Texelsehe schapen geïnspecteerd (v.j.
145). Totaal gemerkt 2333 Tex. lammeren
(v.j. 2364). Grootgebracht per ooi 1,84.
Het geboortecijfer verschilt weinig met
dat van 1931. Het streven moet steeds
zijn de productie op te voeren, alhoewel
dit thans minder urgent is. De wolcon
trole geniet een onverflauwde belangstel
ling. Het gemidd. gewicht was in 1929
6,07 Kg., 1930 6,54, 1931 6,50, 1932 6,62.
Het percentage prima is deze jaren resp.
61—40—47—43.. Het gewicht verbetert
reeds belangrijk. Maar in de kwaliteit is
een minder vaste lijn te ontdekken. De
vraag naar fokmateriaal was door de lage
prijzen gering. Ze bepaalde zich tot en
kele manlijke dieren en wat ooien voor de
instandhouding van het bedrijf. Na een
bezoek aan België konden drie collecties
(199 stuks) daarheen geëxporteerd wor
den. Een daarvan naar het Landb. kundig
Instituut te Leuven. Voor België werd 'n
vertegenwoordiger aangesteld. De afzet
laat echter te wenschen over en is naar
Frankrijk practisch onmogelijk. Wel wer
den wat levende schapen ingevoerd, maar
voor de slachtbank. Voor de invoer
zijn geen speciale consenten te bekomen.
Een bestelling van Cuba kan door de
hooge vervoerkosten niet uitgevoerd wor
den. Verscheidene fokkers hebben wolvee
in de Wieringermeer laten weiden, maar
ongetwijfeld met verlies. Op fokveedagen
te Amsterdam, Opmeer, Heilo, Schager-
brug, Hoorn en den Burg traden be
stuursleden als juryleden op. Vooral de
tentoonstelling te den Burg slaagde zeer
goed. Tenslotte deelt de secr. nog mee,
dat de brochure Het Texelsehe Schaap
opnieuw in de Fransche taal verscheen.
Het jaarverslag wordt goedgekeurd.
De voorz. dankt de heer Sijp voor zijn
keurig verslag, dat ondanks beknoptheid
aan duidelijkheid niets te wenschen over
laat.
REKENING. Ontvangsten: batig saldo
1931 f20,68; geres. consolidatie f 1000
geres. fokveed. en bev. afzet f400; con
tributie f470; inschrijfgelden f 1351,55;
rijkssubsidie f550; rente kasgeld f84,50;
afstammingsbewijzen f168; subsidie wol
fed. wolkeuring f 116,25; onvoorziene ont
vangsten f 135,16. Totaal f4296,14.
Uitgaven: bureaukosten f 162,58; In-
spectiekosten f 111,18; vergaderkosten
f58,45; drukwerken f346,44; salarissen
11584,68; vergoeding rijwiel f29,16; be
vordering afzet f387,97*; primeering fok-
dieren f 395,30*Landbouwhuisf 150; wol
controle f265; merkmiddelen f7,87; ge
res. voor consolidatie f1000. Totaal dus
f4498,63. Nadeelig saldo f202,49.
w.o. f200 gereserveerd.
Namens de financ. comm. brengt de
heer C. A. Witte een gunstig rapport uit.
Goedkeuring volgt. Voor 1933 wordt een
nieuwe commissie benoemd.
BESTUUR. Aftredend de heeren K.
Breginan Jz. en P. Wijdenes Cz. Aanbe
volen worden D. Schoenmaker C. Sta
pel Pz. en G.Blokker D. Schoenmaker.
Benoemd worden de heer D. Schoenmaker
en G. Blokker. Voorz. feliciteert de ver-
eeniging met deze uitslag, daar de ver-
kozenen ernstige werkers zijn op het ge
bied der schapenfokker.ij.
BEGROOTING wordt vastgesteld tot
een bedrag van f3575.Nadeelig saldo
f 202,49.
