De Nieuwe Texeische Courant
Hut forceeren van Bloembollen
No 4677 46ste Jaargang. Woensdag 19 Oct. 1932
Een Meisjesgezicht
Van week tot week
0p het verkeerde pad.
Wat komen moet.
Praten en doen!
Er op of er onder.
Er zit meer achter.
De moderne oorlog
kent slechts verliezers.
Texeische Berichten
ZATERDAGAVOND.
Uw advertentie In dit blad wordt
op Texel huls aan huls gelezen.
TEXELSCHECOURA
is sinds 1 Juni 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveki en De Rooij Den
Burg. Tel 11.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 ct;
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1losse nrs. 4 ct.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Texel Den Helder v.v.
Op werkdagen:
Van Texel: 6.-; 8.— 11.20; 2.40- 5.35.
Van den Helder: 7.-; 10.-; 12.20; 4.15; 6.55.
Op Zon- en feestdagen:
Van Texel: 6.— 8.— 11.15; 5.20.
Van den Helder: 7.-; 9.-; 12.20; 6.30.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer y2 uur later.)
20 21 22 23 24 25 26 Oct
11,36 0.40 1,40 3,05 4,37 5.47
LICHT OP
RljWIELEN en RIJTUIGEN 5.34
Dienstplicht.
Uitspraak inzake vrijstelling.
De Burgemeester van Texel brengt ter
algemeene kennis, dat door den Minister
van Defensie bij beschikking van 14 Oc
tober 1932, Vile Afdeeling, mo. 225 V, aan
Jacobus Bernardus Halsema, dienstplich
tige der lichting 1932 uit deze gemeente,
ingaande 1 Januari 1933, voorgoed vrij
stelling is verleend wegens kostwinner
schap.
Tegen deze vrijstelling kan uiterlijk den
tienden dag na den dag vam deze bekend
making in beroep worden gekomen door:
a. den ingeschrevene, wien de uit
spraak geldt, of door diens wettigen ver
tegenwoordiger
b. elk der overige voor deze gemeente
ingeschreven personen of door diens wet
tigen vertegenwoordiger.
Het verzoekschrift, waarbij beroep wordt
ingesteld, moet met redenen omkleed zijn.
Het behoeft -niet gezegeld te zijn. Het
moet worden ingediend bij den Burge
meester ter secretarie van deze gemeente.
De Burgemeester zorgt voor de doorzen
ding van het verzoekschrift aan de Ko
ningin, die op het beroep beslist, na ad
vies van de Raad van State, afdeeling
voor de geschillen van bestuur.
Texel, 15 October 1932.
De Burgemeester van Texel.
W. B. OORT.
Lord Snowden heeft in de „News-Chro-
nicle" een artikel gepubliceerd, waarin hij
zegt, dat de ontwapeningsconferentie op
de verkeerde weg is. Dit is op zichzelf
geen nieuws, maar Snowden verklaart,
zijn meening wel op een nieuwe wijze. Hij
redeneert als volgt: De conferentie heeft
tot nu veel te veel tijd besteed aan af
schaffing of beperking van bepaalde oor
logsmiddelen. Dit komt feitelijk neer op
voorbereiding van een komende oorlog,
van een meer menschelijke oorlog. En dat
is verkeerd, want oorlog kan onmogelijk
vermenschelijkt worden. Doel van elke
oorlog is, zooveel mogelijk menschen te
vermoorden en bezit, waarden te vernie
tigen. In tijd van oorlog zal derhalve ni-e
mand zich storen aan verboden of beper
kingen. Het eene noodige is: een vastbe
raden poging om de oorlog onmogelijk te
maken door vernietiging der middelen,
waarmee hij gevoerd zou kunnen worden.
Geschiedt dit niet, dan hebben we binnen,
afzienbare tijd wederom oorlog, en wel
de wreedste en afschuwelijkste, die ooit
werd gevoerd; daar wijzen vele teekenen
op. Moge deze waarschuwing van
Snowden behartigd worden.
