De Nieuwe Texelsche Courant
No 4625 45s,e Jaargang. Woensdag 20 April 1932 l"",,'"
Van week tot week
Met de vuistjes dicht.
Gemeenteraad
van Texel
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 ct.j
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4ct.
DIENSTREGELING. T.E.S.O.
Op werkdagen:
Van Texel: 6.— 8.—; 11.20; 2.40; 5.35.
Vanden Helder: 7.-; 10.-; 12.20; 4.15;6.55
Op Zon- en feestdagen:
Van Texel: 6.-; 8.-; 11.15; 5.20.
Van den Helder: 7.-; 9.-; 12.20; 6.30.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer Va uur later.)
20 2! 22 23 24 25 26 April
8,06 8.45 9 25 10,08 10,53 11,42 0.07
is neen. Het eenige practische gevolg
hiervan zou zijn: Frankrijk en zijn vrien
den blijven de baas in Europa.
Een nieuwe Europeesche oorlog, zoo
wordt voorspéld, zal alle voorgaande in
misdadigheid overtreffen en zal onher
roepelijk de laatste zijn. Een kat in het
nauw maakt vreemde sprongen. In dit
licht beschouwd hebben we ook in een
afschaffing van gifgassen en andere
moordmiddelen „op papier" weinig ver
trouwen
De „groote wereldoorlog" die nog
maar „kinderspel" geweest moet zijn in
vergelijking bij wat ons misschien nog
boven het hoofd hangt heeft afdoende
getoond, dat soortgelijke overeenkomsten
toch als „vodjes papier" worden be
schouwd. We hadden een gifgassen-
verbod! Maar er werden toch gassen ge
bruikt en thans nog zijn er tallooze
slachtoffers (in de landen van winnaars
en overwonnenen), die hevig lijden aan de
gevolgen van een gifgasaanval. Duizenden
kwamen ellendig om.
Iedere poging om het oorlogvoeren
„menschelijker" te maken is o.i. reeds bij
voorbaat tot mislukken gedoemd. Wat
zal Genève voor goeds brengen?
straalpijpen, enz. De directeur van ge
meentewerken heeft zich er van overtuigd,
dat ze goed werken. De fa. Van der
Ploeg te Apeldoorn zou dezelfde spui
ten voor f2700 per stuk kunnen leveren
(vroeger f5600). De gebruikte zijn voor
elk t'500 te koop. Bijgekocht moet nu
worden 150 M. slang a f 1.50 per str. M.
(z.g. vlasslang, rondgeweven). Dhr
Parlevliet zou graag meer prijsopgaven
hebben. Hij beeft prijs gevraagd van
nieuwe spuiten. Een nieuwe met een
capac. van 1500 L. per minuut kostf1650;
met 1150 L. capac. f 1550. Deze spuiten
zijn met luchtbanden uitgerust en kunnen
achter een auto worden gekoppeld. Een
autobrandspuit met 1400 L. capac. kost
f4000. Nemen we er zoo een, dan hebben
we een modern bluschmiddel, waar we in
de toekomst toch niet buiten kunnen.
Voorz. deelt mee, dat ook bij aannemen
van het voorstel, de autospuit nog niet
van de baan is. Met een zware autospuit
echter zouden we in ons polderland niet
erg gelukkig zijn. Meer aan te bevelen
zou zijn een z.g. baby-spuit, capac. 750
L., prijs f2000, op luchtbanden. Deze is
makkelijk te hanteeren en kan achter een
auto worden gekoppeld. Dhr Lap
dringt met klem op aanschaffing van een
autospuit aan. Hij vreest, dat bij aan
schaffing van nog twee motorspuiten, van
een autospuit niet veel meer komen zal.
