TEXELS BIOSCOOPTHEATER
Oe Nieuwe Texelsche Courant
„DE REBEL"
No. 4823 47ste Jaargang Woensdag 14 Maart 1934
Van 'iveek tot week
FrankrijkDe zaak-Stavisky.
Om de vrede in Europa.
Spanje Revolutie-gevaar.
Ver. StatenIn nieuwe
banen
Texelsche Berichten
„Hebt ge niets vergeten
Heden Woensdagavond
Uw advertentie in dit Mad
op Texel huis aan huis getesm.
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
ZATERDAGAVOND.
Minister Chéron: „Frankrijk
wordt onveilig gemaakt door
een bende misdadigers".
De zaak-Stavisky neemt schrikwekkende
afmetingen aan. Wat is er al gebeurd, na
de geheimzinnige moord op de raadsheer
Prinoe. Die moord leek het toppunt van
spanning en romantiek; in werkelijkheid
was dit maar een begin- De mooie me
vrouw Stavisky, die men eerst als geheel
onschuldig aan de zaak had beschouwd, is
in hechtenis genomen, op het oogenblik,
dat zij op het punt scheen te staan naar
het buitenland de wijk te nemen. Van de
moord op Prinoe is men op het oogen
blik zooveel te weten gekomen, dat Sar-
raut, de minister van binnenlandsche za
ken, van een „maffia" in Frankrijk ge
sproken heeft. Chéron, de minister van
justitie heeft geconstateerd, dat Frankrijk
onveilig gemaakt wordt door een bende
misdadigers, die voor niets terugdeinst.
Wat er daarna verder bekend is gewor
den, heeft de brave oude heer Chéron
nog te meer gelijk gegeven. Buitengewoon
duister is de rol geworden van Pressard,
kort te voren nog procureur-generaal der
republiek. Deze man is zeker in niet ge
ringe mate er voor verantwoordelijk, dat
Stavisky zooveel jaren zijn oplichterijen
heeft kunnen voortzetten en dat deze zoo
fantastische afmetingen hebben kunnen
aannemen. Men zal zich herinneren, dat
toen Pressard reeds onmiddellijk gecom
promitteerd leek, de regeering hem een
voudig overgeplaatst heeft naar de
Fransche Hooge raad. Nu wordt verteld,
dat Prinoe, twee dagen voor hij vermoord
werd, Pressard in tegenwoordigheid van
anderen zou hebben medegedeeld, dat hij
bewijzen tegen hem had. Dit verhaal geeft
aan de dingen een zeer luguber karakter.
DE DOOD VAN PRINCE.
De nijpende vraag blijft: Hoe is Prince
om het leven gekomen? Chautemps, de
voorlaatste premier van Frankrijk, heeft
zich daarover zeer onvoorzichtig uitge
laten. Hij heeft onmiddellijk het vermoe-
geopperd, dat Prince zelfmoord zou heb
ben gepleegd. De ongelukkige zou zich
dan zelf aan de rails moeten hebben vast
gebonden om zich door de trein te laten
overrijden. Natuurlijk geloofde niemand
daaraan en het tegendeel staat nu zelfs
vast. Maar Chautemps, de voor-vorige
eerste minister, en nog lid van het laat
ste kabinet, is zwager van Pressard.
Chautemps was premier, toen Pressard
naar de Hooge Raad werd overgeplaatst.
Het zal de openbare meening in Frankrijk
tot genoegdoening zijn, dat door haar
kracht dergelijke ministers nu zijn weg
gevaagd. Inplaats van het verontschuldi
gende vermoeden van Chautemps, zijn er
■nu heel an die re dingen aan de orde. Dit is
al gebleken, dat Prince bet slachtoffer is
geworden van een complot, waaraan tal
van lieden hebben meegewerkt. Daar
tegen gaat nu de strijd van de justitie. En
hoe duister de zaak ook zijn moge, toch
verwacht het Fransche publiek geruchtma
kende arrestaties. Want als de Fransche
recherche wil, kan zij veel.
U1TG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1.losse nrs. 4 ct.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer ys uur later.)
