De Nieuwe ïexelsche Courant
No. 4721 46ste Jaargang Woensdag 22 Maart 1933
Van week tot week
Polen door de Volkenbond
op zijn nummer gezet.
Wat Hitier schreef.
Een verwarde toestand
in Oostenrijk.
Oorlogsdreiging.
ïexelsche Berichten
Uw advertentie In dit blad wordt
op Texel huls aan huls geleien.
is sinds 1 Juni 1930
in dit blad opgenomen.
UITU.N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ADVERTENTIES: 1-5 regels 60 ct.j
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4 ct.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Texel Den Helder v.v.
Op werkdagen:
Van Texel: 6.-; S.-; 11.20; 2.35; 5.35.
Van den Helder: 7.-; 10.-; 12.20; 4.15;6.55.
Op Zon- en feestdagen:
Van Texel: 7.30; 11.15; 5.20.
Van den Helder: 9.— 12.20; 6.30.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer y2 uur later.)
23 24 25 26 27 28 29 Maart
7.06 7,50 8,27 8,58 9,29 9,59 10 33
R1IWIELEN en RIJTUIGEN 6 42
-
ZATERDAGAVOND.
Het eerste conflict, dat in het Maart-,
sohe Europa dreigde te ontstaan, en de
vrede in gevaar had kunnen brengen, is
voorloopig bijgelegd. Polen had op de
Westerplatte in Dantzig troepen afgezet
en munitie opgeslagen. Hiertegen diende
de vrije stad Dantzig een protest bij de
Volkenbond in en met een ongebruikelijke
haast heeft men in Genève het gebeurde
toen niet alleen onderzocht, maar ook da
delijk al een beslissing genomen. Polen
werd in het ongelijk gesteld en verplicht
binnen de kortst mogelijke tijd de Wes
terplatte in normale toestand te brengen
Dit is een klein succesje voor de Vol
kenbond en in# zekere zin ook voor
Duitsdhland, da't straks in Genève een
andere toon zal gaan aanslaan dan de
vroegere regeeringsvertegemwoordigers, en
zeker met kracht zal aandringen op een
herziening van het verdrag van Versail
les. 'Het zal in zijn pogingen daartoe
steun vinden bij Italië, dat aan het nieuwe
begrijpelijkerwijze zijn hart verpand heeft
Niet enkel omdat het fascistisch is, meer
nog omdat er nu kans bestaat om een
nieuwe alliantie te sluiten, die Hongarije
en Duitschland en, als het kan, ook Oos
tenrijk zal omvatten, een verbond, dat,
zich ten doel stelt, de Fransche heerschap
pij over Europa te beknotten.
De eeuwige strijd in Frankrijk en
Duitschland moet men ook zien als een
cultuurstrijd, een botsing van twee besdha-
vingen, van verschillende levensopvattin
gen. De Duitsche Nationaal socialisten
aarzelen iniet de Fransche indringing in
Europa en vooral in Duitschland destijds
in het Rijngebied, de perverse sadistische
wraakzucht van de erfvijand te noemen,
indien de Franschen daarbij gebruikmaken
van kleurlingen.
Ja, men noemt in Nationaal Socialis
tische kringen dit opnemen van negers in
Europeesche leger de ijskoude berekening
van Joden, die van Europeanen, bastaards
trachten te maken, door het blanke ras
te infecteeren met minderwaardig bloed
om zoo zijn zelfstandigheid te breken
Men begrijpt, dat deze uitlatingen niet
afkomstig zijn uit een of ander diploma
tiek stuk, neen men kan ze vinden in het
boek van Hitier: „Mein Kampf", waarin
ook andere dingen te lezen staan over
de doelstellingen van de nationaal socia
listen en de socialisten en de stichting
van het Derde Rijk.
Tegen het stichten van dit Derde Rijk
heeft men in Oostenrijk nogal bezwaren.
