HOLLAND -- INDIË.
TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
O Zoo!
Wenschen voor 1934.
Texelsohe Berichten
Texels N 9. Kust bedreigd.
Woensdag ,10 Januari 1934
VOETGANGER:
1
Wanneer iemand zijn eigen lof zingt, is
hij gewoonlijk een toon te hoog.
O
Egoïsten zijn nooit zoo egoïstisch, dat
ze hun moeilijkheden voor zichzelf hou
den.
Twee dingen groeien hard als men ze
koestert, namelijk babies en zorgen.
Vergeet niet: karakter is dat, wat ge
zijt; reputatie, dat wat anderen van 11
denken.
Onwetendheid is de stiefmoeder der
meeste argumenten.
BELASTINGBETALER:
Ik heb weinig meer te wenschen,
't Is een feit hoor, alles went;
Knijp maar uit! Ook aan citroenen
Komt ten slotte ééns een end.
GULDEN:
Mijn devies voor vier-en-dertig
Deel ik u hier héél graag mee:
Dat ik blijf wat ik geweest ben,
't Motto is: Je maintiendrai.
'k Hoop dat ik in vier en dertig
Niet te dikwijls wordt gekraakt.
En mijn vrouw niet door een auto
Tot mijn Weduuw wordt gemaakt.
MINISTER:
Dat men mij dit jaar niet eind'loos
Met gevraag van vragen plaagt,
Niet steeds vraagt: Wat ik mag vragen
Vragen stelt en vragen vraagt.
CADETJE:
Dat men mij in staat ga stellen
Dat 'k me aan mijn roeping wijd;
Vóórdat ik een zeeinelap ben
Versch en geurig aan 't ontbijt.
STADSMUSCH:
Dat de allerlaatste paarden
Nog niet naar de vilder gaan;
Als die óók nog gaan verdwijnen,
Waar moet ik dan van bestaan
NEDERLANDSCHE MAAGD:
Vier-en-dertig brenge Neerland
Door saamlioorigheid op streek.
Het van ouds bekende middel
Uit de Welvaartsapotheek.
SPORTNIEUWS.
KorfbaJ.
Competitieuitslagen T.K.B.
den Burg: Verdo Nigro-ELTO 3—0.
Oudeschild: OKC^DOH 0-5
De Cocksdorp: SVCDTS 05*
reglementair.
De stand is nu:
gesp.
gew.
gel.
verl.
P-
p.v.
p.t.
Verdo Nigro
8
0
1
14
43
'2
E.L.T.O,
8
6
1
1
13
35
6
DOH
8
5
0
3
10
24
15
D.T.S.
8
3
2
3
8
17
24
Zwaluw
7
1
4
2
6
16
14
S.V.C.
8
1
0
7
2
3
41
O.K.C.
7
0
1
6
1
3
30
De vereenigingen gelieven er nota van te
nemen, dat een verzoek om uitstel we
gens gegronde redenen uiterlijk Donder
dagavond moet zijn ingediend bij de com
petitieleider.
Handelsregister—Alkmaar.
Wijzigingen: W. G. Rijk, Vischmarkt
6, den Burg, Groenten- en fruithandel.
Handelszaak voortgezet door vennoot
schap onder firma.
Opheffingen: Burgermaatschap Gebr.
Geus, den Burg, Warmoesstraat 51, tim
merlieden, (zaak voortgezet, ieder voor
eigen rekening.)
FEESTELIJKE OUDERAVOND.
Het was gisteravond in Pen's Schouw
burgzaal een feest, dat klonk als een klok
en bij jong en oud nog lang in prettige
herinnering zal blijven voortleven. Het
was de feestelijke ouderavond van de o.l.
school alhier, welke volkomen geslaagd
mag worden genoemd, tot groote voldoe
ning stellig van het personeel der school,
mevr. Kraai en mevr. A. v.d. Meülen, die
zich voor deze avond zooveel opofferin
gen hebben getroost.
Na een kort openingswoord van de heer
H. J. Kraai, hoofd der school, zong de
schooljeugd, keurig opgesteld op het too-
neel .met groen-zwarte vlaggetjes ge
tooid, de talrijke aanwezigen een wel
komstlied tóe.
