De Nieuwe Teielsche Courant
No. 4867 47s,e Jaargang Woensdag 15 Aug. 1934
TEN KANONSCHOT I
Van 'mek tot week
Water in Oostenrijk gebeurt.
Spanning tusschen Italië
en Turkije.
Roosevelt's zware taak.
Texelsche Berichten
0p de fiets naar Stockholm.
GEWICHTIG DOEN.
J.GdUNO'5
BAAI-TABAK
Uw advertentie in dit blad «MC
op Texel hui» aan huis gelen».
TEXELSCHE COURANT
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
U1TG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tek 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1.losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 oent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer Vj uur later.)
16 17 18 19 20 21 22 Aug
1 1.18 1,53 2,37 3,52 5,33 7.04
LICHT OP
R1IWIELEN en RI|TU1GEN 9.16
ZATERDAGAVOND.
In Oostenrijk heeft nu de regeering
Schuschnigg zich in het zadel gezet. Zij
is nu bezig met de strafoefening tegen
de schuldigen van 25 Juli. Het schijnt
dat zij, die in werkelijkheid aan de touw
tjes hebben getrokken, zich bijtijds in
veiligheid stelden. Aan de uitvoerders
van hun plannen valt nu de zware be
straffing ten deel. Met doodstraffen is
men spaarzaam. De moordenaar van Doll-
fuss en zijn voornaamste medeplichtige
heeft men ter dood gebracht en nu heeft
ook een nog dienend soldaat, die zich
bevond onder degenen, die de kanselarij
bezet hebben, om het voor hem biczon-
der bezwarende van zijn verraad, dat lot
ondergaan. Anderen hebben reeds gena
de verkregen, zij het ook de genade van
levenslange of in elk geval zeer langdu
rige zware kerkerstraf. De tijd van lank
moedigheid is voorbij. Intusschen heeft
Weenen zijn toestemming gegeven tot
het uitzenden van Von Papen als Duitsch
gezant naar Oostenrijk, mits hij maar een
gewoon gezant blijkt en niet de speciale
commissaris van Hitier.
Nog een derde aangelegenheid heeft
haar beslag gekregen. De nieuwe regee
ring vaii Oostenrijk is monarchistisch,
nog meer dan Dollfuss dat was. Men
heeft daarom aan de mogelijkheid van
een restauratie (een weder op de troon
brengen) der Habsburgers meer dan ooit
gedacht. Men wist, dat de Kleine Enten
te uit vrees voor de ambities der Habs
burgers naar herstel van hun oude rijk,
zich daartegen zou verzetten. Hoe stond
echter Mussolini hier tegenover Hij kon
er beveiliging in zien, omdat het de mo
gelijkheid van aansluiting bij Duitschland
voorgoed zou begraven. Onder zijn be
scherming leek dus een terugkeer der
Habsburgers best mogelijk. Maar nu
heeft hij zich er nadrukkelijk tegen ver
klaard en wel om de nieuwe onrust, die
de troonsbestijging van de zoon van Kei
zer Karei zou wekken.
Tusschen Italië en Turkije heerschtter
afwisseling weer eens spanning. Wij zeg
gen ter afwisseling omdat men de beide
landen in de laatste jaren nu eens in vrij]
demonstratieve vriendschap en dan weer
vol wederzijdsch wantrouwen gezien heeft.
Toen Mussolini aan het bewind kwam,
moest dit de groote mannen van Ankara
met wantrouwen vervullen. Predikte de
leider van het Italiaansche volk niet uit
breiding naar 't Oosten De oude begeerte
der Italianen naar macht in Kl.-Azië moest
onder zijn aanvuring ongekende en ge
vaarlijke kracht krijgen. Mussolini is dan
ook begonnen met voor Turkije dreigende
redevoeringen. Deze hadden een onver
wacht effect: de Turken hadden toen een
twist met Engeland over olievelden in
Mosoel. Plotseling vonden de Britten
geen tegenstand meer; aan Mussolini
hadden zij het te danken, dat de Turken
zoo inschikkelijk werden. Moestafa Kemal
toonde .nadat hij een zoo goede verstand
houding tot Londen had teweeggebracht te
genover Rome een heel ander gezicht.
