Balsem die wond!
akker s Kloosterbalsemzoo goed"
Al; U zich gewond heeft, zijn drie dingen noodzakelijkhet
bloed te stelpen, bloedvergiftiging te voorkomen en snelle
genezing zonder litteeken. Verzorg daarom elke wond direct
met Kloosterbalsem. Ondervindt zelf hoe vlug de pijn ver
dwijnt. 't bloeden ophoudt, hoe zuiver de wond blijft en hoe
verwonderlijk snel Kloosterbalsem zonder litteekens geneest.
gel te voorzien, kan het verbeterd wor
den. Om te weten, hoe de kalktoestand is,
dient een grondmonster ten onderzoek
naar het Laboratorium te Groningen te
worden opgezonden (kosten f2.50). Dan
weet men precies hoe het er mee staat
De vlugste methode om het te verbeteren
is omscheuren. Maak er dan enkele jaren
bouwland van en vervolgens door op
nieuw inzaaien weer weiland. Er is op
Texel nog veel kalkarm weiland. Waar
op het oude Texel in 2030 jaren nitet
met kalk bemest is, is de bodem zeker
nog zuur. Vooral het hooge land. Maar)
nu moet men niet te veel kalk gaan ge
ven. Dan wordt het land bedorven, wat
.hier en daar op het eiland reeds het ge
val is. We behooren ook bekend te zijn
met de hoeveelheid phosphorzuur en kali
in de bodem. Ook hiermee kan het Labo
ratorium te Groningen ons bekend maken.
Alleen wanneer we de bodem hebben
laten onderzoeken, kunnen we doelmatig
bemesten. Menige boer zou kapitalen be
spaard hebben, wanneer hij zijn grond
eerst had laten onderzoeken. Een onder
zoek op kaik, phosphorzuur en kali komt
hem op f6.—, welke som in de practijk
dubbel en dwars terugverdiend wordt.
Wie maaien gaat, moet niet denken,
dat er voordeel in zit, wanneer hij dat
zoo laat mogelijk doet. Hij oogst dan
wel wal meer, maar de kwaliteit is min
der geworden door toename van het per
centage ruwvezel ten koste van de hoe
veelheid eiwit. Daarom: zoo vroeg moge
lijk maaien. Wie vroeg maait doet ver
standig, ook tl omdat hij daarmee de
groei van steeds meer onkruid bestrijdt
Gras inkuilen.
Wie over veel gras beschikt, gaat dal
wel inkuilen, maar dit vereischt nogï I
zorg. Goed ingekuild smaakt zoet en ruik.
niet onaangenaam. De temperatuur in de
kuil moet plm. 65 gr. zijn om er goed
gras uit te kunnen halen. Bij deze warmte
graad heeft in het gras een omzetting
plaats, waarbij als het goed gaat
melkzuur een voorname rol speelt. Wan
neer azijnzuur en boterzuur worden om
gezet, wordt een ondraaglijke stank ont
wikkeld. Het is dus van belang aan dat
inkuilen zorg te besteden en er een ther
mometer bij te gebruiken. Er wordt bij
het inkuilen op Texel nog veel gras ver
knoeid.
De kwaliteit van hooi.
Bij het samenstellen van rantsoenen
speelt de kwaliteit van het hooi een be
langrijke rol. Het is de vraag, of er op
Texel wel puik hooi te vinden is. Hoezeer
de hoeveelheden eiwit en de zetmeel-
waarden uiteen kunnen loopen, kan blij
ken uit dit staatje:
Eiwit. Zetineelwaarde
Slecht hooi 2.5 18.9
Matig 3.2 23.7
Goed 3.8 31.0
Zeer goed 5.0 36.2
Uitmuntend 6.5 40.6
Wie hieromtrent gegevens verlangt
over zijn hooi zende slechts een monster
ten onderzoek naar Wageningen.
„Ken uw vee".
Toch zal men zelfs met het beste voei
weinig resultaat behalen, als onze vee
stapel te wenschen overlaat. Het komt
voor, dat een koe haar eigen voer niet
betaalt. Zulke dieren moeten worden op
geruimd en daarom moeten alle melk
veehouders lid zijn van de fok- en con-
trolevereeniging. Dan blijft ge op de
hoogte van de hoeveelheid en het vetge
halte van de melk. Waak voor de ge
zondheid van uw vee en weest ook waak
zaam bij de uitbreiding van uw veestapel.