„Poppenmoedertje" volgde, een aardig
zangspelletje, waarbij de meisjes van de
3e klas, ieder met haar pop ten tooneele
kwamen (Annie van Dijk, Hanny Vlessing,
Tinie Boekei, Willy Keijser, Truida Kik
kert, Jannie Wetsteen, Dirkje Koorn,
Neeltje. Room, Annie Keijser, Klaasje
Knol en jannie Coevert.)
Annie van Dijk heeft aardig gezongen.
„Bij de tandarts' 'was een leuk tooneel-
VOORHEEN EN THANS.
Anno 1595: Corn. Houtman 447
dagen. Anno 1933: „De Pelikaan"
4 dagen.
Holland-Indië in recordtijd verbonden
door de „Pelikaan", de snelle K.L.M.-
vogel met zijn kranige bemanning. Wat
zouden de Heeren Zeventien, de bestuur
ders der eenmaal zoo machtige Vereenig-
de Oost-Indische Compagnie van een ver
binding van vier etmalen hebben gezegd?
Zij waren het eenigszins anders gewend.
Cornelis Houtman deed er op het laatst
der lbe eeuw 447 dagen over, om van
Texel naar Bantam te komen. Dit was een
eerste poging, maar zelfs in de bloeitijd
der Compagnie duurde een reis van Am
sterdam naar Batavia soms nog.... een
jaar. Een reis, volbracht binnen acht
maanden, werd beloond met een premie
van 150 gulden, te verdoelen tusschen op
perkoopman, kapitein en stuurlieden. Bij
een reis binnen zeven maanden bedroeg
de premie f300 en wanneer men binnen
zes maanden te Bantam arriveerde, werd
er zelfs een premie van f600 uitbetaald.
Schipper Barend Fokkesz., met zijn gal
joot op 3 Nov. 1677 uit Holland ver
trokken, kwam 10 April 1678 te Batavia
aan; fiij had de reis afgelegd in vier
maanden en zeven dagen. Dit was een
record en werd als zulk een prestatie be
schouwd, dat men op het eilandje Kui
per, in de Baai van Batavia, een stand
beeld voor hem oprichtte, dat aan aTlen,
die naar Batavia stevenden, in het oog
moest vallen.
Waarom die tochten zoo lang duurden
Er was geen kwestie van motor-defect,
olie- of benzinegebrek, van losgeraakte
schroeven, gebroken starter of verstopte
benzineleiding, maar van tegenwind en
windstilte. Maar al zou men van de
snelst varende schepen gebruik gemaakt
hebben en al zou het Suezkanaal in die
dagen gereed zijn geweest wie zou
de strijd kunnen aanbinden met een vlieg
tuig
Soms waren de kapiteins niet zonder
schuld. Tegen de voorschriften in liepen
zij een of andere haven binnen aan de
Afrikaansche kust, waarbij zij dan in het
gebied der veranderlijke winden kwamen
en wekenlang moesten worstelen om weer
in het.gebied der passaatwinden te komen.
Besmettelijke ziekten, vooral scheurbuik
(scorbut), rukten soms de bemanning bij
tientallen weg. Zoo ankerde het Com
pagnie-schip West-Friesland, onder kap.
stukje met zang, opgevoerd door Hanny
Vlessing ,die zoo'n kiespijn had„en Maar
ten Roeper, de tandarts, die met angst-'
aanjagende instrumenten haar helpen zou.
Er werd heel goeg „tooneel gespeeld".
Het viel zeer in de smaak, evenals het
gymnastieknummer voor meisjes, dat volg
de.
Een boot met visschers bracht het vol
gende nummer voor het voetlicht. Het
waren de jongens van de 3e klas, die zich
zoo vlijtig op de vangst toelegden. Ze
haalden menig vischje aan boord. (De vis
schers waren Anton Broekman, Jan Kik
kert, Corry Kuiper, Jan Schot, Lo Ver
meulen, Wim Westdorp, Kees, Wim en
Bert Koorn, Adr. Boerhorst, Maarten Roe
per, Jan v.d. Pijl, Henk Mulder, Hans
Boswijk en Jan Kok).
