A
J Maken los*
Bij Ruwe
Gesprongen
Handen
Texelsche Berichten
Texels Ouwe Sunderklaas.
Graat geeft uit principe aan openb. aan
besteding de voorkeur, al verwacht hij
niet, dan meer te zullen bedingen.
Voorz. acht het onderhanidsch in dit geval
beter; de prijzen zijn nog zoo slecht niet.
13. Verzoek van de aannemers van de
o.l. sdhool te Oudeschild om kwijt
schelding boete.
Zie ook vorig nummer.
Dhr Dros merkt op, dat het weer in de
hertst toch best is geweest, waartegen
de voorz. in brengt, dat door de regen in
Aug. het terrein zeer slecht geworden is,
wat veel stagnatie gaf. Op een vraag
van dhr Parlevliet, waarom de aannemer
van het metselwerk alleen het loodje moet
leggen, antwoordt 'de voorz. met een le
zen van een brief van de betrokken aan
nemers, waaruit blijkt, dat de aannemer
van het metselwerk in gebreke bleef.
Dhr Bruin zou geheele kwijtschelding wil
len verleenen, omdat de man de school
aan het water ontworsteld heeft. De
voorz.: Denk aan de consequenties.
Henkes is het met dhr Bruin eens. Dhr
Kikkert: Zat er geen technische fout inde
teekening van de put? Weth. Keijser:
Wie schuld heeft, werpt die graag op
een ander. Dhr Parlevliet: Hetvoorstel-
Bruin is onpractisch. Dit voorstel, door
Weth. Keijser gevaarlijk genoemd, wordt
verworpen (de h.h. Bruin en Henkes
vóór)'dat van B.enW. aangenomen z.h.st.
16. Aanleg rijwielpad den Hoorn—Jan
Ayeweg.
Dhr Epe licht op verzoek van de voorz.
het plan toe. Eerst wordt over de breedte
van het pad gediscussieerd (Zie vorig nr.)
Dhr Lap vindt het 1 M. pad van de
Ruigemdijk te smal en is daarom voor
1,25 M. Dhr De Graaf ziet in een Mj
breedte geen gevaar. Is het breeder, dan
gaat men er met z'n tweeën naast elkaar
op rijden. Weth. Keijser wil ze dit
pleziertje wel gunnen en waarschuwt: De
zuinigheid mag de wijsheid niet bedrie
gen: 1.25 M. breed kost het pad slechts
1735 meer dan 1 M. breed. Om hei
landschapsschooin geen afbreuk te doen
en de toerist de indruk te geven, dat hij
zich in de vrije natuur bevindt, wordt
de heining ter weerszijden op 25 M. van
het pad geplaatst. Deze heining komt op
13100. Hier komt dhr De Graaf tegen op:
Ze is hier niet noodig Zet een tuifnwal.
De palen en de heining verdwijnen an
ders toch binnen afzienbare tijd. Weth.'
Keijser: Het gaat om de belendende per-
ceelen. De Prov. stelt als eisch bij het
geven eener subsidie, dat het pad open
baar moet zijn en niets het verkeer be
lemmert. Voorz. wil probeeren of een
oplossing te vinden is. Dhr Bruin
vreest hiervan vertraging, maar voorz. be
looft spoed te maken.
17. Aanneming van werk voor werkver
schaffing.
De om te spitten grond, in het vorig
nr. genoemd, is gelegen aan het Natte
Vlak achter de Westen. Daar zou het
omspitten van 12 H.A. door Staatsbosch-
beheer openb. aanbesteed worden, waar
bij de oudere arbeiders weinig baat zou
den hebben. Vandaar het plan van de ge
meente om 5 H.A. aan te nemen voor
r 250 per H.A. (vorige winter aanbesteed,
eerder nog zwaarder werk, voor f220).
Wat B.enW. voorstellen uit te betalen,
schreven we reeds. De uitgaven zullen
zoo bedragen f1650, de ontvangst f1250.
