De Nieuwe ïexelsche Courant
No. 4745 46ste Jaargang Woensdag 14 Juni 1933
Van week tot week
mjpu
HET PACT VAN VIER.
Na verbittering
naar verbetering
De Economische Conferentie
Zoo kan het niet langer.
Uit Texels verleden.
ELCK WAT WILS.
r
Texelsche Berichten
-|j Q
JvaniAJmW SMs^-4fn
Uw «trcrfcatf* ta«kM
op Texel huls am hois pp
is tiwls 1 Juni 1930
ia dit blad opgenomen.
ZATERDAGAVOND.
Het Vier-Mogendheden-Pact is ge tee
kend en gepubliceerd en daarmee is een
eind gekomen aan de scanning, waarmee
Europa de onderhandelingen volgde.
Het Pact beantwoordt "niet geheel aan
wat Mussolini zich daarbij dacnt, toen hij
zijn ontwerp aan MacDonald voorlegde.
Het Fransche verzet tegen enkele punten
heeft zijn uitwerking niet gemist, 'het
beeft 'het verdrag ontzenuwd, en het te
vens ongevaarlijk gemaald.
Want Mussolini's oorspronkelijk ont
werp was wel degelijk een gevaar voor
de vrede, al had het de bedoeling het
oorlogsgevaar te verminderen. Men mag
gerust aannemen, dat de kleine mogend
heden, die meer onmiddellijk bij al deze'
zaken betrokken zijn, dus vooral Polen
en de staten der Kleine Entente, zich ze
ker niet een soort voogdij door de Groote
Vier zouden hebben laten welgevallen.
Op Pinkster-Zondag hebben de „so-
kols", d.w.z. de adelaars, de leden der
bekende sportvereeniging, die in alle Sla
vische landen bestaat, hun jaarlijksche -
vergadering gehouden aan de Italiaansche
grens, te Susak, dat sleohts door een kor
te brug gescheiden is van Fiume. Joego
slavische en Tsjechische redenaars heb
ben daar gesproken over Slavisch Istrië,
over de Slavische Adriatisohe zee, doch
vooral ook over het feit, dat de Italiaan
sche gedelegeerden te Genève bij de be
sprekingen over het effectief der verschil
lende legers met groote energie gepro
beerd hebben de ongewapende sokols 'te
doen beschouwen als een instituut, dat
aan de jeugd voorbereidende militaire
opleiding zou geven. Daaroverheerscht in
de kringen van 'deze oude en in alle
Slavische landen zoo uiterst populaire
Sportbond groote verontwaardiging. Maar
op zijn beurt heeft men zich in Italië
zeer geërgerd aan de manifestaties te
Susak.
Het bericht, dat
de koningin van
Joego-Slavië ter
plaats£ aanwezig
was en geruime
tijd zich met haar
gevolg voor de
grensbrug heeft op
gehouden, werd
als een soort offi-
cieele bekrachti
ging van de ver
schillende voor Italiaansche ooren weinig
sympathieke redevoeringen, met groote
nadruk naar voren gebracht.
In deze geprikkelde atmospheer, zóó
geprikkeld, idat men in Italiaansche le-
gerkringen een paar weken geleden ieder
oogenblik een bevel tot mobilisatie tege-
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer J/s uur later.)
15 16 17 18 19 20 21 Juni
2,56 3.58 4,59 5,56 6,57 7,41 8.25
'moet zag, is nu het pact tot stand ge
komen. Laat ons hopen, dat het werke
lijk de vrede bestendigt.
VOORTEEKENEN NIET GUNSTIG.
