(Bn6eüoaaRt.
Zeevaartschool Texel.
Gemengd Nieuws
LICHTPUNTJES.
MAAR
Ter gelegenheid van het 15-jarig be
staan der school op 15 Februari 1930
hebben we in ons blad van 1 Febr. '30
een artikel opgenomen, dat we eindigden
met deze woorden: „Onze beste wenschen
vergezellen hen (we spraken over de lee
raren, aan de school verbonden) nu de
school haar 4e lustrum tegemoet gaat/'
Wie had toen reeds kunnen veronder
stellen, dat onze Z.V.S. nog maar enkele
jaren zouden worden toegemeten?
Opheffing dreigt schreven we reeds
met ingang van 1 April a.s. en, zijn
we goed ingelicht, dan zal er aan het
ministerieel besluit, waarbij met ingang
van die datum de subsidie ingetrokken
werd, wel weinig te veranderen zijn.
Uit goede bron vernamen we, dat onze
burgemeester te den Flaag reeds stappen
heeft gedaan om het besluit ongedaan te
maken of althans in voor Texel gunstige
zin gewijzigd te krijgen. Het heeft echter
niet mogen baten, ondanks alle motieven,
welke in Texels belang, in dat van het
zeevaartkundig onderwijs in het biezon-
der, met klem werden aangevoerd. Ook de
Inspecteur-Oeneraal van het Nijverheids
onderwijs, op wiens adviezen per slot de
minister is aangewezen, was niet te ver
murwen en bleef bij zijn mccning, dat
Texel zijn Z.V.S. zal moeten missen.
De omstandigheden in aanmerking ge
nomen er moet geducht op de rijks
uitgaven besnoeid worden en bovendien
zijn er stuurlui in overvloed (veel werk-
loozen; velen, die voor 3e stuurman va
ren met diploma 2e of zelfs le op zak!),
is opheffing noodzakelijk. En bij Texel
alleen zal het niet blijven. Zoo moet
de Inspecteur zich uitgelaten hebben.
Al langer dan de meesten dachten, zat
de opheffing der school „in de lucht".'
Het rapport-Welter adviseerde in die
richting. Evenwel is vorig jaar door het
verleenen van eervol ontslag aan de
leeraren Willemsen en Qooyer opheffing
verhoed. Het is echter gebleken uitstel
van executie te zijn. Het is op grond
van inlichtingen, bekomen na degelijke
informatie, dat wij, voorzien, dat op 1
April de bijl zal vallen, welke een einde
maakt aan het bestaan van onze Z.V.S.
Een zwak punt, dat de school nood
lottig moet zijn geworden, we wezen
er al op is gelegen' in liet feit, dat ze
van de oprichting tot op heden in totaal
door slechts 39 leerlingen van op Texel
wonende ouders werd bezocht. Thans zijn
het er drie van de 26 (de leerlingen Gie-
les, Van der Kooij en Stern), een te ge
ring percentage om als motief voor hand
having der school te kunnen worden aan
gevoerd.
Reeds hebben we in het vorig nummer
onze spijt en teleurstelling uitgedrukt over
de datum, met ingang waarvan de Minis
ter onze school het leven wil ontnemen.
Waarom nu juist 1 April en dus midden
in de studietijd en niet September, zoodat
de 2e klas haar eindexamen nog zal kun
nen doen? Wat is daarvan de reden?
Luister, lezer en ge zult vermoedelijk
met ons van oordeel zijn, dat wel het
portemonnaie- maar niet het onderwijs-
belang hier op de voorgrond is gesteld
(Indien we ons vergissen, geven we
gaarne gelegenheid tot repliek)
Waarom opheffing per 1 April? Omdat
dan de kans grooter is dan op 1 Sept
om de leeraren De Vries en Ruijterman
geplaatst te krijgen op een andere school
voor Nijverheidsonderwijs, waarvoor zij
de vereischte bevoegdheden bezitten.
Wordt de school gehandhaafd tot 1
Sept., dan zullen die leeraren vermoede
lijk daarna op wachtgeld moeten worden
gesteld. (Mevr. Vis is op tijdelijke aan
stelling benoemd; de heer Schmidt gaat
op wachtgeld).