Indien mogelijk en nog noodig wordt liet
spitwerk tot 12 H.A. uitgestrekt.
En nu de discussies:
Dhr Henkes: Hoe staat het nu met het
aantal werkloozen hier? Voorz.: 74
gehuwden en andere kostwinners en 56
ongehuwden. Deze week werden er 21 bij
de gemeente in dienst genomen. Maandag
gaven van de tien opgeroepeneln er
slechts vijf aan de oproep gevolg. Die
hadden blijkbaar al werk. Het is dus de
vraag, hoeveel er precies werkloos zijn.
Dhr Henkes: De tijd wordt nijpender.
Er moet naar werkgelegenheid worden
uitgezien. Er zijn wel 150 gemeenten, die
110 per week aan georganiseerde werk
loozen uit betalen. Is Texel wel een van
de gelukkigste gemeenten? Geen bepa
lingen hier voor regen, sneeuw, vorst.
Conclusie: vier dg. op een zak broody
geen verwarmd schaftlokaal, wel een trek-
kige keet, waar de menschen het te pak
ken krijgen. Weth. Keijser: We hebben
nooit een klacht gehoord. Dhr Hen
kes: Op 5 H.A. moet een verwarmde keet
zijn. Weth. Keijser: Die komt er.
Dhr Henkes: Ons voorstel is: f3.— per
dag, rechtat en op regendagen 80 pet.
Weth. Keijser: De Directeur van üe-
meentewerken past de bepalingen bij
regen zeer soepel toe. Wij kunnen door
hooger loonen de werklieden toch niet
aan de boeren onttrekken. Wij willen zoo
veel mogelijk menschen helpen. Dhr
Henkes: Aan het voorstel van B.enW.
geven we onder geen voorwaarde onze
stem. Elders wordt wel f10 per week
gegeven zonder dat er voor wordt ge
werkt. Zelfs een uur schaft wordt inge
houden. Het is een schande voor een He
klas gemeente. Dhr Parlevliet: Voor
een deel ga ik met Henkes mee. Die
t2.75 voor wie 100 vk. M. omspitten, zijn
alleen door de physiek sterksten te ver
dienen. Geen 50 pet. haalt dat. Door
elkaar zeker hoogstens 80 vk. M. Ik stel
voor de arbeiders door de winter heen te
helpen, f2.75 moet het minimum zijn.
Eerst de hoogere loonen omlaag, dan de
lagere. Dhr Dogger: Ik ben met wrok
en wrevel vervuld bij het zien van dit,
prae-advies daags voor de Kerst. Ieder
moet met wrevel vervuld bij het zien van
dit stuk van een democratische meerder
heid. Hoe is het in godsnaam mogelijk,
13—14 gld. voor een gezin per week. Ik
zou me schamen. Er is niet bij doorge
dacht. Het is toch niet de bedoeling, Br
en W., een kostwinner voor dat bedrag
een week in de open lucht te laten arbei
den. Laten we eerst stemmen over oniSi
voorstel: minstens f3.— per dag. Geen
druk, geen koelie-achtigheidf2.75 als je
100 Vk. M. omspit. Er zijn er die 89
weken werkloos zijn. Zij kunnen niet
meer. Laat er ons rijpelijk, fatsoenlijk en
degelijk over praten. De meesten weten
niet wat werkloos is. Neem aan het voor
stel van de S.D.A.P.
Dhr Dros: Ik verbaas er mij over, dat
er op Texel zoo hooge nood is. Er zijn
bij de dijk- en wegwerken dit jaar loonen
betaald, hooger dan ooit te voren. Er zijn
er wei die per jaar minder te verteren
hebben. Hoe kunnen die arbeiders nu
hongerlijden? Dan zijn die anderen ook
aan de beurt om geholpen te worden.
Maar ziet u daar kans toe? Dhr Henkes:
Hooge loonen? Te Oudeschild is hoog
stens f27.50, later f23—24 betaald. U
weet bepaald niet, wat een huishouden
kost. (Dhr Dros protesteert). Daarmee
kan de rekening nooit sluiten. Weth.
