De Zuivelbereiding in 1933
De Visscherij in 1933.
Coöp. Centr. Eierveiling
Purmerend.
Polder Eierland in 1933.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll 111:111111 lllllllllllllllïÏÏ
De (nieuwe motorreddingsboot
Verscheen in Februari.
De Cocksdorp is nu weer in staat
Te 'redden uit de penarie.
Dank zij een gift van T.E.S.O. kon
De Ziekenauto komen.
Ik wejisch een "ieder en mezelf
Daar nimmer Tn te komen.
Het Schapenpotje deed dit jaar
Ook 'heel wat monden roeren.
Het was het stokpaard, zeer geliefd,
Van onze goede boeren.
Gelukkig kwam het alles recht
Want na veel lamenteeren.
Kwam daar de boeren-gloriedag:
De dag van potverteren.,
Dominé Visser had succes,
Hij zag zijn werk bekronen,
Dank zij de steun van menigeen,
Mocht er verwarming komen.
In Maart besloot onz' vroede Raad
Een vliegterrein te stichten.
Besloten werd het land bij „Vlijt"
Daartoe fijn in te richten.
Verheug u, lezer, nu al reeds
Om een zoo hoog streven.
Reeds zien wij Texels crisiswee
De stratosfeer in zweven.
April was de verkiezingsmaand;
Wat was ide mensch aan 't sloven,
Het werd een candidatenraoe,
Een wedstrijd in 't beloven.
Vergaderingen ihier en daar,
Debatten allerwege.
Ons land was één stuk politiek,
Met haat en nijd doorregen.
De heer S. Keijser had de eer
Tot doctor te promoveeren.
Ie weten in de letteren
En in het „wijsbegeeren".
Het Texelsch H.B.ü. herdacht
Zijn zilv'ren Jubileum.
Dit jaar was er een drug bezoek
Aan 't Texelsche Museum.
Ook kwam men met 't herstel gereed
Van Burg's ge meen te toren.
Men ziet nu weer hoe laat het is,
Bij avond kan men 't hooien.
Nu gaan we in de huw'lijksboot
Eens even spelevaren.
Het echtpaar Trap-Bremer herdacht
Een trouw van zestig jaren.
Het echtpaar KokKok vierde 't ook,
Doüh vijf jaar daar beneden.
En 't echtpaar Zijm-Maas was zoowaar
Met vijftig jaar tevreden.
De Oosterschool heeft groote kans
Te worden opgeheven.
We hopen, dat het niet gebeurt,
Maar zal die hoop wat geven?
Simjoro Birger Karlsson
Verliet zes Juni Zweden,
Om na een vlot verloopen reis
CJns eiland te betreden.:
vfraar hij ons Esperanto leert
Op een biezond're wijze.
Een ieder, die zijn lessen volgt,
Die weet ze ook te prijzen.
Prins Nic'laas van Roemenie kwam
Dit jaar ook op ons eiland.
Heert hij wellicht, de nood is groot,
De Mok verzocht om bijstand?
Bob Kuiper en Kees Keijser zijn
't Kanaal over gevaren.
Was 't een bewijs van groote moed?
Of van hun wilde haren
Het badseizoen was ongekend,
Bezoek als nooit te voren.
Begfijp'lijk: wie maar eens hier kwam.
Blijft Texels kracht bekoren.
Ook zij hier een droevig feit vermeld:
't Saneenen vain 'de bollen.
De klachten kwamen schier gelijk
Een onweersbui aanrollen.
Maar ook die storm is weer geluwd,
Je went welhaast aan alles.
Wat geeft het ot je klaagt of niet,
Het eind is toch „de dalles".
De Tesselaar deed ons bericht,
Dat „Onrust" gaat verdwijnen.
Verdween nu alle onrust maar,
Dat zou ons beter schijnen.
October gaf iets nieuws te zien,
Men zag het allerwege
Het was een wonder der natuur,
Het was de sterrenregen.
Tot dokter in de landbouwkund'
Mocht Ir. Dijt promoveeren.
Voorwaar eên feit. de moeite waard
Om ihier te memoreeren.
Men heeft het plan te Oudeschild
De Dorpsstraat te verbreeden.
Maar zoo ons bleek is ieder niet
Met dit project tevreden.
