TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Ter overweging.
Gemeenteraad
van Texel
Zaterdag 25 Juni 1932.
Behoudt in uzelf de eenvoud, de ernst,
liefde tot het recht, afkeer van pose, en
gij komt geluk en voorspoed het meest
nabij. Marcus Aurelius.
Zware tegenslagen hebben hun nut; na
de wonden immers, toegebracht door het
zwaard, voelt men het prikken van een
naald niet meer. George Eliot.
Al wordt de zon uit de hemel genomen,
geduld moeten wij hebben.
Euripides.
Iedereen kan een fout maken, maar al
leen een dwaas kan voortgaan dezelfde
fout te begaan. Cicero.
Er zijn vele echo's in de wereld, maar
slechts weinig stemmen. Ooethe.
Ueen mensch mag een kruis op zichzelf
leggen, of een ramp op zich laden, maal
ais een kruis of een ramp hem overvalt,
laat hij dan geduld betrachten in de over
tuiging, dat, wat tot hem komt, goed en
nuttig voor hem is. Luther.
Zitting van Donderdag 23 Juni 1932,
aanvangende te ruim twee uur nam.
Voorz.: de heer W. B. Oort, burge
meester.
Secr.: de heer C. Jonker, gem.-secr.
Afwezig de heeren weth. Keijser en
J. Henkes.
Voorz. opent de vergadering en deelt
mee, dat deze bijeenkomst tegen een zoo
vroeg uur uitgeschreven is om eventueel
nog een beroepsschrift te kunnen indie
nen op de beslissing van Ged. Staten in
zake art. 13 L.O. Wet. Tevens drukt hij
zijn leedwezen uit over het feit, dat de
heer J.Henkes door zeer droeve familie
omstandigheden niet aanwezig kon zijn.
De notulen worden gelezen en goedge
keurd
1. Beroep beslissing ex artikel 13 der
Lager Onderwijswet 1920.
6 Febr. 1.1. besloot de raad afwijzend
te beschikken op een verzoek van J. Oos
terhof, Eierland, die ingevolge artikel 13
L.O. Wet f258 vergoeding per jaar vroeg
wegens de kosten van vervoer van zijn
twee kinderen naar en van de Bijz. School
te Oosterend. Aanvrager ging in beroep
bij Ged. Staten, die het besluit vernie
tigden en beslisten dat daar aan de
voorwaarden is voldaan f 106 's jaars
steun uit de gemeentekas behoort te wor
den verleend (autobus f 72.—, voor fietsen
van huis tot halte autobus v.v. f34.
Ged. Staten wijzen er op, dat de wet
er geen rekening mee houdt, of de financ.
gevolgen voor de gemeente beteekenend
zijn of niet. Wel huldigen Ged. St. het
standpunt, dat, in verband met de tijd
bezuiniging geboden is, waarom zij aan
fiets en autobus de voorkeur geven boven
een gewone auto. De raad kan voor 25
Juni bij de Kroon in beroep komen, maar
BenW achten hiertoe geen termen aarr-
wezig. De beslissing van Ged. Staten is
volgens hen met de wet in overeenstem
ming. Overwegingen, dat de raad het
event, niet eens is met de wettelijke be
palingen, zijn in 'n beroepsschrift niet op
haar plaats.
Dhr Dogger legt er zich noodgedwon
gen bij neer, maar voorziet verstrekkende,
gevolgen. Dhr Parlevliet wil trachten
de heer O. dichter bij de school te
krijgen. Dhr Lap: Tijd gewonnen, veel
gewonnen. We hadden kans, dat de man
intusschen verhuisde. Overigens sluit ik
mij bij de heer Dogger aan. Weth.
Vlaming acht genoemde kans gering.
Dhr Dros: Ik hoop, dat het geen navol
ging vindt. Dhr Bruin vreest van wel.
Het voorstel van B.enW. wordt z.h.st.
aangenomen.
2. Ingekomen stukken. Mededeelingen.
a. Procesverbaal kascontrole gemeente
ontvanger op 17 Juni 1.1. In kas moest
zijn f3810.69. Alles was in orde.
b. Adres van bewoners van het Schil-
dereind, Bijl, Grisnigt, Wed. Koopman,
J. Kok, Wed. Koorn, met verzoek om
terugbetaling van f2.voor elke vierk.
M., door hen voor 4 jaar voor een trot
toir betaald. Het trottoir is er nog steeds
niet, wel is die grond als fietspad in
gebruik. BenW zullen deze kwestie be
kijken en advies uitbrengen. Dhr Parle-
levliet geeft in overweging aan de heer
S.C.Eelman het geld te vragen. Dhr
Kikkert vindt, dat adressanten recht heb
ben op terugbetaling. Weth. Vlaming
wil er bij de koffie nader over spreken.