!5 16 17 18 19 20 21 Maatt
9,45 9.20 9,54 10.26 11,— 11,35
RljWIELEN en R1ITU1GEN 6 14
CAM1LLE CHAUTEMPS,
Oud-Minister.
Eden, de Britsche Lord-Grootzegelbe-
waarder is van zijn reis door Europa te
Londen teruggekeerd. Van biezonder blij
moedige aard is zij niet geweest, hoe
vriendelijk men hem ook overal ontvan
gen moge hebben. Vooral voor Ramsay
MacDonald heeft hij weinig troostrijk
nieuws meegebracht. Van het ontwape
ningsplan van de Engelsche premier,
waarvan deze voor zijn persoonlijk
prestige zoo groote verwachtingen had,
komt niets terecht. De vastenlandsche mo
gendheden zijn het over alles betreffende
de ontwapening oneens, behalve over het
feit, dat er niét zal kunnen worden ont
wapend. Intusschen neemt de verwijdering
tusschen Berlijn en Rome nog voortdu
rend toe. Het is danook zeer begrijpelijk,
dat vooral in de laatste dagen weer, van
een sterke toenadering tusschen Frankrijk
en Italië gesproken wordt. Intusschen pro
beert Berlijn vrede te sluiten met Oosten
rijk. Een van de hooge heeren is er nu
zjelf voor naar Weeneu gegaan. Of daar
veel eer voor hem te behalen zal zijn
Weenen heeft voor het oogenblik ternau
wernood nog veel vrijheid van beweging
overgehouden. De toenadering tot Italië
wordt met de week sterker. Dollfuss heeft
nu al verteld, dat Oostenrijk te Triest,
de Italiaansch geworden Oostenrijksche
haven, die zoo leelijk in verval is geraakt,
een zone als vrijhaven ter beschikking zal
krijgen. Op die manier wordt Oostenrijk
onafhankelijk gemaakt van Breinen en
Hamburg, en helaas ook van onze Neder-
landsche havens.
Somber zien de dingen er in Spanje
uit. De uitslag der laatste verkiezingen
die een groote zegepraal aan de rechter
zijde brachten, hebben de socialisten sterk
verbitterd. In hun voordeelen waren eerst
de verkiezingen voor de constituante uit
gevallen. Er gingen toen stroomingen van
radicalisme door Spanje, die alles mee
sleepten en de wetgeving een karakter
gaven, dat radicaler en vooral ook ainti-
clericaler was, dan met de eigenlijke ge
zindheid van het Spaansche volk strookte.
Daarop is dan bij de laatste verkiezin
gen een reactie gekomen. Nu zijn de so
cialisten revolutionnair gezind. Zij heb
ben voor zichzelf aanvoerders van andere
richting gekozen en aansluiting gezocht
bij de communisten en syndicalisten, die
in Spanje soms erg oproerig en geweld
dadig zijn. Het laind bevindt zich dus
voortdurend op de rand van revolution-
naire uitbarstingen. Zooals overal, bevin
den zich ook in Spanje de revolution
naire elementen niet enkel op de linker
zijde. Aldus dreigt het gevaar van alle
kanten. De negeerimg is een regeering
van rechts, onder aanvoering echter van
Lerroux, het hoofd der burgerlijke radi
calen. De atmosfeer in Spanje is onstui
mig op heden. Stakingen zijn nu ver
boden. Maar in het klein zijn zij niet van
de lucht. Er is werkelijk gevaar dat het in
Spanje wel eens Spaansch kon toegaan
in de naaste toekomst.