De Italianen moesten het maar eens pro-
beeren. Het leek inderdaad heel onze
ker, of het hun tegen de Turken, als zij
hen in Klein-Azië moesten bevechten, be
ter zou vergaan, dan het niet zoo lang
tevoren de Grieken vergaan was. Men
kent het gezegde, dat de Italiaansche
staat door verloren oorlogen groot ge
worden is. Hoe het zij, na zijn barsch be
gin toonde de Duce de Turken plotseling
een vriendelijker gezicht. Hij stuurde een
van zijn beste diplomaten naar Moestafa
Kemal, hij liet de Turken industriëele cre-
dieten aan bieden; moedigde het Itali
aansche kapitaal en de Italiaansche handel
aan, zich voor Turkije te interesseeren.
Plotseling heerschte vriendschap, waar te
voren nog vijandschap was geweest.
Mussolini maakte zich zeer verdienste
lijk voor zijn nieuwe vrienden. Onder zijn
bescherming kwam de verzoening tot
stand tusschen de beide aartsvijanden
Turkije en Griekenland .die meer dan 'n
schijnvriendschap teweegbracht. Dit was
een groote diplomatieke triomf voor de
Duce Daardoor had hij, zoo leek het,
groote invloed verworven in de zuidelijke
Balkan. Maar beide oude vijanden ge
bruikten hun nieuwe band om vreemde
invloeden, d.w.z. de Italiaansche invloed,
uit de Balkan weg te dringen. Zooals zoo
vaak te voren, kwam Mussolini bedro
gen. uit. Stellig is 't uit ergernis geweest,
dat hij in dit voorjaar een rede hield,
die opnieuw een voor Turkije agressief
karakter droeg. Mussolini meent 't vaak
zoo kwaad niet als hij het zegt. Maar liet
nu opnieuw gewekte wantrouwen der
Turken bleek niet tot bedaren te brengen,
hoeveel moeite Mussolini daarvoor nader
hand ook gedaan heeft. Ankara aanvaard
de geen onschuldige uitlegging meer van
zijn, inderdaad niet onschuldig klinkende
woorden. Ankara ging zich op groote
schaal wapenen. De Fransche en Tsjecho-
Slowaaksche wapenindustrie zijn er wel bij
gevaren. Nu laat Ankara zijn kusten niet
uiterste zorg bewaken, vooral voor Itali
aansche verspieding schijnt men bevreesd.
Er lieerscht nu zwaar gewapende vrede
tusschen Rome en Ankara.
Roosevelt is van een vacantie op de
Pacific in zijn land teruggekeerd. De zee
heeft hem de rust moeten verschaffen,
die er voor hem op het vaste element te-i
genwoordig niet te vinden is. Nu wacht
hem een zware taak. De teleurstellingen,
die de economische ontwikkeling der Ver.
Staten heeft opgeleverd, moeten nu wor
den bijgespijkerd. Nog steeds telt het
land meer dan 10 millioen werkloozen; er
zijn er zelfs eenige honderdduizenden
meer dan in October van liet vorige jaar,
ofschoon productie en omzet vooruitge
gaan zouden zijn. Tegelijkertijd neemt de
onrust in het bedrijfsleven toe. In de ar-
beiderswereld ,die eerst heel veel van
Roosevelt heeft verwacht, groeit de on
tevredenheid. Een gevaarlijke spanning is
daardoor reeds ontstaan. Alsof dcfte, uit
de bestaande moeilijkheden voortgespro
ten verwikkelingen niet reeds erg genoeg
waren, zijn er nu de gevolgen bijgekomen
van de moordende droogte, die tot een
groote ramp, zoowel voor de landbouw
als voor de veeteelt zijn geworden. Tal-
looze boeren zijn er door te gronde ge
richt, en vermeerderen, nu 't getal der in
wanhoop geraakte paupers. Nu het werk
verschaffingsprogram de sociale moeilijk
heden niet voldoende heeft kunnen ver
minderen, zal Roosevelt naar nieuwe mid
delen, die ook weer ontzaglijke sommen
zullen eischen, uitzien. Want stilstaan kan
hij niet op de weg, waarop hij zich heeft
begeven. Ontevredenheid en teleurstel
ling zijn nu voor hem te hindelijker, om
dat de Vereen. Staten voor verkiezingen
staan, die deze keer onder biezonder'in-
gewikkelde omstandigheden moeten plaats
vinden. Aldus de Haagsche Post.
II
TEXELSCH MUSEUM
IS ALLE WERKDAGEN
GEOPEND VAN 10—12 UUR
VOORM.
Entree 15 ct. Kinderen 5 ct.