Toch komt er in dit donk're jaar
Voor ons nog een verrassing:
Het nieuwe jaar, dat brengt ons geen
Verhooging van belasting.
Dat is voor elk een zoete troost,
De fiscus zij geprezen
Doch eer dat jaar ten einde is,
Zal 't wel weer anders wezen.
Maar Ihoe het zij, wjj willen nu
Niet pessimistisch wezen.
Dus niet het nieuwe jaar straks in
Met zonder grond te vree zen.
Het oude jaar ligt achter ons,
Nieuwjaar is haast verschenen,
Laat ieder nu persoonlijk maar
Zijn jaarbalans opnemen.
En vragen: Gaf dit jaar mij scha
Of was er iets te winnen
Zoo ja, dan is het nieuwe jaar
Om nieuw weer te beginnen.
Leest, Tesselaars, het komend jaar
Weer trouw uw Tesselaartje,
't Zij onder thee- of koppiestied,
Ot bij een fijn sigaartje.
De zakenman, dat spreekt vanzelf,
Gaat dan weer profiteeren,
Van 't juiste middel tot succes,
Dus gaat hij adverteeren.
Zoo zijn wij, lezers met elkaar,
Het jaar weer doorgewandeld,
En hebben we in deez' rijmkroniek
't Voornaamste weer behandeld.
Veel voorspoed zij u toegewenscht
In 't jaar, dat gaat verschijnen:
Door de Redactie dezer krant,
Haar wensch is ook de mijne.
HU1B DE RIJMELAAR.
Baisse daling in prijs (niet van de
belasting.) Je maintiendrai ik zal hand
haven.
N V. T. E. M.
Voorkom bevriezen van uw rui
ten door een electrische raamver-
w armer.
Het is niet gemakkelijk in 't kort een
volledig overzicht te geven van bovenge
noemde tak van het volksbestaan in het;
afgeloopen jaar. De belemmeringen van
de zuivelexport waren zoo veelvuldig, en
ingrijpend, dat meerdere malen de toe
stand hopeloos leek. Behalve dat Duitsch-
'la-nd de invoerrechten van alle melkpro
ducten verhoogde, ook de invoer werd
sterk beperkt. Waar dit land tot voor
.enkele jaren veel meer boter en kaas at-
inam dan alle andere landen tezamen, is
is een sterk belemmerde uitvoer naar
Diiitschland de grootste slag, welke de,
zuivelexport kon treffen, temeer omdat
1 .et tegenwoordig vrijwel onmogelijk is
speciaal voor boter, om nieuwe afzetge
bieden te verkrijgen. Frankrijk ging per
1 Juli over tot een belangrijke invoerbe
perking van kaas. Dit bericht werd 30
Juni pas ontvangen en bet gevolg was,
dat direct daarop veel kaas op de Alk-
maarsche markt onverkoopbaar bleek. De
gemldd. kaasprijzen waren daarna onge
veer 30 pet. lager, waardoor de melk
prijs ongeveer 1 ct. per Kg. minder werd.
Zoo kunnen we doorgaan diet België, dat
de invoer ven boter, en Engeland, dat die
van gecondenseerde melk contingenteei'-,
de. Waren dit nu alle maatregelen van,
zeer tijdelijke aard, dan was het nog niet
zoo heel erg ,maar al deze maatregelen
zijn genomen om de zuivelindustrie in het
buitenland 'loonende te maken, waardoor
deze uitbreiding ondergaat en onze vroe
gere afnemers meer zichzelf gaan voor
zien, op dezelfde wijze dus als dit hier
.met de tarwe het geval is. Dat dit systeem
(autarkie) tot mindere welvaart leidt, om
dat de voortbrenging niet meer in de daar
voor door de natuur aangewezen gebieden
plaats vindt, wordt algemeen toegegeven,
en zal tenslotte (gelukkig) tocb weer
leiden tot meerdere internationale uitwis
seling van landbouw- en industriepro
ducten.
De moeilijkheden voor Texel in 1033
werden nog vergroot door de sterke
droogte in Juli, Augustus en September.