Ge zijt toch lid van de Vereen, tot be
strijding van de rundvee-t.b.c.? Dan zijt
ge mooi op weg om een t.b.c.-vrije stal
te bekomen. Wanneer ge dan ook nog
lid zijt van de onderlinge veeverzekering
kunt ge zeggen, dat ge alles hebt gedaan
wat tot uw voordeel kan strekken.
Bij de stalvoeding worden allerhande
voedermiddelen gebruikt. Wil men doel
matig voederen kunnen, dan is bekend
heid met de samenstelling van die voe
dermiddelen een eerste vereischte. We
vermelden hier van een reeks voedermid
delen ter vergelijking de zetmeelwaarde
mais 81, haver 59, gerst 72, rogge 71,
tarwe 71, aardappelen 19, koolrapen 7.6,
voederbieten 6.3, suikerpulp 61. In ver
houding tot de prijs is mais dus het
meest aan te bevelen, waarbij echter niet
de specifieke waarde van andere voeder
middelen over het hoofd mag worden ge
zien. Gaan we de melkwaarde zetmeel
waarde vermeerderd met de helft van het
eiwit) van eenige andere voedermiddelen
na, dan krijgen we voor Amerik. lijn
koek 88, grondnotenkoek 98, sesam 93
en soja 93. Hiermee op de hoogte zijnde
is prijsvergelijking mogelijk.
Eenige tijd werd gediscussieerd over
het toedienen van eiwitrijke voedings
middelen. Volgens prof. Sjollema zoude
melkziekte bij schapen verband houden
met een teveel aan eiwit in hun voer. Hij'
zou lijnkoek, ondanks de hoogere prijs
boven grondnotenkoek de voorkeur ge
ven. Op mais had hij het ook niet voor
zien. Volgens de heer Schumaker zouden
de dieren van lijnkoek beter groeien dan
van grondnotenkoek. De heer A. J.Keijser
geeft aan Delttsche de voorkeur boven
andere. Lie voorz. oppende het voorstel
prof. bjoilema uit te noodigen tot het
houden ecner lezing over melkziekte bij
schapen en de nieuwe inzichten op voe
dergebied in verband daarmee.
V oederrantsoen en
Als een goed rantsoen voor een koe
van 500 Kg., welke 20 L. melk geeft,
wordt genoemd, 10 Kg. matig hooi, 20
Kg. bieten, 3.5 Kg. mais, 1 Kg. grond
notenkoek en anderhalve lijnkoek. Aanbe
veling verdient het, de hoeveelheden af
te wegen. Makkelijker is het en tijdbe
sparend, wanneer mengvoeders worden
gebruikt. Nemen we b.v. een mengsel van
mais, tarwegrint, grondnotenmeel, lijn-
meel, soja en sesam, dan zullen we daar
mee goede resultaten hebben. Een koe
van 500 Kg., die 20 L. melk geeft, krijgt
6.5 Kg. Geeft ze 15 L., dan 1.75 Kg. min
der. Een mestkoe geven we 4 Kg. Er zijn
wel firma's die mengvoeder verkoopen,
Spr. raadde echter aan het zelf te men
gen of het hier te doen vervaardigen on
der toezicht. Ook yoor varkens zijn meng
voeders uitstekend te gebruiken. Laten
de organisaties propaganda maken voor
de bereiding van meugvoer. Sinds lang
hebben we zulk voer voor onze kippen.
Waarom zouden we de koeien en de var
kens er ook niet van laten profiteeren?
Goed drinkwater vereischt.
Maar nu mogen ons land en ons vee,
ons voeder en onze rantsoenen aan de
noogste eischen voldoen; alles kan weer
worden verknoeid, als het water, dat
de dieren krijgen, niet deugt. Zeg niet te
gauw, „Dat. A in orde", want met het
bloote oog n water, dat absoluut niet
deugt, er toch nog wel goed uitzien.
Daar kan de djksseruminrichting te Rot
terdam treilende staaltjes van vertellen.
Van 39 monsters bleken er wel 25 te
moeten worden afgekeurd. Het zou dwaas
zijn in deze .ijd op verwezenlijking van
de waterleiding plannen hier aan te stu
ren. Maar in elk geval kunnen we alles;
gereed m.;.. n, om, als de tijden beteren,
met ade macht uit de uitvoering te gaan
begin.:cu. Van de 100 monsters van
Texei was er slechts één goed. Wel een
bewijs, dat de behoefte aan goed drink
water zeer groot is. Er zijn op Texel
veel boerderijen, waar het drinkwater niet
deugt. Het is de vraag of „alle percee-
len op Texei aangesloten aan het water
leiuingnet" financieel mogelijk is, maar
het berekenen waard is dat zeer zeker.