In de eerstvolgende tijd zal de wereld
met nieuwe hoop haar blikken richten
naar de oude stad aan de Theems, waar
al zoo vaak beslissingen genomen zijn,
die hun stempel hebben gedrukt op een
periode van de wereldgeschiedenis. Zai
onze hoop op een gelukkig resultaat ijdel
zijn Zullen de geneesheeren niet alleen
de juiste diagnose weten te stellen, maar
als ze die gevonden hebben ook de
moed vinden de als best aangewezen ge
neeswijze toe te passen
De voorteekenen zijn niet gunstig. Ter
wijl de leidende staatslieden uit Europa
ouderweg waren naar de overzijde van
de Oceaan om met president Roosevelt
voorbereidende besprekingen voor de con
ferentie te voeren, begon deze laatste op
eigen houtje met het geldwezen te expe
rimenteeren, wat de internationale ver
warring slechts kon verhoogen en het
vertrouwen weer een slag gaf. Meteen
gat dit weer aanleiding tot een nog ver
dere ondermijning van het vertrouwen in
recht en gerechtigheid, doordat ook el
ders debiteuren hierdoor de kans schoon
zagen om zicli van hun verplichtingen
niets aan te trekken.
Alsof dit nog iniet genoeg is, komt
Duitschland precies voor de aanvang van
de conferentie met een nieuw collectief
bankroet, het z.g. transfer-moratorium.
Het lijkt er waarlijk op, of allen ge
tracht hebben, nog vlak voor de confé-
rentie de warboel maar zoo groot moge
lijk te maken, misschien om op hun bie-
zonder vraagstuk ter conferentie vooral
het lidht te laten vallen.
Evenals een Napoleon een einde maak
te aan de versnippering van Europa op
politiek gebied, schijnt het thans alleen
een economische Napoleon mogelijk aan
de economische versnippering', aan de
autarkisohe waan, een einde te maken.
Vangt de economische conferentie dus
niet onder gunstige voorteekenen aan,
het kan zijn, dat de resultaten meevallen.
HET GEZOND VERSTAND moettoch
ééns boven komen en zegevieren over de
kortzichtige kruidenierspolitiek, welke van
meeniing is, het eigen belang te dienen,
maar in werkelijkheid dit schaadt, omdat
het algemeen welvaartspeil van ons we
relddeel slechts gehandhaafd kan blijven
bij een zoo groot mogelijke internationa
le arbeidsverdeeling.
Hoopvol stemt het in ieder geval, dat
in Engeland het inzicht veld wint, dat
ons werelddeel op deze wijze meer en
meer verarmt; dat de pogingen om zich
met allerlei kunstjes en handigheidjes als
b.v. handelsbelemmeringen, valuta-ontrèd-
derïng, enz. staande 'te houden, slechts lei
den tot verdere ontwrichting van de eco
nomische omstandigheden en verhoudin
gen.
TEXEL IN DEN JARE 1750.
Dicht bij het Schil ligt een Schans, die
in 1572 aangelegd werd en vooral in
oorlogstijden van geschut en krijgsvolk
wel voorzien gehouden wordt. Omtrent
een vierendeel uurs van' het Oude Schil
naar de kant van den Burg nabij de Hoo-
geberg bevindt zich een put, waaruit het
gansche dorp en andere, benevens alle
schepen, die op de ree liggen, hun versch
water halen. Deze put, die een onnoeme
lijke hoeveelheid water levert, wordt ten
voor dee ie van 'het gemefcnte-weeshuis ver
pacht. Van het Schil to,t die put loopt
een vaart, waardoor dat waterhalen zeer
gemakkelijk gemaakt wordt. Langs deze
vaart heeft men een voetpad, het Schilpad
geheeten, dat ook naar den Burg gaat en
door de Weesvoogden, in vergelding van
het genot voor de waterhaling, onderhou
den wordt. Het is 9edert eenige janen
bestraat.
Omtrent een vierendeel uurs van deze
put, in Westergeest, behoorende onder
den Burg, is in een land, hetwelk aan
biezondere luiden toekomt, een kolk met
versch water, die altoos tot boven toe
vol is, zelfs dan, wanneer de meeste kol
ken op Texel, die bij gebrek aan slooten
voor de beesten in het land gegraven wor
den, zijin uitgedroogd. Ook in de laat
ste heete zomer des jaars 1750 is dat
dikwijls gezien. Men zegt, dat het water
in die kolk nocli door regen vermeerdert
noch door de droogte vermindert.