Noch de KatholiekeChristen Socialen,
noch de Sociaal-Democraten moeten iets
van het Hitlerianisme hebben. Toch wast
de nationaal-socialistisohe stroom ook in
Oostenrijk als gevolg van de vestiging
van het nat.-soc. bewind in Duitschland,
Er is in Oostenrijk thans wel een zeer
verworden toestand ontstaan. DeSoc.-Dem.
staan op hun achterste beenen tegen de
maatregelen van Dolfus c.s., maatregelen
die er in de eerste plaats op gericht, zijn
een dam op te werpen tegen het Duitsche
Het parlement is voorloopig buiten wer
king gesteld en tal van noodverordenin
gen zijn uitgevaardigd.
Misschien, dat de eerstvolgende weken
de oplossing brengen van de Oostenrijk-
sche puzzle. Men voelt er niet voor een
Derde Rijk, maar wel voor een Italiaamsch
Oostenrijks-Hongaarsch-Duitsch verbond
of zou hier, zooals zoo dikwijls in de po
litiek, de schijn bedriegen?
In Joego Slavië is men bezig een soort
oorlogsstemming tegen Italië en zijn even -
tueele bondgenooten aan te kweeken. Naar
gemeld wordt zouden binnen enkele da
gen op bevel van de koning 40,000 reser
visten van verschillende lichtingen onder
de wapenen worden opgeroepen om de
garnizoenen in de Kroatische landen en
in Slovenië op oorlogssterkte te brengen.
Het oproepen dezer troepen wordt of
ficieel gedekt door de mededeeling, dat
het hier een proefmobilisatie betreft,
maar heeft feitelijk niets anders ten doel,
dan gereed te staan voor -een eventueele
oorlog. Uit het feit, dat deze mobilisatie
alleen in het westen van Joego-Slavië
in voorbereiding is, kan men aannemen,
dat ze bedoeld is tegen Hongarije, Oos
tenrijk en Italië. Bovendien zijn de laat
ste weken enorme hoeveelheden gifgas
sen uit Frankrijk naar Joego-Slavië ver
scheept, en in verschillende havens van
Dalmatië gelost.
'Het ziet er dus zeer somber uit in het
Zuid-Oosten van Europa. De oorlogs
stemming wordt aangekweekt, het aantal
conflicten, waaruit men een keuze kan
doen om er een aanleiding tot oorlog
in te zien, groeit met de dag.
In Genève doet MacDonald wanhopige
pogingen om het oorlogsgevaar af te
wenden. Hij moge daarin slagen.
WOLSTEUN.
Van steun aan onze wol schijnt nog
niets te kunnen komen. Het Tweede Ka
merlid Braat heeft hieromtrent aan de Mi
nister -eenige vragen gesteld. De Minister
heeft hierop geantwoord dat hij tot zijn
leedwezen in de gegeven omstandigheden
genoopt is een afwijzend standpunt in te
nemen. Er zijn vooralsnog geen maatrege
len bekend, welke ten deze van Over
heidswege zouden kunnen worden geno
men, zonder daardoor al te zeer de -reeds,
weinig gunstige economische positie van
de Ned. wol verwerken de industrie te ver
zwakken. Hetgeen reeds lang officieus
bekend was, is met dit antwoord officieel
bevestigd. Vraagt men ons nu, lezen we in
het orgaan der H.M.v.L., of we ons nu
maar bij dit besluit moeten 'neerleggen,
dan antwoorden wij ontkennend. Wij ge-
looven, dat inzonderheid met -het oog op
de reclame voor het Nederlandsoh fabri
kaat, welke thans met groote instemming
van onze Minister van Econom. Zaken
wordt gevoerd, wij nog eens opnieuw de
zaak ter hand moeten nemen.
Zou er nu werkelijk geen weg te vinden
zijn onze wol in Nederland verwerkt te
krijgen tegen -een wat draaglijker prijs?
SPORTNIEUWS.
Korfbal.
Uitslag van de Zondag gespeelde wed
strijd Texelsche Korfbalbond: de Waal:
DTS—HKC: 1—3.
