De Nieuwe ïexelsche Courant
No. 4781 47ste Jaargang Woensdag 18 Oct. 1933
Van week tot week
Duitschland verlaat de Ont
wapeningsconferentie en de
Volkenbond.
HET VOORSPEL.
WAT ER ACHTER ZAT.
Texels»:he Berichten
is sinds 1 Juni 1930
in dit blad opgenomen.
UlTü.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Lange veld en De Rooij Der
Burg. Tel. 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1.losse nrs. 4 et
ADVERTENTIES: 1-5 regels 60 ct.-
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv
voor viermaal ineens opgegeven, wordt
driemaal berekend.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Texel Den Helder v.v.
Op werkdagen:
Van Texel: 6,-; 8,-; 11,20; 2,35; 5,35.
Van den Helder: 7,-; 10,-; 12,20; 4,15;
6,55.
Op Zon- en Feestdagen:
Van Texel: 6.-; 8,-; 11,15; 5,20.
Van den Helder: 7,9,— 12,20; 6,30
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer i/j uur later.)
19 20 21 22 23 24 25 Oct
8,31 9.03 9,36 10,13 10,56 11,41 12 07
RI|WIELEN en R1ITUIGEN 5 19
ZATERDAGAVOND.
De avondbladen van Zaterdag brachten
het opzienbarend bericht, dat Duitschlands
regeering besloten had, uit de Volkenbond
te treden en de Ontwapeningsconferentie
te verlaten. Om het volk gelegenheid te
geven, zelf een uitspraak te doen, zullen
voor een nieuwe Rijksdag verkiezingen
worden gehouden op Zondag 12 Nov.a.s.
Een bericht, dat zeer onverwacht kwam
en een groote wijziging kan brengen in de
politieke toestand binnen maar ook buiten
Europa.
Het voorspel doen we hier volgen. Toen
men van Duitschlands plan nog niets af
wist, stond het er aldus voor:
De Fransche minister lichtte de wereld
in over de groote overeenstemming tus-
schen de mogendheden tegenover Duitsch-
land's wapeningsplannen. Deze mededee-
lingen werden nergens weersproken. Vol
gens die afspraak zouden o.a. semi-mili-
taire organisaties ontbonden moeten wor
den wat n?et alleen de Duitsche S,A.
zou treffen, maar ook Italië tot een her
ziening van zijn „militie" zou moeten no
pen. Engeland was zeer ongeduldig. Over
het technische is nu genoeg gepraaf, zoo
meende het, nu moeten er Te Genève spij
kers met politieke koppen worden gesla
gen. Het was duidelijk waar men heen
wilde: Men geloofde niet meer aan eenige
kans van slagen, ondanks alle vertoon van
hoop, en wilde Duitschland belasten met
de verantwoordelijkheid van de misluk
king. Wanneer Duitschland dan deed
waarmede het dreigde en zijn recht in
eigen hand mam door zich niet langer
gebonden te achten door de bepalingen,
van Versailles, kon voor Europa een heel
critieke periode aanbreken. Zou Duitsch
land het risico daarvan aandurven
De mogendheden oefenden dus groote
druk uit op Duitschland. Ieder fronsde
de wenkbrauwen tegen dat „herwonnen
paradijs der militaristen". Intusschen
vroeg de BELGISCHE minister van oor
log een nieuw crediet van 750,000 frs.
voor voltooiing van de landsverdediging.
Intusschen ging ENGELAND zijn vloot
versterken zooveel als de vlootverdragen
veroorloven. Vreest dat ook al een Duit
sche inval? Engeland denkt aan heel an
dere dingen. Het voelt zich hiertoe aange
zet door Amerika, dat hetzelfde doet.
AMERIKA ziet geen oorlogsgevaar, maar
wil slechts„werk verschaffen". Zoo
wil het ons doen gelooven. Zonderlinge
methode van hulp aan werkloozen, dwars
tegen de juiste Amerikaansche theorie in,
die in iedere nieuwe bewapening een ge
vaar en de beEtenkeiijkste vorm van ver
kwisting ziet. De waarheid is natuurlijk,
dat Amerika zich in hooge mate veront
rust voelt door de gebeurtenissen in het
Verre Oosten. JAPAN gaat daar steeds
wanhopiger doen. Het heet nu, dat er een
militaire dictatuur dreigt. De RUSSEN,
die tot nog toe voortdurend vpor de
INRICHT INuEN
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare
kennis, dat ter Gemeentesecretarie ter
inzage ligt een verzoek met bijlagen van
G. Duinker, te den Hoorn, om vergunning
tot het aanbrengen van een oliestook-in-
richting in zijne brood-, koek- en be
schuitbakkerij aldaar, in het perceel, ka
dastraal bekend in sectie F., no. 1237.
