De Nieuwe lexelsche Courant
No 4661 45ste Jaargang. Woensdag 24 Aug. 1932
,,Zij"-Crême
Van week tot week
De toekomst van Europa.
Texelsche Berichten
üw advertentie In cflt blad wordt
op Texel huls aan huls gelezen.
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
U1TG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ADVERTENTIES: 15 regels 60 ct.
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4 ct.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Texel Den Helder v.v.
Op werkdagen:
Van Texel:
6—7.30—8—11.20—12.30—2.40—5.35.
Van den Helder:
7—9—10—12.20—2—4.15—6.55
Op Zon- en feestdagen:
Van Texel:
6—8—9—11.15—5.20
Van den Helder:
7—9—10.30—12.20—6.30
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer y2 uur later.)
25 26 27 28 29 30 31 AugNT
2,44 3.46 5 16 6,49 7,59 8,48 9.26
RIJWIELEN en RIJTUIGEN 8.35
De wereld geniet van het prachtige
zomerweer. Alleen sappige komkommers
en blijde vacantiegangers gedijen. Zoo
lijkt 't, maar in werkelijkheid wonden be
slissingen genomen en daden voorbereid,
waarvan Europa's toekomst afhangt. Het
groote Duitsche Rijk dreigt verwondingen
ontbinding. De Duitscher is, vooral in
politiek, weinig spontaan. Alles, ook het
gekste of het ergste, moet toch systema
tisch, methodisch, georganiseerd zijn.
Communisten en nat.- socialisten, een
enkele maal ook de meer gematigd rijks-
banierlingen, trekken op in gesloten for
maties, liefst in uniform, genietend van
militair saluut en hakkengeklap. Er is in
fanterie met gummistokken en ploerten-
dooders. Er zijn ook stormtroepen met
vakkundige behandeling van machinege
weren en handgranaten. Er vielen per dag
enkele dooden en tientallen gewonden.
Vooral in Altona en later in Koningsber
gen zijn er moordpartijen geweest. Von
JagoW, de voortreffelijke hoofdcommissa
ris van politie in Berlijn vóór de oorlog,
moet zich in zijn graf omdraaien. Voor
alle pogingen tot optocht; relletjes of de
monstratie had hij maar één antwoord:
De openbare weg is er om er over te loo-
pen of te rijden. Niet oin door optocht,
vaandelvertoon en geschreeuw aan min
derheden gelegenheid tot intimidatie te
geven, waarbij tenslotte concurreenende
minderheden slaags raken. Dat toelaten,
is het begin van het einde.
Laat, maar vermoedelijk niet te laat,
heeft de Duitsche regeering de waarde
van >dit volksbewustzijn begrepen. Bang
voor een te groot sucoes der nationaal-
socialisten, begeerig om althans voorloo-
pig dezen te vriend te houden, had zij
het door de voormalige rijkskanselier Brü-
ning afgekondige uniformverbod opge
heven. Dat moest wel aanleiding geven
tot radicale herriemakerij, en uitloopen
op moord en doodslag. Maar, na de ver
kiezingen, die Hitler's verwachting te
leurstelden, is zij gaan durven. Nood
verordening: doodstraf op aanslagen,
standrecht met snelle berechting voor spe
ciale rechtbanken, zonder beroep en met
dadelijke executie. De groote vraag blijft,
of de Regeering tegen fascistische dwin
gelandij even moedig als tegen de com
munistische zal zijn.
Voor bet oogenblik hebben de militaire
machthebbers, die achter Von Papen en
zijn regeering staan, de rijksweer volko
men in de hand. Een beroepsleger, weelde
rig verzorgd, door en door gedisciplineerd,
werktuig in de handen van zijn leiders.