Bezwaren, te berde gebracht namens
ingezetenen, die aan de Z.V.S. een goed
deel van hun inkomen danken (pensions),
en namens neringdoenden, die in meerdere
of mindere mate door opheffing worden
gedupeerd, worden van nul en geener
waarde geoordeeld, immers, zoo moet er
geantwoord zijn: „Dat is geen kwestie van
onderwijskundig belang, al spijt het ons
voor die Texelaars".
Nu vragen we ons af: Welk ond.erwijs-
belang wordt nu door de opheffing per
1 APRIL gediend. Naar onze meening
geen enkel. Zelfs wordt de studie der
leerlingen aanmerkelijke schade 1 jge-
bracht, al gaan ook de meesten van hen
met directeur De Oroot naar Harlingen
over. Zou daaraan nu geen mouw te
passen zijn?
Het is wel een lastig probkcm. Direc
teur De Groot zal in ieder geval wel naar
Harlingen vertrekken, per 1 Maart mis
schien, in elk geval niet later dan 1 ApriL
Wordt het bestaan der school tot Aug-
Sept gedoogd, dan zal Ieeraar De Vries
de lessen van directeur De Groot kunnen
overnemen en kunnen de leerlingen van de
2e klas nog eindexamen doen. Is dit
niet door te voeren?
HET OORDEEL VAN DIREC
TEUR DE GROOT.
We hebben de heer De Groot gevraagd,
hoe hij over het geval denkt en kunnen
als zijn antwoord meedeelen, dat hij van
pogingen om de school voor Texel te be
houden, absoluut geen succes verwacht.
Hij kwam tot deze conclusie na een be
zoek, dat hij met burgemeester Oort aan
de Haagsche autoriteiten bracht. De
stemming was er van die aard, dat vol-
volgens de directeur de school niet te be
houden zal zijn. De beste oplossing lijkt
hem te trachten de school tot het eerst-»
volgend eindexamen te doen voortbestaan
Daarmee zou de 2e klas ten zeerste ge
baat zijn, terwijl de le klassers z.i. niet
beter kunnen doen dan per 1 Maart met
de directeur overgaan naar Harlingen
ACTIE.
Het Gemeentebestuur doet stappen bij
de Minister met het doel te trachten de
school alsnog voor Texel te behouden.
De Comm. van Toezicht op het Zee
vaartkundig Onderwijs zond een request
aan de Minister met het verzoek het mo
gelijk te maken, dat de school in elk ge
val nog tot het eerstvolgend eindexamen
behouden wordt.
Propaganda N.V.
De propaganda-avond, te organiseereh
door de Ned. Ver. tot Afschaffing van
Alcoholhoudende Dranken, is voor Oude-
schild bepaald op Zaterdag 14 Jan., voor
den Burg op Zondag 15 Jan. (Eerder
werd ons dit anders opgegeven.) Men
verzoekt ons nog te melden, dat leden
van de Jeugdbond voor Onthouding het
tooneelspel „Een Moeder" zullen opvoe
ren. (Adv. volgt.)
CONSULTATIEBUREAU.
Een groot aantal moeders heeft zich
gisteren met haar baby's tusschen elf en
twee uur aan het Consultatiebureau ver
voegd, dat zijn eerste zitdag hield. Door
de beperkte tijd heeft dokter Ten Brugge-
cate, als kinderarts aan het bureau ver
bonden, slechts 35 zuigelingen kunnen
onderzoeken, zoodat verscheidene moe
ders met hun kleintje onverrichterzake
moesten vertrekken. Om haar terwille te
zijn wordt een extra zitdag gehouden
op a.s. Vrijdag op dezelfde plaats en tijd.
In het algemeen echter zal de arts alleen
op iedere eerste Vrijdag van de maand
te consulteeren zijn.
Het doet ons genoegen, dat reeds zoo
veel moeders aan de goede raad gevolg
'hebben gegeven. Het pleit voor de goede
opvatting van hun schoone taak. Zeg niet:
„Mijn kind is gezond, dus dat Bureau is
niets voor mij". Bedenk: Alleen als
uw kind gezond is, kunt ge u daar ver
voegen. En ook dan kunt ge er nog veel
leeren.
OUDESCH1LD.
Visscherij.