Keijser: U geeft hoog op van uw gevoel
voor de arbeiders, maar ik wil daarvoor
niet onderdoen. Maar als wij geld noo
dig hebben, moet de raad dat voteeren.
ik las in Dogger's stuk (dhr Keijser be
doelt het Ingez. Stuk in ons blad.
Red.), dat dhr Parlevliet naar de gunst
der arbeiders vischt. Dhr Parlevliet komt
inderdaad voor de arbeiders op, maar
wat wil de raad? Dhr Dogger gebruikt
■hier nu wel groote woorden, kan wel uit
dagen en schreeuwen, maar ik wil zooi
niet. Wel wil ik evengoed het beste zoe
ken. Als we wat willen bereiken, moet
dat gestadig aan. Dan kan het gebeuren,
dat de democratie zegeviert, maar je
moet met z'n allen zijn. Het spijt me, dat
u het college zoo onheusch beoordeelt,
Rijpelijke overweging heeft ons 'tot ons
voorstel gebracht. Aan deskundigen vroe
gen wij, of 100 vk. M. een makkelijke
dagtaak was en het antwoord was: ja,
een fatsoenlijke arbeider doet het op z'n
dooie gemak. Die man heeft het met be
wijzen gestaafd. Ge moet het werk ken
nen. Het gaat hier om omspitten. Een
diepte is niet aangegeven. Onze adviseur
was dhr Epe. Als de meerderheid f3.-
wil ,ga ik mee, maar denk om de conse
quenties. Dhr Dogger en Henkes: Die
aanvaarden we. Weth .Keijser: Dat is
gemakkelijk. Dhr Parlevliet: Ik wil 'n
minimum van f 2.75—f .250. Anders halen
ze het nooit. Weth. Keijser: Als niet
100, maar SO vk. M. een dagtaak is, zijn
we verkeerd geadviseerd. Dit moet uitge
maakt worden. Maar denk aan de boeren.,
Er zijn goede arbeiders, die bij de boer
voor f2.50 werken. Dhr Lap: Ik vind
het een mooi gebaar en geen uitzuigen
van de arbeider, wanneer de gemeente
aan de f2.20, waarvoor vorig jaar aan
besteed is, f0.55 toevoegt. Dhr Epe kan
toch weten wat een dagtaak is. Hij kent
liet werk, het land en de omstandigheden.
Tegen zijn advies ga ik niet in. Moeten
wij menschen uit het boerenbedrijf naait
de werkverschaffing trekken? Dan volgt
nog meer werkloosheid. Er moet bij de
werkverschaffing dus wat minder betaald
worden. Ik wensch op andere wijze te
helpen dan u. Dhr Dogger: Dood
hongeren. Dhr BruinDan komen ze
op de koffie. Dhr De Graaf: B.enW.
slaan de plank niet ver mis. Ik wil wel
f3.— geven, maar dan moet de arbeider
er ook het werk voor doen. Wij moeten
niet meer geven, dan wat als hun loon is
te beschouwen. Dhr Dogger: pfffff
Dhr De Graaf: Ik wensch op uw in
sinuaties niet in te gaan. Voorz.: De
gem.-arbeiders verdienen nooit meer dan
t2.75. Weth. Keijser: Als we aan
werkverschaffing met subsidie vervallen,
mogen we maai- f 2.25 f 2.30 betalen.
Dhr Parlevliet: Laten we niet lager dan
f 2.50 gaan. Dhr EpeIk heb met ge
noegen geluisterd. Al 23 jaar ben ik op
Texel. Honderden bunders heb ik laten
omspitten. Ik kan dus wel zeggen, wat het
kost. Dagtaken varieeren van 50—140 vk.