Programma voor a.s. Zondag:
Den Helder: HKCDTS;
De Cocksdorp: SVC—Verdo-Nigro;
Oudeschild: OKCde Zwaluw.
VOGELBESCHERMING.
De heer Jac. P. Thijsse schrijft in het
Maart-nr. van „De Levende Natuur":
De eigenaars van de Bol èn de B-eemes,
de bekende broedplaatsen in polder -het
Noorden, hebben zich bereid verklaard,
-de jacht op beide terreinen kosteloos af
te staan aan de Ned. Vereen, tot Be
scherming van Vogels. Dit bet-eekent, dat
daar nu niet meer gejaagd wordt. De be
kende vogelwachter T. Brouwer houdt
daar nu het heele jaar door toezicht.
Na de afsluiting van de Zuiderzee is
de waterbeweging in het Westelijk deei
van de Waddenzee veranderd. Hoogwater
komt hooger en laagwater komt lager.
Bij hoog water komen nu veel meer" dan
vroeger de strandvogels zich verzamelen
binnendijks op de Bol. Het is prettig om
te weten, dat die dieren daar nu een rus
tige verblijfplaats vinden. Wij (en zij)
mogen de heeren Koning wel zeer
dankbaar zijn voor hun belangelooze me
dewerking.
Dit is een bescheiden begin voor krach
tiger maatregelen. Ons land is als over
winteringsoord en doortrekstation zoo be
langrijk, dat wij wel zeer zeker de inter
nationale verplichting hebben om hier ge
bieden aan te wijzen, waar de vogels wer
kelijk veilig kunnen vertoeven. Het zou
overweging verdienen, een of meer van de
randmeren, die bij de inpoldering van de
Zuiderzee overblijven, daarvoor aan 'te
wijzen.
(Zie ook vorig nummer.)
In zijn openingswoord zei de heer J.
Kooiman, die bij afwezigheid van de
voorz., de heer W.Schumaker, het wel
komstwoord sprak, dat hij, hoewel de
toestand voor de bollenkweekers niet be
paald gunstig is, bet niet over "de crisis
wilde hebben, aangezien dit een schaduw
kon werpen op het feit, dat eerstdaags
het 25-jarig bestaan der afd. zou worden
gevierd, een feit, dat niet door donkere
gedachten mocht worden verduisterd.
De aanwezigen werd als vorig jaar weer
een vrij gelag aangeboden.
Medegedeeld werd, dat de beer S. J.
Flens de oude St. jozefschool had be
zocht, en deze school met zijn flinke ra
men op het Noorden, een alleszins ge
schikt lokaal had bevonden om er de ten
toonstelling van gesneden bloemen te hou
den.
De hooge uitgaven, welke in de reke
ning voorkwamen, waren in hoofdzaak
ontstaan door de reis, welke 58^ leden
voor rekening van de kas naar Sassen-
heim maa'kten en door de betaling aan
de heer Van Empelen voor zijn voorlich
ting bij de beplanting van het Park. Door
de heeren C. Kersemaker, H..Bruijn en
C. van Heervvaarden werd de rekening in
orde bevonden.
Bij de behandeling van de Beschrij
vingsbrief Alg. Vergadering werd een con
cept huish. reglement H.B.Q. geheel voor
gelezen en conform voorstel Hoofdbestuur
goedgekeurd. Over vergoeding reiskosten
zal de afgev. Flens echter nog eens een
woordje spreken.
Op een desbetreffende vraag, wordt ge
antwoord zooveel mogelijk bollen over de
wiling te verkoopen, vooral het grove
goed. Door eenige leden werd van de
gratis aanbieding, monsterzakjes Nitro-
foska voor proefjes, een dankbaar gebruik
gemaakt. Door Texelsch Fanfare werd
aangeboden tijdens de tentoonstelling in
het Park een conoert te geven. Er zal dan,
behoudens goedkeuring van B. en W.,
een speldje a 10 ct. worden verkocht ten
bate van het corps. Het gemeentebestuur
zal verzocht worden liet Park die dagen
's avonds extra t-e verlichten. Goedge
vonden werd nog een hondertal vazen aan
te koop-en.