„Appelenschillen" was niet minder een
sucoesnummertje: Moeder zit appelen te
schillen en de kindieren zitten rondom
haar te spelen. Ze hebben hun appeltje al
opgepeuzeld. Moeder is moe van haar
zware dagtaak, haar hoofd zakt voor
over en zoetjesaan begint ze te knikkebol
len. De slimmerds weten het, gaan zacht
jes naar haar toe en vragen fluisterend
om nog een appeltje. Als moeder dan
knikkebollend „ja" knikt, beschouwen ze
dat als een bevestigend antwoord en pak
ken ze elk nog een appeltje uit het
mandje.
Yfke Jouwersma was het aardige moe
dertje van de kindertjes: Gretha Uitgeest,
Lies van Zeijlen, Coba Eelman, Herrit
Broekman, Aug. Zegel en Wim Roeper.
Anna Kraai las het gedichtje voor, dat de
handeling moest verduidelijken.
Na de pauze, waarin eenige verlotingen
werden gehouden, werd een kinderope
rette opgevoerd, getiteld „De tooverfee ot
De betooverde poppen". Het spel ver
plaatst ons eerst in een winkel, waar wel
vijftig fraai uitgedoste poppen staan. Die
poppen waren teerlingen van de le en 2e
klasse. Een fee (Annie Prins) komt op
bezoek, die ze aanraakt met haar toover-
staf en levende menschen doet worden.
Zij neemt de kinderen mee naar het bosch
waar ze spelen en zingen, maar brengt ze
weer thuis ook, waar de winkeljuffrouw
(Willy Boon) en haar meisje (Tinie Krij-
nen) in groote ongerustheid ha'dden ver
keerd. Gelukkig komt alles weer goed te
recht.
Het was ©en buitengewoon aardig, fleu
rig en kleurig kindertooneelspel dat
de kinderen niet minder vreugd zal hebben
verschaft dan de kijkers en de luisteraars.
Voor wie als wij een kijkje „achter de
..schermen" mochten nemen, is het duide
lijk ,dat alleen na langdurige, nauwge
zette en geduldige voorbereiding een re-
Jacob Jansz. Houtsnip, de 18e Mei 1657
uit Holland vertrokken op 27 Oct. in de
Tafelbaai. Van de bemanning, bij het uit-
izeilen 351 koppen sterk, waren er 72
•'gestorven en nog 150 lagen ziek aan
scheurbuik. Dit was een lièel ernstig ge
val.
Andere schepen weer bereikten de Kaap
zonder verliezen van beteekenis. Zoo ver
loor het schip 't Hart onder Harrnen
Ruyter in hetzelfde jaar slechts één doode.
Uit de journalen van Malm, Van Noord,
I' Hermite en vele anderen kan men ech
ter zien, welk een noodlottige invloed het
verblijf onder de Afrikaansche kust op
hun bemanning uitoefende.
Tot in het midden der 19e eeuw vergde
een reis om de Kaap naar Intlië meestal
110 a 120 dagen.
De bemanning van de "Pelikaan" heeft
met een gewoon toestel van de lijn, dat
Inormaal 9 a 10 dagen over de reis doet,
de 14.000 kilometer verslonden in 100 uur
en 35 minuten, dat is nqg eenige minuten
minder dan de heenreis. Ondanks het
feit ,dat het de bemanning van de „Peli
kaan" in meteorologisch opzicht niet is
meegeloopen 'boven liet vasteland van
Azië en boven Europa hebben zij met
sterke tegenwind en tenslotte met mist
te kampen gehad. hebben zij het klaar
gespeeld, de volgende dagtrajecten af te
leggen
Eerste etmaal BataviaAkyab: 4010
K.M.
Tweede etmaal: AkyabDjask: 3778
K.M.
Derde etmaal: DjaskCairo: 2888
K.M.
Vierde etmaal: Cairo—Amsterdam: 3997
K.M.
En de Vliegende Hollander van de 20c
eeuw, Pander's Postjager? Die heeft zich
door pech met de motor, niet laten ont
moedigen. De verloren tijd niet meege
rekend, is de afstand Amsterdam—Bata
via, van 13,600 K.M., afgelegd in 45
vlieguren, een gemiddelde snelheid van
300 K.M. per uur. Vader Houtman, een
pionier onder zijn tijdgenooten, zou het
moeilijk kunnen gelooven. Maar wat zou
hij voor oogen opzetten, als men hem bo
vendien vertelde, dat Indië per radio heeft
kunnen meeluisteren naar het verslag van
de aankomst der „Pelikaan" op Schip
hol?