Liever zou hij de motorspuit verkoopen
en er een autospuit voor in de plaats stel
len, dan dat hij er twee motorspuiten bij
zou koopen. Dhr Bruin: Ik ga met B.
en W. accoord. Ik heb Bergen-op-Zoom
om inlichtingen gevraagd om te weten,
waardoor de spuiten te koop worden aan
geboden. Die gemeente blijkt goed bij
kas te zitten en reorganiseert de brand
weer geheel. Hieraan kunnen we op Texel
niet beginnen. Dhr De Graaf: Ik kan
mij bij het betoog van de heeren Parle
vliet, Lap en Bruin niet volkomen neer
leggen. Sinds jaren werkt onze motor
spuit tot volle tevredenheid. Dat ze
moeilijk verplaatsbaar is, heeft de prak
tijk niet bewezen. Ook heeft het personeel
steeds zeer goed zijn best gedaan. De
vorige burgemeester zei: de motorspuit
moet aan den Burg blijven, wat de bui
tendorpen niet aangenaam was. Ik ben nu
wel voor uitbreiding van het materiaal,
maar kunnen we voorloopig niet met één
er bij volstaan Laat die als reserve in
den Burg staan en stel er vast personeel
bij aan. Een spuit met vast personeel,
b.v. te Oosterend en Oudeschild leidt tot
een durabele (spr. bedoelt vermoedelijk
kostbare. Red.) beweging. Dhr Kik
kert is het roerend met dhr De Graaf
eens. Dhr Leber spreekt van „oud
koop duur koop" en zou voor de
f 1600, die er mee gemoeid zijn, liever een
nieuwe spuit koopen. Voorz.: Despui
ten zijn weinig gebruikt, niet versleten en
bovendien goed onderhouden. Dhr S.
Keijzer: Ik vind het best. Ook de brand
meester te Oosterend kon er zich best
mee vereenigen. Voorz.: Met een hand
pomp werken, als laatst bij Oosterend,
is zeer gebrekkig en uit de tijd. Wordt
de spuit gestationneerd te Oosterend, dan
zou de man van de wals met het toezicht
kunnen worden belast. Dhr Kikkert:
Die „antieke" spuit van Oosterend (de
aanjager) is zoo kwaad niet. Als oud-
commandant kan ik getuigen van kolos
sale resultaten van deze reusachtige spuiit.
Dhr Henkes: Ik ga met BenW mee.
Dan zijn we van Middeleeuwsche toestan
den verschoond. Anders moeten allen in de
weer om mee te helpen, (en wat voor
resultaat dan nog). Dhr Parlevliet:
Ik heb nog niemand het bezwaar hooren
opperen, dat het ontzettend lang duurt,
eer de spuit aanwezig is. Neem de brand
op de Kerkeplaats. Daar duurde het veel
te lang. Met een autospuit zou je er in 'n
paar minuten zijn. Waarom niet een spuit
gekocht met 1500 L. capac., die aan een
auto gekoppeld en met een flinke vaart
voortgetrokken kan worden. Voorz.:
Wat de Kerkeplaats betreft moest eerst
geconstateerd worden, of hulp van de
spuit wel vereischt was. Vandaar eenige
vertraging. Ook onze spuit echter kan
vrij snel achter een auto vervoerd worden.
Dhr Lap: Met een autospuit gaat het
beter. In veel gevallen komt de spuit niet
vroeg genoeg. Herhaaldelijk bleek, dat de
brand gebluscht had kunnen worden, als
de spuit direct had kunnen uitrukken.
Weth. Vlaming: Dhr De Graaf zegt, dat
de motorspuit niet, dhr Lap, dat zij wel
te kort schoot. Laat dhr Lap voorbeelden
noemen. Meestal komt óf het bericht te
laat óf moet eerst een onderzoek worden
ingesteld. Wat de Kerkeplaats betreft,
is dhr Parlevliet abuis. Toen de wethou
ders een onderzoek instelden en daarna 'n
auto naar den Burg zonden om de spuit
te halen, was deze reeds op weg naar de
brand. Dhr Leber gaat met de voor
gestelde plaatsing van de spuiten (zie
vorig nr.) niet accoord, Weth. Vla
ming stelt voor eerst te besluiten inzake
aankoop. Later kan bepaald worden, waar
ze komen. Dhr De Graaf acht het on
doenlijk, bij gebrek aan hulp, in Eierland
een handspuit te plaatsen. Dhr Dros
voelt, evenals dhr De Graaf, voor de aan
koop van slechts één spuit. Weth. Vla
ming vraagt nu maar te willen besluiten.
