1
De Nieuwe Texelsche Courant
WÊËMj
No. 4775 47ste Jaargang Woensdag 27 Sept. 1933
|P - J 1
Van week tot week
Aan het ziekbed der wereld
De wereld wapent zich.
Oppassen voor Duitschland?
Een Japansch gevaar?
Maakt Japan zich gereed
TexeSsohe Berichten
V.V.V. TEXEL.
y
Uw advertentie in dit blad
op Texel huis aan huis geluWL
U1TG.: N V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Der
Burg. Tel 11.
rtDVERTENTIES: 1—5 regels 60 ei.-
iedere regel meer 12 et. Eenzelfde adv
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1losse nrs. 4ct
STOOMBOOTDIENSTEN.
Texel Den Helder v.v.
Op werkdagen:
Van den Helder: 7,-; 10,-; 12,20; 4,15;
Op Zon- en Feestdagen:
Van Texel: 6.-; 8,-; 11,15; 5,20.
Van den Helder: 7,— 9,— 12,20; 6,30
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer i/j uur later.)
3,44 5.25 6,50 8,03 8,47 9,23 9 55
ZATERDAGAVOND.
Terwijl de wereld thans meer dan ooit
behoefte heeft aan internationale samen
werking op elk gebied, vooral ook op eco
nomisch gebied, bespeurt men daarvan,
bitter weinig meer, beweegt de lijn zich
nog steeds in de verkeerde richting, en
stuiten pogingen om tot samenwerking te
geraken, strijk en zet af op nationale, of
beter: nationalistische pantsers, waarinde
volken zich hullen in de verbeelding, dat
zij het alleen wel af kunnen, dat zij an
deren niet inoodig hebben, dat aanraking
met anderen zelfs nadeelig voor hen is,
en dat zoover mogelijk gaande afsluiting
van anderen, de beste waarborg is voor
eigen macht, kracht en veiligheid.
o
Vooral, zooals reeds gezegd, op eco
nomisch gebied, komt dat sterk uit. De
hooge invoerrechten, de contingenteerin-
gen en verdere belemmerende handels- en,
verkeersmaatregelen, waartoe de meeste
volken zijn overgegaan eenige, zooals
het onze, volstrekt niet uit eigen bewe
ging, doch door de nood gedwongen
spreken een al te duidelijke taal. President
Roosevelt, zijn regeering en zijn verdere
raadslieden, hebben te dezen opzichte,
naar het oordeel van de Haagsche Post,
veel op 'hun geweten, al zijn zij het spel
niet begonnen. Met terzijdestelling der
belangen van alle andere volken en zonder
eenig ernstig overleg met die anderen heb
ben zij Amerika geleid op wegen, die
veel kans geven op mislukking, in welk
gevaar Roosevelt volgens zijn eigen zeg
gen „Amerika's laatste president" zal
zijn, omdat dan de chaos zal volgen; en
die, ook wanneer zij mocht leiden tot suc
ces, met de belangen van het buitenland
geen rekening houden. Dat het buiten
land, nu de zaken eenmaal staan zooals
ze staan, toch belang 'heeft bij het slagen
van Roósevelt's plannen is een gevolg van
het feit, dat mislukking nog veel falikan-
ter zou uitkomen, Men heeft slechts de
keuze tussc'hen twee kwade dingen en
kiest derhalve het minst kwade.
De dollar heeft intussohen een nieuw
laagterecord bereikt het daarmee on
geveer gelijke tred houdende pond ster
ling dito zonder dat de beursfondsen
daarvoor erg gevoelig of dankbaar zijn,
hetgeen op zichzelf evenwel nog niet zoo
heel veel beteekent, maar ook zonder dat
de koopkracht en de kooplust der bevol
king stijgen. En dat laatste is een leelijk
ding. Immers vermeerderde, sterk ver
meerderde koopkracht en kooplust der
bevolking, vormen een der pijlers, waarop
Roosevelt's stelsel rust. Met het vertrou
wen en de eensgezindheid is het ook al
niet gunstig gesteld.