M. Gelukkig zijn er op Texel geen werk
loozen, zooals mijn collega's elders die te
werk moeten stellen. Het is hier een goed
soort menschen. Dhr Dros: De boeren
hebben werk genoeg, maar ze moeten hun
knechts uit geldgebrek ontslaan. Dhr
Dogger. We zien hun leed net zoo goed.
Maar als de arbeider f3 krijgt, hoeven
die boeren dat toch niet te betalen? Dat
moeten de goed gesitueerden doen.
Weth. Keijser: Daartoe moet de gelegen
heid gunstiger zijn. Dhr Parlevliet:
Als zelfs de ambtenaren niet te veel ver
dienen, moeten we zeker de arbeiders niet
korten. Dhr Dogger: Het gaat om 25
ct. Moeten de physiek sterkeren ook in
de toekomst niet sterk blijven? Wat die
dikke woorden betreft, dat ligt in mijn
temperament. Ik wil niet ontkennen, dat
het ook de boer slecht gaat, maar hij redt
zich langer dan de arbeider. Weth.
Keijser: De boeren hebben het slechter
dan 80 pet. van de arbeiders. Dhr
Bruin: Is de arbeider een ander mensch
dan een ambtenaar? Voorz. ontkenti
Dhr Bruin vervolgt: Omdat het leven
in deze gemeente niet goedkoop was,
werd ze van de IIIe in de lie klas ge
bracht. Maar leven ook de arbeiders niet
in deze gemeente? Weth. Keijser:
U kent de geest, welke B.enW. t.o. de
arbeiders bezielt. Dhr Dogger: Daar
zie ik niets van. Weth. Keijser: Als u
geen vertrouwen stelt in ons, ga door dan
maar, maar daarmee doet ge uw fractie
oneer aan. Daarvoor sta ik u borg.
Voorz.: Als B.enW. zoo soepel mogelijk
zullen rekenen, is u dat niet voldoende?
Haalt men liever de schouders op, dan is
dat ons een zorg. Dhr Bruin: Wij,
willen t3.—Dhr Henkes: En 80pet.
bij regen en een verwarmd schaftlokaal.,
Voorz.: Ik stel voor, het voorstel van
B.enW. aan te nemen, waarbij een billijke
regeling bij regen getroffen wordt en een
schaftlokaal komt en ook zij, die hun
taak slecht kunnen volbrengen, een be
hoorlijk loon ontvangen.
Eerst wordt echter gestemd over het
S.D.'A.P.-voorstel dat met 103 stem
men verworpen wordt (de h.h. Henkes,,
Bruin en Dogger vóór). Het voorstel
van B.enW. wordt z.h.st. aangenomen.
RONDVRAAG.
Dhr Henkes vraagt adhaesie te betuigen
aan het adres van de Vereen, van Ned.
Gemeenten tegen aanranding van de ge
meentelijke autonomie door het rijk.
Voorz. acht liet overbodig, daar onze ge
meente lid van die vereeniging is.
Tevens vraagt dhr Henkes bij de ge
meente zoo min mogelijk niet-ingezetenen
te werk te willen stellen. B.V. geen boom
planters van elders. Voorz. merkt op,
dat het hier ging om toezicht uit te oefe
nen op het planten van boomen door de
Ned. Hei'de-Mij. Van passeeren van inge
zetenen is geen sprake.
De strij'd tegen de waterwolf.
Dhr Bruin vestigt de aandacht op de
z.i. hachelijke toestand van de duinen bij
de vuurtoren, waarin op twee plaatsen
gaten van wel 50 M. geslagen zijn. Hij
vraagt onderzoek en raadt aan de Minis
ter telefonisch met het resultaat in kennis
te stellen. Dhr Epe deelt mee, dat de
Waterstaat er reeds mee bekend moet
zijn. Dhr Dogger: En als het rijk ons
nu eens verwaarloosde Weth. Keijser:
Als de Zuiderzee eerst maar dicht is, werd
ons gezegd, zal het op Texel met de dui
nen zoo'n vaart niet loopen.
De steiger in het Noorden.