Sommige weilanden leverden totaal geen
gras meer op. Het vee moest met hooi,,
ingekuild gras ot ander voeder bijgevoe-
derd worden. De melkproductie was zeer
laag, terwijl de zuivelproducten niet in
prijs stegen, mede doordat in andere dee-
len van het land, vooral in het Zuiden,,
de grasgroei belangrijk beter was. De ge
middelde melkprijs zal evenals het vorige
jaar weer ongeveer 4 ct. per liter bedra
gen hebben met inbegrip van het resul
taat der Crisis-Zuivelwet. De kostprijs
der melk werd hiermede niet bereikt; de
bedrijven bleven in het algemeen behou-
aen, hoewel leder ingewijde weet, dat ook
dit jaar de reserve's weer kleiner, ot wan
neer die niet meer aahwezig waren, de
schulden grooter werden. Speciaal voor de
boerderijen, belast met hypotheek, is de
toestand kritiek. Teneinde de zuivelpro
duct ie meer te doen aanpassen aan de
afzetmogelijkheden, wordt dé veestapel
beperkt. De levering aan de Crisisrund-
veecentrale geschiedt tot dusver vrijwii-i
lig. Tevens wordt de weg bewandeld om
door middel van deze leveringen een ge
zonde veestapel te verkrijgen. Dat daar
door de controle op de t.b.c. van bet vee,
mede door het besluit der beide Texel-,
sdhe zuivelfabrieken, om alleen melk van
gecontroleerd vee 'te ontvangen, hier zoo
goed als algemeen wordt toegepast, is een
gunstige factor, welke in de toekomst van
veel belang zal blijken te zijn. Een kleine
verbetering voor het veehoudersbedrijf
waren de loonende varkensteelt en de
betere prijzen voor het overtollige vee, dat
werd afgezet. Tevens is aan het einde van
(het jaar 't nieuwe Nederlandsch-Duitsche
handelsverdrag vöo,r 1934, volgens offi-
cieele mede dee lingen een verbetering, ver
geleken bij het oude. Daartegenover staat
echter, dat de binuenlandscbe markt, als
gevolg van de mindere koopkracht hier
te lande, vrij zeker minder zal worden.
Aan het einde van het jaar heeft het
potje van de f 5.per koe haar bestem
ming bereikt. Het is goed hier mede te
deelen, dat door de zuivelfabrieken vanaf
December 1932 enorme bedragen moesfen
worden toegezonden aan het Crisiszuivel-
fonds, waardoor van Dec. 1932 tot Juli
1933 de melkprijzen gemiddeld ongeveer
Va ct. per Kg. gedrukt werden. Er is toen
gevormd 8 a 9 millioen gld met het doel
een reserve te bezitten ,om een e.v. tijde
lijke noodtoestand door te komen. Zóó
slecht is het echter niet geworden en in
plaats dat het bedrag weer wordt terug
gezonden aan degenen, die het opbrach
ten, heeft men een verdeeling over alle
bij de veetellingen aangegeven melkkoeien
dus oók aan zeer véle consumptiemelkers
(die er niets aan betaalden en geregeld
al een bevoorrechte melkprijs ontvingen)
beter gevonden. Daardoor krijgen de fa-
brieksleveranciers per koe nu f5.ter
wijl het anders minstens f7.zou ge
weest zijn.
Komen we tot een conclusie, dan zou
deze ongeveer zoo kunnen luiden, dat
de zuivelbereiding ook dit jaar verlies gaf.
De veehouders zijn de Minister erkente
lijk voor de geboden steun; zij betreuren
echter ,dat de uitvoering der Qrisiszuivel-
wet, speciaal ten aanzien van de verhou
ding botermargarine en bet consumptie-
melkvraagstuk niet in and-ere banen is
geleid. Voor de toekomst is de toestand
inog altijd zeer onzeker, echter eenigszins
hoopvoller door beperking van de veesta
pel en d-e krachtige houding der Regee
ring bij het tot stand komen van Handels
verdragen met het buitenland. Beperking
der veestapel beteekent echter minder
melk aa-n de fabrieken met h oo ge re
exploitatiekosten. Door samenvoegen van
kleinere fabrieken zal dit nadeel echter
we-er opgeheven worden en zelfs nog
extra voordeelen kunnen opleveren. Voor
al in deze tijd is „samenwerking" gebo
den -en dienen alle krachten, ingeschakeld
om de veehouders zooveel mogelijk te
steunen.