Op Zaterdag 28 October 1933, des
middags te 12 uren zal ten Raad-
huize gelegenheid bestaan om bezwaren
tegen dit verzoek in te brengen en deze
mondeling en schriftelijk toe te lichten.
Zoowei de verzoeker, als zij, die be
zwaren hebben, kunnen gedurende drie
dagen, vóór het bovengemelde tijdstip,
op de Secretarie der Gemeente kennis
nemen van de ter zake ingekomen
schrifturen.
De aandacht van belanghebbenden
wordt er op gevestigd, dat volgens
de bestaande jurisprudentie eventueel niet
tot beroep van de beschikking van het
Gemeentebestuur bevoegd zijn zij, die niet
voor het Gemeentebestuur zijn versche
nen, ten einde hunne bezwaren monde
ling toe te lichten.
Texiel, 14 October 1933.
Burgem. en Wethouders voornoemd,
K. VLAMING, Loco-B.
De Secretaris, JONKER.
Rijkskanselier Hitler op bezoek bij Hin
denburg, de Rijkspresedent van Duitsch
land.
Japansche politiek teruggeweken zijn,
schijnen nu tot de overtuiging gekomen,
dat zij daarmede niet kunnen doorgaan,
en laten opeens nijdige geluiden in de
richting van Tokio hooren. Dat is zeker
niet alleen, omdat zij zich veiliger voelen
in Europa, na al die geslaagde verdragen
van vriendschap. De zware wolken boven
het Verre Oosten trekken zich in toene
mend tempo dichter samen. En Amerika
heeft blijkbaar het gevoel, niet buiten de
windstooten te kunnen blijven, als een
cycloon in de Stille Zuidzee losbreekt.
Diplomatie is een kunst. Te Genève
heeft Nederland voorgesteld hulp te bie
den aan Duitsche vluchtelingen onder
Volkenbondstoezicht. DultsciilanJ heeft
die hulpactie eerst niet willen beletten.
Dat was een lorrelijke houding. Maar het
ging daarbij te werk op een manier, die
de onsympathieke stemming van de rest
van de Assemblée tegenover het Duit
sche beleid slechts verergerde. Daarbij
kwam daarna nog zijn plotseling verzet
de heele actie dreigde tenminste als
Volkenbondsactie daarop te stranden.
Dit werd eerst gevolgd door een bekee
ring ten goede. Door dit alles was de
stemming tegenover de Duitschers nog
slechts te wranger geworden. Zij kregen
van alle kanten de wind van voren- Zelfs
Italië, dat gaarne zoo omzichtig mogelijk
tegenover Duitschland optreedt, zagen zij
een positie kiezen, waarvan Berlijn zelf
blijkbaar geschrokken is. Ook door de
wijze, waarop zij probeerden, de Joden,
die zij als volksgenooten verstooten, de
daaruit voortvloeiende positie van een
minderheid te onthouden, hebben zij ze
ker geen sympathieën gered.
De plotselinge stap van de Duitsche re
geering om zich terug te trekken uit het
georganiseerd internationaal ovefleg van
Genève beteekent een breuk, welke voor
Duitschland en voor Europa ernstige ge
volgen kan hebben. Want de Duitsche re
geering moge dan opnieuw verklaren dat
zij een onverzettelijk vredesverlangen, een
„vrecjeswil" zelfs, handhaaft en op basis
van wede'rkeerigheid tot de meest vér
gaande ontwapening en veiligheidsgaran
tie bereid blijft de plotselinge
verscherping van de tegenstelling tus-
schen de drie Europeesche mogendheden
en haar politieke aanhang mét inbegrip
van Rusland eenerzijds en het nu vrijwil
lig volkomen geïsoleerde Duitschland an
derzijds, kan onmogelijk bijdragen tot ver
sterking van de vertrouwenssfeer in Eu
ropa. En deze is toch een levensvoor
waarde voor het vinden van een vreed
zame oplossing. Integendeel, zal de
Duitsche stap in de andere landen een re
actie van verdubbeld wantrouwen en
waakzaamheid, zoo niet erger, 'ten gevolge
hebben. Want alle pogingen van Duitsche
kant, om de voorstelling te wekken, als
zoude Europa van het derde rijk dat 1
mede in het belang van Europa de
communistische opmarsch heeft verslagen
en slechts in vrede en vriendschap met
andere landen opbouwend werk wil ver
richten, kunnen geen redelijke verklaring
geven van de breuk met Genève.