Aangevoerd aan de vischafslag alhier:
3 Jan.: 1409 Kg. wulken 1115 ct.
4 Jan.: 2486 Kg. wulken 1 U/216Va ct.;
546 Kg. zoute garnalen 17231/2 ct.
5 Jan.: 1029 Kg. wulken 15V224 ct.
232 Kg. zoute garnalen 2325 ct.
Mondharmonica-club opgericht.
Woensdag werd op initiatief van de
lieer D. C. Kooij alhier getracht tot op
richting van een mondharmonica-club te
komen. Er waren een tiental belangstel
lenden in het café van de heer Bakker
aanwezig, die allen als lid toetraden. De
heer Kooij vond dit aantal groot genoeg
om te beginnen, hoewel nieuwe leden nog
gaarne worden ingeschreven. Het spreekt
vanzelf, dat ook liefhebbers van buiten
Oudeschild als lid kunnen toetreden.
De opkomst was niet zoo groot als
verwacht werd," doch er was diezelfde
dag vergadering van de Korfbalclub, waar
van eenige leden ook hadden toegezegd
te zullen komen. De 'heer Kooij ver
wacht danook, dat het ledental nog wel
wat zal stijgen. Volgende week zal nog
maals worden vergaderd om een repetitie
dag, etc. te bepalen.
Kerknieuws.
Tot kosteres der N.H. gemeente alhier
is benoemd mej. J. Weijdt-Hoogerheide.
De heer M. Vlas bedankte wegens hooge
leeftijd.
Uit de dagbladen van Donderdag:
Het zeekasteel Atlantique, door
brand vernield, had 260 koppen aan
boord. Het was zonder passagiers van
Bordeau op weg naar Le Havre om te
dokken. Het was op de Isle de Franoe
en de Normandie na het grootste Fran-
sche mailschip. De keuken van het zee
kasteel telde 70 koks en 14 banketbak
kers. Aan boord waren een tennisruimte,
bibliotheek, winkels van bekende firma's,
enz. Het schip werd door 20.000 lampen
verlicht. Bouwsom was 400 miljoen frs,.
Later bericht omtrent de Atlantique:
E>e brand duurt nog steeds voort. Ver
moedelijk zijn 20 leden der bemanning
omgekomen. Verscheidene teekenen wij
zen er op, dat de brand zou zijn aange
sticht. Hij moet in een leege le klas hut
zijn ontstaan, juist onder de cabine voor
draadlooze telegrafie, waardoor de marco
nist maar eenmaal het S.O.S. kon seinen.
Van kortsluiting zou geen sprake zijn.
De directie deelde mee, dat de schade ge
heel gedekt wordt door verzekering.
Tegen de verdachte van de moord in
1929 op het 10-jarig meisje Marietje van
Os in de Blijdorperpolder te Rotterdam
gepleegd, is tien jaar gevangenisstrat ge-
eischt. Prof. Piccard brengt een be
zoek aan Amerika. Te Hoensbroek was
een veehouder in een schuur bezig ratten
met electr. stroom te dooden. Een 15-j.
knaap kwam er mee in aanraxing en viel
dood neer. De garnizoenen aan de
O.-grens van Frankrijk worden 1 April
versterkt. Duitschland vraagt Ver. Sta
ten uitstel voor betaling op 31 Mrt. a.s.
van 33 miljoen mark.
o
Uit de dagbladen van Vrijdag:
Sleepbooten zijn er gisteren in geslaagd
kabels vast te maken aan het wrak van
de toen nog steeds brandende Atlantique;
het zou naar Havre worden gesleept en
daar tot zinken worden gebracht. De
voormalige president der Ver. Staten Cal
vin Coolidge is overleden. Te Londen
is een 10-j. jongen aan het slaapwandelen
gegaan. Hij opende een raam en viel
van zeventien meter in een tuin. Een
drooglijn brak zijn val, zoodat hij slechts
een paar kneuzingen bekwam. In de
Mammouth Canyon is een lawine naar
beneden gekomen., waardoor 3 personen
werden gedood. Het conflict tusschen
Mariene Dietrich en Paramount is bijge
legd. In Amerika vielen bij auto-onge
vallen in 1932 29000 dooden, in 1931
25000. De loonsverlaging bij de Ned.
Spoorwegen zal geen 10 maar acht pet.
bedragen. In de St. Anthoniebreestr. te
Amsterdam is een kammenwinkel uitge
brand. De bewoner werd gewond, groote
schade werd toegebracht. In de dag
bladen interessante foto's, uit vliegtui
gen genomen, van de brandende „At
lantique". Volgens laatste berichten
trachten sleepbooten het schip, terwijl 1
nog hevig brandt, naar Cherbourg te slee
pen.
tlltlllllllllliillllllllllllllllllllilllilllllllllUllllllllllllllllllll
illinium voor de jeugd, mmiiiiii
mimmiimiiimmmimmiiiiiiiiiimiiiiiniiiiiii
Beste Jongens en Meisjes.
