De Nieuwe Texelsche Courant
No. 4814 47$te Jaargang Woensdag 14 Febr. 1934
Van week tot week
De hachelijke positie
van Oostenrijk.
Frankrijk roert zich.
Rust op de Balkan?
Roosevelt en het goud.
TexeSsohe Berichten
Uw advertentie in dit Mad
op Texel huis aan huis gelezen.
is sinds 1 Juli 1930
ka dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. TeL 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 1—5 tegels 60 cent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer y3 uur later.)
15 16 17 18 19 20 21 Febr
9,42 10.18 10,54 11,31 0,25 1.07
ZATERDAGAVOND.
Bij herhaling worden via Duitsche zen
ders propaganda-redevoeringen gehouden
die voor Oostenrijk weinig goeds inhouden.
Zoo althans oordeelt Dollfuss en de zij
nen en zij laten danook niet na, daartegen
te protesteenen.
Het volmaakt vergeefsche echter van' de
klachten van Oostenrijk te Berlijn heeft
een, voor de rust in Europa heel beden
kelijk politiek gevolg had. Het kabinet
te Weenen heeft besloten zijn beklag in
te dienen te Genève. Het statuut van de
Volkenbond geeft Oostenrijk inderdaad
het recht, de Volkenbond te verzoeken,
zich met deze aangelegenheid te be
moeien. De groote mogenheden zijn daar
op echter heel weinig gesteld. Rome en
Londen hebben er te Weenen uit alle
macht op aangedrongen, dat men er van.
zijn voornemen zou afzien. De Londen-
sche pers maant Dollfuss uit alle macht
tot voorzichtigheid aan. Zij heeft daartoe
goede reden. Als Duitschland van de
heele behandeling geen notitie neemt of
vgrder alles blijft ontkennen, dan komt
fnen niet verder, als men geen maatrege
len van dwang wil nemen. Dergelijke
maatregelen echter zouden een gevaar
voor oorlog in Europa kunnen ontkete
nen, dat ieder vermijden wil. Voor de
Volkenbond zou het hoogst onprettig zijn
als hij nu, na de machteloosheid die hij
in de Japansch-Chineesche aangelegenheid
aan de dag heeft moeten leggen, op
nieuw zijn onvermogen om iets te doen,
zou moeten demonstreeran.
Dollfuss heeft zich niet zoo inschikke
lijk getoond, als de groote mogendheden
van hem verlangden. Hij heeft nu zijn
gezant te Rome dringend laten verzoeken
dat men daar toch niet zoo afwijzend zou
staan tegen zijn actie. Zijn positie is dan
ook zeer wanhopig op dit oogenblik. Zijn
bondgenoot Starhemberg, terwille van wie
hij onmogelijk hulp kan zoeken bij de
in Oostenrijk zeer talrijke socialisten,
zet hem nu het mes op de keel. Starhem-
berg wil onderdrukking van alle poli
tieke partijen, ook van de partij van Doll
fuss zelf. Wil Dollfuss dat niet, dan zou
Starhemberg zich niets meer van het lot
der regeering aantrekken. Dan zou zij
vrij weerloos staan tegenover de nazi's.
Zelfs Mussolini heeft Dollfuss laten aan
raden, de socialisten niet voor het hoofd
te stooten. Zoo is de toestand. Maar als
Starhemberg onhandelbaar blijft, ja, zelfs
in*verzet mocht komen tegen de regee
ring, wanneer deze aan de Italiaansche
raad gevolg wil geven, dan heeft Doll-
tuss tegenover de nazi's een zwakke po
sitie. Qeen wonder dus, dat hij naar alles
grijpt, wat op een reddingsboei lijkt.
Diepe zoTgen drukken in deze dagen op
Frankrijk. Het wantrouwen, dat de zaak-
Stawisky en eenige andere, verwante ge
vallen onder het publiek heeft ^gewekt,
heeft in het openbare leven hevige schok
ken teweeggebracht. Te Parijs hebben nu
royalistisch-fascistische en communistische
elementen rijkelijk gebruik gemaakt van de
heerschende stemming om net publiek op
te hitsen. De relletjes op straat, door
royalistische en communistische jongelin
gen veroorzaakt, maar in werkelijkheid
toch gedragen door een breede ontstem
ming in het publiek, hebben een merk
waardige invloed gehad op de politiek.