Hoofdzaak is voor heden, dat we alge
meen de noodzaak van goed drinkwater
hier inzien. Er is een tijd geweest, dat
men betwijfelde, of ooit iedere Texel-
sche boerderij aan een vaste weg zou
liggen en of een groot deel van Texel
van het electrische licht kon profiteeren.
Thans weïen we wel beter. Opgemerkt
werd inog, dat door het aanbrengen van
ierkelders de toestand op menige boer
derij reeds mooi verbeterd is. En toch
komt het nog voor, dat. koeien drinken uit
een sloot, waarin de. ier terecht komt,
zoodat de koeien veiviunde ier drinken en
de melkJe moet er maar niet aan
denken. Heusch er valt met eenige goede
wil ook in dit opzicht nog veel te be
reiken.
Hiermee besloot de heer Klimp zijn
alleszins belangwekkende causerie. De
voorz. bracht 'hem hartelijk dank voor zijn
welwillendheid en sloot de bijeenkomst.
Een reeks lichtbeelden en een bespreking
van stalinrichting bleef, voor de volger.i.
avond bewaard.
(Zie verslag, vergadering van Zaterdag).
Bestrijding Rundvee-t.b.c.
De ledenverg. van de Vereen, tot 11e
strijding van de Rundvee-t.b.c., Zaterdag
in hotel „de Zwaan-", wa s ook al niet druk
bezocht. Ze werd geleio' door dehr. C. d
Wit, die in het biezonü'er welkom heett
de heer Klimp, die een reeks lichtbeelden
zou vertoonen en spreken zou over stal
inrichting.
De heer J. C. Kager, secr., las vei'vol
gens het verslag van cle vergadering der
Prov. Vereen, in het Landbouwhuis te
Alkmaar. Alhoewel de landbouwbladen er
reeds een uitvoerig verslag van publi
ceerden, stippen we er nog een enkel
punt uit aan.
Het aantal aangesloten vereemgingen
bedraagt 26, het aantal veehouders 1434
(vorig jaar 1380). Van de 24253 onder
zochte runderen bleken er 4796 te rea-
geeren, waaronder 117 open lijders. Over
het geheel was de uitslag iets gunstiger.
In het aantal vrije stallen kwam geen
vooruitgang.
Er wordt op gewezen, dat ook uit een
oogpunt van volksgezondheid bestrijding
van de t.b.c. bij het rundvee een eisch is.
De vrijwillige bestrijding is daarbij verre
te verkiezen boven de verplichte, daar
van de volle medewerking van de veehou
der vooral heil te verwachten is. Gevraagd
werd ot geen premie kan worden gesteld
op t.b.c.-vrije stallen; het bestuur nam dit
voorstel in overweging. Ook werd ge
vraagd of de uitkeering aan de veeartsen
van een gld. per onderzocht rund niet
wat lager kon worden gesteld in ver
band met de tijdsomstandigheden. Hier
van wilde de vergadering echter niet we
ten. Ze was van oordeel, dat van een
nauwkeurig onderzoek het resultaat der
bestrijding grootendeels afhankelijk is en
dat met een gld. de daaraan verbonden
arbeid niet te hoog betaald wordt. Aan
de rekening ontleenen we nog, dat die
over 1930—'31 met een batig saldo van
15492.99 sloot en op de begrooting 1931-
'32 een batig saldo van f21528.98 werd
geraamd.
De voorz. bracht de secr. dank voor zijn
keurig verslag.
Met alg. stemmen werd vervolgens be
sloten tot de Vereen, tot het verrichten!
van Noodslachtingen toe te treden (zie
verslag H.M.v.L. in dit nummer). De
heer Klimp zou worden uitgenoodigd de
vereen, als adviseur van dienst te willen
zijn.
