No 4643 45ste Jaargang. Woensdag 22 Juni 1932
Het Zilveren Feest van T.E.S.O.
1907 - 18 Juni - 1932
Schatten van schoonheid
Examen gedaan
en niet geslaagd
Uw advertentie ln dit blad wordt
op Texel buis aan huls gelezen.
Het mag gezegd worden: Geslaagd, in
ieder opzicht geslaagd is het feest, dat
Zaterdag ter eere van Texel is aangericht.
Dezelfde avond nog kon gansch luisterend
Nederland, ja, ook menigeen daarbuiten,
kennis nemen van het glansrijk verloop
van deze dag. Immers gaven we in korte
trekken een verslagje van het jubileum
aan Persbureau Vaz Dias door, dat op
zijn beurt de blijde mare per radio in
wijde kring verspreidde. Zoo kon, wie
's avonds op Hilversum of Huizen had
afgestemd, vernemen, dat vrijwel de gan-
sche bevolking inee-feestte, dat de re-
oeptie druk bezocht en het aantal stoffe
lijke syrnpatli iebewljzen groot was, dat
de heer Wagemaker als grondlegger van
T.E.S.O. gehuldigd werd; dat een jubi
leumgift van f 1000 geschonken werd
ten bate van het Ziekenautofonds, van het
Witte Kruis en dat de heele Texelsche
schooljeugd, meer dan 1200 kinderen,
feestelijk werd onthaald.
Het bestuur van T.E.S.O. mag met het
grootst mogelijk genoegen terugzien op
deze jubileumdag. De Texelsche jeugd
heeft met volle teugen de vreugde inge
dronken, haar door T.E.S.O. bereid. Har
telijk dank daarvoor. En aan wie op de
gelukkige gedachte kwam de jeugd in het
feest te betrekken, een eeresaluut.
Dit ter inleiding. Laat ons nu bij het
begin beginnen.
Texel in feesttooi.
Het weer hadden we gaarne wat beter
gehad. Een dikke nevel hield de zon het
grootste deel van de dag gevangen, een
flinke bries woei uit het N.W.met el
kaar gaf dat geen weer als past bij Juni
en een jubileumfeest. Maar feest was
het toch. Dat wezen de vlaggen uit, door
goedmeenende burgers uitgestoken, de
vlaggen ook aan de haven te Oudeschild
en den Helder, de gepavoiseerde Dage
raad en Marsdiep, de met wimpels, groen
en bloemen getooide ingang van hotel
„Texel" (dank zij de kinderen van de
o.l .school alhier, die er Zaterdagmorgen
vroeg met lust en ijver aan hadden ge
werkt) en niet in de laatste plaats: de
zonnige gezichten van de kinderen, voor
wie deze dag immers een feestdag zou
worden, als het kinderleven er maar wei
nige geeft. Met weemoed denken we aan
hen, die door ziekte of andere ongeluk
kige omstandigheden er niet aan konden
deelnemen. Van de mast bij de Zeevaart
school, zoo melden we nog, wapperden
een viertal seinvlaggen, de letters
T—E—S—Obeduidende. Aardig idee.
Feest voor de jeugd.
Als bij de meeste feesten, hebben mu
ziek en zang er hun rol bij gespeeld. Des
morgens acht uur werd door eenige leden
van Texelsch Fanfare muziek van de
toren geblazen. Dat was een vroolijk be
gin. Tegen negen uur zouden de school
kinderen van Oost, Eierland, de Cocks
dorp, de Koog en de Waal op de Groe-
neplaats arriveeren; daar werden ze op
gewacht door een groote menigte, waar
onder de schooljeugd van den Burg en
Texelsch Fanfare. Het duurde echter wel
tot half tien, eer de gasten zich vertoon
den; wie echter weet, wat er aan vast zit,,
om zoo'n transport in de puntjes te ver
zorgen, zal daarvan de leiders geen ver
wijt maken. Met begeleiding door
Texelsch Fanfare werd door de kinderen
het welkomstlied aangeheven, waarvan
we schreven in het vorig nummer. Voor
het bestuur van T.E.S.O., dat in de tuin
van hotel Texel met zichtbaar welgeval
len het aardige tafereel gadesloeg, moet
dit een mooi moment zijn geweest. Wan
neer alle kinderen het voorbeeld van
schoolDe Waal hadden gevolgd, had
den zij „hiep, hiep, hoera" geroepen,
toen zij het bestuur van T.E.S.O. pas
seerden. Het viel ons op, hoe dit op prijs
werd gesteld. Een rondgang met muziek
door den Burg volgde, waarna de eerste
groep kinderen van buiten den Burg
(plm. 400) in hotel Texel een plaatsje
mochten bemachtigen. Daar vertoonde
mijnheer Nolles de poppenkast, daar
werd gegoocheld en geluisterd naar wat
men „buikspreken" noemt. Een echt kin
derfeest was het. Alle eer aan de heer
Nolles, die de jeugd zoo kostelijk heeft
beziggehouden.
