No 4624 45s(e Jaargang. Zaterdag 16 April 1932 TWEEDE BLAD Een koninklijke kunst T.E.S.O. en een nieuwe boot. Sla ook dit niet over Texelsohe Berichten Gasverlichting. Badhotel. T.E.S.O. Kunt ook GIJ GELUKKIG zijn? WAT is de grondtoon van UW WEZEN Lees en herlees wat hier volgt. In het tijdschrift Montessori-opvoe- ding vind ik het volgende, overgenomen uit het „Zeitschrift für angewandte Psy chologie" „De thans 77-jarige Carl Herman U n t h a n is zonder armen geboren en men begrijpt, dat allen om hem heen hem beklaagden. Zijn strenge vader had meer paedagogisch inzicht dan men venvachten zou. Toen hij eenmaal gezien had, dat een uiting van medelijden het kind op eens van vroolijk lachen tot huilen bracht, klonk dadelijk zijn onverbiddelijk bevel: „Niemand mag het kind medelijden too- nen, wie het van vreemden toelaat, krijgt met mij te doen". Al gauw begon het kind, ondanks zijn hulpeloosheid te beproeven zichzelf met allerlei dingen te helpen, en weer kwam de strenge vader: „Wie hem bij zijn pogingen helpt, krijgt met mij te doen". Dat was zijn redding. Telkens weer brachten zijn vindingrijkheid en zijn ver nuft nieuwe oplossingen en altijd was zijn strenge vader zijn bondgenoot. Toen hij eens zijn voet in een schaal met eten stak, commandeerde de vader: „Trek hem zijn schoenen uit, wasch zijn voeten en geef hem een lepel. Hij mag voortaan niet meer gevoed worden." Weldra kon hij met zijn teenen mes en vork vasthouden, zonder morsen soep eten en zijn vleesch snijden. Ik vertel dit niet om de merkwaardig heid, dat onze teenen bij voldoende oefening zoo te ontwikkelen zijn, maar om er op te wijzen, welk een groote vreugde een kind kan hebben door liet zelf overwinnen van een moeilijk heid. Unthan vertelt in zijn levensbeschrij ving, hoe hij eens, toen hij zijn moeder bij haar weefwerk hielp, tegen haar zeide: „Moeder, de kinderen met armen hebben lang niet zooveel vreugde als ik: is dat niet jammer, ze kunnen heelemaal niet begrijpen, hoe mooi het in de we reld is". Later schrijft hij: „Wie van zijn ge boorte af op zichzelf is aangewezen en daarin niet gehinderd wordt, wat in de meeste gevallen uit een onverstandig me delijden voortkomt, bij hem ontwikkelt zich een wilskracht, die eigenlijk vanzelf sprekend is, maar die niet invalide men- schen iets buitengewoons toeschijnt. De warme vreugde over wat bereikt is, is een machtige drijfveer en voert altijd weer op nieuwe padenNooit in mijn leven heb ik een mensch ontmoet, met wie ik, alles wel beschouwd, zou hebben willen ruilen". De beroemde Duitsche psycholoog W. Stern voegt hieraan toe: „Unthan is mij persoonlijk bekend. Voor mij als psy choloog is hij niet zoo merkwaardig om de ontwikkeling van zijn teenen dan wel om zijn gemoedsgesteldheid. Optimisme is de grondtoon van zijn wezen. Tot de gelukkigste menschen, die ik in mijn leven ontmoet heb, behooren Unthan en Helen Keiler, twee menschen dus met de aller grootste lichamelijke gebreken. RAADSVERGADERING. De Burgemeester der gemeente Texel: Gelet op art. 41 der Gemeentewet; Brengt naar aanleiding daarvan ter kennis van de ingezetenen, dat eene verga dering van den Gemeenteraad is belegd op Maandag 18 April 1932, des voormiddags te 9 uur in de daarvoot bestemde zaal ten Raadhuize dezer Ge meente. Texel 14 April 1932. De Burgemeester van Texel, W. B. OORT. Aan de orde: 1. Ingekomen stukken. Mededeelingen. 2. Aankoop motorbrandspuiten. 