3. Ontslagaanvrage van R. Kelderhuis
als hoofd der o.l. school te Zuid-
Eierland.
Dhr Kelderhuis, die naar Lisserhoek,
(gem. Haarlemmermeer) gaat krijgt eer
vol ontslag.
Na een kwartier beraadslaging met ge
sloten deuren volgt:
4. Benoeming hoofd der o.l. school te
Oudeschild.
De heer S. W. Dokkum, te Apeldoorn,
no. 1, wordt met alg. st. benoemd.
(Zie voordracht in vorig nummer).
5. Idem te Zuid-Eierland.
Met alg. st. benoemd no. 1, de heer
J. de Vries, te Nijmegen.
Zie voordracht in vorig nummer).
Overeenkomst betreffende het visch-
afslaggebouw op 's Rijks gronden.
Bij de ovendracht van de haven te
Oudeschild aan het rijk is in uitzicht ge
steld, dat met de gemeente een overeen
komst zou worden getroffen over het
hebben van een vischafslaggebouw op het
haventerrein. Deze overeenkomst is nu
in ontwerp toegezonden; BenW stellen
voor haar ongewijzigd aan te nemen. De
staat behoudt zich het recht van opzeg
ging voor, maar BenW vertrouwen, dat
dit wel nooit gebeuren zal, gezien de be
langrijke algemeene en gemeentelijke be
langen, hieraan verbonden.
De toestand blijft vrijwel zooals hij is,
zegt de voorz. Aangenomen z.h.st.
7. Wijziging algem. Politieverordening.
De wijziging houdt voornamelijk ver
band met de nieuwe drankwet. Tevens
wordt tegemoet gekomen aan de wensch,
een verbodsbepaling op te nemen tegen
het verwekken van radiostoring.
We komen hierop nader terug. Wat de
radiostoring betreft, vermeldden we reeds,
dat BenW voorstellen te verbieden, dat
storende apparaten in werking zijn van
nam 12 tot des nachts 12 uur. Ook op
storende reclameverlichting heeft diit
verbod betrekking.
De voorz. "licht het prae-advies met een
enkel woord toe. Anti-storings-apparaten
kunnen worden aangebracht tegen prijzen
van 70 ct. tot f6.(condensators). Voor
hoogfrequentapparaten smoorspoelen van
f6.tot f150., enz. Heeft iemand last
van radiostoring, dan geeft hij kennis
aan de T.E.M., die dan de bron tracht op
te sporen.
De heer Parlevliet zou fietsers willen
verbieden op de rijweg te komen als er
een fietspad naast ligt. Dhr Kikkert klaagt
over wandelaars, die soms beletten, van
het fietspad gebruik te maken. Overi
gens levert het vrij omvangrijk stuk met
vele wijzigingen geen stof tot spreken op.
Aangenomen z.h.st.
8. Goedkeuring balans en winst- en
verliesrekening van de N V. T.E.M.
De Comm. bestaande uit de heeren
De Graaf, Dogger en Epe, adviseert tot
goedkeuring. Het exploitatiesaldo be
draagt f 38783.De gewone afschrij
ving zal bedragen f 20060.73, reserveering
reservefonds f 1613.24, 7.75 pet. dividend
f 3875, storting reservefonds voor extra
afschrijving op machines, enz. f 18722.84.
De extra afschrijving op de stoominstal-
latie bedraagt f50138. Dhr Parlevliet
vraagt hoeveel schuld de T.E.M. nog
heeft. Voorz. kan hierop zoo maar geen
antwoord geven. Dhr De Graaf wijst spe
ciaal op de extra afschrijving op de
stoominstallatie. Deze houdt verband met
het minder in gebruik zijn hiervan, vol
gens spr. Tot afgevaardigde van de
raad ter vergadering van de T. E. M.
wordt benoemd dhr Bruin (7 van de 11
st.) Dhr Parlevliet (4 st.) wordt bij ac
clamatie tot plaatsvervanger benoemd.
9. Regeling tijdvakken landbouwverlo-
ven ingevolge de leerplidhtwet.
