Oe Nieuwe Texelsclte Courant
No. 4711 46ste Jaargang Woensdag 15 Febr. 1933
Van week tot week
De ramp in hef Saargebied.
Scherpe strijd in het
Duitsche Rijk.
De Ontwapeningsconferentie
in een beslissend stadium.
Texelsche Berichten
Het in bloei trekken van
bloembollen door
schoolkinderen.
Uw advertentie In dit blad wordt
op Texel huls aan huls gelezen.
is sinds 1 Juni 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel.
ADVERTENTIES: 1-5 regels 60 ct.;
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4 rt.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Texel Den Helder v.v.
Op werkdagen:
Van Texel: 6.-, 8.—; 11.20; 2.40-
Van den Helder: 7.-; 10.-; 12.20; 4.15
Op Zon- en feestdagen:
Van Texel: 7.30; 11.15; 5.20.
Van den Helder: 9.12.20; 6.30.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer Vs uur later.)
16 17 18 19 20 21 22 Jan
0,09 0,50 1,35 2,35 4,10 6,01 7.21
LICHT OP
RljWlELEN en RIJTUIGEN 5 40
RECHTSVRAGEN.
Abonnees-Texelsche Courant kunnen
kosteloos rechtskundig advies bekomen.
Vragen te zenden aan het bureau van
dit blad. Voor porti twee postzegels van
zes cent bijsluiten.
Vragen s.v.p. kort en duidelijk stellen.
HUURKWEST1E.
VRAAG: Voor 5 jaren 'heb ik monde
ling een weide gehuurd met alle jaar los
(zonder eenig contract). Nu heb ik de ver
pachter gezegd, dat ik bedoeld stuk wei
land niet langer hebben wil, daar mij de
pacht veel te hoog is. Maar nu komt hij,
nu hij inziet, dat hij er dat geld lang niet
voor weer krijgt, en zegt: je moet dat
weiland nog twee jaar houden, want ik
heb het u nog zoo lang verpacht. En
wilt ge dat niet, dan kost bet u nog veel
meer dan de pacht.
ANTWOORD: De mondelinge huur van
een weide wordt geacht telkens voor een
jaar te zijn aangegaan. Is de opzegging
geschied met inachtneming der termijnen,
welke het plaatselijk gebruik medebrengt,
dan eindigt de huur aan het einde van het
loopende huurjaar.
J.S. Uw vraag is hiermee tevens beant
woord.
ZATERDAGAVOND
Wederom is een nieuwe ramp toege
voegd aan de reeks beproevingen, welke
het ongelukkige Duitsche volk sinds het
onheilsjaar van 1914 heeft te doorstaan.
Thans is het Saargebied in rouw ge
dompeld.
In de industriestad Neunkirchen heeft
door tot dusver onbekende oorzaak, een
ontploffing plaats gehad, waarbij tiental
len menscben het leven lieten en velen,
min of meer zwaar gewond werden.
Behalve dit verlies aan menschenlevens
is door de ramp groote materieele schade
toegebracht, daar het betrokken bedrijf
voor geruime tijd tot stilstand gedwon
gen zal zijn en het aantal werkloozen
weer met velen wordt vermeerderd..
Te vaak reeds is bet Duitsche volk
in de laatste jaren getroffen door soort
gelijke tegenspoeden, waarna het zich met
hernieuwde veerkracht oprichtte om de
arbeid te hervatten, dan dat men eraan
zou mogen twijfelen, dat ook dit keer,
na de eerste verpletterende indruk, een
zelfde bewijs van Duitsche levens- en
daadkracht zal worden gegeven. Want dat
is wel hetgeen telkens weer treft in de:
houding van onze oostelijke naburen:die
onverzettelijke wilskracht, welke zich op
de duur door niets laat ter neer slaan en,
tegen alles bestand blijft.