Er zijn nog acht gemeenten, die op de
spuiten afkwamen (Wieringen, Schagen,
enz.) Dhr Leber stelt voor in plaats
van twee oude spuiten één nieuwe, op
luchtbanden te koopen. Op de vraag
van dhr Dros of de motorspuit van lucht
banden kan worden voorzien, antwoordt
voorz. bevestigend, (kosten f'200). Dhr
Parlevliet wijst nog eens op de nieuwe
spuit met 1500 L. capac. en prijs van
f1650. Dhr Dogger: Dat 's een ge
wone nieuwe Ford.
Hiermee eindigen de discussies. Het
voorstel-BcnW wordt in stemming ge
bracht en aangenomen (tegen de heeren
Lap, Leber en Parlevliet).
Over de vraag, waar de spuiten ge
plaatst zullen worden, wordt later be
raadslaagd.
3. Subsidie slooping wrak Hoydal.
Gebrs. Schoenmaker, timmerlieden te
den Burg zijn eigenaren geworden van
het wrak van de „Hoydal". Zij zouden
het wrak willen sloopen, waarbij nog 10
andere arbeiders werk zouden kunnen
vinden. Het ligt in hun bedoeling er deze
week een aanvang mee te maken.
Is het werk uitvoerbaar? Zal het loo-
nend zijn? Deze risico's durven Gebrs.
S. aanvaarden, indien hun door de ge
meente in de door hen aan derden uit te
tfehdcnrarheicfefrroiien een tnidrage wordt
verlègnd~ror Hoogstens 4U pet. z.ii z'uHen
"clan uTBftritend lil diénst Hémen door het
gemeentebestuur in overleg met hen aan
te wijzen werkloozen, ingeschreven bij de
plaatselijke arbeidsbemiddeling. Naarhun
meening zal na ongeveer één week wer
ken blijken, of het wrak gesloopt kan
worden. Mocht het onbegonnen werk blij
ken, dan zal het van de gemeente ge
vraagd wordende offer, aannemende, dat
met een tiental personen gewerkt is, f60
a f70 bedragen. Bij een gunstig verloop
zullen naar schatting van de Gebrs. S.
6 weken 10 arbeiders geplaatst kunnen
worden. De gemeentebijdrage mag der
halve bij slagen van het werk geraamd
worden op f360 a f400, met dien ver
stande, dat de bijdrage minder zal zijn,
naarmate de zuivere opbrengst dit toe
laat. Ondernemingswinst verlangen de
Gebr. S. niet. Evenmin zal de bijdrage be
rekend worden over hun eigen dagloon.
Het aanbod lijkt BenW alleszins redelijk.
Daar het zich laat aanzien, dat ook de
eerstvolgende weken een verruiming der
werkgelegenheid noodig is, is het h.i. ge
motiveerd op het voorstel in te gaan.
BenW hebben zich afgevraagd ofGed.
Staten hiermee instemmen en wijzen op 'n
circulaire, waarin de Minister zich uit
spreekt tegen liet verleenen van toeslag
in land- en tuinbouw. Immers zouden ook
andere takken van bedrijf dan zulke steun
ontvangen. Dan zou de eerste stap gezet
worden op een weg, waarvan het eind
niet te zien is. Ook financieel zou alge-
meene toepassing volgens de Minister
een ramp worden.
Het sloopen van het wrak kan volgens
BenW worden beschouwd als te worden
ondernomen in verband met de werkloos
heid. Bij voldoende werk zouden de Gebr.
S. in een dergelijk wetfk niet hun toe
vlucht zoeken en zouden in de tweede
helft van April en Mei geen landarbeiders
daarvoor beschikbaar zijn. BenW stellen
danook voor hen te machtigen aan Gebr.
S. in de kosten een bijdrage toe te ken
nen van hoogstens 40 pet. van de door
hen uit te betalen arbeidsloonen.
Voorz. geeft een korte toelichting,
waarna dhr Bruin het woord vraagt: Het
is een rare geschiedenis. Waren destijds
niet verschillende werkloozen eigenaar?
Dhr Epe zette er te goeder trouw rnen-
schen aan het werk en dacht: misschien
wil de gemeente wel helpen met materi
aal b.v. De menschen zijn echter veel
dagen voor niets aan het werk geweest.