Een gesdhenk van alle schoolkinderen.
Het was deze morgen, dat in het hotel
bij monde van Ds. Vis, voorz. van de
Comm. van Toezicht op het Lager Onder
wijs, namens dé schoolkinderen van heel
Texel aan T.E.S.O. een prachtig bloem
stuk werd aangeboden in de vorm van
een stoomboot.
In groote dank werd het aanvaard. Als
een biezonderheid vermelden we nog, dat
de kinderen elk twee centjes offerden
voor het goede doel. De idee werd ge
opperd door de heer C. A. Keijser, hoofd
der school te de Waal en ondersteund
•door Öe Schooi-Comm., en kon, dank zij
de medewerking van de Texelsche onder
wijskrachten worden verwezenlijkt. Een
origineel plan, met succes ten uitvoer ge
bracht.
Onderwijl hadden de leerlingen van
Ulo en Landbouwschool zich met het
Fanfare voorop naar het Sportterrein be
geven, waar diverse wedstrijden werden
gehouden.
Publiek was er maar schaars tegen
woordig. De frissche wind maakte het
verblijt er voor de toeschouwers ook niet
zoo aangenaam.
Uitslag der wedstrijden:
Meisjes, jongste groep, hardloopen en
bal over de lat gooien: 1. Ali Bonne, de
Koog; 2. Corrie Dros, M.-Eierland; 3.
Frouwtje Kikkert, Oosterend.
Meisjes, oudste groep, hardloopen en
bal door een korf: 1. Jo v. 't Hooft, de
Waal; 2. Jannetje Oele, den Burg; 3.
Bertha Epe, de Koog.
Jongens, jongste groep, baldrijven: 1.
Gerard Bakker, den Burg; 2. Theo Lap,
den Hoorn; 3. Gerard Gieles, den Burg.
Jongens, oudste groep, hardloopen met
hindernissen: 1. Maarten Vlaming, den
Burg; 2. Rein Meindertsma, de Cocks-
dorp; 3. Piet Bruin, den Burg.
Jongens Landbouwschool, hardloopen
met hindernissen: 1. Cor Maas, Zand-
vrucht; 2. Cor v.d. Werf, Everstekoog;
„Concours hippique" voor alle leer
lingen: 1. Betsy Roeper, den Burg, Rein
Meindertsma, de Cocksdorp; 2. Ali Eel-
man, Oosterend, Wim Mulder, den Burg;
3. Jo v. 't Hooft, de Waal, Maarten Vla
ming, den Burg.
ITe prijzen bestonden in prac.tische voor
werpen, als rugzakken, veldflesschen en
andere reis- en kampeerartikelen.
Tegen één uur kwam de tweede groep
van 400 leerlingen hier aan nabij de
Zeevaartschool, de kinderen van Óoster-
end, den Hoorn, Oudeschild en Chr.
School den Burg (met bewaarschool).
Ook zij hebben na een rondgang met mu
ziek door het dorp in hotel Texel rijke
lijk genoten, evenals na half zes de plm.
400 kinderen van O.L. en R.K.School (met
de bewaarscholen) te den Burg.
Hierin bestond echter het feest niet
alleen. Op de scholen weid getracteerd
op limonade en fruit, terwijl voor de kin
deren van buiten den Burg ook het ge
noegen, gelegen in een autoritje met zoo-
velen, niet mag worden onderschat.