Ontwapening, óók door geesten, vooral
zelfs der geesten, is een der groote nood
zakelijkheden, zal de wereld weer op
pooten komen. Een tweede, niet minder
groote noodzakelijkheid is verlaging der
douane-muren, liefst volledige afbraak
daarvan geleidelijk natuurlijk, en uitroei
ing van alle contingenteeringen. Econo
mische vrede dus inplaats van de econo
mische oorlog, waar wij midden in zitten.
En terugkeer van het zoek geraakt gezond
verstand. Zooals de toestand nu is zijn de
volken bezig elkaar en zichzelf op te eten.
Gaat het op economisch gebied nog eenige
tijd zoo verder, dan zou zelfs de radi
caalste ontwapening op militair gebied
de menschheid niet meer kunnen redden.
Dr. Colijn heeft over deze dingen te
Genève weer een hartig en zeer beharti
genswaardig woord gesprolcen. ik heb nu
zes jaar aan het economisch volkenbonds-
werk deelgenomen, verklaarde hij, doch ik
zie geen resultaten, ik zie geen daden.
Wel worden resoluties aangenomen en
de eene conventie na de andere tot stand
gebfacht, doch aan geen enkele wordt
gevolg gegeven, geen enkele treedt in
werking. De ervaring heeft mij geleerd,
dat het volmaakt onverschillig is, wat
hier in Genève op economisch gebied ge
zegd wordt en gedaan. Immers iedere
regeering volgt in haar eigen land toch
weer haar eigen politiek. Hier in Genève
spreken de ministers over de vrede, thuis
hebben ze het parool „vechten".
Alle hoop, voor zoover nog voorradig,
is nu gevestigd op de komende wereld
conferentie in Londen, ging de met groote
aandacht gevolgde spreker verder. Laat
ons blijven hopen, dat die hoop in Lon
den niet vernietigd zal worden. Slaagt die
conferentie er niet in, een oplossing te
vinden, voor de dringendste economische
kwesties, slaagt zij er niet in het streven
van verschillende landen naar economi
sche zelfbevreding te dooden, dan zal
Europa economische tijden tegemoet gaan
die ons levenspeil zullen verlagen tot de
standaard van anderhalve eeuw geleden.
Slaagt die conferentie daarentegen wel,
zullen daar gezonde economische begin
selen zegevieren, dan zal de menschheid
haar economische welvaart terug kunnen
krijgen. Maar dan zal Londen de ver
nietiging moeten brengen van de ver
woestende ontbindende krachten, die in
de laatste jaren de wereld hebben over-
heerscht.
Des heeren Colijn's rede werd luide
toegejuicht door de vergadering. Steeds
werden in Genève de redevoeringen van
dr. Colijn toegejuicht. Doch daarbij bleet
het eveneens steeds, daden volgden er
niet op. Tenminste geen daden in Colijn's
geest, wel vierkant daartegen ingaande.
Zal het ditmaal beter loonen Velen ho
pen het, weinigen gelooven het. Edoch:
„laat ons blijven hopen", sprak Colijn.
Inderdaad, laten wij dit doen
Het treurspel is, dat de bevrijdende
daad uitblijft, en de dreiging van een wer
kelijke krachtmeting blijft voortbestaan.
De week, die achter ons ligt, bracht geen,
verbetering. Duitschland weigert naar Ge
nève te komen, om de door zijn regeering
gestelde eischen in een conferentie te be
spreken, nu het Herriot's bedoeling blijkt,
dat aan de conferentie niet alleen de vier
„groote" mogendheden zullen deelnemen.
Frankrijk bereidt inmiddels een nieuw,
breedopgezet ontwapenings- en veilig
heidsplan voor, waarvan de kansen nog
niet geschat kunnen wordenDe Eu-
ropeesche vrede is verre van verzekerd!
„Ik weet het wel", schreef in 1917 de
Amsterdamsche rechtsgeleerde Prof. Mr.