Mochten de nazi's te eeniger tijd met
geweld naar de macht willen grijpen,
die men hun in der minne niet geven
wil, dan kan de betrouwbaarheid der
rijksweer twijfelachtig worden. Hitier
weet het, Von Scheichler en de zijnen
weten het ook. Vandaar de pogingen,
om, ter bestrijding van de parlementaire
democratie, parlementaire samenwerking
alsnog te verkrijgen. Tegenover revolutie
kan men op de rijksweer aan, tegen een
nationaal-socialistische staatsgreep is dat
twijfelachtig tegen een Duitsche bur
geroorlog wordt de betrouwbaarheid nog
minder zek^r.
Voorloopig zijn de onderhandelingen
mislukt. Hitler is bij Von Papen geweest,
heeft met Hindenburg gesproken. Hij
eischte alles ot niets. "Hij eischte de for
matie van regeeringen in Duitschland en
in Pruisen uitsluitend "door hem en naar
de wenschen der nat.-soc. partij. Het zal
niet gaan, althans voorloopig niet. Slechts
in één opzicht zijn deze heeren het eens.
Men wil geen terugkeer tot de monarchie,
geen Keizer meer.
ES Het Texelsch Museum is ge- ES
SB opend Maandags 10—12 uur; 08
11 Woensdags en Zaterdags 2—5
EB uur. Op aanvraag ook op andere gj
ffl tijden. g]
Bestrijding" van de overproductie in het
Bloembollenledrijf.
Zaterdagavond werd in de Zwaan een
gezamenlijke vergadering belegd door H.
B.G. en Vereen, voor Bloembollencultuur
afd. Texel, met het doel onder het oog te
zien't voorstel der afd. Sassenheim, strek
kende tot het wegwerken van de over
productie in het bloembollenbedrijf.
De vergadering werd geleid door de
heer Leber. Het oudste bestuurslid, de
heer W.Schumaker, kwam latei" ter verga
dering; hem werd toen verzocht de lei
ding op zich te willen nemen, doch deze
oordeelde de heer Leber zeer goed in
staat om het voorzitterschap te bekleeden.
De voorz. sprak zijn spijt uit over de
geringe belangstelling, terwijl toch een
zeer belangrijk voorstel aan de orde zou
komen. Hij hoopte echter, dat de bespre
kingen vrucht zouden dragen en dat de
afgevaardigde een vastomlijnde opdracht
zou kunnen worden verstrekt.
De heer M. D. Dijt, secr., leest het
voorstel-Sassenheim en de daarbij be-
hoorende toelichting voor, alsmede het
advies van het Hoofdbestuur en een cir
culaire van de afd'. Sassenheim, waarin
nog eens op de groote beteekenis van het
voorstel wordt gewezen.
Wij kunnen ons bij publicatie hierna»
zeer beperken. De dagbladen en de orga
nen van H.B.G. en Bloembollencultuur
hebben een en ander volledig opgenomen
zoodat de belanghebbenden er kennis van
dragen. In het kort komt het voorstel
hierop neer
Bij de regeering wordt aangedrongen
op een crisis-steunwet, waarvan de uitvoe
ring wordt opgedragen aan een groote
commissie, door de regeering te benoe
men uit voordrachten, opgemaakt door
Bloembollencultuur, H. B. G. en B. van
Bloembollenhandelaren. Maximum 2% mil
joen gulden wordt als rentelooze leening
bij de regeering aangevraagd ter bestrij
ding der overproductie, ten einde elk in
ide gelegenheid te stellen een zeker ge
deelte van de door hem in Nederland ge
kweekte Tulpen, Narcissen en Hyacin
then, tegen nader te bepalen prijs in te
leveren voor vernietiging. De kosten aan
de inlevering verbonden worden bestreden
door de verkoop der ingeleverde bollen
voor veevoeder of industrieele doeleinden
en of een omslag van 1 cent per R.R.2,
ot van één procent van de uit te keeren
steungelden. De geleende gelden worden
terugbetaald in 4 a 5 jaar door een om
slag te heffen van tieii cents per R.R.2
van alle in Nederland gekweekte Tulpen,
Hyacinthen en Narcissen, voor liet eerst
te heffen in 1934.