Door de heer M. Kikkert, te Oosterend,
werd T.E.S.O. schriftelijk dank gebracht,
voor het feest, dat aan de jeugd was be
reid. Hiervan deed de heer P. Dros, secr.,
•des avonds mededeeling. Die dank was
verdiend, maar ook is op zijn plaats een
woord van hulde voor de ordelijke af
werking van het jeugdprogram aan de
heeren onderwijzers en autobestuurders,
doch vooral aan de heer C. A. Keijser,
te de Waal, die de voorbereiding zoo de
gelijk verzorgde.
Druk bezochte receptie.
Van 35 uur werd in hotel Texel een
druk bezochte receptie gehouden. De zaal
was door de hotelier gezellig ingericht en
leverde met haar vele bloemen een fees
telijke aanblik op. Wel meer dan 30
dames en heeren deden van hun belang
stelling blijken, burgemeester Oort, gem.-
secretaris Jonker, de heer Veening, van de
Amsterdamsche Droogdok-Mij., de heer
Verschure, van de Scheepswerf Ver-
schure en Co. te Amsterdam, eenige
raadsleden, van wie de heer M. W. de
Graaf mede „Mooi Texel" en de heer
H. Leber tevens de „Kamer van Koop
handel" vertegenwoordigde, leden van 't
personeel, enz.
Herdenkingsrede van de voorzitter.
„U zult mij wel het gras voor de voe
ten wegmaaien in uw krant van morgen"
sprak de heer Wagemaker Vrijdagavond,
toen we een oogenblik de vergadering van
de Raad van Comm. mochten bijwonen.
We hebben toen geantwoord, dat dit on
vermijdelijk was, daar ons blad juist op
de jubileumdag en dus wel met een her
denkingsartikel moest verschijnen.
Maar al merkte de heer Wagemaker
•deze middag dan ook op, dat de Texe
laars eigenlijk al in de Texelsche Cou
rant gelezen hadden, wat hij te zeggen
had toch bevatte zijn met zorg op
gestelde rede nog heel wat wetenswaar
digs. Met aandacht werd er naar geluis
terd. W ie ook zou als de heer Wagema
ker met zoo'n gloed en kennis van za
ken van T.E.S.O. kunnen spreken? Hij
was van de aanvang af de ziel der on
derneming.
Spreker vangt aan met een hartelijk
welkomstsvoord en zette vervolgens het
doel van zijn rede uiteen. Hij wil trachten
aan te toonen, hoe T.E.S.O. op een abso
luut eerlijke wijze in het leven geroepen
is en zij het door groote energie en in
spanning tot de zeer kapitaalkrachtige
onderneming van thans is opgegroeid.
Spr. gewaagt van de financieele moeilijk
heden, waarmee T.E.S.O. in den beginne
te kampen had. en geeft dan een over
zicht van de geschiedenis der Mij. Spr.
vertelt, hoe Bosman op het Marsdiep
kwam: Tot 31 Dec. 1880 werd de dienst
onderhouden door een Texelsche combi
natie onder leiding van notaris Bruno
Bok en wel met subsidie van de ge
meente. Bij de vernieuwing van deze sub
sidie, werden echter zoo bezwarende voor
waarden gesteld, dat de Texelaars liet
bijltje er bij neer moesten leggen. Toen is
C. Bosman, uit Alkmaar, er in gehaald.
Spr. betwijfelt of ieder Texelaar, be
halve misschien het gemeentebestuur,
hiermee ingenomen was. De fa. Bosman
intusschen was al te zeer van meening,
gerugsteund door sterke bescherming van
wege het gemeentebestuur, dat alleen
haar belangen op het Marsdiep lagen.
Telkens hoorde men klachten en die kwa
men ook dokter Wagemaker ter oore,
die door de aard van zijn beroep over
sluimeren in Uw huid. Gelaatsmassage met
Purol wekt ze tot nieuw leven. Een hand
leiding voor gelaatsmassage ontvangt U
gratis bij koop van Purol (doos 30 ct.,
tube 80 ct.)
Alleen bij Apoth. en Drogisten.
een groot deel van Texel niet allerlei
menschen in aanraking kwam. Hij ver
zamelde die klachten en onderzocht ze,
zoodat hij over voldoende vaste gegevens
beschikte, toen hij pogingen in het werk
stelde, om de dienst verbeterd te krijgen.