Het kabinet-Chautemps heert er voor moe
ten wijken. Men verweet het Chautemps
o.a., dat hij de, voor de nalatigheden aan
sprakelijke ambtenaren niet afzette. Na
Chauteinps is Daladier aan het bewind
gekomen. Onder omstandigheden, die het
GASTON DOUMERGUE
Frankrijk Minister-President.
van de aanvang af al reeds geen lang
leven voorspelden.
De verschillende revolutionaire groe
pen, royalisten en communisten, hadden
tegen 7 Februari groote betoogingen aan
gekondigd. Op die dag zou Daladier voor
de Kamer verschijnen. Men wist nu, wat
in deze tijd betoogingen beteekenen, daar
om had men zeer uitgebreide maatregelen
genomen tot het handhaven van de orde.
Niet alleen de heele politie stond gereed,
ook de militairen van het garnizoen van
Parijs, ja zelfs van garnizoenen in de
buurt van Parijs waren voor alle moge
lijkheden gereed gehouden. Misschien
heeft men gehoopt door deze maatregelen
de betoogers at 'te schrikken. Dit lechter
is geenszins liet geval gebleken. In de
late avond van 7 Februari hebben de rel
letjes een zeer ernstig karakter aangeno
men. Zonder 'hulp van de militairen had
de politie de Kamer nauwelijks nog vol
doende kunnen beschermen. Omnibussen
zijn door de menigte vernield en in brand
gestoken. Vele paarden zijn gedood. Zelfs
in iregeeringsgebotiwen heeft man getracht
brand te stichten. De ernstige, bloedige
botsingen hebben onmiddellijk een einde
gemaakt aan het bestaan van het kabinet-
Daladier. Men staat nu voor groote par
lementaire moeilijkheden. De heele toe
stand wordt in Frankrijk als critiek be
schouwd. Daarom had president Lebrun
de 70-jarige ex-president Doumergue thans
voor de formatie van een „groot kabinet"'
naar Parijs ontboden, waarin hij geslaagd
is.
Een van de belangwekkende gebeurte-
sen van deze week was het parafeeren
van een Balkan-pact te Belgrado. In dit
pact komen Zuid-Slavië, Roemenië, Grie
kenland en Turkije overeen, elkaar niet
aan te vallen, en elke deelnemer, die door
een Balkanstaat aangevallen zou worden,
gewapenderhand tegen deze vijand te hel
pen. Dit lijkt dus op het verdrag van Lo
carno, waarbij Italië en Engeland evenals
de nog intiemere deelnemers onderling
zich verbonden iedere staat aan de
Duitsch - Firansch-Luxemburgsche - Bel
gische grenslijn, die door een ot meer bu
ren mocht worden aangevallen, daartegen
te beschermen. Op de Balkan heeft het
verdrag deze schaduwzijde, dat Bulgarije
er buiten staat. Dit is echter de wil der
Bulgaren geweest. Zij konden niet deel
nemen, omdat een dergelijke garantie van
de bestaande grenzen niet overeen te
brengen is met hun voortdurend protes
teeren tegen de grenzen, die het vredes
verdrag^ van Neuilly daar heeft vastge
steld. De anderen zijn er te minder in ge
slaagd Sofia tot andere gedachten te
brengen, omdat de betrekkingen tusschen
Bulgarije en Griekenland, voor een be
langrijk deel door het beleid der Grieken
'nog steeds heel slecht zijn, Bulgarije
staat overigens niet onwelwillend tegen
over het verdrag, een houding, die moge
lijk is sedert zijn verzoening met Roeme
nen en Zuid-Slaven.
Roosevelt gaat met de moed der wan
hoop te werk. Door zijn goudwet heeft
hij voor de staat al het goud der banken
van het federale systeem opgeëischt tegen
de oude nominale prijs in papieren dol
lars. Nadat dit was geschied heeft hij
de prijs van het goud aanzienlijk ver
hoogd, zoodat de schatkist bij dit zaakje
een zoete winst van ongeveer 3y3 mil
liard dollar heeft gemaakt, die nu voor
de experimenten van Roosevelt ter be
schikking staan. Het is een beleid van
uiterste willekeur men zou het nog er
ger naam kunnen geven. Roosevelt heeft
eenvoudig, als een pokerspeler, alle kaar
ten, dat wil zeggen al het goud, bijeen
genomen om het nu weer, tot yoor'deel
van de staat, als een spel kaarten, op
nieuw uit te deelen. Men kan over deze
methode denken zooals men wil, maar wij
kunnen ons niet voorstellen, dat zij ooit
in ons land als een geoorloofde methode
zou beschouwd worden. Door zijn goud-
politiek heeft Roosevelt ook verregaande
verwarring gebracht op de internationale
deviezenmarkten. Dat hij dat voorzien
heeft, lijkt niet heel zeker, maar nti liet is
geschied neemt men in Amerika een hou
ding aan alsot dit welberaden beleid is ge
weest. Mocht dit waar zijn welnu,
dan valt het moeilijk woorden te beden
ken, die scherp genoeg zijn om het finan
cieel beleid der 'Amerikanen te kenmerken.