Oplossingen van de Oudejaarspuzzle
kunnen nog gezonden worden tot Woens
dag a.s. I11 afwachting van de uitslag van
ons laatste dozijn raadsels heb ik hier
vier nieuwe:
123—4. Raad naar vier woorden,
waarvan je de lettergrepen hier vindt. De
beteekenissen zijn: 1. Een kundig man.
2. Vrekkig. 3. Losgaan. 4. Opnieuw doen.
De lettergrepen zijn: pe eur len
in ren re ha ra ge in.—
ni tee lig fe.
Inzenden na no. 12. Veel groeten van
OOM KO.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlilllllllllllllllillil
llllllllllll Van de Boekenplank. millllllll
iiiiimmmimmimmimimmimimmimiiiiiiiimi
„Een Mensch Ontwaakt", door Char-
Ashleigh Geb. f3.50.
Een eenvoudig levensverhaal, waaraan
slechts weinig veranderd werd om het in
romanvorm te brengen. Het is de eerste
ling van deze jonge en veelbelovende
schrijver, die reeds een bewogen leven
achter de rug heeft. Hij beschrijij ft hier
het leven van Joe, een Londensche achter-
buurtsjongen, die met zijn ouders naar
Zuid-Dakota verhuisde en de meedoogen-
looze hardheid v an het leven in het land
der felle tegenstelling aan den lijve leerde
kennen.
Doch dit boek is meer dan een verkapte
autobiografie uit de wereld van schooiers
en misdadigers. Het is de geschiedenis
van de groei en het ontwaken van een
menschenkind, en als zoodanig een „do
cument humain". Doch in de wereld,
waarin deze mensch leeft, een merk
waardige wereld, die zeker niet de onze
is branden de groote problemen van
onze tijd, en zoo groeit dit boek uit tot
een „document social", en de Londensche
straatjongen, de Amerikaansche zwerver
wordt een symbool, welks beteekenis over
de grenzen van landen en werelddeelen
heengaat.
In een boek kan een schat van 1000
jaar ervaring verborgen liggen.
—o
Het BOEK is het eerste en het edelste
massa-product ter werekL
o
Een viertal bekroonde boeken voor de
jeugd:
Jac, Hazelaar, „Floris Ommeganck". 'n
vroolijk en spannend boek van de 16e
eeuwsche timmerszoon'Floris, die mét de
poppenspeler Arend Vygh naar het Zot-
tenland trekt. Voor kinderen van 1015
jaar. (Geb. f2,90.)
R. W. Doodewaard-Godschalk, „Be
roepsfilm". Een boek van meisjes aan het
begin van haar loopbaan, zóó van school,
zoo in het volle leven. Dit boek ver
telt, hoe zij terechtkwamen en hoe ieder
van haar het meest geschikste plaatsje
wist te veroveren. Voor meisjes 14—IS
jaar. (Geb. f2.90.)
C. Asscher-Pinkhof, „Aan Wal". Leest
hierin, hoe Jantje na een rustig leventje
aan boord bij haar vader, die turfschipper
is, zich aan wal door het leven slaat, on
danks tal van moeilijkheden. Voor meisjes
12—16 jaar. (Geb. f2.90.)
A. den Hertog, „De Vrededwinger'L
Frans, de jeugdige verslaggever van het
Haagsche Dagblad, beleett in dienst van
de Vrede een reeks geheimzinnige avon
turen, waarmee de lezers, jongens van
1314 jaar, in spanning zullen meeleven.
(Geb. f 2.90.)
„Een Estnische roman" heet het boek
„Toomas Nipernaadi" van August Gadit.
Het is een frisch, geestig boek uit een
voor ons vrijwel onbekend land. Een boek
voor gevoelig denkende menschen, een
zeer belangrijk werk. Inhoud, opzet en
uitbeelding zijn origineel, merkwaardig en
boeiend tegelijk, (t 2.90).