De oudercommissie te Zuid-Eierland
stelde voor het landbouwverlof van vier
weken, voorafgaande aan de eerste Maan
dag in Augustus, te splitsen in twee tijd
vakken, 14 dagen voor de zomervacantie
en 14 dagen voor de lierfstvacantie. De
kinderen zouden dan behulpzaam zijn bij
het aardappelrooien. De meeste hoofden
op Texel hebben meegedeeld, dat er wat
hun school betreft, aan landbouwverlo-
ven geen behoefte bestaat. Enkele hoof
den konden zich met het voorstel wel
vereenigen. De Inspecteur verzet zich er
niet tegen. BenW stellen danook voor te
besluiten, dat de landbouwverloven ver
leend worden: a. binnen het aaneengeslo
ten 14 dg. tijdvak, aanvangende met de
3e Donderdag, onmiddellijk voorafgaande
aan de laatste Maandag in Juli; b. binnen
het aaneengesloten 14 d. tijdvak, onmid
dellijk voorafgaande aan de 2e Donder
dag in October.
De raad vindt het zoo goed.
10. Reorganisatie onderwijs aan de Zee
vaartschool.
Ter aanvulling van het vorig bericht in
ons Woensdagnr. diene het volgende:
De Minister oordeelde bezuiniging be
reikbaar door opheffing afd. Derde Stuur
lieden. De directeur echter ontwierp een
plan, waarbij deze afd. als afzonderlijke,
zui.ver gemeentelijke cursus behouden zal
worden; waarbij bezuinigd zal worden en
toch het onderwijs ten volle tot zijn
recht komt en waarbij de kosten voor de
gemeente beneden die van thans zullen
blijven. We spraken reeds van het eervol
te verleenen ontslag aan de heeren
Gooyer en Willemsen. Bezuinigd wordt:
op salaris leeraar De Vries 20 in plaats
van 30 lesuren, van f3034 op f2458, dus
f576. Salaris leeraar Gooyer f1530. Idem
leeraar Willemsen f624. Totaal (bruto) J
f2730.-. Salarissen van Directeur, leeraren
Schmidt en Ruijterman en leerares mevr.
Vis blijven gelijk. Het wachtgeld, dat
leeraar Gooyer ontvangt, bedraagt eerste
drie mnd. vol salaris, tweede drie mnd.
S5 pet. en daarna 70 pet. Na zes mnd. dus
f1029. Schoonhouden school f300. De
netto bezuiniging bedraagt dus f1400.
Voor de lessen in de afd. Derde Stuur
lieden moet de gemeente volgens deze re
geling 10 lesuren aan leeraar De Vries
betalen, salaris f576. De gemeente ont
vangt echter bij gemidd. zes leerlingen
11 maal zes maal f7.50, dus f495 of 81
minder dan f576. Hier staat echter tegen
over, dat van de op f1400 berekende be
zuiniging 25 o/o ten bate van de gemeente
komt.
De Inspecteur en de Comm. v. Toezicht
gaan met het plan accoord. BenW stellen
voor het ontslag aan de twee leeraren te
doen ingaan op door hen te bepalen
datum, uiterlijk 1 Oct. a.s.
We staan voor een pijnlijke beslissing,
aldus de voorz., n.l. voor het verleenen
van ontslag aan twee heeren, die jaren
lang het belang van de Z.V.S. dienden, de
heer Willemsen 17 jaar, de heer Gooyer
16 jaar.
Dhr Parlevliet: Het onderwijs zal niet
verslechteren, staat er in het stuk, maar.
dan hebben we toch lange tijd f2400 per
jaar te veel betaald. Dit is een tamelijk
ernstig feit. Voorz.: Maar er wordt nu
meer werk vereischt. Het werken wordt
minder prettig. Dhr Kikkert: Als de
theorie maar uitvoerbaar blijkt. Het kon
wel teleurstellen. Was er eerst geen
andere regeling? Weth. Vlaming: Ja,
maar aan deze regeling geeft de Directeur
de voorkeur. De directeur gaat meer les
sen geven en verdient een woord van
dank en hulde. Hij wil ondanks minder
uitgeven het onderwijs op peil houden.
Voorz. Hier sluit ik mij gaarne bij
aan. Dhr Bruin: Welk percentage
Texelsche leerlingen heeft de school?
Voorz.: Dit kan ik zoo niet zeggen.
Weth. Vlaming: Niet veel, maar als het
vak zich beter laat aanzien, komen er
meer. Dhr Bruin: Ik zou anders aan de
school een andere bestemming willen
geven. Weth. Vlaming: U kunt daar
later eventueel een voorstel van maken.
Dhr Parlevliet: Hoeveel lesuren heb
ben de leeraren thans? Voorz. wil de
verdeeling hiervan overlaten aan de di
recteur. Het is niet als met schapensche
ren, zooveel per uur. Dhr Lap: De
Directeur zit in de zaak. Bij zijn advies
moeten we ons neerleggen. Hij tracht
zooveel mogelijk onderwijs te geven voor
zoo weinig mogelijk geld. Dhr Leber:
Wanneer krijgt dhr Gooyer pensioen?
