Oe Nieuwe Texelscbe Courant
No 4631 45s" Jaargang. Woensdag 11 Mei 1932
Van week tot week
Texeische Berichten
Uw advertentie In dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCHECOURA
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UlTü.: N V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en Üe Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ADVERTENTIES: I -5 regels 60 d.;
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend
ABONNF MF.NTEN f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4 ct.
DIENSTREGELING T.E.S.O.
Op werkdagen:
Van Texel: 0.—8.— 11.20; 2.10; 5.35.
Van den Helder7.-; 10.-; 12.20; 4.15; 6.55
Op Zon- en feestdagen:
Van Texel: 6.-; 8.-; 11.15; 5.20.
Van den Helder: 7.-; 9.-; 12.20; 6.30.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer y2 uur later.)
11 12 13 14 15 16 17 Mei
11,57 0 21 1.15 2.22 3,42 4,57 5.55
LICHT OP
RljWlELEN en RIJTUIGEN 8.08
Zaterdagavond.
Een slecht begin.
Een bomaanslag en een moord.
De eerste Mei-week, die achter ons
ligt, is ingezet met een bomaanslag en
geëindigd met 'een laffe moord. Oeen
van beide zullen zij politieke gevolgen
hebben. Van die in Sjanghai, waar
een Koreaan poogde een aantal Japansche
autoriteiten om te brengen, staat dat
reeds vast. Wel hebben de Japansche
militairisten gepoogd om het incident aan
te grijpen als motief voor weigering van
de wapenstilstand, doch de regeerlng te
Tokio zag zelfs van protest at (de aan
slag vond plaats door een niet-Chinees
op niet-Chineesch gebied) en de wapen
stilstand is reeds geteekend, waarmee aan
vier maanden van vijandelijkheden een
einde is gekomen. Dat de andere aanslag,
die op Paul Doumer, waarvan Zaterdag
morgen de dagbladen schreven, zonder
ernstige gevolgen zal blijven, ligt voor de
hand, zoowel, omdat het Fransche presi
dentschap geen politieke factor van betee-
kenis is en omdat de pleger van de aan
slag blijkbaar geen politieke motieven
had.
„Europa is een gekkenhuis",
zegt Mussolini.
Een „gekkenhuis" heeft kort maar
krachtig de Italiaansche premier het hui
dig Europa betiteld. Men mag echter niet
vergeten, dat uit alle geschiedenis de les
te leeren valt, dat ook staten en wereld-
ideelen slechts door schade en schande
wijs worden. Eerst toen een wereldoorlog
onze beschaving te schande maakte, kon
de gedachte van internationale samenwer
king voorzichtig een stap nader tot wer
kelijkheid worden gebracht. Genève ar
beidt sinds 1919 aan dit moeizame en-
soms hopeloos schijnende werk. Komt
het (het groote doel een centimeter nader,
dan dagen onmiddellijk nieuwe problemen
op, die de voortgang remmen. Kwalita
tieve ontwapening. Internationaliseering
van strijdkrachten. Zeker, men heeft ze
beide in een resolutie neergelegd, maar
sindsdien heeft de vraag: wat zijn dan
eigenlijk aanvalswapens nieuwe slagboo-
men doen verrijzen. Achter al dit tobben
-en zoeken staat echter, gelukkig, een in
ternationaal vredesverlangen. Ware slechts
óók van een internationaal vrijhandels
verlangen sprake. Doch zooals dc wensch
naar vrede geboren is uit de schande van;
de oorlog, schijnt de begeerte naar eco
nomische vrede eerst te kunnen opbloeien
uit de schade der protectie. Landen als
het onze, die nog zoekende zijn naar de
bepaling van hun houding in de inter
nationale handelspolitiek, kunnen zicli aan
andere zacht spiegelen. Wij hebben el
kander te veel noodig om voor de buur
man ongestraft de deur op slot te kunnen
doen.
De dieven van „Nijenro-de".