President Roosevelt heeft tal van
nieuwe maatregelen aangekondigd. De
loonen moeten weer worden verhoogd, de
werkuren verkort, de macht van de vak-
vereen ig'n gen naar Europeesch model zal
nog weer krachtiger moeten worden ge
vestigd. Mag men de Minister van Finan
ciën geloovcn, dan staat ook nog verdere
waardevermindering van de dollar te
wachten. Daar tegenover weer kondigt
Roosevelt verlichting aan van de rechten
op de invoer voor landen, die dat met
gelijke gunsten willen vergelden. Het is
geen vrijhandel maar toch een stap in. de
richting van de al te strakke, economische
isolatie van Amerika. Roosevelt zenclt in
tusschen een afgezant op rondreis naar
Europa, om uit te vinden, hoe men daar
overzijn nieuw beleid denkt. Deze af
gezant zal met open armen ontvangen,
worden, omdat uit zijn zending blijkt, dat
Amerika beseft, de overige wereld niet te
kunnen ontberen. Slechts onder één voor
waarde echter zal deze vriendelijkheid op
recht kunnen zijn: Child, de uitgezonden
man, zal moeien kunnen verzekeren, dak
er niet verder met de dollar zal worden
geknoeid. Kan hij dat niet dan bleef
hij wellicht beter thuis. Want in een met
geld proeven nemend en kunsten makend
Amerika ziet de wereld nog steeds een
gevaar.
Voor jeugdige r.k. werkloozen.
E>e cursussen voor jeugdige r.k. werk-
loozen, te geven in de voormalige r.k.
school in de Molenstraat, vangen
WOENSDAG (heden) aan. Aanvankelijk
zouden de lessen morgen beginnen, zooals
Ln het vorig nummer werd meegedeeld.
NAAR TEXEL,
Dr. Jac. P. Thijsse, schrijft in de
„Groene Amsterdammer" van Zaterdag 1.1.
Niet tevreden met eenige jaren op
Texel gewoond te hebben, bracht ik er
later een tiental zomervacanties door en
kom ik er trouwens ieder jaar in alle sei
zoenen vast eenige dagen.
Men zegt, dat Texel onder de voet
wordt geloopen. Duizenden gaan daar lo-
geeren en Tcampeeren. Men zou er nooit
eens rustig alleen kunnen ronddolen. En
ik ben er zelfs wel scheef op har gekeken,
omdat ik met mijn Texel-album die toe
loop zou hebben bevorderd. Nu, ik ben
er verleden zomer in de drie drukste we
ken van het jaar heengegaan en heb er
net zooveel rust en eenzaamheid geno
ten als ik maar begeerde en ook even
veel gezelligheid als mij lustte. De groot
ste drukte blijft er beperkt tot énkele
hotels en vier of vijf R-M, strand. De
overige 30 K.M. zijn voor de studie en
voor de romantiek. We kunnen er dolen
naar het verdwijnende Onrust of door de
Sluftervlakte met zijn fata-morgana naar
Eieriand trekken en zien, hoe daar de zee
opdringt naar het Eierlandsche Huis. En
bij paal 23 kunnen we zien, hce het eiland
de zee terugdringt met nieuwe duiintjes
en hoe in de valleien van die duintjes
zich de bekoorlijke plantengroei gaat ont
wikkelen, die we een richel verder in de
Buiten-Mui in volle fleur aantreffen.
Wanneer we dan nog het oude eiland
bewonderd hebben, met al zijn biezonder
mooie occupatievorinen, dan laten we ons
bij De Cocksdorp even overzetten naar
Vlieland en wandelen vijftien K.M. over
de naakte zandbank naar Vlie om dan via
Harlingen weer met de stoomboot naar
Texel terug te varen.
BROEDERDIENST.
Bij beschikking van de Commissaris der
Koningin van 7 Maart 1934, werden on
derstaande ingeschrevenen voor de dienst
plicht lichting 1935 uit deze gemeente
voor goed vrijgesteld van de dienstplicht
wegens broederdienst:
A. Bakker D.Jz.
H. Bakker Jz.
De Bloois. Pieter
Boom, Joh. Theod.
Commandeur, Willem G.
Donker, Hessel Jan
Eelman, Tennis
Gomes, Reijer 'Joh.
Halsema, Bernardus
De Jong, Adam
De Jong, Andries
Kalis, Cornelis Jan
Kiewiet, Jan
Van Lenten, Jan
Mantje, Arie
Prins. Hendrik
De Ridder, Alb.
De Ridder, Corn.
Trap, Cornelis
Verberne, Jan
Verseput, Jan Joh.
De Visser J.
De Waard, Corn.
Witte, Joh.
Witte, Martinus
Van der Zee, Jan
Zegers, Corn. Jan
Zuidema, Jan
zoo vraagt Minister Oud.