Voorz. dankt secr.-pcnn. en financ. com
missie voor het verrichte werk. De secr.
deed afstand van een deel van zijn salaris
ten behoeve van zijn assistent, de heer
C. Roeper Jz., die een deel van zijn werk
overneemt. Hieruit blijkt, dat de heer
Roeper door bestuur en sea-, gewaar
deerd wordt.
Hierna volgt de causerie van de lieer
E. Dz, Govers, als specialist op schapen-
fokgebied, over
WAT ONS DE TEGENWOORDIGE
SCHAPENVLEESCHEXPORT LEERT.
Spr. is geen exporteur, maar heeft zij.»,
licht terdege opgestoken en geeft als re
sultaat een zeer belangwekkende beschou
wing, waarnaar met veel aandacht geluis
terd werd.
De grootste uitvoer in de laatste halve
eeuw werd geboekt in de jaren 1908-1912,
toen Engeland een goed afnemer was van
ons anderhalfjarig vleescliscliaap en, in
de Ihertst, van onze vette lammeren. Toen
kwamen Frankrijk en België aan de
markt. Er kwam vraag naar kwaliteit
schapen, met een goede verdeeling van
vleesch en vet. Het lam kreeg een voor
sprong op het ID-j. schaap. Tegen 1914
ging de koeltechniek met groote schreden
vooruit, wat op de handel van groote
invloed was. Door de oorlog werden
energie en vindingrijkheid nog meer ge
prikkeld. Transport en bewaarsysteem
werden nog weer beter. Z.-Amerika en
Australië kwamen met hun eerder waar
deloos product aan de markt. In de krin
gen der minder gesitueerden vond het
bevroren vleesch gretig aftrek, ook in
Engeland, waar we veel afzetgebied door
verloren. Spoedig bleek, dat alleen in de
voorzomer het lichte schaap met eenig
voordeel naar Engeland zou kunnen wor
den geëxporteerd. Maar toen begon
de Engelsche landbouw op bescherming
aan te dringen: in 1926 werd z.g. op
veterinair voorschrift de invoer van versch
vleesCh verboden, zeer ten nadeele van
ons land. Onze veterinaire dienst is in
dezen niet geheel van schuld vrij te plei
ten. Engeland zal voor goed verloren
zijn. Het heeft immers zijn Dominions,
die meer en meer op de voorgrond tre
den. In de na-oorlogsche jaren was
DuitsChland voor het minder fijne vleesch
onze grootste afnemer. De tariefmuren
werden echter al hooger. Ingaande 1931
werd de export naar Duitschland onmo
gelijk. Vandaag kunt ge in de dagbladen
lezen, dat men er daar nog een schepje
opdeed. Nieuw afzetgebied werd gezocht
en gevonden in Denemarken en wel
voor ons vleesch van vrij 2jvare lamscha-
pen. Toen de Deensche vleeschexport be
moeilijkt werd, daalde het vleesch in De
nemarken zoo in prijs, dat, mede door de
deviezenregëling, onze export naar Dene
marken moest worden gestaakt. Onze
eenige klanten in 1931 waren België en
Frankrijk. Frankrijk, dat een goede prijs
gat, werd overstroomd en ging contin
genteeren, met als gevolg, dat we vnl. op
België waren aangewezen, dat een niet
onbelangrijk invoerrecht hief. De prijzen
in Frankrijk liepen op, zoodat de expor
teurs, voor zoover ze konden invoeren,
extra groote winsten maakten, daar ze
bovendien in ons land goedkoop in
kochten. De Fransche Comm. deelde de
consenten uit, maar hoewel op ruime en
juiste basis werkend, gat dat in 1932
heel wat beroering: 79 pet. kwam in han
den van zeven exporteurs, die de eerste
vier mnd. van 1932 abnormale winsten
maakten. De kleine exporteurs maakten
bezwaar. Het marktpubliek deed hetvoor-
komen of deze zaak van groot landsbe
lang was, maar dit is aan twijfel onder
hevig. Maar er werd met de groote ex
porteurs geconfereerd en toen werd 10
pet. ten behoeve van de kleine exporteurs
afgestaan, in de hoop meer concurrentie
op de markt te brengen. Hieraan werd
echter deze belangrijke voorwaarde ver
bonden. Per Kg. uit te voeren vleesCh zou
een zeker bedrag geheven worden. Zoo
ontstond het „schapenpotje", dat veel te
veel tongen in beweging heeft gezet en
tot veel onjuiste gedachten heeft geleid.