Waarin deze pogingen bestonden, watge-
eischt werd en wat het resultaat was,
vermeldden we reeds zeer uitvoerig. Te
gen een voorstel om een eigen boot inde
vaart te brengen, heeft spr. zich eerst met
hand en tand verzet. Het ging er om de
fa. Bosman tot het aanbrengen van de
vraagde verbeteringen te nopen. Toen
men hierin echter niet slaagde, wend 18
Juni 1907 besloten, zelf een boot te laten
varen. Wel deelde de fa. Bosman daarna
nog mee aan alle gestelde eischen te
zullen voldoen, maar toen was het te laat.
Groote dank is T.E.S.O. verschuldigd aan
de heer Ruibing, secr. van het Dijksbe-
stuur, die de Commissie steeds op de
hoogte hield van de onderhandelingen
inzake het erfpachtrecht met B. gevoerd,
en ook verder veel steun verleende. Spr.
weidt uit over de vergadering van 18
Juni en de daarin genoemde besluiten.
Zooals 18 Juni een historische dag was
voor de grootste der veldheèren, die in
1815 te Waterloo een eind aan zijn loop
baan zag gemaakt, zoo was deze dag een
historische voor Texel. Op die dag be
gon voor Texel de victorie. Drie jaar
duurde de strijd, die met Texels over
winning eindigde. Spr .betuigt dank aan
Mr. Z. van den Bergh, die als jurist en
Kamerlid T.E.S.O. groote diensten heeft
bewezen. (Statuten!)
De eerste boot, de huurboot Baron Ren-
gers, vber mét C. de Groot Jr. als kapi
tein en K- Pongers als machinist. Het
aanbod om in ruil voor aandeden een
nieuwe boot te doen bouwen, vernemen
we uit voorzitter's rede., werd door een
rijk Amsterdammer gedaan. Het werd be
leefd afgewezen, zooals we reeds schre
ven. Spr. vertelt, hoe het noodige kapi
taal bijeenkwam (aandeden van f25 en
onder-aandeelen van f5.—) en deelt mee,
dat de bouw van de nieuwe boot voor
f 74000 aan de werf Hubertina te Haar
lem werd opgedragen. Dank zij De Dage
raad was Texel zoo goed als nooit meer
geïsoleerd. De beruchte tochten per ijs-
vlet behoorden tot het verleden. De boot
baande zich bij zware ijsgang een weg
door het Marsdiep en legde dan bij
het Horntje aan. Na de Rengers deden
Texelstroom en Burgemeester van Alk
maar als reservebooten dienst. Ook de
fa. Zur Mühlen en zelfs de Marine hiel
pen in moeilijke dagen. De scherpe con
currentie gaven veel moeilijkheden. Tel
kens moest in geldschaarschte worden
voorzien. Deze toestand kon niet tot in
lengte van dagen voortduren, terwijl ook
de behoefte aan een eigen reserveboot
grooter werd. Bij ons rijpte toen het
plan, aldus de voorz., om met de Alkm.
Packet (Bosman) in contact te treden.
Na tal van conferenties in het diepst ge-
Kennis voldoende, maar te nerveus geweest
Waarom niet tijdig Mijnhardt's Zenuwtablet
ten gebruikt Hierdoor blijft men kalm en
helder van geest. Ze zijn veikrljgbaar bij
Apoth. en Drogisten in kokers van 75 ct.
heim, gewoonlijk met de pres-comm. der
Alkm. Packet, Mr. W. C. Bosman, werd
7 Dec. 1909 volledige overeenstemming
bereikt. T.E.S.O. zou overnemen: „De
Ada", „het neusje van de zalm" dei-
booten van de A.P., alle huizen, pakhui
zen, ook walinventaris en kolen op Texel.
T.E.S.O. zou gedurende de resteerende
vier jaren van het contract de post gratis
vervoeren en de baten hiervan, viermaal
f4000 aan de,A.P. uitbetalen. Alles teza
men voor f50.000. Het enthousiasme in
de vergadering, waarin van liet staken
van Bosnian's dienst mededeeling wérd
gedaan, is niet te beschrijven. Behalve
de voorz. en de heeren H. Flens en P.
Dros wist niemand hiervan af. Het noo
dige kapitaal werd door de heeren gebr.