Op de vraag van de heer Meindertsma,
of ook open lijders op Texel zullen wor
den gesiaent, werd geantwoord, dat dit
inderdaad in de bedoeling ligt. Tot heden
gingen ze voor 90 pet. naar het abattoir
te Alkmaar, omdat ze daar meer opbrach
ten. Immers wordt het vleesch op Texel
tegen een vaste, laaggestelde prijs ver
kocht, terwijl het in Alkmaar, na goed
gekeurd te zijn voor de consumptie, aan
een gewone slager wordt verkocht en dus
meer opbrengt. Dit laatste zou op Texel
niet mogelijk zijn, omdat al spoedig de
betrokken slager de naam zou krijgen
wrak vee te koopen. De laatste tijd echter
aldus de voorz., is men hier tot de over
tuiging gekomen, dat men de open lij
ders net zoo voordeelig hier slachten
kan, waardoor de omzet van de slacht
plaats 5—6 duizend pond grooter zou
kunnen worden. Wat nog voor Alkmaar
pleitte, was het volgende: De inspecteur,
die o.m. op de slachting van open lijders
toezicht moet uitoefenen, woont te Am
sterdam. Het zou voor hem zeer be-,
zwaarlijk zijn, telkens naar Texel te ko
men. Hierop heeft het bestuur echter
deze oplossing gevonden: De open lijder
wordt op Texel gesiaent, maar de orga
nen woi'den naar Alkmaar gezonden, op
dat de inspecteur kan controleeren, of
hier inderdaad van een open lijder sprake
was.
Meegedeeld werd nog, dat de laatste te
Alkmaar geslachte open lijder o30 pond
woog en f50 opbracht. Daarentegen
bracht een hier geslachte koe van 460
pond, die 'n ontstoken nier had, f69 op.
Aan de secr. werd een jaarlijksche gra
tificatie toegekend voor het samenstellen
van een vierde lijst, voor de veehouder
bestemd, waarop het signalement van de
koe, reactie, etc., vermeld zijn. Tot nog
toe maakte de secr. .er slechts drie: een,
voor het secretariaat, een voor de veearts
en -een voor het Landbouwhuis te Alle
rnaar. Die vierde staat moet door de vee
houders zelf worden bijgehouden, doch
wordt jaarlijks door de secr. vernieuwd.
Ingevolge een reeds eerder genomen
besluit wordt bij het slachten van open
lijders een extra uitkeering gegeven van
f75; indien het vleesch gesteriliseerd
wordt f60. Bij een opbrengst van flOO—
175 f25 en bij een opbrengst van f175—
225 f 10. Voor koeien met een opbrengst
beneden flOO werd geen bijdrage vast
gesteld. Dit te doen ligt wel ijn de be
doeling, maar dan moet eerst bekend
zijn hoe het met de financiën staat. Dit
punt werd daarom aangehouden tot de
jaarvergadering.
Ernstige waarschuwing
De heer Noordijk deelde uit de practijk
dit merkwaardig voorval mee, dat waard
is algemeen bekend te worden. Een der
leden had twee jaar lang een vrije stal
totdat vijf weken na aankoop van een
irund zes a zeven van de 15 vrij duidelijk
blei; 'i te reageeren. Bij onderzoek werd
aangetoond, dat de aangekochte koe een
open lijder was. Had de veehouder nu
meteen maar bij de aankoop van de koe
de veearts zooals het reglement voor-
schrijd kennis gegeven, dan was be
smetting van zijn veestapel zeker voorko
men. Nu loopt hij de kans, dat hij vol
gend j u- nog meer reactiedieren heeft,
flet bestuur heeft bij wijze van uitzonde
ring de koe ondanks de gepleegde
overtreding overgenomen, doch
wcnscht dii voortaan niet meer te doen
(De voorz. heeft zich tegen dit voorne
men verzet, doch was in de minderheid).
Daar het gevaar van besmetting door een
open lijder groot is, moet bij de aankoop
van vee terdege worden opgepast. Daar
om: Doe aangifte! De veearts onderzoekt
het rund dan (voor rekening van de Ver-
eenigilng). Gebruik de kaarten. Schaf u
zekerheid.
De aandacht werd nog gevestigd op de
lezenswaardige brochure over de rund
vee-t.b.c. van dr. Piccard (prijs f 0.50;
verkrijgbaar bij de secr.)
Stalinrichting.
Hierna verkreeg de heer Kli|mp het
woord. Hij zou over de juiste inrichting
van stallen spreken.
De dieren staan 180200 dg. op stal,
zoodat deze wel behoorlijk ingericht mag
zijn. Wie in dit opzicht goed ingelicht
wil worden, wende zich tot de desbetref
fende afdeeling van de Hoogeschool te
Wageningen.