Met de ontwapening staat het slecht,
erkent nu zelfs Henderson, de brave op
timist, en met de komende ontwapenings
conferentie, of eigenlijk de hervatting
daarvan, dito. Geen wonder. Juist maakt
de AMERIKAANSCHE regeering be
kend .dat zij het nieuwe vlootprogram zal
uitvoeren zonder eenige beperking en
dat de werkzaamheden voor de bouw
der nieuwe oorlogsschepen reeds zijn be
gonnen. En de JAPANSCHE regeering
deelt mede, dat zij een leening van een
milliard yen zal uitschrijven, uitsluitend
voor militaire uitgaven. Ook TURKIJE
heeft aangekondigd zijn bewapening te
willen uitbreiden en de Belgische minister
van verdediging Devèze eischt 700 mil-
lioen francs voor verdediging van de oos
telijke grens en uitbreiding van het leger.
Dit is allemaal antwapeniingsnieuws uit
de laatste dagen. Onderwjjl zijn Ameri-
kaansche en Engelsche onderhandelaars
in Parijs met vertegenwoordigers der
Fransche regeering aan het werk om het
eens te worden over beperking dei" be
wapening. Veel succes hadden de heeren
tot heden niet. Frankrijk eischt dat een
voortdurend en automatisch toezicht zal
worden ingesteld op de bewapening en
als dit voldoet, zou men na eenige tijd
b.v. vijf jaar, kunnen overgaan tot ern
stige beperking der bewapening, eveneens
onder toezicht. Hiermee schijnen Amerika
en Engeland het Iniet eens te zijn, evenmin
als Italië en Duitschland, maar die staan
er voorloopig nog buiten. Engeland is
Ihet er o.a. niet mee eens, omdat het, on
der drang der militaire en maritieme auto
riteiten in den lande, geen toezicht op zijn
bewapening duldt. Frankrijk zou, heet het,
desnoods tevreden zijn als Engeland ei-
buiten viel, maar op de andere punten zou
het staan. In hoofdzaak natuurlijk wegens
de gevaren die het land, en Frankrijk trou
wens niet alleen, van Duitschlands kant
dreigen.
Over dit Duitsche gevaar en de ontwa
pening zegt de Engelsche journalist Gar
vin een hartig woord in de „Observer"
Wanneer in het huidige Duitschland de na-
tionaalsoeialisten op het oogenblik macht
genoeg hadden, schrijft hij, clan zouden zij
hun buren daartoe behoonen ook wij
in flarden scheuren. Want hun fanatieke
revolutie ontkent, veroordeelt en vernie
tigt elk zedelijk beginsel ten behoeve
waarvan de Volkenbond is gesticht en
waarop de verwachtingen voor de vreüe
waren gegrondvest. Wat tegenwoordig
n Duitschland geschiedt, is vreeselijk ge
noeg, maar nog vreeselijker is de blind
heid daartegenover, waarmee men buiten
Duitschland schijnt geslagen. Hetgeheele
ontwapeningsvraagstuk evenals de herzie
ning van :het vredesverdrag heeft door de
Duitsche revolutie een totaal ander aspect
gekregen. De goed-ingelichten weten het,
doch weinigen zeggen het. Nu is echter
de tijd aangebroken, om de waarheid te
zeggen. Die waarheid is, dat de vrede vrij
zeker nog gered kan worden door een,
vast besluit om hem te handhaven en het
vormen van een overweldigende combi
natie daartoe. De tot dusverre in Genève
gevolgde methoden kunnen de vrede on
der tegenwoordige, totaal gewijzigde om
standigheden niet redden.
Behalve deze, volgens O., bedreiging van
de vrede, de vooruitgang en de bescha
ving hebben we de Japansche; deze be
dreiging trekt steeds meer de aandacht,
omdat zij voorturend gevaarlijker wordt.
Wij hebben reeds gezien dat de Japansche
regeering van plan is een reusachtige lee-.
ning uit te schrijven uitsluitend voor mi
litaire doeleinden. Het Japansche nationa
lisme eischt Azië voor de Aziaten op
zichzelf een voor Aziaten natuurlijke eiseh
even natuurlijk, als wij Europeanen
eischen: Europa voor de Europeanen, dus
zonder Aziatische of Afrikaansche over-
heerschers maar zeggen de Japanners,
of in elk geval denken ze er bij, onder
Japansche leiding. Het liefst zouden de
Japanners zien, dat de Aziatische landen,
althans een groot gedeelte er van, vazal
staten van Japan werden, zooals Korea
en Mandsjoekwo. Dus ejgenlijk zou het
neerkomen op: Azië voor de Japanners
en dat is geen natuurlijke eisch meer.