Paul Schotten in zijn „Gedachten over
macht en recht", „er zitten allerlei andere;
motieven achter de oorlog, maar zijn die
thans (1917) niet alle geweken voor dit
ééne: de wil om zijn macht te doen gel
den voor dit oogenblik en om macht ook
te hebben, later, na de vrede? Het is dd
vloek van de oorlog, dat hij uit begeerte
naar macht wordt begonnen, dat hij door
macht wordt beslist en dat die 'hartstoch
telijke begeerte naar macht ten slotte)
allen aangrijpt, zóó, dat zij voor iedere
bezinning, voor ieder redelijk afwegen van
anderer belangen onvatbaar worden, tot
dat eindelijk een der strijdenden uitgeput
ter neer ligt en letterlijk niet meer kan.
Zoo sluit zich de cirkel: de machtsbe
geerte wekt de oorlog, deze de begeerte,
en er is geen einde.
In een onlangs in de „Tel" gepubliceerd
artikel, heeft graaf Sforza een oproep tot
moreele, ontwapening, tof ontwapening
der geesten, neergelegd. Zij is, ongetwij
feld, bitter noodig. Want in de stilte wer
ken krachten, die aansturen op een Euro-
peesche spanning, zóó hevig, dat haar
ontlading een beschaving zou kunnen ruï
neeren. En ,het is ons terecht voorgehou
den: de moderne oorlog kent slechts ver
liezers. Zelfs zijn dreigend zweven boven,
Europa vormt een gevaar, dat door allen
en bij alles beseft, en Ln elke kring naar,
beste krachten mede gekeerd moet wor
den.
BRAND DE VINGERS NIET.
Altijd weer, dat kort berichtje
's Ochtends, 's avonds in de krant:
Huis en Have, Vee en Hooiberg,
Alles werd vernield door brand.
En hoe vaak staat bij dat nieuwtje
In de Ongelukken-pers:
„In de kleerkast, bij de hooiberg,
Speelde 't kind met lucifers"?
Ouders, weet u, dat u meestal
Schuldig aan dat euvel bent?
't Kind" inoogt u er niet op aanzien,
Omdat het het „Vuur" niet kent.
Met de tijd komt d' ondervinding,
Het benul en het verstand.
Als éérst, letterlijk, figuurlijk,
Flink de vingers zijn gebrand.
Wijst uw kind op de gevaren,
Die door vuur het ondervindt.
Maar bedenkt: 't Is nóóit voldoende,
Want een kind is maar een kind.
Vuur en licht, 't is héél natuurlijk,
Trekt hen steeds biezonder aan.
En er is maar één remedie:
Houdt uw kinderen er vandaan!
verliest nimmer zijn frissche teint en soepele
gaafheid, wanneer men voor 4e verzorging
van het gelaat „Zij"-Crême gebruikt.
In prijzen van 20-30-45 en 75 cent.
DOOR H. BRUIJN.
IV.
Nu de meeste bollen wel geplant zullen
zijn, zullen we achtereenvolgens het bin
nenbrengen van hyacinthen, tulpen, nar
cissen en crocussen behandelen.
HYACINTHEN kunnen worden binnen
gebracht, wanneer de bloemknop boven de
bol goed voelbaar is; over het algemeen
kan men aannemen, dat de spruiten dan
een lengte valn 8 a 9 ciM. hebben bereikt.
De juiste datum hiervoor op te geven is
niet mogelijk. Deze toch hangt af van de
te trekken soort (er zijn n.l. vroege en
late soorten), van de datum van opplan-
ting en ook vooral van de vraag, of ze
geprepareerd dan wel on geprepareerd zijn.
Brengt ze evenwel vooral niet te vlug
binnen. Te vroeg in de warmte gebrachte
hyacinthen mislukken absoluut; de blade
ren zullen zich wel behoorlijk ontwikkelen,
maar de bloem blijft armzalig achter.