Ter voorkoming en bestrijding van
eventueele overproductie van bloembollen
in volgende jaren, zal door deze wet elk,
die in Nederland Tulpen, Hyacinthen en
Narcissen wil planten, verplicht worden,
vooraf een zekere hoeveelheid van dat ar
tikel, 'dat hij wil planten, in te leveren
voor vernietiging zonder vergoeding te
ontvangen. Of een overproductie bestaat
zal de commissie voornoemd hebben uit te
maken. De bollen, welke worden ingele
verd, moeten in Nederland zijn gekweekt
en van ziekten vrij zijn.
Personëh, die gedurende de tijd dat
deze crisis-steunwet van kracht is, met
het kweeken van de hierin genoemde
soorten bloembollen willen beginnen, of
hun kweekerij willen uitbreiden, zullen
daartoe pas vergunning verkrijgen, wan
neer door hen zooveel is bijgedragen,
aan omslag en inlevering, als vanaf de in
werkingtreding dezer wet door anderen
is gedaan.
De duur dezer wet wordt gesteld op 5
jaar: 1932-1936. De commissie kan tus-
schentijds intrekking vragen.
Landbouwers en grove tuinbouwers die
tot instandhouding van hun bedrijf reeds
steun van de regeering ontvangen, en tot
tot nog toe geen bloembollen voor eigen
of anderer rekening gekweekt hebben, rao
gen hiermede niet beginnen.
Het Hoofdbestuur laat de beslissing
aan de algein. verg. over en wijst er op,
dat van de 10.000 kweekers er maar 600Ó
georganiseerd zijn. Eenige aanwijzing
krijgt men door een beslissing van de
alg. verg. dus wel, maar een volkomen
juist beeld krijgt men niet. Het zal dus
noodig zijn, rekening te houden met iiet
aantal H.A., dat de stemmers bezitten.
De heer W.Schumaker wijst er op, dat
inlevering van bollen geen verbetering
brengt, wanneer aan de invoer van plant
goed geen paal en perk wordt gesteld.
Toch kan men aan invoerbeperking moei
lijk beginnen, omdat Engeland, een beste
beste afnemer, dan zeker met revanche-
maatregelen komt.
Voorz. ziet ook een bezwaar in de in
voer van plantgoed en noemt het een.
leemte in liet voorstel, waar dit van in
voerbeperking niet gewaagt. De lieer Par-
levliet meent, dat Texel, waar de meesten
narcissenkweeker zijn, er zijn stem miet
aan kan geven. De kosten zijn hoog en
bij inlevering krijg je maar 'heel weinig
geld. Bij inlevering van bollen neemt de
import toe wegens het oploopen dei" prij
zen, terwijl je toch met liet oog op
In bosch en duin,
Op hei en strand;
De huid wel bruin
Maarniet verbrandl
Engeland de deur niet kunt sluiten.
De lieer W.Schumaker merkt op, dat de
kweekers-exporteurs het meest in de put
zitten, omdat zij hun plantgoed niet kwijt
kunnen en dat gaarne zullen inleveren,.
Van hun kant wordt er dus alles opgezet
om het voorstel aangenomen te krijgen.
De heer S. Flens verwacht, dat de kapi
taalkrachtige kweekers op de been zullen
blijven ten koste van de zwakker staande
vakgenooten. De heer M.D.Dijt houdt
een beschouwing over deze kwestie in
verband met de alg. crisis en stelt in het
licht, dat de crisis aanleiding gaf tot een
menigte in- en uitvoerbelemmerde bepa
lingen, waarvan speciaal de bollen de
dupe werden, omdat dit bij uitstek een
exportartikel is. Spreker bezocht het De
partement van Landbouw, waar men de
toekomst niet zoo donker inzag en zelfs
meende, dat de crisis ons land grooten-
ideels bezijden loopt. Wanneer zulk een
geest daar heerscht, gaat spr. vender,
is het verklaarbaar dat men doorgaat met
het treffen van nationale maatregelen^,
waardoor het bollenvak wordt gekraakt.