II
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Aan het postkantoor den Burg-Texel en
de daaronder ressorteerende bijkantoren
werd gedurende de maand Juli 1934.
Ingelegd 1 9339.42
Terugbetaald 10363.87
Derhalve minder ineelegd dan
teiugbetaaid 1024,45
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbank
boekjes bedroeg 4
BOLLEN VAN TEXEL.
H.B.G.-veiling van Vrijdag 1.1.
SIONS: 330 p.k. f4.40; 360 pk f4.00—
4.20; 375 pk f4.50; 385 pk f4.20—4.30;
400 pk f 4.05—4.10—4.45; 410-425 pk f4.10
450 pk f3.80—4.00—4.20; 475 pk f3.80;
500-510 pk f3.40—3.65—4.05; 525 pk
f3.25; 480—550 pk f4.00—4.10; 575 pk
f3.05—3.35; 590 pk f3.— 600 pk f3.00—
3.10-3.60—3.90; 625 pk f2.70—3.10; 635
—650 pk f3.10—3.20; 675 pk f3.25; 700
pk 2.00—2.40—3.00; 725 pk f 1.90—2.05;
740-750 pk f 1.80—2.05; 750—800 pk
12.05; 850 pk f 1.75—1.S0; 900 pk f 1.45
1.50; 925 pk f 1.15; 950 pk f 1.30; 1000
1050 pk f0.951.001.15; 1100 pk f 1.05;
1150 pk f 1.
SPUR REN: 400 pk f2.55—2.75; 475 pk
f2.65; 500525 pk f2.50; «550 pk f2.05
—2.20—2.40; 560 pk f2.15; 575 pk f2.05;
650—675 pk f 1.80; 750 pk f 1.75; 800
pk f 1.45—1.50; 825 pk f 1.35; 900 pk
f 1.15—1.25; 925 pk 1.10—1.15; 1000 pk
f 1.10.
Alles wat goed is .gaat goed weg.
(Officeel veilingsbericht; voor ons vo
rig nummer te laat ontvangen, om daarin
nog volledig te kunnen worden opgeno
men. Red.)
RUNDVEE-TEELTREGELING.
De L.C.O. deelt mee, dat ten aanzien
van de kalveren, welke door een identi
teitsbewijs gedekt dienen te zijn, de gc-
wichtsgrenzen, voor de periode, ingaan
de op 1 Augustus 1934, bepaald zijn op
60—250 Kg. voor stierkalveren en 100
190 Kg. voor vaarskalveren. In dit ver
band, wijzen wij op de mogelijkheid, dat
dieren, die op 1 Augustus slechts enkele
kilo's zwaarder zijn dan resp. 250 en 190
Kg, en uit dien hoofde in de vorenbe
doelde periode niet door een identiteits
bewijs gedekt behoeven te zijn, bij een
volgende verhooging der maximale grens-
gewichten, wel binnen de gewichtsgrenzen
zullen vallen. Het komt ons daarom raad
zaam voor dat in dergelijke gevallen de
eigenaren, hoewel dit uiteraard niet strikt
noodzakelijk is, er toch toe overgaan,
identiteitsbewijzen voor de betreffende
dieren aan te vragen of, zoo zij zulks niet
wenschen ,de bovenomschreven mogelijk
heid, in verband met het hun toegewezen
aantal kalveren, terdege in overweging
nemen. (Ingezonden.
N.V. T. E. M.
NA DE KEUKENSCHOONMAAK
O ELECTRISCH KOKEN
V.
IN DE STAD.
Aan het linksche verkeer hier ben ik nu
al aardig gewend, hoewel zoo 's morgens,
als je nog een beetje slaperig op straat
komt, eerst een rakelings passeerende
auto mij er aan moet herinneren, dat je
hier links moet aanhouden. Ook de an
dere Hollanders, die hier zijn loopen er
nogal eens mee vast.
De verschillende excursies, welke per
boot of trein vanuit Stockholm worden
gemaakt .mogen zich steeds in een groote
belangstelling verheugen. Zondag— na de
Esperanto-kerkdienst te hebben bijge
woond, waarbij mij opviel, dat de pro-
testantsche kerken hier altaren hebben
hebben wij met ongeveer de heele Espe-
ranto-wereld een excursie naar een van
de mooie eilanden gemaakt, welke zich
hier aan de Oostkust van Zweden bevin
den. Ook liet zich daar bevindende obser
vatorium werd bezocht. Deze boottocht
zal bij vele Esperantisten ongetwijfeld
in het geheugen blijven. Het ging tus
schen hooge rotsachtige bergen door.