Mij, zegt de heer Govers, is het twijfel
achtig genoegen te beurt gevallen weke
lijks tegen een vergoeding van f4.— een
dag er uit te breken om te den Haag als
adviseur een vergadering bij te wonen en
tusschentijds allerlei „aangename" zaak
jes op te knappen.
Als lid van de Fransche Comm. krijg
je een goede kijk op het product, dat met
de meeste kans op succes kan worden
uitgevoerd. Nu loopen de eischen naai
de streek, waarvoor dit product bestemd
is, wel uiteen, doch de heer Govers
toonde dat met tal van gevallen uit de
practijk duidelijk aan, de winst moet ko
men van het uitgesorteerde beste pro
duct. De export baseert zich meer en
(meer op het beste artikel en dus op het
Texelsehe schaap. Een lichtpuntje dus.
Voor het 1'/2-jarig schaap ziet de toe
komst er steeds duisterder uit. Hier is
perspectief voor het Texelsehe schaap.
De toekomst zal echter van Texel een
lam eischen, dat iets vroeger afgeleverd
kan worden, een lam, dat meer profiteert
van de Mei-weiden en vroeg rijp is.
Boerderijen met veel rundvee kunnen die
richting reeds uit. Daar kunnen de
vroege eenlingen reeds tijdig voor de
export klaar zijn.
in Zeeland heeft men al lammeren van 6
weken. Men is er druk bezig de moe
dertjes te doen profiteeren van groen en
voer, in de hoop ze als Paasehlam in
Parijs te kunnen doen verschijnen. In de
„Tesselaar" van Zaterdag vond men een
samenvatting van de besprekingen in het
Hoofdbestuur der H.M. van Landbouw.
Hierin stond o.m., dat men nu reeds
maatregelen moet nemen om het over
schot weg te werken. In Zeeland ziet
men een der middelen toegepast om daar
toe te raken. De export vraagt een fijn
vleeschschaap, vraagt een steeds jonger
product. Het Texelsehe schaap kan daar
aan het best voldoen. De melkrijkheid
geeft het een groote voorsprong. De an
dere soorten komen steeds meer in de
knel en zullen op de duur voor Texelaars
plaats moeten maken. Dus: meer afzet
gebied. Waar het Texelsehe schaap komt,
is het de baas. Frankrijk heeft het Nor-
mandische schaap, maar het Texelsehe
stelt dat in zijn schaduw. Ook België
kan het zonder de Texelsehe niet stellen.
Geen wonder, dat de heer Sijp aan dit
land zooveel aandacht heeft besteed.
Door meerdere uitvoer van het Texel
sehe schaap zal hierop in steeds meer
dere mate de aandacht gevestigd worden.
Moge dit een aansporing zijn om op.
bouwend te blijven werken aan uw aller
zoo schoone taak.
Met deze woorden sloot de heer Go
vers zijn aandachtig beluisterde en dank
baar applaus beloonde voordracht.
RONDVRAAG. De heer C. Keijser Hz.
vraagt of Texel in Frankrijk geen con
currentie wacht, omdat ook uit Holland
zooveel Texelsehe schapen daarheen gaan.