3. Subsidie slooping wrak Hoydal. Dienstplicht. Uitspraak inzake vrijstelling. De Burgemeester van Texel brengt ter algemeene kennis, dat door den Minister van Defensie bij beschikking van 9 April 1932, VI Ie Af deeling no. 282 V, aan Nan Lodewijk Vermeulen, dienstplichtige der lichting 1931 uit deze gemeente, ingaande 1 Mei 1932, voorgoed vrijstelling van den dienstplicht is verleend wegens kost winnerschap. Tegen deze vrijstelling kan uiterlijk den tienden dag na den dag van deze bekend making in beroep worden gekomen door: a. door den ingeschrevene, wien de uit spraak geit, of door diens wettigen ver tegenwoordiger; b. door elk der overige voor deze ge meente ingeschreven personen óf door diens wettigen vertegenwoordiger. Het verzoekschrift, waarbij beroep wordt ingesteld, moet met redenen om kleed zijn. Het behoeft niet gezegeld te zijn. Het moet worden ingediend bij den Burgemeester, ter secretarie van deze gemeente. De Burgemeester zorgt voor de doorzending van het verzoekschrift aan de Koningin, die op het beroep beslist, na advies van den Raad van State, afdee- ling voor de geschillen van bestuur. Texel, 14 April 1932. De Burgemeester van Texel. W. B. OORT. oud als onze beschaving zelve en reeds beoefend door de vorstinnen van Egypte, is de gelaatmassage. Zij hergeeft liet ge laat de soepelheid en elasticiteit, die de charme van het gezicht van meisje en jonge vrouw uitmaken. Volg dezen koninklijken weg en mas seer van tijd tot tijd uw gelaat met Purol, dat alle vetten bevat, welke uw huid voor haar gezondheid en schoonheid behoeft. Sportnieuws. Men schrijft ons: Morgen gaat Texel I naar Helder ill voor de nederlaagwedstrijden. Vertrek 11 uur boot. Texel IA. Stern Jo Ran André Ran R.Ran D.Zuidewind N.de Graaf J.Kiljan, J. Gieles P.Keur W.Winter G. Pijpers o Texel II gaat naar H.R.C. IV voor de Comp. Vertrek 11 uur boot. Chr. Stern Dick Keijser J.v.d.Berg M.Koorn A.Dros Jb. Geus Goddard G.Witvliet E.Lap Fangman A.Bakker o Door het bestuur is toestemming voor de wisselprijsnederlaagwedstrijden, verkre gen èn van de KN.V.B. èn van de N.H. V.B., zoodat de uitnoodigingen spoedig kunnen worden verzonden. Morgen, aanvang 12 uur, wordt de Adsp. wedstrijd, die vorige Zondag door het slechte weer niet doorging, gespeeld, tusschen de volgende elftallen: Elftal A. (Wit): Béla D. C. Dros J.Slikker P. Slikker Dick Geense H.Boon K.Kikkert W.Mulder P.Kikkert B.Mulder S.v. Heerwaarden Elftal B. (Groen-Zwart) W.v.Heerwaarden, W.Vlas, F.Kaczor, P.Vlaming, Jb. Coevert W.Hopner ThLap I.Boon T.Eelman G.Coevert W.Ran Res. A.: N.Huisman. Res. B.:P.Keesom. Wat die drie met elkaar te maken heb ben, ligt niet biezonder voor de hand. Het is ook louter een toevalligheid, dat we deze zoo ongelijke grootheden in een adem noemen. Het raadsel is spoedig op gelost. Het is dit jaar een kwart eeuw geleden dat den Burg een gasfabriek kreeg. Eveneens moeten we 25 jaar teruggaan om in gedachten de opening van het Badhotel te de Koog mee te maken. En evenzoo is het dit jaar 25 jaar ge leden, dat Texels Eigen Stoombootonder neming werd opgericht. Over elk dezer drie „scheppijngen" thans reeds een enkel woord. Te gelege- nertijd kunnen we er wel meer van ver tellen. De Gasfabriek. In zijn vergadering van 31 Jan. 1907 verleende de raad aan de heer Tj. van der Zee voor dertig jaar concessie voor de exploitatie van een gasfabriek, „voor de voortbrenging van licht,' warmte en kracht", voor de- heele gemeente. Op 8 April 1907 werd de bouw van de fabriek aanbesteed. Met het leggen van buizen werd 1 Mei d.a.v. begonnen. Op 11 Mei werd het nieuwe licht den votke vertoond: in café den Burg en in een s-traatlantaarn op de Groeneplaats. Het wend met hand geklap begroet en voldeed algemeen. Op 27 Mei werd door de jongeheer Abraham Wagemaker Az. de eerste steen van het gebouw gelegd en op 31 Aug. had de officieele opening plaats. Het initiatief ging uit van de heeren dokter Adr. Wagemaker, Aug. Keijser en Herm. Keij ser. Menig jaar heeft de fabriek in een be staande behoefte voorzien. De oorlog bracht er echter de klad in. Men kon maar moeilijk meer aan de brandstof (gasoline) komen, de tarieven moesten worden verhoogd terwijl bovendien in de loop van 1917 en 191S de plannen tot electrificatie van Texel vaster vorm aannamen en, voor wat den Burg betreft, reeds