De Utrechtsche politie heeft op loffe
lijke wijze een poging om hier Ameri-
kaansche misdadigerspractijken te doen
postvatten, de kop ingedrukt. De poging
van verzekeringsmaatschappijen om, via
een bemiddelaar van de dieven, die in
de nacht van 29 Februari j.l. het kasteel
Nijenrode te Breukelen plunderden, de
bujt terug te koopen, bestaande uit zeven
schilderijen, -een 50-tal miniaturen en een
groot aantal gouden en zilveren vitrine-
voorwerpen, is verijdeld. Wij kunnen ons
yolkomen verplaatsen in de gedachten-
gang van de assurantiefirma's, die liever
een flinke som aan de dieven betalen dan
het geheele bedrag aan de bestolene, maar
nog afgezien van het feit, dat dit „koo
pen van gestolen goederen uit winstbejag"
eenige gelijkenis gaat vertoonen met he
ling al is h-et dan met goedvinden van
den bestolene is het precedent ook om.
andere redenen uiterst gevaarlijk. De
meening mag niet bij misdadigers post
vatten, dat de „assurantie" meer betaalt
dan de opkooper en dat zij zich langs
deze weg straffeloos kunnen verzekeren.
Laat de politie eenmaal zulke practijken
toe, dan zullen de Amerikaansche opvat
tingen hier snel veld winnen. En men.
behoeft slechts dc naam Lindbergh te
noemen om aan tc duiden waar dit toe
kan leiden.
Texeis Eigen Stooinbootonderneming.
Wie liet vergund is een blik te slaan
in de rekening van T.E.S.O. over het af-
Oeloopen jaar komt tot de verheugende
ontdekking, dat zij goed „geboerd" heeft.
In tegenstelling met de vele bedrijven,
die gebukt gaan onder de malaise, welke
nog immer slachtoffers maakt, heeft T.E.
S.O. in '31 goede zaken gedaan. In het vol
gende zullen we trachten hiervan een
idee te geven.
Werd de balans over 1930 gesierd door
een batig saldo van f21393.94, thans vin
den we als zoodanig een bedrag van
f36704.69 vermeld, oftewel rond f 15000
-meer. Dit batig saldo stelt het bestuur
voor als volgt te verdeelen: 5 pet. aan de
aandeelhouders f 3802.75
Tantième directie en personeel 2145.10
40 pet. aan aandeelhouders tot
een max. van 6 pet. 760.55
Extra reserve vernieuwings
fonds 29996.29
Laatstgenoemd fonds bedroeg reeds,
met inbegrip van de in 1931 gekweekte
rente f 62.315.58. Het is belegd bij de
Rotterd. Bankvereen. tegen vijf pet. jaars.
De Dageraad staat voor slechts f 500
op de balans; deze post vereischt zeker
geen verdere afschrijving. Op de „Mars
diep" is vijf pet. (f6489.30) afgeschreven,
zoodat deze boot thans een boekwaarde
van f 55624.30 vertegenwoordigt.
Een nieuwe post is -de „Jeugdherberg".
Op't oorspronkelijk bedrag van f21631.29
is vijf pet. (f 1081,56) en de netto-op
brengst a f800 afgeschreven, zoadat ze
thans op -de balans voorkomt tot een
bedrag van f 19749.73.
De opbrengst van het vervoer van per
sonen en rijwielen is belangrijk hooger:
over 1930 f59933.96, over 1931 wel
69559.17. We mogen deze vooruitgang
voor -een goed deel toeschrijven aan het
vervoer van de honderdtallen Zuiderzee
werken, die op Texel arbeid vqnden en
voor een deel nog vin-den. Ook de in 1931
geopende jeugdherberg heeft haar gunstige
invloed gehad, zij het ook, mede door
ide late openstelling, in mindere mate.
Ook het goederenvervoer heeft nog
beter cijfers dan over 1930. Over 1930
f31803.89, over 1931 f34153,39. Het vee-
vervoer liep iets terug n.l. van f 959.55 opi
f907.15. Kan het zijn, dat het vee-invoer
verbod hierop van invloed was Met het
vischvervoer kwamen we. maar net over
de helft van de opbrengst over 1930.
Toen f2701.23, thans f1390.12.
Als vorig jaar werd voor het postver
voer wederom f 6500 ontvangen. De post
boothuur en reizen naar Harlingen be
liep over 1930 f6113.66, thans f6335.90.
