100 Kg.
aan onkosten en de Hoop maar fl.36.
Over het tijdvak 1 April-31 Oct. 1.1. be
taalde de Hoop bruto f6.47 uit en de E.
t7.04. De E. hield echter f 1.64 voor
onkosten in en de Hoop maar flJ25, met
het gevolg, dat de E. tot een saldo van
f9000 en de Hoop tot f1300 kwam. Ik
heb dus meer vertrouwen in de E. dan,
in de Hoop, aldus spr. De E. beweegt
zich in opgaande lijn, de Hoop in neer
gaande. Aller belang is dus: aansluiten.
Doet men het niet, dan zal de E. toch
zooveel melk aan de Hoop onttrekken, dat
deze meer en meer verliest. Beter is deze
belangrijke stap, voor het leven, te wagen,
Een aanbod, als thans wordt gedaan,
komt niet meer terug.
De heer D.C. Keijser (Ruitersplaats)
had gaarne een royaler aanbod gehad,
maar wil toch voorstemmen. Op zijn
vraag naar het verlies aan de Hoop deelt
de heer Dokter mee, dat dit, over een
heel jaar gerekend, f23 per koe bedraagt
(over 1 miljoen Kg. melk 0.57 ct. per L.)
De heer A.Kikkert brengt nog in het
midden in de bestuursvergadering ge
tracht te hebben het volle pond (100 pet)
uitbetaald te krijgen. Dit bleek echter
niet te kunnen.
Uitslag stemming.
De heer Nobel laat over de voorstellen
der Comm. stemmen. Het resultaat is,
dat 53 er vóór stemmen, één tegen en
tien blanco. De heer Nobel feliciteert de
Hoop met dit besluit, dat immers in het
vvelbegrepen eigenbelang van de aandeel
houders is. Nu zal nog een vergadering
tot liquidatie moeten volgen. Cteze dag
is voor de Texelsche landbouw een zeer
belangrijke, daar volgens mijn stel
lige meening een gelukkig besluit geno
men is. Ik reken er op, dat de 53 vóór
stemmers allen lid worden ook, anders
zou het goede werk weer te niet worden
gedaan. Wederom wordt de leden op de
man af gevraagd, nu of zij lid van de E. wil
len worden. Het resultaat is, dat 33 per
sonen zich daartoe onmiddellijk bereid
verklaren." Verscheiden personen willen
er nog eens over denken. De heer Nobel
spreekt over dit resultaat zijn teleurstel
ling uit, doch men heeft nog een week
bedenktijd. Spr. doet een beroep op dje
'.eden, om toch vooral toe te stemmen.
De heer D.C.Keijser vraagt, of de
overige leden van de Hoop de gevolgen
van een afspringen van de samenwerking
willen riskeeren. De heer Nobel wijst er
op, dat op die achterblijvers de volle ver
antwoordelijkheid rust. De heer D.Dros
dringt op toetreden tot de E. aan. Wan
neer er niet 40 maar 50 toetreden, scheelt
dat f5000. Zonder resultaat echter.
De hoop blijft, dat „De Hoop"
niet blijft.
De heer Nobel wil nu de vergadering
maar sluiten. „Je wordt hopende oud".
Hij hoopt maar, dat men zal inzien, dat
men zich als lid had moeten opgeven.
Achterblijvers brengen anderen en zich
zelf in gevaar. Spr. dankt de heeren van
van de beide besturen en de mede-com
missieleden voor de prettige besprekingen
en sluit met de wensch, dat de samenwer
king toch een feit wordt, de bijeenkomst.
Nader bericht:
Gistermiddag deelde men ons nog mee
dat nog een 12-tal aandeelhouders van de
Hoop als lid tot de E. besloten toe te
treden, zoodat het minimum-aantal van
40 thans overschreden en samensmelting
met de E. een feit geworden is. De E.
krijgt reeds minstens 45 leden van de
Hoop en betaalt dus minstens f20.000 uit
Nog vijf leden er bij en de 50 zijn er, in
welk geval de koopsom, door de E. te be
talen, op f25000 wordt gebracht. Men
verwacht, dat het getal 50 wel bereikt'
zal worden.
Autobotsing-
Zondag kwamen de auto's, die be
stuurd werden door Van den Berg en
P. C. Boot, in botsing op de hoek bij de
Waal. Alles liep zonder ongelukken af.
Beide wagens hadden eenige materieele
schade.
OE COCKSDORP.
Stormschade aan de dijken.
De storm van de laatste dagen van de
vorige week heeft nogal wat schade toe
gebracht aan de dijken van de poldei»
Eendracht en Eierland. Hoewel de vloed
niet biezonder hoog steeg, vonden de gol
ven in 't nog versche zodendek een wel
kome prooi. De dijk van de Eendracht-
polder is wel over een lengte van plm..