Er is nog aan de technische wonderen
van onze tijd geen eind te zienj
sulfaat, als deze avond te zien gaf, kan
worden bereikt. Maar groot is dan ook de
voldoening, wanneer alles zoo goed van
stapel loopt.
Dat alle kinderen der school in dit
feestelijk optreden betrokken werden is
mede als een verdienste van deze avond
aan te merken. Het maakte de taak van
de leiding we'I moeilijker, maar dank
baarder tevens.
Namens de ouders bracht de heer W.
'H.Lap hartelijk dank aan allen, die aan
de ouders en de jeuga zulk een schoane
avond hadden bezorgd. Hij sprak van be
wonderenswaardige moed en volharding
De heer Kraai dankte voor deze woor
den en bracht de hulde voor het grootste
deel over aan de dames der school en
aan mevr. Van der Meuten, die zich voor
deze avond wel het meest hadden inge
spannen. (Zie ook .volgend nr.)
Vrijdag wordt de uitvoering herhaald.
Ze is dan tegen entree voor ieder toegan
kelijk. (Zie adv. in dit nr.)
ALLERLEI,
Nog eenige personen kunnen als lid van
Gemengd Koor toetreden. (Zie adv.)
<>--
De gelegenheid tot inschrijving van
teerlingen aain de Ambachtsschool te den
Helder staat weer open. (Zie adv.)
T.ESO-DIENST
Met ingang van Februari reeds zal de
dienst van TESO een uitbreiding onder
gaan. We zulten als voorheen dan het
eiland weer later op de dag kunnen ver
iaten en 'bereiken. (Adv. volgt.)
„Werken voor behoud te kost
baar", luidt het oordeel van Ged.
Staten.
In antwoord op vragen van het Staten
lid H. F. van Nuland omtrent de toestand
waarin de bedreigde N.O. kust van Texel
verkeert, deelen Ged. Staten het volgende
mee:
Reeds sedert geruime tijd worden jaar
lijks door de Prov. Waterstaat ter plaatse
opmetingen verricht.
Dat het aangevallen kustvak in zijn ge
heel „in steeds toenemende mate" door
het zeewater zou worden bedreigd, kan
niet worden gezegd; slechts op enkele
waarnemingspunten is dit in de laatste
jaren het geval.
Gelet op de uitkomsten van de metin
gen van de laatste jaren, is het evenwel
niet uitgesloten, dat de afsluiting van de
Zuiderzee tot dusver niet gunstig heeft
gewerkt op het betrekkelijk langzaam ver-
loopende periodieke at- en toenemen, het
welk in de loop der tijden voor deze kusl
is waargenomeri.
Sedert 1926 worden de gronden van het
ten zuiden van Rijksstrandpaal 34 gelegen
poldertje ,,L>e Volharding" (oppervlakte
plm. 20 H.A.) niet meer legen de zee
verdedigd; in het tijdvak 1921-1933 is over
het kustvak R.S.P. 32-R.S.P. 34 een duin
strook met een breedte wisselend van plm.
20 M. tot plm. 140 M. en ter oppervlakte
van ruim 13 H.A. verloren gegaan.
Tijdens de in begin Nov. 1933 voorge
komen storm is de in 1930 aangelegde
zanddijk welke door de op 17, 27 eu 2S
November 1932 gcheerscht hebbende stor
men ernstig was aangetast, nog belangrijk
verzwakt.
Bij een vanwege de Prov. Waterstaat
op 28 Nov. ter plaatse ingesteld onder
zoek is gebleken, dat het lichaam van de
zanddijk nog over plm. 180 M. van het
zuidelijk uiteinde at in tact is; voorts
dat het aansluitende dijkvlak over plm.
220 M. zoodanig is aangetast, dat geme
ten uit de binuenkruinlijn nog een breedte
wisselend van slechts 1,50 M. tot 6 M.
aanwezig is, en tenslotte, dat het noorde
lijk uiteinde van het dijklichaam over
ongeveer 25 M. zoo goed als verdwenen
is. De werken, welke tot behoud van de
achter 't bedreigde kustvak gelegen gron
den zouden moeten worden uitgevoerd,
ZOUDEN VEEL MEER KOSTEN DAN
HEI' LAND, dat eventueel zou moeten
worden prijsgegeven, waard is.