GENERAAL ARAKI, de nationalisti
sche zeer invloedrijke Japansche minister
van oorlog heeft onlangs een vlugschrift
uitgegeven over Japan's positie in Azië.
Daarin verklaart hij,, dat Japan Azië
moet verlossen van de blanke overheer-
schers. De staten van Azië zijn de ge
dwongen slachtoffers der onderdrukking
door het blanke ras. Japan kan en mag
dit niet langer dulden. Het is zijn plicht,
onverschillig welke blanke mogendheid
die ergens in Azië de baas speelt, te be
strijden en te verjagen. Dat eisdht de
„Kwodo", de keizerlijke weg.
Een bewijs van de kracht en de invloed
van het nationalisme in Japan is te vinden
in het feit, dat de regeeritig overweegt,
de dictatuur in te stellen, daar zij vreest,
dat het nationalisme zal leiden tot een
ontijdige oorlog met Rusland en de V.S.,
en misschien zelfs met Engeland. Daar
voor is Japan nog niet gereeO en dus
mag er nog niets van komen.
Voorts werd nog uit Tokio geseind,
dat de regeering binnenkort de geheele
ijzer- en staaln ij verheid onder staatstoe
zicht zal stellen in de vorm van een soort
gemengd bedrijf, voornamelijk met het
oog op de militaire behoeften. De minis
ter van handel en nijverheid wordt hoofd
leider van het nieuwe reuzenbedrijf en is
verplicht voortdurend overleg te plegen
met de ministers van oorlog en marine. Zoo
gaat het tegenwoordig toe in het land van
de Rijzende Zon, die alle blanken uit
Azië wil wegsdhroeien.
DE KOOG.
Het was Zaterdagavond ruim half
negen, toen de 9ecr. van V.V.V. Texel, de
iheer P. Fehrmann, in hotel „De Toe
komst" aan een veertigtal aanwezigen
meedeelde, dat de voorz., de heer Van
Twisk, door ziekte verhinderd was te ko
men. Hij stelde de aanwezigen voor, een
stemming te houden over de vraag, of de
vergadering zou doorgaan. Na een mon
delinge stemming bleek de meerderheid;
het doorgaan der vergadering te wen-
schen, waarna die heer Fehrmann op ver
zoek van het bestuur de leiding der ver
gadering op zich nam.
Meegedeeld wordt, dat er een NADEE
LIG saldo was van f319,12. De secr. ad
viseert bij T.E.S.O. om steun te vragen of
'het tekort te dekken door contributiever-
hooging. De heer C.Groenhof zegt, dat
de heer Lap, comm. van T.E.S.O., uitge-
gclaten heeft, dat een eventueel tekort
wel in orde zou komen. De heer C. P.
Eelman vraagt, hoeveel leden V. V. V.
heeft; secr. antwoordt 81. leden en toe-
zegging van 6 nieuwe leden voor volgend
jaar. Verder deelt de secr. mee, dat op de.
bestuursvergadering is voorgesteld 25 ct.
extra per bed te heffen. Hij wil hierover
stemmen. De heer Halsema wil bij T.E.
S.O. aankloppen, waarmee de vergadering
accoord gaat.
Vervolgens is CONTRIBUTIEWIJZI
GING aan de orde. De secr.-stelt voor,
de zakenlui in klassen te verdeelen. De
groote zakenlui kunnen meer contributie
betalen dan de kleine. De heer C.Eelman
stelt voor de groote zakenlui als donateur
te beschouwen, waarmee de heer P.Daal
der het niet eens is. Over dit punt ont
staat discussie. De secr. zegt deze zaak
uit te stellen tot een volgende vergadering
BRIEVENINZAGE. In de vorige be
stuursvergadering is voorgesteld de brie
ven niet meer ter inzage te leggen. De
meening der vergadering wordt gevraagd.