Geen moment was het vaarwater recht
en soms dacht je: „Nu is toch onmogelijk
verder te varen" totdat na een plotselinge
bocht zich een nieuwe uitweg voordeed.
Biezonder veel Zweden hadden van de
Zondag gébruik gemaakt om het Congres,
hoewel niet officieel, bij te wonen. Eigen
aardig, maar de Zweden waren zeer
nieuwsgierig te weten of het tusschen
hun prins en Prinses Juliana nog tot 'n
verloving zou komen. De Zweedsche bla
den hebben a! heel wat berichten over 'n
mogelijke verloving geschreven, maar
steeds hebben zij ze weer moetien tegen
spreken
Meer deel ik over het congres voorloo-
pig niet mee. Een ding nog: Het is ver-<
heugend op te merken, hoe de Zweedsche
regeering de Esperanto-beweging in alle
opzichten steunt. Het mooie Zweedsche
Rijksdaggebouvv is b.v. geheel ter be
schikking van het Esperanto-Congres ge
steld, wat reeds meer dan genoeg zegt.
Alle vergaderingen worden in dit gebouw
gehouden en gedurende de Esp.-week is
er een speciaal postkantoor gevestigd.
Ook zijn de congres-deelnemers hartelijk
door het stadsbestuur ontvangen. Door
Stockholm's burgemeester werden wij
persoonlijk toegesproken. Nadat het
mooie stadhuis bezichtigd was (de trots
eowi rotexK»
MAI-TAMI1
J-OQUNO
Een kanonschot
hoort hü nieh
HU slaapt maar door.
Maar zeg Je heel zacht
aan z'n oor,
ECHTE FRIELSCHIL
Dan is de rakher
Dadelljh wakher1
IO-I2-13 IÖCT3. PC ft *ON3
Velen doen graag gewichtig. Ze loopen
met een actentasch, waarin niets anders
dan hun twaalfuurtje zit; ze spreken ern
stig en met nadruk alsof zij de oplossing
van de crisis kennen en ze zien met eeni
ge laatdunkendheid op anderen neer, om
dat die zoo erg „gewoon" zijn.
Ze hebben mets dan alledaagsche, veel-
vuldig gebruikte gezegden bij de hand
voor een gesprek, maar Ianceeren ze met
een gewichtigheid alsof ze wijsheden van
Salomo verkondigen. U en ik kennen van
zulke gewichtigdoeners in onze omgeving.
Het zijn niet de aangenaamste menschen.
Maar ze maken zichzelf een tikje, soms
wel een stevig tikje, belachelijk. Ze wor
den tenslotte niet voor vol aangeslagen,
want men heeft ze gauw „door". Leege
vaten klinken het hardst. Laat ons niet
meedoen aan gewichtigdoenerij. Wees ge
woon wees Uzelf. Maar zorg er dan ook
voor, dat dit ZELF iets goeds is; dat ge
'er mee voor de dag kunt komen.
GIFTEN ESPERANTO MONUMENT.
Verkoop Esp.-folders f 1,30
Verkooip Monlnnent-kaarten - 0,90
Penningm. Joh. M. Duinker, den Burg.
Postrekening 216684.
van Stockholm), volgde in de vorm van
een lunch, door het stadsbestuur aange
boden, het materieelc gedeelte van de
ontvangst, hetwelk ook dik in orde was.
Groote vaten bier zorgden er voor, dat
de deelnemers geen dorst behoefden te
lijden. Het was een buitengewoon luxe
maaltijd, waaraan heel het congres zich
te goed deed.
Over een uur begint het Esperanto-
tooneelspel „Ludi per Fajro". Mogelijk
dat het iets voor onze club is, om van de
winter voor het voetlicht te brengen.
SIEM DE WAAL.
(Wordt vervolgd.)
TEXEL's ESPERANTO-MONUMENT.
We geven U hier een afbeelding van 't
fraaie Esperanto-Monument, dat be
houdens goedkeuring door het gemeente-
stuur volgend jaar vermoedelijk op het
Groentje te Den Burg zal worden opge
richt.
Het ontwerp is van de heer L. Igesz,
architect te de Koog, oud-cursist die be
langeloos zijn medewerking aangeboden
heeft.
Het zal het 2e Esperanto-monument in
Nederland zijn; het le is vorig jaar te
Bergen op Zoom verrezen.