ten uitvoer zouden worden ge bracht. In verband hiermee kocht de raad 22 April 1918 voor f8000 de concessie at, waarmee de fabriek ophield te bestaan. Badhotel. Met de stichting van een badhotel te de Koog door de heer Jn. Flens Pz. werd het dorp tot badplaats verheven. Het kreeg althans een goede kans het zoover te brengen. De heer Flens, die destijds eigenaar was van hotel „Texel", liet op 11 Jan. 1907 de bouw aanbesteden. Op 8 Juni 1907 had de officieele opening plaats, maar 1 Juni reeds namen de eerste gas ten er hun intrek. Het hotel beschikte toen over 22 kamers, vond algemeen waardeering en trok van de aanvang af geregeld en steeds meer bezoekers. De groeiende beteekenis van de Koog als Badplaats deden latere eigenaars tot uit breiding van het hotel besluiten. Bad hotel „Prinses Juliana" telt op heden meer dan 100 kamers en kan wedijveren met de beste hotels aan de Hollandsche kust. Doch aan de heer Jn. Flens komt de eer toe, daartoe de eerste steen te hebben gelegd. Van vroeger jaren dateert de bouw van het „paviljoen" te de Koog. Dit werd door de heer J. H. Moojen gesticht en was in die tijd voor velen het doelwit van een uitstapje in de prille jeugd van van onze badplaats. T.E.S.O. Ten slotte T.E.S.O., wier geschiedenis geen Texelaar onbekend zal zijn. Op 19 April 1907 werd in café Den Burg een vergadering belegd, waartoe verscheidene ingezetenen waren uitgenoo- digd. Ze werd geleid door de heer Adr. Wagemaker, die de toenmalige stoomboot- dienst Texel-Nieuwediep (uitgevoerd dooi de Mij. Alkmaar Packet, dir. Mr. P. J. Bosman) ter sprake bracht en de aan wezigen uitnoodigde de klachten, ten aan zien van die dienst geuit, eens nader onder het oog te zien. Besloten werd een Comm. te benoemen, die zich tot gemelde Maatschappij zou wenden met het ver zoek diverse verbeteringen aan te bren gen. In die Comm. werden benoemd de heeren A.Wagemaker, H. Over, H. Flens en H. Haakman, Hiddingh en Dikkers (laatste twee als plaatsvervangers). Als eischen zouden gesteld worden: 1. Billijker tarief voor het personenvervoer. 2. Idem voor het goederenvervoer. 3. Zoodanig inrichten van het veevervoer, dat het personenvervoer er geen over last door wordt aangedaan. 4. Een nieuwe boot ter vervanging van de minder zee waardige „Kampioen", waarin het pu- pliek geen vertrouwen stelt. 5. Te zorgen voor voldoende reddingsmiddelen aan boord der stoombooten. riet resultaat is bekend. De Mij. kwam aan de billijke verlangens der Texelaars niet tegemoet, waarop onverwijld het be sluit genomen werd zelf een boot in de vaart te brengen en de strijd met „Bos man" aan te binden. Het ging er warm toe in die dagen, maar het loon was zoet. De eerste boot was een gehuurde, de „Baron Rengers", die 15 Augustus 1907 in dienst werd gesteld. In 1908 kwam T.E.S.O.'s eigen boot, de „Dageraad". Later werd het gezin uitgebreid met de „Marsdiep". T.E.S.O. won en is opge groeid tot een krachtige onderneming, niet ten onrechte Texels „goudmijn" ge noemd, de trots der Texelaren, symbool van wat door eendrachtige samenwerking, door wilskracht en solidariteit kan wor den bereikt. De gaspit die ons de beteekenis van een goede verlichting eerst recht deed beseffen is door electrisch licht ver vangen. We kunnen het niet genoeg waardeeren. Electrisch licht spant de kroon. Electrische stroom opent vele mo gelijkheden. Moge binnen afzienbare tijd een nog grooter deel van Texel de vreugde, daaraan te beleven, deelachtig worden. Het kleine badhotel werd groot en legde de grondslag van wat de Koog thans is: een badplaats, die meetelt in de rij van Hollandsche badplaatsen; een bekoorlijk dorp tusschen zee en duin en dennen, waar jaarlijks grooter scharen, van ver en nabij, verpoozing en rust vinden; een badplaats, die desondanks nog in haar kinderschoenen staat en zich nog verder ontwikkelen kan. Het T.E.S.O.