Enkele maken bezwaar. De secr. deelt
mede, uit ervaring te weten, dat op aan
vragen van prospectussen vele brieven
worden verzonden. Er zijn er ,die op een
aanvraag 20 brieven ontvingen. Dit heeft
tengevolge, dat menscben elders meenen,
dat hier steeds overvloed van plaats is en
zonder verdere bespreking gerust naar
Texel kunnen komen, wat in veel gevallen
tot teleurstelling leidt. Na eenig debat
wordt het bestuursvoorstel de brieven-
inzage te laten VERVALLEN aangeno
men met 22 stemmen vóór, 6 tegen en 11
blanco.
Op de vraag van de heer C. Groenhof,
of deze stemming geldig is, antwoordt de
secr. bevestigend.
VERBETERING KAART VAN TEXEL.
De secr. zegt, dat de kaart van Texel
veel te wenschen overlaat. Niet alle wegen
en fietspaden zijn er op aangegeven. Zoo
komt die naar de Mui er niet qp voor.
Een goede kaart van Texel is van groot
belang voor de vreemdelingen. Bij de
Boekhandel verschijnt binnenkort een
nieuwe kaart in druk. Die zou voor VVV
dienstig kunnen zijn. Er wordt uit de ver
gadering gevraagd, ot er ook pensions en
Toen Mussolini (r) onlangs de Oosten-
rijksche Bondskanselier Dollfuss (1.) in
de badplaats Riccione ontving, namen de
hooge oomes daar een heerlijk bad.
Waarom ook niet?
p
i
Btk:
gnviT/
L '.M
VAN DE VOLKENBOND
De nieuwe Secretaris Generaal van. de
Volkenbond, Avenol, de opvolger van Sir
Eric Drummond.
PAUL-BONCOUR
Frankrijks Minister van Buitenlandsche
Zaken.
boerderijen op voorkomen. De iheer M.C.
Langeveld vraagt, ot VVV zelf niet een
kaart kan laten drukken. Dan kon dienaar
eigen goeddunken worden ingericht. En
kele leden zijn van meening, dat dit veel
te duur zal worden. Sea.: Een goede
kaart maken is niet ieders werk en moet
in goede handen worden gegeven, the heer
C.Maas vindt dat dit niet alleen belang
rijk is; voor de Koog, maar voor heet
Texel. Een andere kaart moet er komen.
(De kaart wordt door een deskundige
naar de nieuwste gegevens en in overleg
met de drie V.V.V.'s bewerkt. Redd
BESTUURSVERKIEZING. Volgens sta
tuten treedt een lid af. De heer C.Kook-
man is aan de beurt van aftreden, doch.
terstond herkiesbaar. Na stemming tus-
schen K. Gomes en C.Groenhof worden
uitgebracht 21 stemmen op Gomes en 19
op Groenhof, zoodat de heer Gomes ge
kozen was .Deze was echter niet ter ver
gadering aanwezig.
REKENING EN VERANTWOORDING.
De heer C.Maas vindt, dat dit punt al
leen thuishoort op de jaarvergadering.
Secr. antwoordt, dat liet geschiedt met het
oog op het tot T.E.S.O- te richten ver
zoek om steun. De lieer C. Kuip: Als het
geen jaarvergadering is, treedt er niemand
at. (gelach) En is de verkiezing ongeldig.
De heer C. Maas: Dat had het bestuur
toch moeten weten. Kent dat de statuten
dan niet? Op verzoek van secr. wondt
door de heeren C.P.Eelman en W.Dal-
meijer de rekening en verantwoording van
de penningm. nagezien. Alles, wordt in
orde bevonden.
RONDVRAAG EN SLUITING. Secr.
begint met eenige mededeelingen. Het
fietspad de Koogden Burg verkeert in
zeerslechte staat. Ook dat langs de duinen
Hij adviseert een adres aan het gemeente
bestuur te zenden met het verzoek hierin
te voorzien. Voorts is het wensobelijk,
borden te plaatsen, daar waar door de
marine geschoten wordt, zooals bij De
Mok; bij paal 6, zooals de heer Groenhof
EXELSCHE COU
is siads 1 Juni 1930
ki dit blad opgenomen.
Van Texel: 6,-; 8,-; 11,20; 2,35; 5,35.
6,55.
28 29 30 1 2 3 4 Oct
LICHT OP
RIJWIELEN en RIJTUIGEN 7,22
OPGEFRISCHT?
-11
nnn|^Hiign
Hu jffiPV