Vele malen is hier om steun gevraagd,
maar steeds vergeefs. Toen zijn ze naar
Dros en Co gegaan om gereedschap. Die
vroegen om dekking. Ten slotte heeft dhr
Kikkert hier goed voor gesproken. Het
werken was nog vergeefsch. Nu is het
wrak in handen van Gebr. S.
Voorz.: In het Crisis-comité is reeds
over steunverleening gesproken. Dit ligt
echter meer op de weg van de gemeente,
vooral nu Gebr. S. een groot deel van
het loon betalen. Dhr Lap: Ik vind
het een raar voorstel van BenW. Het zit
vaag in elkaar. Bij het werk Spijkerboor
hoorden we wat van het loon. Nu niets.
Ook niets wat het overschot betreft (welk
overschot ik trouwens niet verwacht).
Zoo is het voorstel niet aan te nemen.
Het is ook in strijd met de wensch van
LICHT OP
RijWIELEN en RIJTUIGEN 7,33
Zaterdagavond.
DR. J. TH DE VISSER.
Het overlijden van Dr. J. Th. de Visser,
oud-Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen en Minister van Staat,
zal niet alleen ieder in den lande droevig
hebben getroffen, doch zal ook door elk,
die het wel meent met ons land, worden
gevoeld, als een moeilijk herstelbaar ver
lies. In ons door godsdienst- en partij
geschillen zoo jammerlijk verdeeld land
kunnen wij figuren als de thans ontsla
pene zoo uiterst moeilijk missen en er
ligt zeker geen overdrijving in de bewe
ring, dat zijn heengaan, juist in de tegen
woordige moeilijke tijden, weinig minder
is dan een ramp voor Nederland. Dat Dr.
De Visser, in welke omgeving of bij
welke gelegenheid hij ook optrad, nim
mer schroomde zijn Christelijk-Histori-
sche beginselen openlijk te belijden,
maakte het voor hem tot te grooter eer,
telkens en telkens wederom, ook door
andersgezinden, als leider te worden aan
gezocht, wanneer het gold de nationale
belangen der Nederlandsche samenleving
te behartigen en te bevorderen.
Wat Amerika in Genève beoogt.
In Genève, waar de z.g. Ontwapenings
conferentie weer bijeen is gekomen, gaat
het niet goed. Het begon tenminste on
middellijk al met „meer dan levendige
besprekingen", waarbij vooral Tardieu
niet voor de eerste keer bewees, dat hij
geen Briand is. De V.S., wier financieele
en economische toestand van die aard is,
'dat zelfs de knapste koppen daar te
lande met de handen in het haar zitten, is
steeds meer waarde gaan hechten aan
deze conferentie (kostenbesparing). In 'n
land met een nog te dekken begrootings-
tekort van minstens 5000 miljoen gulden,
is een dergelijke opvatting begrijpelijk.
Om deze reden is danook de Minister van
Buitenlandsche Zaken Stimson naar Ge
nève gegaan.
„Afschaffing vechtwagens is onzedelijk"
(volgens Tardieu tenminste).
Amerika stelt voor verschillende aan
valswapenen bij de landmacht af te schaf
fen, waaronder verplaatsbaar geschut met
een kaliber van meer dan 155 mM., gif
gassen en vechtwagens. Engeland ver
klaarde aanstonds deze voorstellen te on
dersteunen. Doch Tardieu, spinnijdig en
zich moeilijk kunnende beheerschen, ver
wierp ze. Hij noemde de Amerikaansche
voorstellen zelfs onzedelijk, althans zoo
ver de afschaffing der vechtwagens be
treft. Derhalve moeten deze de zedelijk
heid bevorderende oorlogswerktuigen be
houden blijven.
Wat Frankrijk wel zou willen.
De zedige Tardieu houdt zich liever aan
de Fransche denkbeelden. Vechtwagens
en zware kanonnen, enz. enz. zooveel als
ge wilt, mits deze bij conflicten ter be
schikking van de Volkenbond worden ge
steld voor het te vormen volkenbonds-
leger. Prachtig in theorie. In de practijk
echter aldus: Frankrijk en zijn vazalstaten
zijn rijkelijk voorzien van al deze midde
len tot bevordering der zedelijkheid.