Iedere kweeker kan gesneden bloemen
inzenden, mits geteeld op de koude grond.
De bloemen zullen op naam van de kwee
ker worden tentoongesteld. Als leden der
comm. tot het in orde maken van het
lokaal stellen zich beschikbaar de heeren
C.Wonder, N. Rijk, J. Huisman, N. Lap,
H. Bruijn, J. Lips en Jb.. Hin Cz. De
heer N. Schermer zal verzocht worden bij
het ontwerpen der tafels behulpzaam te
zijn.
Ter sprake komen verder de behande
ling van crocussen en gladiolen. Aange-
geraden wordt gladiolen vóór het zenden
naar de veiling zoo goed mogelijk uit te
zoeken en de crucussen zoo voorziohtig
als het kan uit te zoeken. Wanneer de
buitenschil er af gaat, vormen zich spoe
dig zwarte, versteende plekjes en worden
de bollen daarom als ziek afgekeurd.
Het 2-ct.-per-roe-fonds behoeft dit
jaar niet te worden betaald.
In zijn sluitingswoord brengt de heer
Kooiman dank voor de bereidwilligheid,
waarmee de commissieleden zich beschik
baar stelden en tevens dank aan -de leden,
voor de belangstelling en aangename be
sprekingen. L.
SOIREE DANSCLUB T.O.P..
Of de avond geslaagd is? In ieder ge
val en zever wat de financiën betreft. De
groote zaal van hotel Texel was Zondag
avond stampvol, toen de heer IJ. Witibe
■met een kort woord van welkom de aan
wezigen welkom heette.
Als no. 1 van het programma werd
door de heer M.Moojen gezongen „Mensch
durf te leven". No. 2, het kamerstukje.
„De stakende dienstboden" werd door de
dames Riek Jellema, Tine Kikkert en Iet
Ruijs zeer aardig vertolkt. No. 3 „Naar
de Ardennen", zang door M.Moojen, had
evenals no. 1 een verdiend applaus.
Hierna volgde „Het weggestopte Pleeg
kind", een aardig blijspel in 2 bedrijven.
De dames Alie Jellema en Roel Pen en de
heeren M. Moojen, Jb. Rijk, W. Stiggel-
bout en Ko de Veij, wisten door hun
spel en mimiek een groot succes te ver
werven. Een complimentje voor de aan
kleeding van het tweede bedrijf. De tuin
en het priëel waren keurig in'orde.
De heer IJ. Witte bracht in zjjn slui-
sluitingswoord dank aan de heer Logman
voor de welwillende leiding, de dames
A. Jellema en R. Peil werd voor hun ver
diensten een aardig cadeautje geoffreerd
(zilveren brochespeld), mej. Nelly Mosk
ontving dank voor de begeleiding bij de
zangnummers, de heer Jn. Kikkert voor
zijn medewerking, zijn medebestuursleden
voor de prettige samenwerking, de heer
P. Eelman voor het keurig nabootsen van
hét vogelgezang in liet 2e bedrijf en 'de
aanwezigen voor hun opkomst.
Door de heeren Kooij, De Jong, A. Eel
man en K. Smidt, werd voor goede bal-
muziek gezorgd. De pap'ieren mutsen tij
dens hét bal verhoogden zeker 'de vroo-
Ifikheid.
ESPERANTO BOND
„LA NORDA STELO".
Zondagmiddag had te Den Heidereen
druk bezochte districtsvergadering plaats,
waaraan o.a. door 9 leden van de Texel
sche Esperantobond „Kune ui venkos"
werd deelgenomen. Daar de vorige ver
gadering, waarin de bond wend opgericht,
in 't Hollandsch werd gehouden, weiden
de notulen van die vergadering ook in
't Hollandsch voorgelezen. De besprekin-,
in deze vergadering werden vender uit
sluitend in het Esperanto gevoerd.