Hebben dus de spruiten een lengte be
reikt vanj 8 a 9 dM., dan hale men de pot
ten uit de grond of uit de kelder en
plaatse men ze in zeer getemperd licht,
b.v. op een tafeltje in een donkere boek
van de kamer, niet te dicht bij de kachel,
daar deze warmte te droog is. Ook kan
men ze in 'n kastje van het dressoir
plaatsen, mits dit niet te ver van de
kachel verwijderd staat. Voor hen, die 'n
kast bezitten, is een warm-vochtige tempe
ratuur van plm. 70 gr. het meest aan te
bevelen. Men boude nu en ook later tij
dens de bloei vooral de aarde flink voch
tig door dagelijks te gieten. Beginnen na
verloop van 8 a 10 dagen de bloemen
©enigszins te kleuren, dan kunnen ze in 't
licht geplaatst worden, echter niet in de
volle zon -en nog niet in de vensterbank»
omdat het daar te koel is. Na verloop
van een dag of tien kunnen ze "in het volle
licht in de vensterbank worden geplaatst..
Om mei Kerstmis bloeiende hyacinthen
te hebben, hetgeen in een kamer niet ge
makkelijk is, neme men geprepareerde bol
len van vroege soorten en plant-e deze
in de laatste helft van Augustus. Om
streeks 1 Dec. kunnen deze dan worden
binnengebracht en met de noodige zorg
zullen ze tusschen Kerstmis en Nieuw
jaar bloeien. In de meeste gevallen echter
zullen de hyacinthen wel niet voor Janu
ari kunnen worden binnengebracht.
Eenige soorten voor vroegbloei geschikt
zijn: Electra-rood, 1' Innooenoe-wit, Bis-
marck-blauw, Nimrod-rose en Y-ellow
Hammer-geel.
HYACINTHEN OP GLAZEN kunnen
binnen worden gebracht, wanneer de
spruiten 7 a 8 cM. lang zijn; ook deze
plaatst men eerst 7 a 10 dagen in getem
perd licht om het blad te laten bijkleuren.
Evenwel niet te dicht bij de kachel; een
temperatuur van 60 gr. is hiervoor het
meest aan te bevelen. Daarna kan men de
glazen op de vensterbank zetten; zoo
dicht mogelijk bij het licht, doch niet in
de volle zon. Het water in de glazen moet
een paar maal verfrischt worden. Dit doet
men door de glazen -eenvoudig schuin te
houden, waardoor het water kan weg
vloeien; de wortels hebben dan minder te
lijden, dan wanneer men de bollen uit
de glazen neemt. Het water, gebruikt om
bij te vullen, moet ongeveer dezelfde tem
peratuur hebben als de kamer. Waar het
wel wil voorkomen, dat hyacinthen op
glazen neiging hebben tot omvallen, neme
men, om dit te voorkomen, een stukje
soepel ijzer- of "koperdraad, buige dat
met de eene kant rond de hals van het
glas en het andere eind omhoog waaraan
men de stengel dan kan vastbinden.
(Wordt vervolgd).
Giften voor lliet Witte Kruis.
J.K., n.b. den Burg f 5.
Wie komt er ook zoo over de brug?
Ook een kwartje, als ge heuscli niet meer
kunt missen, wordt trouwens dankbaar
aanvaard.
Giften Algemeene Wijkverpleging.
J.K., n.b. den Burg f 5.—.
Laat ons de Wijkverpleging niet ver
geten, en allen, ieder naar vermogen,
dit voorbeeld volgen.
Texel zet de bloemetjes buiten.
Bollen in den Borg.
