Op de fiets naar Stockholm.
Wolkeuring Texel 1934.
Filmarchief Texelsche Crt.
Zend uw EIEREN en SLACHTPLUIM-
VEE naar de Coöperatieve Centrale Eier-
vciling Purmerend G A. te Purmerend. U
krijgt er de hoogste netto-opbrengst.
Inlichtingen verstrekt P. KEIjSER.
X.
Mijn vorige brief besloot ik met-de^rne-
dedeeling, dat ik met mijn reeds be
jaarde Esperanto-vriend als gids Potsdam
heb bekeken. Ik had echter weinig tijd en
bepaalde mij daarom in hoofdzaak tot de
tuinen om het kroonprinselijk paleis. In
dit paleis bevinden zich niet minder dan
20Ü0 kamers, zoodat de voormalige Wie-
ringer nog aardig terechtgekomen is. Na
de historische molen bezocht te hebben,
gingen we naar de Esp. club, want ik
had beloofd des avonds voor een Dames-
Esperanto-club een „interparolado" over
Texel te houden. Dit gebeurde danook
en het was reeds laat, toen ik mijn hotel
opzocht. Dit bevond zicli dicht onder de
mooie garnizoenskerk, welker toren ieder
uur een zeer bekende kerkelijke melodie
speelt. Van tijd tot tijd werd deze door
liet „Hitler-lied" afgewisseld. Onder de
klokketonen had ik spoedig de slaap te
pakken.
De volgende morgen bleek, dat men
zoowel logies als ontbijt voor mij had be
taald, zoodat ik met gesloten „monejo"
de richting naar Wittenberg kon nemen.
Hier heb ik de Lutherkerk bezocht, welke
sinds de Hervorming nog geen verande
ring van belang heeft ondergaan. Een heel
mooi oud stadje, dat Wittenberg. De weg
naar Leipzig heb ik met een omweg ge
maakt, waardoor ik de gelegenheid had
een bruinkoolgroeve te bezichtigen, wat
inderdaad de moeite van enkele tientallen
Kilometers omrijden dubbel loont.
Overigens vallen hier in het hart van
Duitschland de dorpen op. Zoo goed in
het algemeen de groote verkeerswegen
zijn, zoo slecht zijn de straten in de dor
pen. Ongelooflijk slecht. Heel gezellig
wandelen groote koppels ganzen over de
i,,istraat" en in het hart van het dorp
treft men dikwijls een heerlijk poeltje
aan, waarin lustig een varkentje rondbag-
gert. Het moge alles heel landelijk zijn,
geef mij maar de Groeneplaats. In Leip
zig ben ik niet lang geweest. Echt „Amc-
rikaansch" heb ik de stad „gedaan". Nog
15 K.M. ben ik doorgereden, waarna ik in
een landelijk hotelletje krachten ging ver
zamelen voor de tocht door Thüringen.
Snikheet was het, toen ik hier berg op
berg af reed. Wat was dat zwaar werk.
De schoonheid van het landschap hier
echter doet je de warmte vergieten, want
iedere bergtop, welke je zwoegend be
stijgt, levert steeds weer een prachtig
vergezicht op over het heuvelland.
Na Thüringen kwam het Eiffelgebergte
Hier heb ik verscheidene K.M. moeten tip
pelen, hoor. Er scheen soms geen eind
aan te komen. Heerlijk is het echter als je
boven bent. Dan kun je naar beneden glij
den. Vlieg je dan door een dorp, dan
moet je uitkijken, want een Duitsdie boer
kan ontzettend schelden, als je over een
klein haantje rijdt. Jonge, jonge: Ik was
het dorp al uit, toen ik hem nog hoorde.
Wat ging die man te keer.
Eindelijk nadende ik de Rijn bij Co-
blenz. Groote drukte heerschte hier, want
er waren juist duizenden Hitler-soldaten
en een trein met „broeders en zusters
uit het verdrukte gebied" aangekomen.
(Ook toen ik in Potsdam was, kwam er
een groep van 2000 personen aan). In
1935 zal een volksstemming uitwijzen,
of het Saargebied aan Frankrijk of aap
Duitschland zal toebehooren. Intusschen
doét Duitschlands bevolking al wat mo
gelijk is om het verloren gebied te her
winnen. Heel Coblenz hing vol vlaggen
en opschriften, zooals „Hartelijk wel
kom, gevangen broeders", enz. enz. Als
de Duitschers nu maar niet vergeten om
„de broeders" betere koffie voor te zet
ten, dan men in Duitschland gewoon is,
want de koffie is hier slecht. Men heeft
hier altijd twee soorten: Koffie „aus
bohnen" en andere koffie. Ik vermoed,
dat bij die „andere" koffie de boonen
er naast gestaan hebben.