18.
De boemelstudent en de gevangene
Maken hun verlangens hier publiek:
No.l is voor schrapping aller schulden,
No.2 voor open-deur-politiek.
CHICAGO'S KONINGIN.
We stellen u hier Miss Lillian Ander
son voor, die tot koningin van de we
reldtentoonstelling te Ohicago werd ver
kozen.
CHICAGO. Het tentoonstellingsterrein
is vijf K.M. lang en 250 M. breed. De
stad droeg in het garantiefonds wel 12
miljoen dollar bij. Een biezonderheid
is, dat in de meeste gebouwen niet van
daglicht 'maar van kunstlicht gebruik
wordt gemaakt.
an iv
Telling van de Rundveestapel.
De rundvee-inventarisatie zal plaatsheb
ben in het tijdvak van 120 Juli a.s.
en zal geschieden door de Gewestelijke
Varkensoentrale en haar plaatselijke com-
tmissies.
Uitbetaling van het Schapenpotje.
Uit goede bron deelt men ons inee, dat
zij, die een bedrag te vorderen hebben
uit het veelomstreden Schapenpotje, een
cheque tegemoet kunnen zien, welke zij
ten postkantore kunnen verzilveren De
uitbetalingslij sten liggen gereed en de ver
zending der cheques zal spoedig kunnen
plaatsvinden.
Stelt gij daar ook belang in
De Texelsche Esperanto-Federatie is
voornemens liedena-
vond om acht uur een
bijeenkomst te beleg
gen in het cursuslo
kaal te den Burgmeti
het doel te puistenen
naar de Esp'ei^do-iui'
zending M|i hef),Poo
schfy,
Tevens zullen
langrijke mededégiiugëfP {|W<Mftefl_,, Kédaa
omtrent het Jjfjzppk „vaipj
Zweden
Allen
Espera^is&jj
RijkfcpostfcpaaManki ^""7
Aan het postkanmof'den'Bïtfg^Texël1 <n
cié ldaaronder ''rëtfeë'ë^tié hijka'ritore n
dé 'daaronder 1 'rëèórtéerdfiüe1tUj kant
werd gedurende de, maand Mei ni933.
anofrrjvs rivbn7aIjovjf
In risvcgqo ob njix Têfii
„Derhalve minden ingel
J Tl rm/nsvrrmA
;g?Tf '12979.2f
«.onannonnid
Onze Pinkstcrpuzzle.
De speurtocht is volbracht. De eige
naars van alle 9 koppen, afgedrukt in
ons Pinkstemummer zijn opgespoord en
zullen Zaterdag a.s. worden „voorgeleid".
Uitvoerige mededeel ingen en vermelding
van de namen der prijswinners komen in
het volgend nummer.
Zonnestraal-Collecte.
Ten bate van de verpleging (ook ge
heel kostelooze verpleging) van t.b.c.-pa-
tiënten van alle gezindten en uit heel
ons land en wel in de inrichting voor ar-
beidstherapie „Zonnestraal" wordt op
Zaterdag 24 Juni in onze gemeente een
collecte gehouden, waartoe door B. en
W. bereids toestemming is verleend.
DEN HOORN.
SPORTNIEUWS.
Zaterdag werd hier gespeeld de wed
strijd Zwaluw-Veteranen- De Veteranen
hadden een goed twaalftal in het veld
gebracht en voor de wind spelend, zaten
ze er danook direct goed op, terwijl het
bij Z. niet erg vlotte. Na 15 mnt. maalde
de Z.-verdediger een fout en de V. spe
ler C.Lap gaf zijn ploeg de leiding. Ze
hadden nu de smaak te pakken, «n -wei-
A 'rtige 1 rtihf- ik tö^ Tetgl Aottd vTvMei IJ ager
'Wiet r|iëéh -hrdèHttdliOt^ÜézKvfrist.üVNh nde
ionWlfiliihgt'gm^ hfet(hcfeir t géiijW öjfe niaar
de Z-aanval kon niet séBtóW Oft'Ute'i V.