MIDDENSTANDERS lllll|||||||||||||||||||||||||||||||^
Een abonnement hij
=f N.V. PROVINCIAAL BELANG 1
Sütllilllf Handelsinloimatie- en Incasso- H
Bureau voor den Middenstand,
9 opgericht 1864, biedt u in deze
H tja tijden groote voordeden.
S Bj Een volledig prospectus waar- |i
I uit zulks duidelijk blijkt met een
I exemplaai van de veertiendaag-
j§ 9 sche zeer verzorgde courant,
9 wordt oo scbriitelijke aanvrage
9 p.o. verstrekt. S
1 NV. PROVINCIAAL BELANüi
Amstelstr. 14. Tel 32000 (6 lijn n) j=
ff AMSTERDAM C
g Voor Middenst. Federaties en Bonden 11
ff kan een speciale overeenkomst get- of-1|
S fen worden ten behoeve hunner leden
De lieer J. Henkes, te Oudeschild,
schrijft ons:
Januari, waarin gewoonlijk door een
30-tal schuiten aan de garnalenvisscherij.
wordt deelgenomen, gaf dit jaar -een uit
zondering te zien. Van Januari tot einde
April werd deze visscherij door gemid
deld tien schuiten uitgeoefend. Jan.-Febr.
-Maart heel weinig vangst en zeer matige
prijzen. April, wat ruimer vangst, prij-
,zen zeer laag, Mei idem. De vissóbers wa
ren genoodzaakt door de geringe uitkom
sten op te leggen. 15 Aug. werd er weer
een begin gemaakt met garnalenvisschenf
voor de puffabriek. Door de maatregelen
voor fabrikant en visschers door de Mi
nister genomen, w-erd 'het mogelijk ge
maakt de puffabriek weer in werking (e
stellen. Van 15 Aug. tot 30 Sept. wend,
er bijna door alle visschers voor de puf
fabriek gevischt. De uitkomsten waren
gering. Sept. was iets beter, maar er was
onvoldoende visscherij om voor de puf
fabriek het bedrijf loonend te maken, op
een enkele dag na, toen d-e vloot naar
Petten voer, Daar was toen eon ruime
vangst.
Van 30 Sept. tot 24 Dec. werd er door
8 schuiten op garnalen gevischt ten dee Ie
voor consumptie en voor de puffabriek.
De prijzen in liet buitenland waren zeer
laag. Uitkomsten zeer gering.
Ook de wulkenvisscherij verliep niet
gunstig. Waren voorheen in Januan on
geveer v'ijt Texelsche schuitjes aa-n de
wulkenvisscherij bezig, thans 25 schuiten,
Zoo is het doorgegaan tot 30 April, zooa
dat de inkomsten ook voor deze visschers
ver van gunstig waren.
Van 30 April tot 1 Oef. is het wulken-
visschen bij de wet verboden, 1 Oct. werd
het wulkenvisscbe-n met 28 schuiten be
gonnen. De eerste week werd er een be
hoorlijke besomming gemaakt, maar door
het groote aantal schuiten in dit bedrijf,-
werd de Belgische markt overvoerd, zoo-
dat door de visschers besloten werd, de
aanvoer te beperken. De besomming ook
Van deze visschers iaat evengoed veel
te wenscheo over.
Door enkele schuitjes wordt de kreukel-
visscherij uitgeoefend. Door het verdwij
nen van het zeegras, was de bodem
schoon, zoodat de kreukels ruim werden
Laat uw EIEREN ophalen voor de
Hoogere prijzen. Geringe onkosten.
gevangen. De prijzen waren niet hoog,
maar toch was deze visscherij bevredi
gend. Als de teekenen niet bedriegen, zal
net verdwijnen van het zeegras ook op
deze visscherij geen gunstige invloed heb
ben.
Haringvisscherij was in het begin langs
de Texelsche kust zeer slecht; heel wei
nig vangst, terwijl aan de afsluitdijk van,
liet IJselmeer zeer ruim werd gevangen.
Naderhand werd de vangst ruimer, maar
door de groote aanvoer elders werd de
nrjis zoo gedrukt, dat de uitkomsten voor
de Texelsche haringvisscherij zeer gering
waaien.
De palingvisscherij was iets ruimer dan
in 1932, maar toch bleet deze vangst nog
50 pet. beneden het middelmatige De
prijzen in den beginne varieerden van 18
tot 23 ct. per pond, naderhand liepen de
prijzen iets op.