Voorz. merkt op, dat op rechtmatige
wijze geen schapen naar Frankrijk ge
transporteerd kunnen worden. Helaas
zijn onze douaniers niet altijd op hun qui
vive. En wat die concurrentie betreft: De
hoeveelheid in Frankrijk geïmporteerd
schapenvleesch is maar een gering deel
van wat er geconsumeerd wordt. Door
acclimatische invloed en goede weiden zal
ons lam als vet zuiglam op jeugdige leef
tijd altijd een voorsprong hebben. Over
vele jaren pas misschien zou Frankrijk
zelf concurreeren kunnen.
De heer Herm. Keijser vindt het alle
maal toekomstmuziek en heeft liever di
recte maatregelen. De heer Govers
zou ze gaarne nemen. Het vleeschexport-
bureau zou exporteurs steunen, wanneer
zij nieuw afzetgebied konden aanwijzen.
Maar niet een meldde zich aan. Donder
dag is een belangrijke som door dat bu
reau toegezegd voor de export van 500
slachtschapen naar een nieuw land, maar
succes is twijfelachtig. Met veel belang
stelling las de heer Govers in ons blad
van de voorstellen tot afmaking van de
helft van de te telen lammeren. Maar
daar help je op de vrije markt, volgens
de heer Govers, de prijs niet mee om
hoog. Terecht heeft een bekend econoom
hierop gewezen. En al zou je drie van
de vier Texelsehe schapen afmaken, dan
bereik je dat doel nog niet.
De heer S. J. Keijser zou het nog eens
met het Nat. Crisis Comité willen pro-
beeren. Men probeerde het met biggen en
men kornt in de steden biggen te kort.
De heer Govers ziet er geen heil in
Men laat zich niet opdringen wat men
niet lust, althans niet gewoon is te ge
bruiken Bovendien komt je vleeschschaap
er door in gedrang De hoeveelheid
slachtschapen is thans niet te groot. De
prijzen rijzen vrij aardig. Maar we zit
ten aan een product, dat we moeten ver
wachten en waarvan we te veel hebben.
De heer D.Keijser (Ruitersplaats)Li
raadt aan te zorgen voor vroege en
puike lammeren. Op Texel kan door de
financ. uitkomsten niet gevoerd worden.
Is het dan wel economisch het toch te
doen? Prima kwaliteit eischt meer kosten.
De heer Govers kan hierop geen defi
nitief antwoord geven. Wel kan hij wel
licht over 1421 dg. leenige maatstaf
geven door mee te deelen .wat een 12
Kg. lam (geslacht) te Parijs oplevert.
Hij hoopt, dat het een hooger prijs zal
zijn dan naar rato de afgeloopen zomer
en natijd bedongen kon worden. Ik zeg
niet, aldus de 'heer Govers, hard aanvoe
ren maar wel; Waar een voldoende
vleeschschaap kan worden verwacht: zet
door. Een exporteur bood voor zoo'n
goed koppel f8.hetgeen de omstandig
heden bezien, niet zoo heel hoog is. AT
wat de afgeloopen zomer zuigende van de
moeder weg ging, gaf een vrij aardige
prijs. Toen de weidelammeren kwamen
zakte de prijs.
De heer Jac. Lap vraagt tot wanneer
men van zijn lammeren zal kunnen af
komen. De heer Govers antwoordt:
De export gaat het heele jaar door. Er is
in de koelwagens ruimte genoeg. Tot
wanneer de uitvoer loonend is, is onbe
kend en hangt o.m. af van de plannen dei-
nieuwe Fransche regeering voor het 2e
kwartaal.
De heer J. Keijser Az. vraagt of de
Zeeuwen met de vraag naar vroege lam
meren bekend waren. Voorz. antwoordt, dat
het in Zeeland gewoonte is in Januari te
telen. Wel is hier en daar de raad ge
geven: zorg dat je klaar bent. Zeker we
ten doen we echter niets. Het is zoeken,
en tasten. Ook voor de Fransche Comm.