Enkele biezonderbedenTwee gansche
families van vijf personen werden onder
haar instortend huis gedood. De uit
eengebarsten gashouder had een inhoud
van 150.000 kub. M. en was op twee na
de grootste van Duitschland. Hij voorzag
de heele Rijn-Pfalz van gas en was de
modernste van Europa. Hij werd in 1931
gebouwd en stond in de nabijheid van 15
door 250 personen bewoonde dubbele
huizen, die allen in puin werden gelegd.
Vrijdagavond reeds lagen in de ziekenhui
zen 250 zwaar en 1000 lichtgewonden.
Duitschland bevindt zich thans midden
in een machtige politieke en economische
draaikolk en voert een heftige strijd om
niet ten onder te gaan.
In die strijd vormt de thans ingezette
verkiezingscampagne een nieuwe phase.
Scherper dan ooit staan daarbij de ver
schillende volksdeelen tegenover elkaar.
De propaganda-rede, welke Hitler in het
Berlijnsche „Sportpalast" voor een over-
talrijk en geestdriftig auditorium heeft
gehouden, leverde daarvan een nieuw be
wijs. Het Marxisme was wederom het
doelwit, van zijn aanvallen; de redding
van het Duitsche volk was niet te berei
ken, zoolang die vijand van een nationale
wedergeboorte niet gekneveld en tot on
macht gebracht zou zijn.
Een der belangrijkste kanten voor de
toekomstige politieke ontwikkeling van
Duitschland zal op de verkiezingsdag van
5 Maart zijn: de verhouding van het aan
tal stemmen, dat resp. op de nationaal-
socialistische en op de Duitsch-nationale
candidaten zal zijn uitgebracht. Hiervan
zal ongetwijfeld voor het Duitsche volk
veel afhangen; maar vooral ook de
belangen van het buitenland zijn nauw be
trokken bij de beslissing over de vraag,
of Hitier, dan wel de combinatie Hugen-
berg-Von Papen de grootste kans krijgt
op die commandopost.
Frankrijk verkeert op de ontwapenings
conferentie in ^een moeilijke positie. Het
zal ernstig te raden moeten gaan met de
vraag, wat thans zijn plicht en verant
woordelijkheid meebrengen en waar zijn
eigen belang ligt. Het wordt een afwegen
van twee risico's: militair sterk blijven
met de zekerheid, dat het weldra een
minstens even sterk militair Duitschland
tegenover zich zal zien, of door aanmer
kelijke verzwakking van zijn huidige mili
taire machtspositie de vroegere tegenstan
der óók zwak te houden. Aan beide op
lossingen zijn ongetwijfeld groote geva
ren verbonden, maar wij meenen toch,
dat de laatste weg de voorkeur verdient,
zoowel uit het oogpunt van Frankrijk's
eigen belang als in dat van het algemeen.
Frankrijk kan wel allerminst gebaat zijn
met een nieuwe bewapeningswedloop, ter
wijl deze de algemeene internationale toe
stand tot een uiterst gevaarlijke spanning
zou brengen. Daarom moet men hopen,
dat de Fransche regeering de moed zal
hebben de juiste weg te kiezen.
De debatten te Genève van de laatste
dagen moeten het Fransche volk veel te
denken hebben gegeven en zullen er on
getwijfeld toe bijdragen, om ihet besef
levendiger te maken, dat er wijziging
moet komen van het tot dusver ingenomen
standpunt. Een zich aanpassen aan die
gewijzigde omstandigheden zal intusschen
uit de aard der zaak niet gemakkelijk val
len en eeriige tijd 'vereischen.
Met des te meer spanning zaf men
daarom de ontwikkeling in de eerstvol
gende weken van de gebeurtenissen zoo
wel te Genève als in Frankrijk moeten
volgen.
De ontwapeningsconferentie is thans het
beslissend stadium ingetreden.