Ook de heer Dijt betoogt, dat we last
met Engeland krijgen, als de import
wordt bemoeilijkt. Dat men het vak ook
in de toekomst voor moeilijkheden wil
vrijwaren, acht spr. in strijd met het
voorstel, dat immers van een wet van vijf
jaar spreekt. Het is, zegt hij, een zeer
ingrijpend voorstel, dat de productie ge
heel op haar kop zet. Bij meer vrijhandel
zijn bollen bij overproductie nog niet
waardeloos. Geringe prijzen van bollen
leiden tot grooter debiet, in tegenstelling
met prijzen van tarwe, waarvan bij ver
laging geen grooter afzet het gevolg is.
De voorz. dankt de heer Dijt voor zijn
interessant betoog, maar verwacht van
lager bollenprijzen niet zoo heel veel
grooter debiet, omdat uitbreiding haar
grens heeft met het oog op de ligging der
landen en hun klimaat. De heer Dijt
verwacht echter evengoed, dat meer bol
len geplaatst kunnen worden in hetzelfde
afzetgebied, wanneer de prijzen lager zijn.
Spr. ziet in de huidige crisis niet een
gewone eb van het economisch getij,
maar verwacht er een groote ommekeer
van. De heer Parlevliet zegt de toekomst
niet zoo donker in te zien, omdat er
thans nog, ondanks vele belemmeringen,
heel veel bollen naar het buitenland gaan.
Als straks de grenzen weer geheel open
gaan, komt de gouden tijd weer aan,
voorspelt spr. Er zijn wel slechter takken
van bedrijf. Ter verduidelijking brengt
de heer Dijt nog in het midden, dat het
gezond verstand nog ontbreekt, om de
wereld op gang te helpen: Dit is mijn
pessimisme. Komt men tot bezinning, dan
wacht het vak zeker een rijke toekomst.
De heer S.J.Flens vindt, dat het er met
de bollen op Texel nog zoo kwaad niet
voorstaat, 'de zeer slechte toestand elders
in aanmerking genomen. De voorz.
wijst er op, dat in de Streek bij velen
de toestand diep treurig is. Op Texel
houden Golden Spur en Dubb. v. Sion
zich nog goed. De heer Parlevliet sluit
zich hierbij aan, opmerkende, dat er nu
nog miljarden bollen naar Duitschland
gaan. Wat vroeger luxe was, is nu be
hoefte. De heer Flens weet van kwee
kers, die 40—50 ct. voor een roe tulpen
kregen. Texel kan voor zijn goede nar
cissen nog f3.maken.
Op een vraag, hoeveel voor het inge
leverde goed zou worden betaald, kan de
voorz. niet antwoorden. In elk geval zal
het maar weinig zijn.
Het voorstel-Sassenheim wordt punts
gewijs behandeld. Aan de discussies ont-
leenen we liet volgende:
De heer Parlevliet hoorde, dat per
mand ingeleverde bollen 90 ct. zou wor
den betaald. De afd. Sassenheim schrijft
er van overtuigd te zijn, dat de Regee
ring tot steunen bereid is, waaruit de
voorz. concludeert, dat ze blij baai" met de
regeering heeft geconfereerd. Het haakje,
waar de k an aan hangt, is liet renteloos
voorschot, dat indien verkregen —aan
de regeering moet worden terugbetaald.
Ook wie niet inleveren, moeten meebc-
len en f70.per bunder is dan vrij veel.
De heer Flens is voor maatregelen wel
te vinden, als ze maar doeltreffend zijn.
Ze zouden de kweekers een goed stuk
brood kunnen verschaffen, want bollen-
kweeken is tocli wel nagenoeg het mo
nopolie van Holland alleen.