Ge zult toegeven, lezer: wanneer T.E.
S.O. met zoo'n stel cijfers voor de dag
kan komen, is er geen wolkje aan de
lucht en ziet het er voor haar toekomst
alleszins hoopvol uit. Inmiddels nadert de
havenverbetering haar voltooiingen maakt
T.E.S.O. plannen voor een nieuwe boot.
De Raad van Commissarissen verkeert in
een benijdenswaardige positie. We onder
schatten de verantwoordelijkheid, welke
op zijn schouders rust, geenszins, maar
prijzen hem gelukkig, nu hij straks tot
nieuwbouw vermag te besluiten, tot de
bouw van een boot, grooter, nog gerief
lijker en minstens zoo zeewaardig als
„Marsdiep" en „Dageraad" en dit in
■een tijd, waarin zoo weinig bedrijven meer
kunnen rendeeren, nog minder floreeren.
We schreven reeds eerder: de practijk
heeft de behoefte aan een grooter boot
onomstootelijk aangetoond. Echter moest
T.E.S.O. na haar nieuwe „Marsdiep"
(bouwsom f129000) eerst weer wat op
krachten komen, terwijl bovendien eerst
verbetering van de havenmond moest zijn
tot stand gebracht, alvorens aan een
nieuwe boot zou kunnen worden gedacht.
Inmiddels is weer eenige tijd voorbij
gegaan, het afgeloopen jaar heeft niet
teleurgesteld, de omstandigheden laten
zich gunstig aanzien. Vandaar de plannen
HET EERSTE ELFTAL VAN S. V. TEXEL (Afdeelings-Kamptoen)
Zittende, geheel rechts in de voorste rij, André Ran, die Zondag het slacht
offer werd van 'een noodlottig motorongeval.
tot het bouwen van een nieuwe boot, die
reeds vaste vorm hebben aangenomen. In
de eerstvolgende vergadering zullen hier
omtrent mededeelingen worden gedaan.
T.E.S.O. zal dit jaar 25 jaar bestaan.
Het besluit tot de bouw van een nieuwe
boot zal aan 1932 een dubbele feestelijke
beteekenis geven. Het lijdt immers geen
twijfel, of het zal strekken tot meerdere
bloei van de onderneming, welker ontwik
keling zooveel Texelaars met groote be
langstelling volgen.
Mijnhardt's
Laxeertabletten
regelen zonder Kramp of Pijn.
Doos 60 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
DE WAAL.
Doodelijk motorongeval.
Zondagmorgen had omstreeks 10 uur
op de Waalderweg in de bocht bij de wo
ning van J. Henkes, nabij de weg door
Tienhoven, een motorongeval plaats,
waarbij een ingezetene van den Burg, de
24-jarige André Ran, de -dood vond.
De motorrijder begaf zich in de richtijng
van den Burg en reed met groote vaart,
volgens ooggetuigen met een snelheid van
minstens zestig K.M. Met deze gang zou
hij de scherpe S.-bocht nemen, hetgeen
hem zelf echter moeilijk toescheen. Met de
voeten van de treeplank vloog hij althans
langs de weg. De eerste bocht kwam hij
door, maar in de tweede kon hij onmoge
lijk voorkomen dat hij tegen de auto van
A. van der Vis reed. De chauffeur was
met zijn auto reeds dicht aan de sloot
gereden en had maar heel weinig vaart
toen de botsing plaats vond, die onvermij
delijk was. De motor stortte tegen het
link-ervoorwiel van de auto aan, waarop
de berijder met een smak vijf meter ver
der tegen de grond werd geworpen en be
wusteloos liggen bleef.
Jo Boekei, die achter André reed,
snelde naar den Burg om medische hulp
en stelde familie met het gebeurde in ken
nis. Dokter Boswijk was spoedig ter
plaatse en deed het slachtoffer per zie
kenauto naar de ouderlijke woning ver-
voeren, waar des middags om half drie
slechts de dood kon worden geconsta
teerd. A. was tevoren niet meer tot be
wustzijn gekomen.
Het tragisch ongeval werd in korte tijd
in wijde kring bekend. Algemeen is de
deelneming met de zwaar getroffen fa
milie.