-zaadje schoot wortel. Het vond een goed toebereide bodem en groeide op tot een boom, hoog en om vangrijk, waarbij we bewonderend op zien, terwijl we dankbaar degenen geden ken, die destijds met de plannen ter tafel kwamen. Hadden we ongelijk voor de drie on derwerpen, bovengenoemd, uw aandacht te vragen? Uitslag aanbesteding. Door de heer N. Schermer, architect, is aanbesteed de bouw van een woon huis voor de dames T. en A. Eelman (Amsterdam) aan het Koogereind. Hier is de uitslag: Timmerwerk (.Drijver f1762; J. v. Wessem f1709; J. v. Meekeren f1698; W.Bruin f1649; P. v. 't Hoog f1626; J. Koorn f1524; Bakker en Koom f 1496; P. J. Kooger f1395. Timmerwerk: H. Koorn f2675; A. de Kort f2597; H. Buis f2314; Th. Witte f2300; L. Bruin en Zn. f2190; I. Voigt f2175. Schilderwerk: C.Bremer f456; S.Smidt f410; C.Tim mer f 380; J.Vonk en P. Boon f348. Loodgieterswerk J. Agter f227.50; Nic. de Graaf f224.20; P. Oele f193. Electr. werk: j.Bruin fSl; R. Daalder f74.75; J. Agter f74; A. Knopperts f69.50. Perc. 1. en II.: H. Buis f3974; Jb. Daalder f3836. Massa: H. Buis f4620.25; P.J.Kooger f4150. De gunning is aangehouden. In de Schager Courant van Woensdag lezen we: Van officieuse zijde vernamen we, dat het plan bestaat om de dagelijksche diensten TexelDen Helder, die thans onderhouden worden door het stoom schip „Marsdiep", te doen uitvoeren door een grooter scnip. De reden hiervan zou zijn, dat de haven op Texel vergroot wordt, en T.E.S.O. van meeningis, dat een grootere ruimte voor passagiers- en vervoermiddelen noodzakelijk is. Wij wijzen er op, dat wij dit bericht van niet-officieele zijde ontvingen, en dus voor de juistheid niet instaan. Wij wisten reeds sinds een paar weken uit goede bron, dat T.E.S.O.'s bestuur ernstig plannen maakt voor de aankoop van een nieuwe boot, doch achtten de tijd nog niet gekomen om hieraan pu bliciteit te geven. Nu echter een niet- plaatselijk blad daarover schrijft, mogen we niet achterblijven. We hebben nog getracht, eenige nadere biezonderheden te bekomen, doch vingen bot, toen wij bij de directeur ons licht wilden opste- steken. Niet ontmoedigd' zetten we onze speurtocht voort en ziehier het resul taat. We weten, dat dergelijk nieuws onze lezers zeer welkom is en vertrouwen niet van „voorbarigheid" te wonden be ticht, wanneer we meedeelen, dat het be stuur van T.E.S.O. zich de laatste tijd ernstig bezig houdt met plannen, de aan koop van een grooter boot betreffende. Een definitief besluit werd niet genomen. T.E.S.O. voert een wijze en omzichtige financieele politiek en be paalt er zich voorloopig toe gegevens te verzamelen omtrent schepen, die voor haar doel in aanmerking zouden kunnen komen. Reeds werd met scheepsbouwers geconfereerd en menig project aan een nauwlettende beschouwing onderworpen. Hoofddoel is: het bekomen van een groo tere boot. Wie de ontwikkeling nagaat van het vervoer van passagiers en goederen in de laatste tien jaar, kijkt daar niet vreemd van op. Nu de havenwerken over eenige maanden hun beslag krijgen, ligt T.E.S.O. geen enkel struikelblok meer in de weg. De haven verbeterd, de ingang vergroot, geld in het laadje, het bestuur volledig op de hoogte met de eischen van het hedendaagsche vervoer„mijn liefje, wat wilt ge nog meer?" Een grooter boot, comfortabel, sierlijk, zuinig in het bedrijf de taak van de heeren bestuursleden is niet gemakkelijk, maar dankbaar zeer zeker. De Dageraad is 37 M. lang, 6 M. breed. De Marsdiep is 40 M. lang, 6.4 M. breed. Er wordt nu gesproken over 'n boot van 48 M. lengte bij een breedte van 7 M. Zoo gaat-ie goed! Heil, T.E.S.O.! Het zij u gegund uw plannen binnen afzien bare tijd te verwezenlijken. Illill+llllll VEEL van wat ons in het te- 111111+111111 gemvoordige koper toeschijnt iiiiiwiiiil wordt goud in de herinnering. TEXELSCHE COURANT

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1932 | | pagina 1