Het aantal bollen, dat ter verfraaiing
van den Burg ter beschikking is gesteld,
van liet bestuur der afd. Texel van -het;
H.B.G. in verband met -het 25-jarig
bestaan der afdeeling in 1933 is zooi
groot, dat -niet alleen het Park er rijkelijk
van kan worden bedeeld, maar ook het
Groentje en de plantsoentjes aan Wilhel-
minalaan (achter de Z.V.S.), E-mmalaan
en Koogerstraat. Het dan nog resteerend
gedeelte wordt in „Doolhof" uitgezet. De
bollen worden aan de gemeente overge
dragen en maken later voor haar, wan
neer de prijzen weer stijgen, misschien
nog een aardig spaarpotje uit. Ze zullen
dan echter goed verzorgd en b.v. om de
drie jaar eens opgerooid moeten worden
om ze te doen koken met het oog op de
„marcisvlieg" en andere parasieten, welke
de bol met vernieling bedreigen.
OUDESCHILD.
De Dijkverzwaring gereedgekomen.
De fa. Van Hattem en Blankevoort,
aanneemster van d-e ver-hooging en ver
zwaring van de zeedijk Oudeschild-polder
Eendracht, is met haar werk gereed geko
men. Van bevoegde zijde wordt ons om
trent dit karwei liet volgende meegedeeld.
Het werk strekte zich uit over 'n lengte
van plm. 11 K-M- en schafte gemiddeld
16U man een behoorlijk stuk brood. In
April 1931 werd met de werkzaamheden
een aanvang gemaakt.
Verwerkt werden: aan het dijkliChaam
190 duizend kub M. zand en voor de be
kleeding daarvan plm. 60 duizend kub. M.
klei. De nieuwe basaltglooiïng strekt zich
uit over 6350 vk. M. en veneischte de
aanvoer van 4200 scheepston aan zuilen.
Een oppervlak van 14250 vk. M. werd met
betonblokken bezet, waarvoor 89 duizend
van die blokken moesten worden aange
voerd. De klinkerglooiing beslaat een op
pervlakte van 11050 vk. M. en vereischte
een miljoen steenen. Over een lengte
van 6200 M. werd de weg verhard en ge
walst Hiertoe waren noodig pltn. 2500
kub. M. puin en plm. 2500 scheepston
porfier-st-eenslag. Aan betonbrugjes, dui
kers, enz. is plm. 200 kub. M. beton ver
werkt. Een oppervlakte van 80 duizend
vk. M. is met graszoden belegd en 125
duizend vk. M. bezaaid met diverse gras-
en klaverzaden.
Een karwei derhalve va-n nogal eenige
beteekenis, dat in de winter van 1931-
1932 velen voor werkloosheid heeft be
spaard.
Hoe zal Texel er straks voorstaan, wan
neer -het weer winter geworden is? W|e
hopen, dat het losloop-en zal, en vertrou
wen ten volle, dat gemeentebestuur en
Crisiscomité al die maatregelen zullen
treffen, welke de druk van de huidige
tijd kunnen opheffen, of althans vermin
deren, waar die ingezetenen te machtig
wordt.
DE KOOG.
Twee lijken aangespoeld.
In de nacht van 14—15 Oct. 1.1. is aan
het strand alhier tusschen paal 19 en 20
aangespoeld het in staat van ontbinding
verkeerend-e lijk van een manspersoon van
plm. 30 jaar oud. Van een blauw-zwart
zwempak waren nog slechts de resten
aanwezig. Het lijk werd ontdekt door de
heer A. Kiewiet, die er strandvonder
Daalder mee in kennis stelde, die er op
zijn beurt de burgemeester van verwittig
de. De doodschouw werd verricht door
dokter G. Westbroek, waarna het lijk
naar den Burg is getransporteerd, alwaar
het op de algemeene begraafplaats is ter
aarde besteld.
Zondag spoelde hier het lijk aan van
een vrouwspersoon, dat echter in zoo
verre staat van ontbinding verkeerde
(eenige lichaamsdeelen ontbraken geheel),
dat van eenig herkenningsteeken geen
sprake meer kon zijn. Het stoffelijk over
schot is i-n de duinen aan de schoot
der aarde toevertrouwd (in een diepe
kuil met ongebluschte kalk).