Besloten werd de contributie, bedra
gende f 1.j>er jaar, voor meerdere per
sonen uit één familie te stellen op f0,75'
per jaar per lid. Werkloozen betalen geen,
contributie.
De eerstvolgende bijeenkomst ^al plaats
[hebben op 23 April a.s. te Alkmaar.,
Door de heeren M. J. Oele en Joh. M.
Duinker, van den Burg, werd gewezen op
de noodzakelijkheid, de vergaderingen,
vroeger te dóen aanvangen, opdat de le
den van Texel -en andere verder afge
legen plaatsen niet genoodzaakt zijn de
vergaderingen voor 'het einde te verlaten.
Als proet zal de eerstvolgende bijeen
komst om 10 uur aanvangen
Namens „Kune ni venkos" werden tie
leden uitgenood igd, deel te nemen aan
de door haar op 14 Mei a.s. op Texel
te houden excursie naar de Dennen., enz..,
waarover nog nadere mededeelingen zul
len worden verstrekt.
Hierna volgde een uitvoerige discussie
ingeleid door de heer Joh. M. Duinker
over de organisatievorm van de plaatse
lijke Esperantogroepen. Als de meest ide
ale oplossing werd voorgesteld een voor
beeld te nemen aan het reglement van
„Kune ni venkos". Daar hierover op deze
vergadering geen besluiten konden worden
genomen, stelde de voorz. voor, dat de
leden dat reglement in hun plaatselijke
groepen in bespreking brengen.
Bij het declamatieconcours ontvingen
o.a. de heeren Rudi König (Duitschland,
tijdelijk den Burg) en Tn. Tiessen, den
Burg, een premie.
Met een krachtige opwekking om toch
overal en altijd "liet Esperanto te doen
doordringen, werd deze zeer geslaagde
vergadering gesloten.
VRIJHEIDSBOND.
Voor de Liberale Staatspartij, de Vrij
heidsbond, is Vrijdagavond in hotel Texel
opgetreden de heer H D. Louwes, land-,
bouwer te Ulrum, voorz. van de Gronin
ger Mij. van Landbouw, no. 1 op de lijst
Van de V.B. in deze Kieskring.
De heer ir. M. D. Dijt leidde spr. met
een kort woord in. Hij wees er op, dat de
heer Louwes een groot, propagandist is
voor de gelijkstelling van stad en platte
land en constateerde met vreugde, dat er
geen enkele partij met zooveel landbouw-
candidaten op haar lijst is, als de V.B.:
de heeren Louw-es, Van Rappard en Bier-
ma, dus drie van de acht, die wel in de
Kamer zullen komen.
o
Flierna verkrijgt de heer Louwes het
woord. Hij behandelt eerst de liberale be
ginselen.
We moeten, aldus spr., in de politiek
niet alleen op beginselen letten, maar
ook op onze belangen. Toch mogen die
beginselen nooit uit het oog verloren wor
den. De beginselen van de Vrijheidsbond
zijn: (1). Vrijheid van de menschelijke
persoonlijkheid. (2). Wij huldigen de in-
dividueefe bestaansmogelijkheid. Wij wen-
schen uit principe hulp van de gemeen
schap alleen in de uiterste nood te aan
vaarden. Voor de boer vragen we steun,
omdat hem de bestaansmogelijkheid ont
breekt. 13). Wij strijden voor een stoer
overheidsbeheer, voor een sterk gezag.
Gevallen als met de 'Zeven Provinciën
'moeten met alle macht worden tegenge
gaan. De groote vakorganisaties vormen
een groote macht in de staat en onder
mijnen het gezag. De regeering moet
geen nevenregeering dulden. (4). Wij
pleiten voor een nuchter zuinig overheids
beheer, voor versobering van de staats-,
dienst en van het leven van tal van Ne
derlanders. Er moet energiek bezuinigd
worden. De salarissen moeten aan de ge-
TEXELSCHE COU
LICHT OP
fascisme.
VERGADERING H.B.G. AFD. TEXEL.
PROPAGANDA-AVOND