De vloer moet waterdicht zijn, opdat
er zich geen ziektekiemen kunnen ophoo-
pen. Een droge stal, welke goed te venti-
leeren is, is een eerste vereischte.. Met
het oog op brandgevaar moeten de deu
ren naar buiten openslaan (er schijnen
„rentmeesters" te zijn die zich verzetten
tegen pachters, die hierop aandringen;
dat moest toch niet zoo rijn) en verdient
het aanbeveling, dat zolder en tusschen-
schotten onbrandbaar zijn of met on
brandbaar materiaal worden bedekt. De
ruimte moet zoo zijn, dat voor elk groot
stuk vee 20 kub. M. beschikbaar is. De
verlichting moet voldoende zijn. Niet
alleen omdat dit het rein houden in de
hand werkt, maar ook omdat de dieren
daarop gesteld rijn. Een ierkelder is geen
weelde, want ier is het beste deel van de
mest.
Uitvoerig gaat spreker op deze punten
in, waarbij een reeks mooie lichtbeelden
aanvulde wat er nog aan ontbrak.
Het was met elkaar een leerzame avond,
die door een volle zaal verdiende te wor
den meegemaakt. Volgende keer beter?
Met dank aan de heer Klimp speciaal
werd te ruim elf uur de vergadering door
de voorz. gesloten.
Lezing en Demonstratie
Kunstweefschool „Walda".
Men schrijft ons:
De Nederl. Kunstweefschool „Walda"
te Hilversum heeft de gewoonte elk jaar
in plaatsen buiten Hilversum gelegenheid
te geven tot het volgen van een korte
cursus in het handweven. De school ge
bruikt daarbij speciale samenrolbare toe
stellen, van een zoodanige constructie,
dat er alle weefsels, ook zeer ingewikkel
de, op kunnen wonden vervaardigd. Om
niet met het weven op de hoogte zijnde
personen de gelegenheid te geven zich
voldoende te oriënteeren, geeft de Kunst
weefschool voor de aanvang van zoo'n
cursus een „Walda"-middag of „Walda-
avond", waar door de directeur een cau
serie wordt gehouden over dit mooile
handwerk en waar verschillende weefsels
kunnen worden bewonderd, door cursisten
vervaardigd. Tevens bestaat daar gelegen
heid tot het stellen van vragen en het
aanmelden voor de cursus.
De cursus begint op Woensdag 2 Maart
;om 7 uur en omvat zes lessen, die eens
per week worden gegeven. Er wordt o.a.
geleerd het maken van jute en wollen
weefsels, het vervaardigen van een sjaal
in wiekjesweefsel, het weven van een
schoorsteen- of buffetlooper, die dubbel
zoo breed is als het toestel en ook het
aken van Smyrnawerk volgens de echte,
oeroude, Oostersche techniek (dus niet
op de Engelsche manier met gaas.)
De Walda-cursussen zijn steeds druk
bezet en meer dan 2000 dames namen er
reeds aan deel in de loop van vijf jaren.
Thans is Texel aan de beurt. We zijn
over de moeilijkheid van de verbinding
heengestapt en hopen de Texelaren ook
een prettige cursus te bezorgen en de
gelegenheid het mooie handweven te be
oefenen. Voor Texelaren is het zeker in
teressant te weten, dat de Kunstweef
school te Hilversum nooit anders laat
gebruiken -dan wol van „Texelsche scha
pen", omdat die verreweg de mooiste is.
Op de demonstratie zijn er allerlei weef
sels en Smyrnawerken van te zien, die
het mooie van de Texelsche wol zeer tot
zijn recht doen komen.
Afd. Texel Bond van Landpachters.
Tot bestuursleden van de Donderdag
hier opgerichte afdeeling van de Bond
van Landpachters werden benoemd de
heeren H. Klimp, P. Meindertsma, G.
Benit, M. Koorn en KL Uitgeest.
Onbestelbare brieven.
Wie zijn de afzenders?
A. Stadman, Alphen
J. W. Reitsma, Nieuwe Pekela.
De Lever's Zeepmij., Vlaardingen.
Belanghebbenden kunnen zich ten post
kantore vervoegen.
We herhalen: Vergeet nimmer naam en
adres van de afzender te vermelden,
adresseer volledig en frankeer voldoende.
(Ook in het laatste geval komen post
stukken wel terug als „onbestelbaar"),