Ook van de groote motors van Texel,
die hun bedrijf op de Noordzee uitoefe
nen, zijn de uitkomsten ver van gunstig.
De prijzen van de tong zijn zeer laag en,
daar de bedrijfsuitgaven voor deze sche
pen zeer hoog zijn, hebben ook deze
visschers het moeilijk om hun bedrijf
gaande te houden. De crisis drukt ook
zwaar op deze visscherij.
Zeegras is in het geheel niet aange
voerd. Tot Aug. waren de zeegraswaar
den geheel zonder zeegras. Naderhand
is het op enkele waarden een weinig
gegroeid, maar zoodra het op een zekere
hoogte was, ging liet rotten, en zakte het
naar de bodem. Het zeegras, voorheen
een bron van inkomen voor Texel, van 70
a 80 duizend gld., levert thans niets meer
op. Als de teekenen niet bedriegen, zal dit
een verlies voor Texel blijven.
Zoodra de kou intrad, waren de garna
len van Texelstroom verdwenen. 'Dit is
voorheen nimmer voorgekomen als juist
'na het sluiten van de Zuiderzee. De vis
schers, die voorheen wél niet een rijk
inkomen hadden, maar tocli op een be
hoorlijke manier met zeegras, wulken ein
garnalenvisscben hun brood konden ver
dienen. zijn thans gedwongen naar de
werkverschaffing te gaan, daar hun bedrijf
geheel ten gronde is gericht.
Als ik naga de inkomsten van de gar-
■nalenvisschers, gemiddeld over een vol
jaar, voor zoover mij de gegevens zijn ver
strekt uit zeer betrouwbare bron, bedra
dragen deze per persoon f250.van
wulken- en garnalenvisschers f400.
Dit zijn grootendeels de zegeningen
van liet afsluiten van de Zuiderzee.
De lieer L. van Hoorn, opzichter Pol
der Eierland, verstrekt ons deze gege
vens:
Verslag van de voornaamste gebeur
tenissen de polder Eierland betreffende
welke zich in 1933 hebben hebben voor
gedaan.
STICHTING NIEUW GEMAAL.
De hoofdingelanden besluiten in haar
vergadering, gehouden 4 Febr., tot op
heffing van 't zuiggasgemaal en tot stich
ting van een Dies-elgemaal.
Op 17 Maart gaat de vergadering van,
Hoofdingelamden over tot intrekking van,
het op 4 Februari genomen besluit om,
daarna te besluiten tot stichting van een,
electrisch gemaal en tot het aangaan van/
een -overeenkomst met de N.V. T.E.M,
voor stroomleveü'ing.
Op 9 Mei heeft de openbare aanbeste
ding plaats en wordt de levering en op
stelling van het mechanische gedeelte ge
gund aan Gebr. Stork en Co., te Hengelo
en Dros' Ingenieursbureau te den Burg,
Het bouwwerk' werd gegund aan de hee-
iren J. W. Bakker -en C. Keijzer, te den
Burg.
PERSONALIA.
Op 1 Maart was het 25 jaar geleden,
dat W.v.d.Hoek als werkman in dienst
trad van de polder. 24 Juni: de heer A.
Garritsen herkozen tot Hoofdingeland.
De heer C. J. Geense bij Kon. Besluit
van 28 Juni no. 39, herbenoemd tot.
Heemraad. 22 October: de oud-wegwer
ker A. Boon op 75-jarige leeftijd ovierle-
den.
ONDERHOUD WEGEN.
In de loop van de zomer, de Hoofdweg
over een lengte van plm[. 9 K.M. van een
nieuwe slijtlaag voorzien.
ONDERHOUD HOOFDWATERINGEN
Door machinale uitbaggering en han
denarbeid zijn over een lengte van een-ige
kilometers de hoofdwateringen uitge
diept en-of verbreed.
ONDERHOUD DUIKERS.
Om tot een betere peilbéheersching te
kunnen komen, is een begin gemaakt met
ihet verruimen van duikers en aanleg van
nieuwe duikers.
TOESTAND NOORDOOSTKUST.
Door de in het afgeloopen jaar ge-
keerscht hebbende oostelijke wind, heeft
aan -de noordoostkust de hoog- en iaag-
waterlijn meer geleden dan het vooraf
gaande jaar. Hooge stormvloeden kwamen