Dhr Dogger informeert naar de kosten
van de steiger in het Noorden en vraagt,
of het bekend is dat er zooveel materiaal)
te water is geraakt. Er is daar zni. schan
delijk huisgehouden. Hoe zal men de zaak
met die meneer regelen? Wordt nota
van genomen.
Meer lioht.
Op een vraag van dhr Parlevliet, of de
lantaarn aan de Wilhelminalaan in deze
donkere dagen niet geplaatst had kunnen
worden, herinnert de voorz. er aan, dat
die op de begroo'ting van 1932 voorkomt.
Verder brengt spr. een klacht over van;
dhr Troost te den Hoorn, die van mod
derspatten tegen het raam te duchten
heeft bij gebrek aan een behoorlijke ver
keersweg. Zal verbeterd worden.
Kolen voor de T.E.M.
Tenslotte een vraag van dezelfde spr.
over kolenleveranties aan de T.E.M.
Voorz. merkt op', dat deze kwestie in de
aandeelhoudersvergadering van de T.E.M.,
thuishoort. Hiermee gaat de vraagsteller
en ook dhr Lap niet accoord. Dhr Lap
meent, dat dhr P. toch via de afgevaar
digde van de raad ter vergadering van de
T.E.M. een verzoek kan doen. Weth.
Keijser vindt het eenvoudiger, wanneer
zoo'n vraag buiten deze vergadering om
aan de gedelegeerd-comm. van de T.E.M.
(burg. Oort) wordt gesteld. Dhr Par
levliet vraagt, waarom de T.E.M. bij de
laatste leverantie van kolen deze niet aan
de laagste inschrijvers opdroeg. Voorz.
geeft hierop te kennen, dat de analyses
door een bureau te Amsterdam bestu
deerd worden. Naar personen wordt niet
gekeken. Ik vind deze kwestie niet pret
tig voor de directeur; dhr Parlevliet insi
nueert. Dhr Parlevliet ontkent. Ik zit
hier als raadslid.. Dhr Lap: De vraag
kan toch doorgegeven worden. Dhr De
Graaf: Dit is imperialisme. Voorz.: Ik
vind het verkeerd in het publiek een aan
val te doen op het beleid van de direc
teur. Deze kiesche kwestie behoort op
deze wijze niet behandeld te worden.
Daartegen gaat mijn imperialisme uit
Dhr Parlevliet: Ik weet niet eens, wie er
over de kolen gaat. Het zou dwaas wezen,
als dhr De Rode op mij boos zou zijn.
Voorz.: Het blijft zoo, dat er dingen zijn,
die niet in het publiek behooren te wor
den besproken. Dhr De Graaf: Toch
moeten de gemeentezaken aan de ge
meente blootgelegd worden. Dhr Dog
ger: Je mag toch je grieven wel naan
voren brengen? Dhr Epe: Ja, maar op
andere wijze.
„De Schoonheidscommissie."
Dhr Kikkert: Waarom mag de een wel
een huis met gebroken kap bouwen en
zijn buurman niet? Voorz. antwoordt,
dat de Comm. zooveel mogelijk verschei
denheid inde bouwtrant wenscht en dat de
zaak in dit geval tot genoegen van de
lastgever is opgelost.
Dhr De Graaf vraagt attentie voor het
voetpad „De Hoop"Achterweg, wenscht
een unitorm-veekeuringstarief voor heel
Texel, brengt een klacht over van vracht
rijders, die op openbare aanbesteding van
transporten aandringen en maakt tenslotte
een opmerking over het afnemen der dui
nen: Waterstaat wil Texel graag kwijt
Hij is met de Zuiderzee bezig en heeft)
straks land genoeg.
Hierna sluiting.
v.IJNHARD i 's
Zenuw-Tabletten 75 ct.
Laxeer-Tabletten 60 ct.
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct.
Bij Apoth. en Drogisten.
Opvoering „Ramon Tamello".