Wat zou de wereld hebben gezegd, als de
Russische bolsjewiki zich zóó gedragen
hadden? Zoo vraagt zich de Haag-
sche Post af.
N.V. T. E. M.
Voorkom bevriezen van uw rui
ten door een electrische raamver-
warmer.
MUZIEK EN GYMNASTIEK.
DIRECTEUR B. T. ZONDERVAN.
Het was een genotvolle avond, waarop
Muziekvereen. Vios, van Oost, en Oymn.
Vereen. Texel een vrij talrijk publiek Za
terdagavond in Pen's Schouwburgzaal ver
gastten.
Het was de eerste maal, dat het Ooster
Fanfare hier musiceerde en we aarzelen
niet te verklaren, dat het op fans, en zeer
veel anderen, een goede indruk heeft ge
maakt.
De heer B. T. Zondervan heeft de
teugels van het muzikaal bewind stevig in
handen inlet alleen, maar beschikt ook als
leider van de Gymn. Vereen., over lof
waardige capaciteiten. Er bleek ons door
'muzikanten en gymnasten kranig ge
oefend te zijn. Vandaar het succes, dat zij
deze avond mochten boeken.
De voorz. van Vios sprak een kort ope
ningswoord, waarin hij in het biezonder
verwelkomde de bestuursleden en leden
van Tex. Fanfare. Tevens meende hij er
de nadruk op te moeten leggen, dat
Vios nog slechts in haar kinderschoenen
staat en niet kan wedijveren met Texelsch
Fanfare.
De heer Eelman had gelijk. Vios heeft
nog slechts de aanvallige leeftijd bereikt
van drie jaar en mag dus niet op één lijm
worden gesteld met oudere broers, die de
'kleuter- en lagere school reeds doorlie
pen en nu voortgezet onderwijs ontvan
gen. Maar dit in aanmerking nemende,
pleit het toch voor Vios, dat het corps
er vorig jaar reeds in slaagde op het con
cours van de Westfriesche Bond in de
3e afd. een tweede prijs te bemachtigen.
Als verplicht nummer moest toen worden
uitgevoerd de ouverture van Delbecq,
„Rihana", een zieer melodieus muziekwerk,
maar niet „voor de poes". We hebben
er deze avond met veel genoegen het oor
aan geleend. De goede bezettiujg van. het
corps, dat 25 man sterk is, deed deze
compositie alle recht wedervaren.
In korte trekken zullen we de nummers
even de revue laten passeeren.,
1. Vios-marsch, een pittig nummertje
om het concert aan te vangen.. Werk van
de directeur zelf, die hiermee zijn musi-
caliteit welsprekend demonstreerde.
2. Rihana, ouverture, van Delbecq. Met
bugelsolo van de heer Piet Burger. 3.
La Dame de Coeur, ouverture van O.
Duval. Met pistonsolo van de heer Jb.
Eelman. 4. Fascination, wals van. L.
Vermaelen. Een fijn nummertje, waarin
de prettige cadens tot het einde bewaard
bleef. 5. Drenthina, marsch van Alb.
Kappert, een nieuw nummer van Vios, da+
nochtans goed tot zijn recht kwam, in te
genstelling met de marsch van Lureman,
6. „Doorweer en wind", die een minder
gelukkige indruk maakte. Het waren even
wel slechts kleine tekortkomingen, die
na enkele repetities zullen kunnen ver
dwijnen. 7. Belle Bergère, divertis
sement pastoral, van Francois. Het vrije
nummer van het concours. Een zeer wel
luidende compositie, gansch vervuld van
de lieflijkheid van het landelijke leven.
Keurig vertolkt, opvatting onverbeterlijk.
Een extra pluim verdiend. Op concours
moet dit nummer wel een goede indruk
gemaakt hebben. Niet minder gunstig was
het effect van (8) La Belle Villageoise,
wals van M.J.H. Kessels. Een nummer
zonder groote technische moeilijkheden.