zagen nogdkinte de i.i<Kk>rnrdhgtisdobr A.
têSjftjf|r|o'bteWkc#b3J4).: .gaoeui rust
speelde Z. voor de^trtdaèsGmiéteiWt^bed
aanvallend. Na (lb'ttflfttaAvidf JÖpatSjksen
3#>i>rte iSéOféhg>vÖörlaS om
ruiling was hit 'JfttiJtst.Iin Vjdfc '1 atotbal,
maar ook de V. zetten' 'Woguiügttlgfc ge
vaarlijke aanvallen op,g
voor het eind met
TER LONDENSCHE CONFERENTIE. MINISTERS!nBALBOC)BNl71<fQBBj£ELS.
LINKS: De leider van de Chiugejsche delegatie feniaXye^UlcöhjfefWdiéotéLonden
Sir Robert Ho-tung, die sapienu-met zijn dochtpr.t'nftSirs^egé'.W'éster^phengtr^jiden
gereisd is. Het is te thopeji, dat 'hij niet tot dfo ppnglusienlk^nt, .dftt,/^akpTi)iër
„rare Chineezen" wonen. bnvbnmd ioob nebrsv/ .na.tbsiid—
RECHTS: De Duitsdhe Minister Goebbels, die een bezoek bracht aan I^öfHe>Jen
daar besprekingen had met Mussolini en met BalbW, dsrrI<ta(lia3iWeh!c! 'MtMsteh' van
Luchtvaart, de leider van het eskader vliegtuigen, dat spoedig via-iéiftsf land'haai
de wereldtentoonstelling te Ohicago zal vertrekken.
Het aanta/'niêhW ufti
hrPovEIII bxsT ,11 p.yoH
„Anno.Saitótd 30325'ki ,0 qo bIsoqsag
-irmBen Igenaldehap ivrttt ix25n pejiison liev£
Texel zal Zondag a.s/qiu het [iStpd.W
Amsterdam de opvoering van het 'Sacr.i
nüméntsspel» ,j Auijriog SdnctonlQ&Tjljgafili bij
latmneb. iBtev réis. QVerhétjrMflhscUiep iga
imet schipper Zuidewind en.gBfcHèénntn :t
.eenlnutobn&avan dé tfiu i Vfl oKoningflb ru^-
gen. .frbfiwiov
well :e
plaa^'
yvéftj tjeter ingericht geworden is. C
ïwéederangszitplga^m^ zijn «uf,y-
ningen voor^iM^jen^daoEhet aart
—de ïiïmé, kunnen Wlms hu in.-hun g
IdG
Jieeg de heer Dekjong bezo^ K'
voorstelmig m zijn theater - bijwoonden
Het was de eerste maal, i-1-
fenahét/rhóét voJiE
dpotirS-.' flrtiyer/
r, ieiï
flbt§pe
mem
et aart:
!e "töëstéL.,.Q
;a
:og
mÓ
-dé11 'hedf1Dé- 'jJong 'kvel'rjfee^'J'ö^flgéti'tia -rr'1 cr'lt5fW
zijn geweésf,iriVt#i ihlentdtéióllèb6iéti>Staojgen!;
vernemen, dat htjoover de inrichting zeer1
voldaan was. er mooi in.
;iï>l>lc8
aEiac
atia q,
afftjWf iow
te .^prbo feP^l/goed zfocaW^HJjfeFijls op
>§t£Mep-.{)Ze zich flregjfti© ver-
wqSfiAbl "lotniV/ IcetD ob.M noiisdiJxP-
J3u.ia
biovogikl
.1 urn
üfferteV^t'
3'$n%"üWlfefenatóuii ^nfltctit lmokni\n
'fIbftkM'aglrtg1 Ifegéfl.
TEXELSCHE COURANT
W Jl. a
r, T3V1
13731
3V
rno
I 373
1 i J 1