Duitschland en de andere overwonnenen
uit de wereldoorlog echter niet. Frankrijk
zou dus zwaar gewapend kunnen blijven
mits het belooft zoo noodig zijn wapens
gedeeltelijk ter beschikking van het
volkenbondsleger te stellen. Vraag: Zal
Frankrijk zijn belofte gestand doen als het
zoover is? Antwoord: Als het in zijn
voordeel is ja; als het in zijn nadeel
ongestoord en uren lang slaapt Uw kindje,
als gij de gewonde, gesmette of ontstoken
plekjes van zijn huidje verzacht en geneest
door ze in te wrijven met Mijnhardt's
Kinderzalf
Doos 25, Tube 40 ct. Bij Apoth.en Drogisten
Zitting van Maandag 18 April 1932,
aanvangende te 9 u. 10 mnt. v.m.
Voorz.: de heer W. B. Oort, burge
meester.
Secr.: de heer C. Jonker, gem.-secr.
Afwezig: de heer R. P. Keijser Cz.,
wethouder (wegens ziekte).
Voorz. opent de vergadering en drukt
zijn spijt uit over het feit, dat hij de raad
tegen een zoo vroeg uur bijeen heeft
moeten roepen: Vandaag moet echter nog
een bericht naar Bergen-op-Zoom wor
den gestuurd inzake aankoop brandspui
ten, zoodat spoed geboden is. Ik hoop,
vervolgt de voorz., dat de besprekingen
zakelijk, kort en krachtig kunnen worden
gevoerd opdat we in een uur klaar zijn.
Eerst moeten echter de notulen nog
gelezen worden, waarmee een half uur
heengaat. Dan volgt:
1. Ingekomen stukken. Mededeelingen.
a. Verzoek om ontslag van W. F. Krü-
ger, h.d.s. te Oudeschild, wegens benoe
ming te Vijfhuizen. Wordt eervol ver
leend met ingang van door BenW te be
palen datum. Weth. Vlaming geeft zijn
spijt te kennen over het feit, dat de 'heer
Krtiger Texel gaat verlaten, omdat hij
een le klas werkkracht was. Voorz. doet
het genoegen, deze opmerking te verne
men. Ze zal in de notulen wonden ge
plaatst.
b. Adres van de Nationale Comm. tegen
Alcoholisme.
Bij de nieuwe Drankwet zijn maatrege
len getroffen tot regeling van niet alleen
het maximum aantal „vergunningen",
maar ook van het maximum aantal „ver
loven". Het aantal verloven A mag niet
meer bedragen dan het wettelijk maxi
mum der vergunningen. Het aantal ver
loven mag wel gelijk of zelfs minder
zijn. Om tot dit mindere aantal te geraken
is bepaald, dat op dezelfde wijze als het
't maximum, dan mag binnen de eerste 10
den verlaagd, ook verlaging van het max.
aantal verloven kan worden vastgesteld',
echter binnen de eerste tien jaar niet ver
der dan het op 1 Mei 1931 bestaande
aantal. Is het gelijk aan of grooter dan
maximum, dan mag binnen de eerste tien
jaar het maximum met niet meer dan 10
procent worden verlaagd. Het maximum
bedraagt voor deze gemeente 29. Het
aantal bestaande verloven 12. Lager mag
men dus niet gaan, maar, aldus adres
sante, hooger heeft het evenmin te wor
den. Teneinde dit te voorkomen, dringt
de Comm. er op aan, dat de Kroon wordt
verzocht het max. aantal verloven A vast
te stellen op het thans bestaande aantal.
Wordt zonder discussie in handen van
BenW gesteld om prae-advies.
2. Aankoop motorbrandspuiten.
De aanleiding tot het beleggen van
deze vergadering was gelegen in het voor
stel van BenW om over te gaan tot aan
koop van twee gebruikte motorspuiten
van de gemeente Bergen op Zoom, waar
ze door reorganisatie omstreeks 1 Juni
a.s. overtollig worden. (Zie vorig nr.)
Voorz. 'deelt nog mee, dat de spuiten
ieder zijn uitgerust met een schijnwerper,
6 M. zuigslang, vijf mondstukken, twee
TEXELSCHE COURANT