Haar sucoes hangt voor een groot deel
af van het antwoord op de vraag of
Frankrijk thans te vinden zal zijn voor
een schikking, dan wel of het vast zal
houden aan de eisch van weer nieuwe
„veiligheid" alvorens aan beperking van
bewapening gedacht kan worden.
TEXELSCH SCHAPENSTAMBOEK.
Men schrijft ons:
Maandag a.s. wordt in hotel de Zwaan
alhier de algemeene vergadering gehou
den van het Texelsch Schapenstamboek.
Om een tweetal leden zouden we alle
Texelsche leden willen verzoeken zonder
uitzondering deze vergadering bij te wo
nen.
Dat deze vergadering op Texel wordt
gehouden, is een proef. Als regel is Alk
maar de vergaderplaats, met als gevolg,
dat geen of zeer weinig Texelaars deze
vergaderingen bijwonen. "Daar Texel nog
steeds geldt als het belangrijke centrum
der fokkerij van het Texelsche schaap,
is het toch ook van belang, dat de Texel
sche fokkers belang blijven stellen in hun
stamboek en deze belangstelling kan door
het bijwonen van zulke vergaderingen
worden bevorderd. Op voorstel van de
heer C. Keijser Hz. werd danook vorig
jaar besloten, als proef eens een alg. ver
gadering op Texel te beleggen, Slaagt
deze proef, en ze slaagt, wanneer de
Texelsche leden van hun belangstelling
blijk geven, dan vertrouwen we, dat er
meerdere malen een alg. vergadering op
Texel zal worden gehouden.
De 2de reden, waarom we tot bijwo
ning dezer vergadering aanraden, ligt in
punt 7 der agenda: Wat leert ons de
schapenvleeschexport", in te leiden door
de heer E. Dz. Govers. Waar de lieer Go-
vers uit hoofde van zijn lidmaatschap
der z.g. Fransche Commissie een expert
op dit gebied kan worden genoemd, en,
naar ons bekend is, beschikt over zeer
frappant en leerrijk cijfermateriaal, mo
gen we gerust veronderstellen, dat dit
voor onze fokkers een zeer interessante
inleiding zal zijn. Uit hetgeen de heer Go-
vers "bekend zal maken, blijkt duidelijk,
dat ons Texelsche schaap wel aan de
spits staat wat de vleeschkwaliteit betreft.,
Waar we dikwijls een warihoopsstemming
onder onze schapenfokkers waar kunnen
nemen, wegens de twijfel of de schajxm-
fokkerij nog wel een toekomst heeft, dur
ven we gerust beweren, dat uit de gege
vens van de heer Govers meer dan één
lichtpuntje valt op te diepen voor de fok
kers van ons wereldbekende schaap.
Leden van het Texelsch Schapenstam
boek, verzuimt dan oólc niet. Komt a.s.
Maandag allen in 'hotel „de Zwaan".
„VOLKSONDERWIJS".
We deelden reeds mee, 'dat alvorens
Vrijdagavond door de kinderen van de
o.l. school alhier met de opvoering van
„Reepelsteeltje" een aanvang werd ge
maakt, door de heer H. J. Kraai, vioe-
voorz. van „Volksonderwijs", afd. Texel,
het streven van deze vereeniging werd
uiteengezet. Bij gebrek aan tijd hebben
we het Zaterdag bij deze mededceling
moeten laten. Vandaar dat we er nog
even op terug moeten komen. De toe
spraak van de heer Kraai kwam hierop
neer:
Dat „Volksonderwijs" in de loop van de
laatste jaren heel wat cursussen heeft ge
geven is algemeen bekend, maar in prin
cipe is „Volksonderwijs" in het leven
geroepen om te strijden voor het behoud
en de bloei van de openbare school.
De Vereen, telt nu 60.000 leden en pleit
voor de openbare school als de school
voor elk kind.