„Ramon Tamello" is een blijspel, dat in
de meeste gevallen de bezoekers een Iach-
avond bezorgt. De opvoering van boven
genoemd stuk op 2e Kerstdag in hotel Texel
door Tooneelvereen. „Texel" heeft de meer
dan 300 bezoekers danook tranen doen
lachen vooral bij de laatste acte, als alles
weer „op z'n pootjes terecht komt"
Bij het opgaan van het scherm zien we
meneer v. Berlevoord (S. de Waal), die zich
allerlei onzinnighe'den in het hoofd haalt
door jaloezie, omdat zijn jonge vrouwtje
Mary (Jany Huisman) een groot vereerster
is van Ramon Tamello, een beroemd film-
artist. Ze staat met hem op en gaat met
hem naar bed, (figuurlijk natuurlijk) en dat
verdriet haar man ten zeerste. Opeen avond
komt een oud huisvriend, advocaat Menno
v. Eckeren (Adr. Stiggelbout) van een reisje
naar Parijs terug. Van Berlevoord klaagt
hem zijn nood en er worden plannen be
raamd om het jonge vrouwtje van haar
overdreven vereering te genezen. Er wordt
een Ramon de Tweede, Emil Jaski (Anne
Olivier), van beroep cabaret-artist, gehuurd
die zich in een rendez-vous met Mary zoo
onbeschoft mogelijk moet voordoen. Dit lukt
in den beginne, doch tenslotte weet Jaski
zich tegenover het jonge vrouwtje niet te
beheerschen. Juist op dit moment komt van
Berlevoord binnen. Er volgt een heftige
scène en Mary vertrekt met 'n mededeeling
die aan echtscheiding doet denken. Menno
moet dit voor hem in orde maken. In die
bewogen dagen loopt van Berlevoord de
biocopen af in de hoop, daar zijn vrouw
te ontmoeten. Hij leert daar Ramon als een
groot kunstenaar kennen. Hij verzoent zich
met de overdreven ideeën van Mary. In het
laatste bedrijf wordt door toedoen van
Menno het paar weer verzoend. Menno
biedt een dinertje aan en eischt, dat het
paar naar de bioscoop gaat, om daar „Her
wonnen Levensgeluk", waarin Ramon de
hoofdrol vervult, te gaan zien. Zijn decla
ratie wordt betaald met een dikke zoen van
Mary. De hoofdrollen, welke lang niet ge
makkelijk waren en veel van de krachten
der spelenden vergden, werden uitstekend
vertolkt. Een extra pluimpje komt zeker
Mary toe, die haar rol tot het eind toe
„hield". De kleinere rollen, die var. de
huisknecht (Piet Roeper), de ober (Gerard
Bakker) en het kamermeisje, in 't laatste
bedrijf typiste (Neeltje Zuidewind) kwamen
hoe klein ze ook waren, goed tot hun recht
Aan de aankleeding van het tooneel was
de grootste zorg besteed, wat zeker veel
tot succes bijdroeg.
Het bal bleef tot het einde gezellig, doch
aangezien het meerendeel van het publiek
uit jongelui bestond, was het zeer druk op
de baan, Het B.B.B.-orkest zorgde voor uit
stekende muziek. Een welgeslaagde avond
dus. L.
DE KOOG: Het was een gezéllige
avond hier op Ouwe Sunderklaas. De
stemming was puik en heel de vertoon ing
had een ordelijk verloop. Dit mag ook
getuigd worden van de feestavond in
café L. den Braven. Er werd lustig ge
danst op de maat der muziek van Keijser's
draaiorgel. Men heeft er bepaald plezier
gehad.
OOSTEREND: Groot bleek nog de ver
wachting aangaande wat „Ouwe Sun
derklaas" zou geven. Al vroeg in de
avond was het op straat biezonder druk.
Later op de avond kwamen de gemasker-
MIJN HARDT'S
SALMIAK-TABLETTEN
Doozen 20 en 30 ct. Bij Apoth. en Drogisten