Het voorstel-S. zou het telen van bollen
kunnen verbieden. Hiertegen komt de
heer Parlevliet op.
Bij de bespreking blijkt verder, dat
het voorstel, indien tot wet verheven,
groote mazen zou hebben, waardoor
kwaadwilligen makkelijk konden heen-
kruipen (zie liet laatste deel van het
voorstel).
De heer Schumaker vindt, dat liet voor
stel moet worden aangenomen, al heeft
Texel er ook geen voordeel bij. De
heer Parlevliet adviseert juist liet voor
stel te verwerpen, omdat het tegen Texels
belang indruischt. De heer Schumaker
betoogt echter, dat we niet tegen de
stroom in kunnen en dat we moeten mee
doen als liet algemeen belang er door
wordt gediend. Hier brengt de lieer
Parlevliet tegenin, dat Texel hangt, als
het voorstel aangenomen wordt. De heer
Dijt stelt de heer Parlevliet voor, de
narcis er buiten te laten en dan het voor
stel aan te nemen. De voorz. verwacht,
dat het voorstel voor de narcissen juist
verkeerd uitwerkt. De iheer Schumaker
geeft toe, dat de import bij inlevering
van bollen aan de andere kant doodend
zou werken.
Het voorstel-Parlevliet (narcissen er
buiten laten en niet bijdragen in de kos
ten) wordt aangenomen met 19 van de
23 stemmen. Het ongewijzigde voorstel-
Sassenheim wordt met alg. stemmen ver
worpen.
Tot afgevaardigden ter vergadering
worden benoemd voor Bloembollencul
tuur de heeren M.D.Dijt en Parlevlietj,
voor het H.B.G. de heer S. J. Flens.
De secr. deelde nog mee, dat brochures
over bemesting van bollen door de Kali-
Mij. kosteloos verkrijgbaar worden ge
steld (de secr. zal er 20 aanvragen). Te
vens zijn kaarten te bekomen voor het
toezenden van annonces aan het orgaan.
Uit de verg. wordt echter opgemerkt,
dat het voordeeliger (geen porto- en in
casso-kosten) en gemakkelijker is die ad
vertenties door tusschenkomst van de
Boekhandel te laten plaatsen, wélke wenk
de voorz. hoopt, dat de leden ter harte
zouden nemen.
De norm is van f10.op f7.50 ge
bracht. Het verschil moet echter in min
dering van het vermogen worden ge
bracht en niet van liet inkomen, een on
billijkheid (te wijten aan 't Hoofdbest. v.
Bloembollencultuur) waarop de heer Flens
de afgevaardigden verzoekt de aandacht
te willen vestigen.
Ten slotte komen ter sprake de prij -
zijn van bollen aan de bollenveilingen, in
de Texelsche Courant gepubliceerd. De
voorz. veronderstelt, dat die prijzen aan
de officieele noteering zijn ontleend. De
redacteur van de krant verklaart, dat die
prijzen inderdaad de officieele zijn. Wan
neer het daarmee niet in de haak is
er wordt over geklaagd, dat ze te hoog
worden opgegeven behoort de klacht
thuis bij de veilingsdirecties. De heer
Eb binge Wubben echter deelt mee, met de
prijzen, zooals ze gepubliceerd worden,
accoord te gaan. Hij heeft dat geld zelf
voor zijn bollen ontvangen, maar ver
klaart hij uitdrukkelijk dan moeten je
partijen ook prima zijn.
Bestuur en redactie zullen zich evenwel
tot de directies wenden met het verzoek
ook de middelprijs in haar noteeringen
op te nemen.
Hierna volgt sluiting met dank voor
de prettige discussie.
ZEEVAARTSCHOOL—TEXEL.
„Opheffing niet aan de orde".
Naar we onlangs reeds meldden, be
hoort niet in de laatste plaats het onder
wijs tot de objecten, waarin de Com-
TEXELSCHE COURANT
LICHT OP
Zaterdagavond