De openbare school heeft al heel wat
aanvallen moeten doorstaan van voorstan
ders van het biezonder onderwijs, die
thans een ideale toestand meenen te hebi
ben verkregen, de „Schoolvredé", maar
vervolgt de heer Kraai, zij vergissen
zich. Het is anders uitgepakt. De oude
toestand heeft voor een ondervvijs-chaos
plaats moeten maken, tot financieele en
moreele schade. Er zijn dorpen, waar een
groote openbare school in drie kleine
schooltjes uiteengevallen is. In Drente
ligt een dorpje, dat in 1912 een zeven-
klassige openbare school had en thans vier
kleine schooltjes heeft. Daar lijdt het
dorpskind onder. En de winst? Kunnen
de geestelijken geen godsdienstonderwijs
geven buiten de gewone lessen om? Moet
de verdeeldheid reeds bij de kinderen
beginnen? Wat de menschen binden moest
godsdienst, al loopen hierover de mee-
ningen ook uiteen mag hen niet schei
den. Wij blijven strijden voor een school
voor het heele volk. Hopeloos is onze
strijd niet, want degelijk zijn onze mo
tieven en onze vereen, groeit langzaam
maar zeker.
Spreker eindigt met op te wekken lid te
worden'tegen een §1d. en 60 ct. contrib.
per jaar.
De beoordeelingscommissie deelt mee:
De beoordeeling der in bloei getrokken
bollen zal op het eind der volgende week
plaats vinden.
Waar er thans reeds enkele bollen
bloeien, terwijl andere pas in knop zijn,
verdient het aanbeveling om de bloeiende
bollen zoo koel mogelijk te bewaren (b.v.
in een on-verwarmde kamer) en de latere
soorten iets warmer te plaatsen, dus
©enigszins, (niet te dicht) bij de kachel
waardoor ze zich vlugger zullen ontwikke
len en dan wel op tijd in bloei zullen zijn.
Door de onderwijzers zal worden mede
gedeeld, op welke dag de potten met
bollen door de kinderen mee naar schoot
moeten worden gebracht.
SPORTNIEUWS.
Korfbal.
Uitslagen van de Zondag gespeelde
wedstrijden van de Texelsche Korfbal-
bond:
Den Burg: Verdo-NigroO.K.C. 62.
De Cocksdorp: S.V.C.D.O.H. 2—8.
De Waal: D.T.S.—de Zwaluw 2—1.
Competitiestand
gesp. gew. gel. verl. p.v. p.t. stand
DOH(kamp.) 111 - - 75 15 22
Verdo Nigro 9 7 2 35 13 14
H.K.C. 8 3 2 3 20 20 8
S.V.C. 10 3 2 5 18 31 8
D.T.S. 9 3 6 17 29 6
Zwaluw 10 2 2 6 17 40 6
O.K.C. 9 1 8 12 46 2
Programma voor Zondag a.s.:
den Burg: D.O.H.H.K.C.
den Burg: Verdo-Nigro—D.T.S.
WIJKVERPLEGING. AFD. TEXEL.
Buiten de leden, die uit hoofde van hun
functie present waren, en de zusters
Meijer en Mulder, getuigde slechts één
lid van zijn belangstelling, is het niet
beschamend?
Na het openingswoord van de heer G.
J. B. Mulder, voorz., en lezing der notu
len door de secr., de heer W. N. Kelder)
volgde voorlezing van het jaarverslag,
waaraan we het volgende ontleenen:
GELDMIDDELEN. Financieel was
1932 vrij gunstig, al deed de malaise zijn
invloed gelden. Het ledental bleef vrij
wel stationnair, doch de ontvangen contri
butie bleet bijna f50 beneden de raming,
daar velen de contributie verlaagden,
Aan giften werd f58.88 meer ontvan-
vangien dan geraamd werd (collecte door
een gezelschap uit de Waal.opbrehgst
van een door de heer Dogger te Prins
Hendrikpolder gehouden verloting). Hier
voor een woord van dank.