Een eenvoudig stuk muziek, zooals we er
van Kessels zoovele kennen, eenvoudig
maar (of moeten we schrijven: „en daar
door"?) niet zonder groote aantrekkelijk-
Japans Minister van Oorlog.
beid. Een der succesnummers van deze
avond. Met Souvenir de Leeuwarden,
marsch van J. Kalma, die er goed in zit
en een waardig slot vormde, kwam tot
einde.
Eindconclusie. We zijn zeer voldaan.
Met groote schreden is Vios het laatste
jaar vooruitgegaan. Knap gedaan. Nu
maar op volgend concours op de le prijs:
in dezelfde afdeeling aan! Dat zal Vios
wel verstaan!
Jammer, dat een donkere wolk Vios be
dreigt. De Ooster school is ten doodja
opgeschreven. De lieer Zondervan zal
Oost verlaten, misschien zelfs de ge
meente? Dat zou voor Vios een tegenslag
zijn;
Voor wie daarin belangstelt, deelen we
nog mee, dat het corps aldus was samen
gesteld: zes bugels, drie pistons, drie
trombones, twee altén, twee baritons, twee
bassen, twee koirhoms, een alt-saxofoon,
een sopraan-saxofoon, een tuba, een
'groote en een 'kleine trom.
Wat we dezje avond op het gebied van.
gymnastiek te zien kregen, heeft stellig
aan veler verwachtingen beantwoord, ja,
zal die hebben overtroffen. Er werd keu
rig gewerkt aan het hoogrek en op de
brug We hebben met be lang stcl ling de
diverse manoeuvres gevolgd als daar wa
ren: de kiep, hoogstand, schouderstand,
schaarsprong, rol, enz. Het paardspringen
ging vlot van stapel; de snoeksprong en
overslag hadden onverdeelde aandacht,
Halteroefeningen vormen altoos een dank
baar onderdeel van een gymnastiekpro-
giramma. Goed werk met halters vereischt
veel voorbereiding, maar van succes daar-
:mee kan men verzekerd zijn. In den be
ginne lag de muziek met de gymnasten
overhoop, maar eenmaal op gang zijnde,
werd het een der mooiste nummers van
het program.
Met eenige fraaie standen werd beslo
ten. De groepen werden beschenen met
machtige schijnwerpers, voor welke trans
paranten konden worden geplaatst. Het
was een keurig slot.
Namens de Oymn. Vereen, werd de di
recteur een met bloemen fraai gevulde
mand aangeboden, door de heer Jac. Ree-
per Johz., die tevens dankte voor de pret
tige en degelijke wijze, waarop <Te heer
Zondervan de Vereen. leidde. Hij sprak
de wensch uit, dat de Vereen, zijn steun
nog lang zou mogen genieten.
In de pauze werden taarten en worsten
verloot.
NIEUWE LEDEN.
Oymn. Vereen. Texel zal gaarne nieuwe
leden boeken. Ze telt er nu slechts acht
en wel de heeren B. v.d. Berg, S. Bruin,
C. Mets, Joh. Moerbeek, J. H. Kikkert,
Qi. Koorn, Jac. Roeper en C. J. Zoetelief.
Bij voldoende belangstelling zal er een
adsp.-afdeeling worden opgericht. Aan
melden s.v.p. bij Jac. Roeper, Witte Kruis-
laan, den Burg.
Er was een tijd, dat Gymp. Vereen.
Texel trotsch kon zijn op een groot aan
tal leden en adspiranten. Die bloeitijd is
echter voorbij. Toch behoort gymnastiek
tot een der meest aan te bevelen takken
van sport. Ze wil door stelselmatige, al
zijdige lichaamsoefeningen spierkracht,be
hendigheid, gezondheid en wilskracht ver-
grooten en heeft derhalve recht op de be
langstelling van jong en oud.
Een groot aantal liefhebbers moge aan
de oproep gevolg geven. De leiding is bij
de heer Zondervan in vertrouwde handen.
De contributie zal een gering bedrag zijn.
Er kunnen dus weinig of geen beletselen
zijn om toe te treden. De uitvoering van
Zaterdag heeft de waarde van gmynasti-
sche oefening weer eens duidelijk in het
licht gesteld
Een gezellig bal besloot de avond;. De
Smidt-Eelman Band zorgde voor goede
muziek.
TEXELSCHECOURA
LICHT OP
RI|W1ELEN en RI|TUIGEN 5 21
GENERAAL HAYASH1.
O
O