Een groot verlies ook is het heengaan
van André Ran voor de Sportvereeniging
alhier, die in hem een harer beste krachn
ten moet missen. Toen onder het spelen
van de wedstrijd Texel IAlkmaar I het
overlijdensbericht kwam, wend de vlag
halfstok geheschen. De bloemenmand,
welke „Texel" ter gelegenheid van het be
haalde kampioenschap van „Alkmaar" in
ontvangst mocht nemen, werd na van
rouwcrêpe te zijn voorzien met een
van innige deelneming en groote waar
deering getuigend schrijven als een
laatste en eerbiedige groet namens be
stuur en leden van S.V. „Texel" aan de
woning van André bezorgd.
Als 'n tragische biezonderheid deelt men
ons nog mee, dat het ongeval mede zijn
oorzaak vond in het feit, dat A. een oude
motor bereed, welks stuur niet geheel in
orde was. Bovendien was A. op motoren
nog maar weinig thuis.
IN MEMORIAM.
Zondagmorgen is onze clubge
noot en beste sportmakker, André
Ran, tengevolge van een noodlot
tig ongeval van ons weggerukt.
Zijn heengaan slaat een wonde
ook in onze gelederen. Wij allen,
die dagelijks met hem omgingen,
weten, welk een groote clublicfde
hij bezat. Ook de interne aange
legenheden der Sportvereen. had
den zijn grootste aandacht. Hij
was altijd present en ook hij had
een groot aandeel in het tot bloei
brengen der S.V. Hij was een jon
gen vol enthousiasme en jeugdige
overmoed. Het doet ons pijn van
zijn heengaan te moeten gewagen;
hij laat een plaats in onze rijen
onbezet, waarin wij noode moeten
voorzien. Laat het zijn ouders en
familie tot troost zijn, dat hij ons
altijd een trouw en gewaardeerd
kameraad was, in sport en spel
eerlijk en fair. Zijn nagedachtenis
zal bij ons steeds in eere blijven.
Hij ruste in vrede, onze trouwe
kameraad.
D.D.
OUDESCHILD.
Naar de vogelbroddplaatsm.
Op een der Pinksterdagen maakt een
groep leden van de J.V.Ó., afd. Texel,
'u excursie naar de vogelbroedplaatsen ach
ter Ou'deschikl.
Openluchtspelen.
De openluchtspelen, welke ter gele
genheid van het 1-Meifeest in „Doolhof"
gehouden zouden worden, doch toen door
een donderbui niet konden door gaan,
hebben Zondagmiddag onder begunsti
ging van een heerlijk zonnetje plaats
gehad achter het dorp bij de Bewaar
school. Ze trokken natuurlijk veel belang
stelling. Opgevoerd werd de klucht
„Lachzaad". Bovendien werden verschei
dene dansen uitgevoerd.
WAAL-EN-BURG.
Wat een goede bemaling beteekent.
Als een biezonderheid kunnen we mee
deden, dat Waalenburg thans, dank zij
het gemaal, van waterovervloed geen last
van beteekenis heeft, terwijl een groot
deel van het overige Texel van de enorme
regenval in het laatst van April nog
te lijden heeft. Hier en daar moet zelfs
aanzienlijke schade zijn toegebracht. Was
anders na regendagen Waalenburg groo-
tendeels met water overdekt, thans ver
heugt de polder zich in een heel wat be
hoorlijker toestand, al is deze nog niet
wat hij worden moet. Aannemer Daalder
zet het graafwerk echter met bekwame
spoed voort, zoodat na de voorgenomen
verbreeding en verdieping «an de water-
loopen het gemaal eerst tot zijn recht zal
komen en van nog grooter beteekenis
voor de polder zal blijken te zijn dan
thans reeds het geval is.
VLIELAND.
Gem. Electrisch Bedrijf.
Burgem. en Weth. van Vlieland hebben
bij de gemeenteraad een voorstel inge
diend tot verlaging van de prijs voor
electr. stroom. Voor de kleinverbruikers
bedraagt de verlaging 4 pet.; naarmate
het verbruik grooter is neemt de verla
ging geleidelijk toe tot 20 pet,