De heer Jb. Lap vraagt, of er wel goede
controle is op het vleesch, dat naar
Frankrijk gaat. Voorz. bevestigt dit en
wijst er bovendien op, dat wie minder
goed vleesch uitvoert, daarvoor zoo wei
nig ontvangt, dat hij er door de vele
kosten geld bij moet leggen. De onkosten
van de Fransche grens naar Parijs zijn
39 ct. Daar komt 441/2 ct. heffing bij, zoo
dat er in totaal 831/2 ct. at gaat, dus plm.
83/4 franc. Je ontvangt voor je minder
waardig product hoogstens 11 francs.
Blijft over 21/4 frs., dus plm. 21 ct. Waar
is voor t5,25 een 25 Kg. lam te koop?
Nergens en dus zal geen mensCh met
minder vleesch aan de Fransche markt
verschijnen. Wat de uitvoer betreft:
Sinds Jan. heeft geen 11/2-j- schaap de
Fransche grens meer bereikt. België
neemt alles maar tegen zeer verschillende
prijzen. De kosten zijn 113/4 ct. En dan
schrik je van wat er over is.
De heer C. Keijser Hz. vraagt of niet
opnieuw getracht kan worden steun te
krijgen via de wol. Voorz. antwoordt, dat
zoo mogelijk in Maart vergaderd wordt
door Hoofdbestuur H.M., eenige Kamer
leden, vertegenwoordigers van industrie
en producten om te onderzoeken wat
kan worden gedaan. Wanneer het niets
wordt, aldus de heer Govers, ligt dit niet
aan mij.
De heer A. P. Dalmeijer is het niet met
voorz. eens, dat wie wat rundvee houdt,
het best probeeren kan vroeg lammeren
klaar te krijgen. Hij ziet daar geen voor
deel in. De heer Govers betoogt ech
ter, dat het op zoo'n bedrijf voordeeliger,
vlugger en gemakkelijker gaat, dan elders.
De heer S.J.Keijser wenscht voorlich-
lichting op het gebied van schapenvoe
ding, daar z.i. duizenden guldens nutte
loos besteed worden; hij wil rammen met
minder dan 5 Kg. prima wol uitschakelen
en verzoekt een beter keuring op afstam
melingen. Tevens zou hij de melk va
schapen machinaal willen laten verwci
ken. Voorz. wil die voederkwestie os
der de aandacht van het veevoederburea
brengen. Wat de melk betreft had hij
hoopt, dat de groote fabriek die wel h_
willen verwerken, al is hij voor de li;
zwaren in deze tijd niet blind. In la
stellen van een grens bij de wolkeurin
ziet hij een gevaar. De grens zal lag;
gesteld moeten worden dan de fokker <1
voor zich als minimum-eisch heeft g
steld. Dat zou niet opbouwend werken;
de fokkers op een dwaalspoor brenge;
Maar neem deze goede raad aan: Fo
nooit met rammen met minder dan g;
midd. Ie kwal. wol en minder dan 51/- k
op 1-j. leeftijd. Tenslotte: Wat is keuriii
op afstammelingen? Alles zien en d,
oordeelen. Niet zelden is het oordeel d?
nog vaag. Eerst moet de ram voldoeni
gewerkt hebben. 10 afstammelingen
twee jaar, door dhr Keijser als eisch g,
steld, zeggen nog maar weinig. We ka
nen pas billijk oordeelen, als we de or
standigheden en de moeder kennen.
(Zie slot Tweede blad.)
SPORTNIEUWS.
D.D. schrijft ons:
Toen er Zaterdagmorgen een dun laag
sneeuw was gevallen en de temperatui
bedenkelijk in de buurt van het vriespu,
ja zelfs daaronder was gekomen, war;
de meeste voetballiefhebbers wel eenig
zins bang, dat de wedstrijd Texel ISch
gen niet door zou kunnen gaan.