De uitkeering van de afd. Texel „Het
Witte Kruis" van het Rijkssubsidie in de
salarissen van de Wijkverpleegster-huis
bezoeksters, was hooger dan geraamd
werd. Wel werd het oorspronkelijk geno
ten subsidiebedrag verlaagd van f 1336
tot f1315, doch wij ontvingen thans een
bijdrage in de betaalde pensioenpremie
voor bedoelde wijkverpleegsters, ad f 60,
zoodat thans f1375 werd ontvangen.
De uitgaven bleven ruim f30 beneden
de raming, zoodat het nadeelig saldo,
r 770.82'Z,. bedraagt. Hiervan kan echter
worden afgetrokken een nog niet ontvan
gen bijdrage van de commissie voor de
wijkverpleging ad f 115.72, zoodat feitelijk
het nadeelig saldo 1655.101/2 bedraagt,
een bedrag, dat, gezien de tijdsomstandig
heden, tot tevredenheid kan stemmen.
Aan de wijkverpleging werd aangebo
den door liquidateurem van de ontbonden
vereen. Texels Belang een door wijlen
de heer Dirk Daalder aan voormelde ver
eeniging gelegateerd bedrag van f500,
welk aanbod door de Wijkverpleging werd
aanvaard. Ofschoon hieruit voor de Wijk
verpleging geen direct voordeel voort
vloeit, werd met liet oog op de toekomst
aanvaarding wenschelijk geacht.
Voorts werd aan de Wijkverpleging ge
schonken een bedrag van f40, onder de
uitdrukkelijke voorwaarde, dat het bedrag
voor kapitaalvorming zou worden aange
wend.
Aangezien deze bedragen niet voor de
gewone uitgaven kunnen worden gebruikt,
zijn zij niet in de rekening opgenomen.
Het kapitaal der vereeniging bedraagt thans
f800. Van f500 van dit bedrag moet de
vereen, nente vergoeden.
VERPLEEGSTERS. De verpleegsters
waren als gewoonlijk, tot volle tevreden
heid van het bestuur werkzaam. Klachten
kwamen het bestuur niet ter oo:re, wel
dankbetuigingen.
Door haar werden afgelegd 6565 bezoe
ken, onder welk aantal niet begrepen zijn
de bezoeken, afgelegd als huisbezoekster
der t.b.c.-bestijding. Zr. Mulder legde 2031
bezoeken af; Zr. A.L.Meijer 1648 en Zr.
A.A.L.Mijeijer 2850. De wijkverpleegsters
zijn thans ook werkzaam bij ihet consul
tatiebureau voor zuigelingen.
LINNENKAST. De linnenkast wordt
afzonderlijk door mej. Langeveld beheerd.
Het jaar 1932 werd aangevangen met een
saldo in kas van f27,06; aangezien in
1932 de aanschaffing van nieuwe goede
ren noodig bleek, een uitgaat vorderende
van f29,13 was het kasgeld ontoerei
kend en moest f2,07 van het tegoed op
de Boerenleenbank worden opgenomen.
Het tegoed op de Boerenleenbank, op
1 Jan. 1932 f209,05 bedragende, steeg
wegens van dat bedrag gekweekte rente
tot f212,94. Aan diverse goederen was
nu bij Zr. Mulder aanwezig 94 stuks en
bij de Zrs. Meijer 30 stuks.
Van de linnenkast werd in 1932 weder
om zeer weinig gebruik gemaakt. In
totaal werden door de Zusters 6 stuks in
gebruik gegeven.
Ten slotte wenscht de secr. nog dank
te brengen aan het bestuur van de Coop.
Boerenleenbank, voor het renteloos cre-
diet en aan de redactie van de Texelsche
Courant, voor haar belangelooze mede
werking.
Secr. eindigt met de wensch, dat 1933,
niettegenstaande de weinig bemoedigende
vooruitzichten, een gunstig jaar en de
en de vereeniging wederom een zegen
voor velen mag zijn.
XELSCHECOU