Voorz.: Over vier jaar. Hij heeft reeds
een klein pensioen (van de marine). Ik
herhaal, dat het een pijnlijke beslissing
is. De heeren hebben echter toegegeven,
dat ze er zich bij moeten neerleggen.
Ik dank hen zeer voor het werk, dat zij
zooveel jaren met ijver verrichtten, (tee
kenen van instemming bij de raad).
11. Ingebruikgevlng centrale noodslacht-
plaats en plaatsing koelcel.
Het Bestuur van de Vereen, tot verwer
king van uit nood geslachte en gestorven
dieren heeft zich tot BenW gewend met
de mededeeling, dat zij behoefte had aan
een nieuwe koelcel, kosten f1750 en
gaarne zag, dat de gemeente eventueele
exploitatietekorten zou dekken. Ongetwij
feld, zoo lezen we in het prae-advies,
wordt er een algemeen belang mee ge
diend als de veehouders een zoo hoog
mogelijke opbrengst onvangen, wat
echter niet wil zeggen, dat de kosten der
Vereen, op de gemeente moeten worden
geschoven, temeer daar er Ingezetenen
zijn, wier belang door een andere gang
van zaken meer gediend zou worden en
die toch in de kosten moeten bijdragen.
BenW stellen voor een tekort bij handha
ving der regelingen en tarieven voor re
kening der gemeente te nemen tot een
maximum, gelijk aan rente en afschrijving,
uit de aanschaffing van de koelcel voort
vloeiende. (De vereen, leende hiervoor
geld tegen 4.75 pet., aflossing in 20
jaar). De vereen, zou jaarlijks haar reke
ning aan 'de goedkeuring van de raad
moeten onderwerpen.
Verder stellen BenW voor de slacht
plaats onder nader omschreven voorwaar
den ter beschikking van de Vereen, te
stellen.
Dhr Lap lijkt het voorstel eigenaardig
toe. Wanneer de gemeente 20 maal bijge
past heeft, zou de koelcel door haar wel
betaald maar niet haar eigendom zijn.
Dhr De Graaf ziet er geen bezwaar in.
Het bezwaar is formeel. De cel is z.g.
spijkervast en mag dus niet meer weg
genomen worden. Hiermee is het be
zwaar van dhr Lap opgeheven. Dhr
Kikkert merkt nog geestig op: De heeren
hebben zich warm gemaakt om een koel
cel. Aangenomen, z.h.st.
12. Slootdemping Oudeschild.
In ons vorig nummer hebt ge gelezen,
waarin het voorstel bestaat. We kunnen
nu nog meedeelen, dat de Dir. van Ge
meentewerken het transport van de grond
met kipkarren, bij de kluft getrokken door
een paard, het goedkoopst oordeelde. De
begrooting luidt: 408 dagloonen a f2.50
(f1020), spoor en paard huur f125, soc.
wetten f205, rioleeringsbuizen en hekken
f950. Totaal f2300. De grond (zie vorig
nr.) zal wel kosteloos van het Rijk te be
komen zijn. Voor bestrijding werkloosheid
beteekent het werk weinig, tenzij alle
werk met kruiwagens alleen wordt uitge
voerd. 't Aantal dagloonen is dan 1730.1n-
dien door tewerkstelling niet kan worden
voorzien in de behoeften, zal een steun
regeling niet achterwege kunnen blijven,
welke groote offers van de gemeente zal
vragen zonder dat eenig voordeel voor
de gemeente daartegenover staat. Als Rijk
en Prov. subsidie willen verstrekken, achten
BenW het verantwoord van kruiwagens
alleen gebruik te maken. Als aanvangs
datum willen zij het meest geschikt tijd
stip kiezen. Uitvoering: in eens of bij
gedeelten.
Dhr Dogger stemt liever voor werkver
schaffing dan voor het verstrekken van
geld zonder dat er voor gewerkt is.
Dhr Bruin zegt het plan niet genoeg te
kunnen waardeeren. De bevolking, zegt
hij, juicht het toe. De sloot gaf een on
draaglijke stank, tot scha van de volks
gezondheid. Maar critiek Verdient, dat
men dit plan aanvat als een middel om
aan een steunregeling te ontkomen. We
hebben nu al lang geprutst. De arbeiders
mogen toch niet omkomen van armoede.