Moge de wereld voor een ramp, die
de wereldoorlog zou moeten overtreffen,
gespaard blijven.
NET
DRUKWERK
DRUKKERIJ
TEXELSCHE
COURANT
Rijkspostspaarbank.
Aan het postkantoor den Burg-Texel en
de daaronder resorteerende bijkantoren
werd gedurende de maand Sep. 1933
Ingelegd f 12224,94
Terugbetaald 8178.62
Derhalve meer ingelegd dan
terugbetaald 4046,32
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbank
boekjes bedroeg 4
FEESTAVOND VERDO NIGRO.
Bovengenoemde korfbalclub hield Za
terdagavond ter gelegenheid van het drie
jarig bestaan in Pen's zaal een feest
avond, die klonk als een klok. Even over
achten riep voorz. Piet Vermeulen de
ruim 200 aanwezigen een hartelijk wel
kom toe. Hij sprak de wemsCh uit, dat deze
avond weer genoeglijk zou verloopen en
we kunnen ook gerust zeggen, "dat deze
wenscli geheel in vervulling is gegaan.
De lieer Miche's had op verzoek van het
bestuur de leiding van deze avond op zich
genomen en kweet zich hiervan op uitste
kende wijze.
De dames Annie Breesnee en Alie Roe
per droegen achtereenvolgens Van A tot
Z., en Lief en leed van Verdo Nigro voor,
welke stukjes zij zelf hadden vervaardigd.
Ze oogstten een welverdiend succes. Een
echte pinda-man (Jn. Snieder) en een der
leden van Van Dijks origineele Volendam-
mers (Jb. Plaatsman) gaven vervolgens
eenige vroolijke nummers teu beste, waar
bij mej. Nel Vermeulen haar bekwaamheid
op het gebied van klompendans demon
streerde. De 'heeren Snieder en Bach ga
ven nog eenige komische staaltjes van hun
muzikaal talent. Als criticus trad de beer
Kooi op. In de korte pauze werden een
doos 'taartjes, een pot haring en "n worst
verloot, die resp. aan de heeren P. Lan-
geveld, Witte (Madura) en C. van Santen
ten deel vielen. Hierna ving het bal aan,
dat in de beste stemming verliep. Smidt's
Band zorgde voor goede muziek. Verdo
Nigra mag weer op een schitterend ge
slaagde avond terugzien. W.
VARA-AVOND.
De zaal van hotel Texel was geheel bezet,
toen de afdeeling Texel van de Vara daar
Zondag een propaganda-avond gaf. De
voorzitter, de heer Jn Henkes spTak een
inleidend woord. Hij wees hierin op de z.i.
gruwzame toestand, waarin zich op heden
de wereld bevindt, vooral nu Duitschland
gemeend heeft uit de Volkenbond te
moeten treden. Hij memoreerde, dat Hit-
Ier wel 80.000 personen in concentratie
kampen deed opsluiten, de Joden ver
dreef van huis en haard of hun het brood
uit de mond nam. De kapitaalkrachtigen
onder hen alleen worden gespaard, omdat
men hun steun niet kan ontberen. In ons
land tracht het nation.-soc. ook vaste voet
te krijgen. Zelfs heeft Nationaal Herstel
aan minister Colijn gevraagd de Vara op
te heffen. Toch moet men zich over zoo
veel aanmatiging niet druk maken, want
slechts één pet. van het volk heeft Nat.
N.V. T. E. M.
9 Een straalkachel brengt GEEN 9
9 WALM en VOCHT in uw kamer. 9
9 ONAANGENAME LUCHT, 9
9
♦9*94SOO*9 9^9*949494
Herstel achter zich. Waar zou het heen.
moeten, als ook hier het fascisme de baas
werd? Spreker eindigde met Duitsch
land als afschrikwekkend voorbeeld te
stellen en aan te sporen tot eendracht
in die strijd onder de roade vaan.
Met zang van Jo Hekkert-Van Eysdien
werd het programma geopend. Op alles
zins verdienstelijke wijze zong zij „Moed",
van Adama van Scheltema, met piano
begeleiding van J.Kolvers, en, met accor-
denn-accompagnement, „Boodschap op de
hei" en „Volk, ontwaakt". Met een strijd
lied van Martien Beversluis, „Wijeischen
de Vrijheid", op muziek gezet door Jo
Kolvers, besloot de zangeres het eerste
deel van haar eerste optreden.