In 1932: 28 dooden en 29 gewonden.
De onbewaakte spoorweg-overgangen in
ons land hebben een zekere beruentheid
verworven. Sinds 1922, toen de spoorweg
wet bepaalde, dat voortaan bij algemeene
maatregel van bestuur ontheffing zou
kunnen worden verleend van de verplich
ting tot het afsluiten van overwegen en de
bewaking van 'n groot aantal overwegen
sindsdien is opgeheven, zoodat er thans
zelfs tweemaal zooveel onbewaakte als
bewaakte overwegen zijn, is het aantal
qjigeiukken op de onbewaakte overwegen
sierk toegenomen.
De doodeniijst vertoont een bijna on
afgebroken stijgende lijn: in 1925 maakte
de onbewaakte overweg 11 dooden en 18
gewonden, in 1926 resp. 17 en 17; in 1927
resp. 20 en 27; in 1930 „slechts" 11 doo
den en 25 gewonden; in 1931 tenslotte
vielen er 44 dooden. Wanneer wij thans
de balans van het afgeloopen jaar opma
ken dan komen we tot de slotsom, dat de
dood op de onbewaakte overweg weer 28
slachtoffers eischte. Voorts dat er 11
menschen zwaar en 18 licht gewond wer
den.
HOE LANG NOG?
Met voldoening kan worden geconsta
teerd, dat sedert Juli in de ijzer-industrie
en in de steenkolenmijnbouw van het
Roergebied 10.000 arbeiders opnieuw te
werk gesteld konden worden. De hoop
schijnt gerechtvaardigd, dat de betere
gang van zaken, die zich in de ijzerindus
trie manifesteert zal aanhouden en zoo
doende ook aan de steenkolen-mijnbouw
ten goede zal komen.
Krupp von Bohlen-Halbach heeft te
Maagdenburg op een vergadering ver
klaard, dat hij ondanxs de huidige nood
toestand en ondanks alle, door onjuist
menschelijk inzicht veroorzaakte moeilijk
heden, met vertrouwen en goede verwach
tingen de toekomst tegemoet ziet.
De Standard Oil Co. of New Jersey
verwacht, dat de petroleumindustrie in
staat zal zijn, op basis van de tegenwoor
dige omvang van zaken, haar exploitatie
winsten in de toekomst te verbeteren.
De katoenverschepmgen uit Vancouver
hebben in 1932 een nieuw record bereikt:
104.7 mill, bushels tegen het oude record
van 97.39 mill. (1928).
Tusschen Kerstmis en Nieuwjaar was de
grondstemming op de meeste effecten- t
beurzen gunstig, terwijl de koersen rnee-
rendeels aantrokken. Het internat, index
cijfer is de laatste week van 1932 van
37.8 tot 39.0 gestegen. Dit is de hoogste
stand, die in het laatste kwartaal werd
bereikt.
In de laatste week van 1932 bleef de
belangstelling voor Duitsche buitenland- -
sche leeningen bestaan en deze trokken
dan ook weer krachtig in koers aan. De
Duitsche buitenlandsche leeningen bereik
ten zelfs de hoogste koers in 1932 en zijn
t.o.v. de laagste koersen in Mei met 150
pet in waarde gestegen.
De verkoop van motoren door de Krom
hout Motoren Fabriek D. Goedkoop Jr.
steeg over 1932 in het buitenland, in cy
linders uitgedrukt met ruim 15 pet.
Uit te New-York gepubliceerde eerste
jaar-balansen van groote banken, blijkt,
duidelijk een verbetering in de gang van
zaken. Van de Bankers Trust Cy., waren
eind 1932 de „deposito's" 46.3 mill, dol
lar hooger dan eind 1931.
B. en W. van Rotterdam deelen mede,
dat de gevolgen van de crisis zich gaande
weg zoodanig hebben doen gevoelen, dat
-nog verder gaande maatregelen moeten
worden voorgesteld, dan verleden jaar
In het gemeentelijk bestel zullen zij diep
ingrijpen
De totaal-opbrengst van de in 1932
in de Rijksafslag te IJmuiden geveilde
visch bedroeg acht miljoen gulden tegen
11.5 miljoen gulden in 1931.
O