Een krachtig protest hiertegen is op zijn
plaats. Elke dag zie je, eertijds flinke ar-'
beidersgezinnen achteruitgaan. Krant, fiet
sen, radio, lidmaatschap van een ver-
eeniging moeten vervallen. Schrijnend leed
en zwarte armoe heerschen in vele ar
beidersgezinnen Dat behoeven we toch
niet te aanvaarden? De wijze, waarop
BenW de werkloosheid bestrijden, is ge
heel onvoldoende. Elke dag verbaast het
je meer, dat de huismoeder met haar
karig weekgeld rondkomt. Vier weken
moet een arbeider werkloos zijn, eer hij
door de gemeente te werk wordt gesteld.
Door elkaar wordt zoo 9 a 10 gld. per
week verdiend. Aan huur, brandstof,
bonds- en ziekenfondscontributie, schoei
sel en schoolgeld zal, naar spr. berekent,
wekelijks f7.65 besteed wonden, zoodat
dan maar f2.35 overblijft om van te eten,
soms met 5 of 6 kinderen. Dan komen
er geen 16 gerechten op tafel. Het is niet
waar, wanneer BenW zeggen: „Wij deden
voor de werkloozen wat wij konden". Wij
willen een steunregeling om, als er met de
beste wil geen werk te vinden is, een uit-
keering te kunnen doen. Wij willen een
steunregeling, zooals de Minister heeft
bedoeld, naast het werk.
Dhr Kikkert en Leber zouden het door
kipkarren te besparen bedrag op andere
wijze willen benutten. Dhr Parlevliet
spreekt van een knap prae-advies en kan
er zich mee vereenigen. Dhr Kikkert
vergelijkt het werken met kruiwagens in
plaats van met kipkarren met erwtenzoe-
ken in de gevangenis. Dhr Dogger:
Monnikenwerk. Dhr Bruin pleit nog
maals voor een steunregeling. De laatste
dagen zijn zoo maar weer eenige arbei
ders ontslagen en voor eenige tijd van
werk geheel verstoken. Dhr Parlevliet:
Dat komt niet te pas. Ik zou liever on
economisch werk geven dan steun. Maar
wat is op steun overigens tegen? Het is
een stok achter de deur, die ons prikkelt
tot het steeds maar weer zoeken naar
werk. Dhr Dogger: Waarom is onze
raad er zoo bevreesd voor? Op het Soc.
Congres is onlangs een motie aangeno
men, waarin de Staat verzocht wordt,
vijfzesden van de steun voor zijn rekening
te nemen. Dat zal de minister m.i. moeten
doen. De steunregeling wordt dan gesub
sidieerd. Wat is er tegen? We willen de
arbeiders toch niet laten doodhongeren?
Dhr Kikkert: BenW zullen wel eens
met de handen in het haar zitten. We
moesten een Commissie hebben, die tot
taak had werk te zoeken Voorz.: Op
mijn programma heb ik al eenige plannen.
Daarover na de vergadering meer.
Dhr Bruin: Ik ken het arbeidersleed beter,
Voorz.: Wat u zei, is uw persoonlijk
inzicht. De een denkt er te licht, de ander
te zwaar over. Toch moet u niet denken.,
dat wat u gezegd' heeft, het eene oor in,
het andere uitging. Dhr Epe wil niet,
als dhr Parlevliet de dag desnoods doo-
den met kruiwagenwerk. Na deze ge-
dachtenwisseling wordt het voorstel aan
genomen z.h.st.
13. Regeling winkelsluiting.
Aan het prae-advies ontleenen we:
Naar aanleiding van klachten over de
wet, volgde een goed bezochte vergade
ring der Alg. Tex. Midd. Vereen, en daar
na een onderhoud tusschen de heer I.
Vlessing, voorz., en BenW. Als resultaat
hiervan hebben wij de voorz. der A.T.
M.V. in overweging gegeven het oordeel
der ingezetenen te vragen over een ont-
werp-afwijkingsreglement, zooals u in de
Texelsche Courant hebt kunnen lezen.
(We willen niet in herhaling treden en
verwijzen naar ons desbetreffend num
mer). Naar aanleiding hiervan kwamen
bezwaren naar voren, m verband met liet
Vreemdelingenverkeer en het niet volgen
van de zomertijd in Den Hoorn en Eier
land stellen BenW voor de afwijkende
bepalingen als volgt te doen luiden:
A. Uitsluitend gedurende de Zomertijd:
Op de eerste vijf werkdagen der week
sluiting 9 uur (in plaats van 8 uur)
's avonds.
Ie. Kappers- en barbierswinkels.
2e. Te den Burg voor winkels, waarin
- I—a—