Toen was de beurt aan de declamatrice,
Jannie van Oogen, die de „luistervinken"
met de kostelijke weeTgave van een tragi-
comische schets van B. de Klerk eenige
oogenblikken van vroolijkheid bezorgde.
Wie haar voor de raSio beluisterden, zul
len met genoegen de zangeres zoowef als
deze actrioe hebben gehoord en aan
schouwd .Beiden spreidden hun ontegen-
zeggelijk groot talent ten toon en mochten
na hartelijk verwelkomd te zijn als „oiide
bekenden van de radio", een hartelijk
applaus in ontvangst nemen.
Jo Kolvers sloot het muzikaal program
ma voor de pauze met de marsch „Alto
Kameraden" en Adam's ouverture „Si
j' étais roi". op accordeon. Beide num
mers genoten een voortreffelijke vertol
king, het publiek toonde zich zeer erken
telijk.
Vervolgens hield de heer A. de Vries,
Vara-voorz., zijn propaganda-speech.
Het schijnt, dat de omroep, die zich
de „Algemecne" noemt, lees: de Omroep
van de teer Vogt, de fascistische, op
Texel nogal wat te beteekenen heeft,
Daarom, aldus spr., is het goed, het goed
recht van de Vara hier eens naar voren
te brengen. Ik noem u argumenten, welke
gij in de strijd tegen de „Algemecne"
kunt aanvoeren. De Vara werd in 1925 ge
sticht en is een machtig middel in onze
strijd voor het socialisme, waarin ook de
vrouwen krachtig meestrijden. Dit laatste
is een factor van gewicht. Belangrijk is
ook ons Instituut voor Arbeidersontwikke
ling, dat bouwt aan de geestelijke verhef
fing van het proletariaat. In cle huidige
maatschappij staan de ontwikkelingskan
sen voor rijk en arm niet gelijk. Het ar
beiderskind komt veelal aan middelbaar
en hooger onderwijs niet toe, toch wordt
dit onderwijs mede bekostigd uit de open
bare kassen, waarin ook de arbeider zijn
belastinggeld stort. Om aan deze misstand
tegemoet te komen, is het I.V.A. opge
richt.
Wij hebben ook een eigen omroep be
vochten, een machtig middel ter propa
ganda, meer nog dan de pers, daar men
de radio ongestoord beluisteren kan, maar
niet altijd gemakkelijk een „roode krant"
in huis kan halen. Er zijn nog Vara-leden
en partijgenooten die geen blad van de
Arbeiderspers lezen. Dat is zeer verkeerd.
Duldt geen „neutraal" blad in uw wo
ning. Strijdt mee voor onze eigen om
roep, die van groote invloed is nu ons
land wel 700,000 luidsprekers telt en ze
ker w|el 3 a 4 imaal zooveel personen, die
ons kunnen beluisteren. Dat er veel „an
dersdenkenden" zijn, die op de Vara af
stemmen en er waardeering voor hebben,
bewijzen hun brieven, die in ons archief
zuinig worden bewaard.
Dank zij het zendtijdbesluit kreeg de
Vara tyi van de zendtijdde arbeiders ma
ken ook een vierde deel uit van het Ne-
derlandsche volk. Toch scheeuwt de teer
Vogt van „Onrecht", terwijl het Vrij
zinnig deel van ons volk, welks omroep
de Avro is, niet eens Vj deel uitmaakt en
nog aan het afsterven is. De teer Vogt
mag blij zijn als hij zijn 50 uren houdt.
Ten onrechte beweert hij ,dat onze partij
en die der comm. in Duitschland ineen
gestort zijn. Waarheid is, dat we daar met
de knoet afgeranseld zijn en zwijgen moe
ten. De idee leeft nog. Duitschland heeft
in 1914 de oorlog gewild, en ook thans
twijfel ik aan de vredeswil van Hitier, al
beweert hij van goeden wille te zijn.
Lees maar eens in Duitsche staats-sdhool-
boekjes na, wat Duitschland zooal bij
zijn gebied wil inlijven.
Daarom: geen dictatuur hier, maar vrij
heid van drukpers en gesproken woord,
democratische regeeringsvorm, opdat het
volk kan uitmaken hoe het zal worden
geregeerd.
De Radio-Controle-Commissie staat in
dienst van het kapitaal, hetgeen onze
-
TEXELSCHE COURANT
LICHT OP
VLUG EN
GOEDKOOP