In Coblenz wilde ik een automobiel-
kaart koopen, want mijn kaarten waren
uitgewerkt. Twee uur lang heb ik de win
kels afgeloopen voordat ik slaagde. Mijn
plan was eerst terug te keeren door Bel
gië, maar nu op het moment de kaart
voor mij ligt, heb ik besloten mijn tocht
„iets" te wijzigen. Tot nu toe heb ik
3310 K.M. afgelegd, zonder pech van be-
teekenis te hebben gehad. Op mijn kaart
staan reeds vier stempels, van groote
steden. Parijs er bij zou wel zeer aardig
zijn. DUS: ga ik over Parijs weer naar
Holland terug. Morgenavond wil ik in
Frankrijk zijn. Een mooie tocht staat weer
voor de boeg. Tusschen de bergen door
langs de Moezel, waar de wijnstok welig
tiert. Morgen ga ik weer hooge, steile
bergen aanschouwen. En met dat vooruit
zicht ga ik thans in een prachtig gele
gen hotelletje aan de bedding van de
Moezel, slapen.
En dan: Naar Parijs!
Maar nu: Tot volgende keer.
SIEM DE WAAL CHz.
Een waarschuwend woord.
Texel moet zich inspannen om
niet ten achter te raken.
De heer E. Dz. Govers schrijft ons:
Waaraan het is toe te schrijven, dat
Texel, dat zich er terecht op beroemt,
de bakermat van het Texelsche schaap te
zijn, ten opzichte van de wolcontrole niet
aan de spits staat, ja, veeleer aan het
wiel dreigt te sleepen, zullen wij niet na
gaan op dit oogenblik, maar we moeten
tot ons leedwezen constateeren, dat het
aantal gekeurde vachten ook dit jaar weer
ongeveer stabiel is gebleven, d.w.z. in to
taal ternauwernood een eerste honderdtal
kan halen.
Kan het misschien als waarschuwing
dienen als wij vermelden ,dat Gelderland
en Noord-Brabant, streken die de
doorsnee Texelsche boer ternauwernood
als fokdistricten van het Texelsche
schaap zou willen erkennen, vier tot vijf
maal zooveel controlevachten telden. Hoe
zal het anders kunnen, dan dat men van
het schaap, gebouwd op en "bekend om
zijn economische eigenschappen, eischt,
dat het ook individueel als fokdier ook
die eigenschappen bewijst.
Niet elk der economische factoren van
ons schaap is even gemakkelijk aantoon
baar. Zoo zal voor de gehardheid en so
berheid niet direct een meetbare, derhalve
gemakkelijk aantoonbare maatstaf zijn aan
te geven. Laten wij danook zorgen, de
wèl te bewijzen factoren zoo goed moge
lijk te verzorgen, door de lammeren- en
wolproductie en excellente lichaamsbouw
door stamboekhouding, wolcontrole en
keuring ook te bewijzen.
Wanneer Texel hierin niet aan de top
tracht te blijven, zal het vroeg of laafl
zijn voorkeur moeten gaan verliezen.
Het moge een wat lange inleiding zijn,
zij is helaas noodzakelijk.
UITSLAG DER KEURING.
Onder een betrekkelijk kleine, doch dan
ook oprechte belangstelling, had de keu
ring plaats. Teneinde in zoo kort moge
lijke tijd het werk serieus uit te doen
voeren was de collectie gereedgelegd naar
geslacht en leeftijd. Wij zullen thans deze
volgorde aanhouden en zien dan het eerst
de EENJARIGE RAMMEN verschijnen.
Deze gaven in doorsnee een beeld, dat
wolcontrole gansch niet overbodig maakt.
De negen gepresenteerde vachten toon
den een gemiddeld gewicht van 5 1/3 Kg.,
derhalve in doorsnee niet de vaak nor
maal genoemde eisch van 51/2 Kg. Tegen
deze eisch zondigden niet minder dan vijf,
dus de grootste helft. Het rendement was
voor Texel goed te noemen, n.l. 581/2 pet.
bijna, terwijl ook de doorsnee kwaliteit
weinig te wenschen overliet. Met gemidd.
99 (prima is 100) als waardecijfer, toon
den zij de Texelaar als prima wolprodu-
eent. Helaas had het gewicht een zoo
groote afbreuk gedaan, dat het eindcijfer
tegen moest vallen. Bij een minimum ver
langen van 310 punten vonden wij als
doorsnee 306, dus beneden peil. Slechts
drie van de negen konden voldoende hee-
ten.
No. 1 was 1370 van C. de Wit, P. H.
Polder, met 7.3 Kg. prima; no. 2 nr. 1292
van S.J.Keijser, Hoogeberg, met 6.2 Kg.
goede prima. Mogen het beide uitstekende
vaders blijken.
Grooter was het aantal vachten van
OUDERE RAMMEN. Hiervan vonden wij
er 18, welke uiteindelijk veel beter zou
den blijken.
De gemiddeld bijna 4-jarige rammen le
verden gemidd. 5.7 Kg. wol. Hoewel wij
al weten, dat met het klimmen der jaren
de wolvacht quantitatief afneemt, vertoo-
nen de ouderen zich hier als de meerde
ren. Straks komen we hierop terug. Hou
den wij ons ook hier in de minder streng
door te voeren eisch van 5.5 Kg., dan
zouden er zeven zijn, die tekort kwamen.