De minister van financiën
Heeft toch maar een goede kijk
Op de braafheid van de burgers
In het Nederlaindsche Rijk.
Door zijn dreigement met strengheid
Komen er milhoenen los,
En hij zal voldoening hebben
Van zijn scherp belasting-S.O.S.
wegens het enorm succes herhaling van
het programma met als HOOFDNUMMER
Tevens: De uitvaart van Koning Albert I
n de intocht van Prins Leopold III.
N. V. T. E. M.
KOOP DEUGDELIJKE
9 KOOKAPPARATEN.
KOFFIE-FILM VAN NELLE.
Behalve een goed verzorgd programma
bestaand uit natuur- en komische films,
vertoont de fa. Erven Wed. Van Nelle
morgenavond im Texels Bioscoop Theater
de film ,,De Koffie", waarin op zeer dui
delijke wijze de geheele bewerking in de
productielanden. Niet minder belangwek
kend is echter ook de bewerking in de(
nieuwe fabrieken, waar de uiterste zorg
besteed wordt aan het artikel en de be-
handel'ng vrijwel geheel automatisch ge
schledt.
AARDAPPELTEELT.
Alleen en uitsluitend de N.A.C. heeft
het ïecht teeltvergunningen over te schrij
ven, onder goedkeuring van de Minister.
Men dient zich hiervoor tot het district te
Dc Rebel".
LOUIS TRENKER als
wenden, dat het verzoek, met zijn advies
voorzien, aan bet bestuur doorstuurt.
Zij, die hun teeltneeht niet overschrij
ven, doch ier niet ten volle gebruik van;
maken, behouden dit recht op teeljt in vol
gende jaren alsof zij wel van hun recht
volledig gebruik maakten. Bij overschrij
ving gaat het recht op de verkrijger overt
SPORTNIEUWS.
Wandelsport.
Hedenavond 7,30 uur training. Start
van de Steenenplaats. Route: Den Burg
De Waal Oudeschild Den Burg.
—o
In afwijking van het aanvankelijk vast
gestelde plan zal de afmarsch op tweede
Paaschdag geschieden van Pen's Schouw
burgzaal uit, waar de wandelaars na de
tocht weer samenkomen ook.
DE COCKSDORP.
Bevorderd.
Onze vroegere plaatsgenooten, de hee
ren A. Geus en K. Siebeu, thans te IJmui-
den, zijn bevorderd tot sergeant-kustwach
ter.
OOST.
Woningbouw.
Voor rekening van de heer P. Vonk,
van Oosterend, wordt aan de Oosterweg
alhier een nieuw woonhuis gebouwd.
HORNTJE.
STRIJD TEGEN DE ZEE.
Zaterdag is aan de kop van de Stuifdijk
nabij Vliegkamp De Mok een ziinkstuk
gelegd door aannemer De Vries. Het stuk
was 300 meter lang en 20 meter breed.i
Hoewel het ter plaatse zeer diep is en,
er één flinke stroom staat, is dit zinkwerk
toch zeer goed geslaagd. Honderd perso
nen, in hoofdzaak visschers van Oude
schild waren daarbij betrokken als steen-
storters. Naar we vernemen moeten nog
drie zinkstukken bij 't Honntje worden
neergelaten.
DE SCHAT VAN WALLSTREET.
De millioenen dollars, welke te Londen
in de kelders van Wallstreet liggen opge
slagen, worden bewaakt door een "leger
van 5000 scherpschutters, gewapend met
revolvers, automatische geweren, mitrail
leurs, traaingasbommen en andere wapens.
Ben groot deel van hun leven slijten
deze bewakers onder de grond, waar
restaurants, slaapzalen, schietbanen en
exercitie-terreinen zijn ingericht. Behalve
door dit leger zijn de kelders nog be
schermd door andere middelen. Zoo kun
nen er eenige automatisch onder water
worden gezet, terwijl andere met gifgas
kunnen worden gevuld. Het verhaal gaat
zelfs, dat in een van deze kelders heete
stoom naar een aanvaller geblazen kan
worden.
TEXELSCHE COU
LICHT OP