Sijbrand, Herman en Aug. Keijser en de
voorz. gefourneerd om later door een
obligatieleening te worden gedekt. Wel
is destijds door sommigen minder waar-
deerend gesproken over de drie schoon
vaders van T.E.S.O.'s commissariaat
maar het geld moest aan de A.P. onmid
dellijk betaald worden en wanneer die
heeren ons niet zoo onmiddelijk en bui
tengewoon vrijgevig waren bijgesprongen,
is het zeer de vraag, of wij bij hen, die
zoo'n groot woord voelden, het geld
hadden kunnen vinden. Zeer veel heeft
T.E.S.O. voor haar bestaan danook aan
hen te danken.
Vervolgens laat spr. een reeks personen
de revue passeenen, die zioh t.o. van
T.E.S.O. verdienstelijk hebben gemaakt.
De meesten noemden we reeds. 20 Mei
1908 werd de heer Goemans tot techn.-
administrateur benoemd. Hij werd 10
Juli 1909 opgevolgd door de heer Admi
raal en deze op zijn beurt door de heer
H.W. Bakker, daartoe in Sept. 1909 be
noemd. 25 Jan. 1910 werd de heer H.
Flens tijdelijk directeur als opvolger van
de lieer H.Haakman, die bedankte om ge
zondheidsredenen. 15 April 1910 werd de
heer Stompff aangesteld en 18 Mei 1912
Ln vaste dienst benoemd. 24 Juni 1910
werden de Raden van Beheer en Advies
ontbonden en vervangen door een Raad
van Beheer, bestaande uit de heeren A.
Wagemaker, voorz., H. W. Keesom, vice-
voorz., P. Dros Az., secr., F. Zegel en
A. de Waand, leden, en H. W. Bakker,
techn. comm. Als correspondenten wer
den aangewezen: M. Duinker, Alkmaar;
P. Lap, Schagen; K. Kuiper, den Hoorn;
J. de Jong, de Waal; IJ. Koppen, Ooster
end; C. Kuip Cz., de Koog; A. Dros Pz.„
de Cocksdorp.
Van de velen, die T.E.S.O. in de loop
van de 25 jaar ontvallen zijn en in hun leven
zich voor haar meer of minder verdien
stelijk hebben gemaakt, noemt spr. de hee
ren D.Duinker, H.Over, A. de Waard, H.
W. Keesom, H. Flens, 'J' de Jongh, A.
Dros Pz., Sijbr. Keijser, Herman Keijser,
Aug. Keijser, W. Hidding, G. Dikkers,
L. J. Kikkert en C.C.Koopman. In dank
bare herinnering zullen wij hen blijven
gedenken.
Tot slot behandelt spr. de financieele
toestand der Mij. Hij geeft een overzicht
en merkt er bij op, dat hieruit duidelijk
spreekt, hoe T.E.S.O. in een behoefte
voorziet. In ons vorig nummer gaven we
een opsomming van het vervoer van per
sonen en rijwielen en van de geldelijke
uitkomsten met een toelichting. In 1919
en 1921 werden de tarieven aanmerkelijk
verhoogd. Vandaar de winstcijfers van
f13500 en f32600 over die jaren.
De winsten zijn uitsluitend aan het
bedrijf en andere Texelsche belangen be
steed. Voor het personeel en hun vrou
wen werd een premievrij pensioenfonds
gesticht. Het maximum van zes procent
toont wel duidelijk aan, dat het beginsel
van winstmaken een uiterst democratisch
karakter heeft. Het zeer conservatief be
heer hield flinke afschrijvingen als regel,
waardoor de oude bezittingen nu vrijwel
op nihil staan, terwijl van de Marsdiep
de afschrijving zoo is, dat zij als veilig
te boek staat. T.E.S.O. heeft heel Texel
doen meeprofiteeren van haar mooi winst
gevend gemeenschappelijk bezit en doet
dat nog. Spr. somt op waaraan T.E.S.O.
steun verleende en nog subsidie ver
strekt. Spr. merkt op, dat niet aan te
nemen is, 'dat het vervoer in zulke mate
zal blijven stijgen als in de laatste jaren
het geval was, maar dat het in het ko-
komende tijdperk toch langzaam maar
zeker toenemen zal, acht spr., gezien de
voor Texel gemaakte en nog te maken
propaganda, niet uitgesloten, hetgeen ze
ker in het belang van Texel moet zijn.
TEXELSCHE COURANT