Zaterdagmiddag waren een paar opi
misten, spelers van T. I, aan het werkgi
togen om vooral de doelen en stra
schopgebieden vrij van sneeuw te makti
Een 10-tal adsp. zorgden door het makt
van sneeuwballen, dat op het middenvel
de sneeuw werd verwijderd en het vel
werd zeer goed bespeelbaar. Toch vvi
Zondagmorgen het terrein hard bevror,
en na overleg, werd besloten het tot
maar goed te keuren, al dreigden dot
kere luchten en vielen reeds enkele vlol
ken sneeuw.
Tegen 12 uur was de grond alweer w
ontdooid en speelden adsp. B tegen ads
A. Beide elftallen waren incompleet, 01
alweer door de griep. A was voor B
sterk en vrij spoedig wist A de leidü
door Ben te nemen en vrij regelmat
bracht A de stand tot 40. Een pa
maal wist Henk c.s. een goede aam-
op te zetten. De B-verdediging speel
goed, terwijl Arie zijn doel op zeer goe
wijze verdedigde. Na de rust hetzelfi
spel en nog vijfmaal moest Arie vissche
maar niet zonder dat hij nog zeer v«
goede schoten had afgeweerd. Er k;
nog een sterk elftal uit samengeste!
worden. Het laatste restje sneeuw w
nu verdwenen en het veld was prima
conditie.
Om plm. 2 uur laat sCheidsr. C. I
Swart, die deze wedstrijd goed leidt'
tossen. Schagen heeft de keus en verkie
tegen de zon in te spelen. Al spoedig or
wikkelt zich een zeer snel spel en is
meestal aanvallend. Schagen tracht do;
snelle uitvallen het T-doel te nadere
Deze doorbraken zijn lang niet zonder g
vaar en Chris loopt zoo nu en dan v
eens wat vroeg het gevaar tegemoet. 1
tusschen heeft de S-keeper ook al lat:
zien, dat hij er zijn kan. Na plm. 10 mi
krijgt de S-midvoor, die handig en sn
doorloopt, de bal te pakken en hij schi
langs de uitloopende T-keeper in,
geeft S de leiding. Keer op keer komt
nu op het S-doel aanstormen, zeer goe
schoten volgen, maar telkens is er e
been, dat op het laatste moment, zij 1
danook ten koste van menig corner, re
ding brengt. Na 20 min. spelens krij
Nic. de bal, door Henk hoog voor i
doel geplaatst te pakken en hij schiet 0
houdbaar in en de stand is gelijk: 1-
Fel wordt er nu om de leiding gestrede
waarbij de T-aanvallen veel talrijker zij
S loopt telkens in de buitenspelval, tf
wijl overigens zoowel onze backs als 01
halflinie door goed spel de tegenpai
in bedwang weten te houden. De vleug;
worden flink in de aanval betrokken
met groote moeite weet S stand te ho
den. Enkele corners worden juist ov<
gekopt. Gom schiet een paar maal ke
rig, schoten van Niek en Winter, ms
geen succes. Toch ontmoedigt dit T ni
T blijft volhouden. De rust komt met 1
Het lijkt er werkelijk op, dat T de t
ditie getrouw blijft en ondanks haar sf
ker zijn, dit niet weet uit te drukken. I
reet na de hervatting een slap ooge:
blikje. S is het eerst in de aanval, m;
dan komt T terug. Niek heeft het dr
en zet goed voor, maar de keeper van
en de linksback geven niet thuis. He
gaat er vandoor, een goede voorzet vol
wordt hoog over geschoten. De S-aanv
len zijn niet bijster sterk,, zoodat Joh.
Dirk de sterks'ten blijken. Ook Chris ge
niet thuis. Na 10 min. spelens krij
Gom de bal door Henk toegespeeld
hoewel gehinderd schiet hij onhoudb:
in. Hij geeft T de leiding: 21. N
geen min. later een voorzet van Ni
Bram staat vrij, vangt goed op en zoi
voor no. 3. S weet het spel wat te v<
plaatsen en het tempo is nog zeer sn
Uit een algem een e aanval van S volgt;
hoog schot, Chris staat voor zijn doel
O