Met -deze omstandigheid rekening hou
dende, alsmede met de verwachting dat,
indien de zee toegang krijgt tot het duin-
te rrc in benoorden de polder Eicrland,
zulks voor de in 1904-1905 aangelegde in-
laagdijk in de eerste jaren niet van na-
deelige invloed behoeft te zijn, komt het
onverwijld treffen van voorzieningen in
deze aan Ged. Staten NOG NIET NOO-
D1G voor.
De zorg voor de verdediging van het
betreffende kustvak berust bij de direct
belanghebbenden, waartoe, naast de pol
der Eicrland en de eigenaar van de gron
den van het Eierlaudsche Huis, ook het
Rijk, als onderhoudsplichtige van de aan
gevallen duinen, dient te worden gerekend
Plannen, welke tot een doelmatige be
scherming van de bedreigde gronden kun
nen leiden, zijn bij Ged. Staten NIET IN
overweging.
—o
Tot zoover het antwoord van Ged. Sta
ten. Wc zulten dus de waterwolf maar
ongestoord laten knabbelen?
DE KOOG.
Woningbouw.
Zaterdag werd in hotel. Texel door ar
chitect Schermer voor rekening van de
heer Alb. Eelman, den Burg, publiek aan
besteed het bouwen van een woon- etn
winkelhuis met (daarboven) dubbele zo
merwoning te de Koog. De 'laagste in
schrijvers waren:
Timmerwerk: M. B'lotn. Oudeschild:
metselwerk: Jb. Graaf, den Burg; schil
derwerk: fa. Z. Graat, dén Burg; loodg.
P. Oele. den Burg; etectr.: R. Daalder,
de Koog.
Het werk is aan deze inschrijvers ge
gund.
Staatsbosdh beheer.
De tewerkstelling bij het Staatsbosch-
beheer van ongeveer 250 werkloozjen geeft
in de onmiddellijk omgeving yan ons dorp
groote bedrijvigheid. Dagelijks wordt ge
werkt in de dennenbosschen. Op de voor
malige Kooger „Mient", thans een groot
dennenbosch, staat ©en ruime houten keet,
dienend tot schaftlokaal. De helmbeplan
ting in de duinen is op ruime schaal ter
hand genomen, waardoor op vete plekken
zandverstuivingen zijn bedwongen, het
geen de toestand onzer zeewering ten
goede komt. Zoo wordt productief werk
geleverd. Corr.
OUDESCHILD.
Crescendo en V.L'O.S.
E>e aandacht wordt verzocht voor 'de
annonce in dit nummer^ waarin bovenge
melde vereenigingen een gecombineerde
uitvoering aankondigen, te geven in De
Zeven Provinciën. 'De 'Besturen hopen,
dat een druk bezoek het bevvijs zal leve
ren, dat zulk ©en optreden alhier op prijs
wordt gesteld. Ook het te vertoonen
schimmenspel zal zeker in de smaak vallen
Vissdherij.
Aangevoerd aan de vischafslag alhier:
5 Jan.: 1082 Kg. wulken 25 27 ct.
8 Jan.: 2709 Kg. wulken 221/2 ct.
Met de garnalenvisscherij is het nog
steeds mis. De garnalen zijn geheel weg
en het loont niet de moeite om uit te va
ren. Vete visschers werken nu in de werk
verschaffing.
OOSTEREND.
Esperanto.
Een verrassing wachtte de Zweedsche
Esp. onderwijzer B. Karlsson hier op zjjn
eerste les in dit jaar. Hem werd n.I.; op
de wijze van Tra la Arbar' door zijn cur
sisten een Nieuwjaarswensch toegezongen,
vervaardigd door Huib de Rijmelaar. Het
lied trof onze Zweedsche vriend op aange
name wijze.
KKhet kruispunt. Zeker,
zeker, wat van rechts komf, gaat
voor. Goed zoo! Maaru moet
tóch ook goed naar links uitkijken!
RIJDT VEILIG.