Hieronder waren een 5-j. en een 6-j. ram,
waarbij' wij tuis wel voorzichtig moeten
zijn en moeten kunnen steunen o,p pro
ductie in vorige jaren. Jammer genoeg
moesten wij gewaar worden, dat van ae
2-jarigen evenveel vol- als onvoldoende
waren; bij de 3-jarigen was dit minstens
even ongunstig.
Het rendement was gemidd. nog iets
boven 59 pet, en gaf dus reden tot volle
tevredenheid, ja werd zelfs geroemd we
gens de betere verzorging door velen,
zoodat de ellendig vuile billen niet zoo
vaak meer voorkwamen. Het kwaliteits-
cijfer was 97.S in doorsnee, hetgeen zeer
zeker voor de vachten van oudere ram
men valt te loven, geen enkele was onvol
doende in kwaliteit, beneden gemiddelde
eerste.
Het eindcijfer bevredigde vooral in ver
gelijking met de eenjarigen. Het gemidd.
eindcijfer was 353 ruim, hetgeen zeer ze
ker er zijn mag. Drie waren helaas on
voldoende. Bekijken we nu eens de beste,
dan vinden we, dat de 4-jarige 1029 van
D. Cz. Keijser, Ruitersplaats, met 6.4 Kg,
zeer matige prima dat jaar de oude vader
441 (thans '10 jaar) sloeg, hoewel deze
toch nog 5.8 Kg. goede eerste gaf. Als
derde fungeerde 858, evenals 441 thans
van Gebr. Koning. 858 schoor 7.2 Kg.
eerste kwaliteit. Merkwaardig was het
te zien, hoe naast 441 de zonen, van 852,
een voor drie jaar door Jb. Eelman Gz.
N.V. T. E. M.
9 Voorziet uw radio-storingen ver- 9
9 oorzakende apparaten van con- 9
densatoren.
naar Noord-Brabant verkochte ram naar
voren kwamen met 6.5 zeer goede eerste
als 5-jarige, 6.3 Kg. goede eerste als
4-jarige naast de hoogste.
Tot ons genoegen is dit vaderdier weer
op Texel teruggekeerd.
Aan de keuring van OOI EN VACHTEN
namen slechts 6 fokkers deel. Hier moe
ten wij dus met nadruk constateeren,
dat of de Texelsche boeren voor zichzelf
een goede controle en selectie uitvoe
ren of dat ze dit onderdeel ganschelijk
verwaarloozen. Aan hen, die er niets aan
doen, geven wij ernstig in overweging,
na te gaan in hoeverre hun fokkerijselec-
tie wel juist is.
Van 37 EENJARIGE OOIEN waren de
vachten ingezonden door 6 fokkers. Er
konden slechts 6 viertallen van één vader
worden geformeerd. Het gemidd. gewicht
viel niet tegen (vooral in vergelijking met
de rammenvachten) n.l. 5.28 Kg. (uiter
sten 7.en 4.2 Kg.), terwijl ook 't ren
dement te roemen viel, n.l. 57.9 pet.; wel
liep hot wat veel uiteen (5264 pet.)
Zooals te verwachten, was de kwaliteit
puik, n.l. gemiddeld bijna volle prima
99.8 Van de allerfijnste vachten (waarde
cijfer 105) moesten wij afdalen tot 88
^matige eerste). Gelukkig was er slechts
eén* welke de gemidd. eerste kwaliteit
niet kon halen. Het eindcijfer moest in
deze rubriek wel bevredigend uitvallen,
vooral omdat wij tegenover het vrouwe
lijk geslacht iets milder moeten zijn.
Steeds iets kleiner van coupure, kan het
niet anders of de hoeveelheid lijdt daar
onder. Ook behoeft aan de ooien, die
alle tezamen slechts de eene helft der
fokkoppel vormen, een minder strenge
eisch te worden gesteld. Tot 280 punten
wordt voldoende geacht en in dat geval
waren er slechts 7 onvoldoende. Zelfs al
hadden wij ons op der rammen eisch ge
plaatst, dan was het resultaat nog zeer
belangrijk gunstig, want 18 kwamen bo
ven 310. punten. Gemidd .was het eind
cijfer'315 of nog 7 punten boven de een
jarige rammen.
DE PRIJSWINNERS.
Een vijftal groepen ontving een
prijsje.
Bovenaan plaatste zich weder ram 441,
wiens 4 kinderen gemiddeld 385 punten
behaalden. Hun eigenaar, Jb. Lap Kz., te
den Hoorn, verdient alle hulde voor deze
mooie praestatie.
De kinderen van een eertijds ook in
Noord-Holland zeer goed fokkende 789
vormden een goede tweede, hoewel ge
midd. belangrijk minder punten behalende
Bij de prijstoekenning aan de drie vol
gende groepen is lang stilgestaan, voor
dat twee er van, hoewel in puntenaantal
hooger, een dermate ongelijke kwaliteit
gaven, dat besloten moest worden de
laagste met een zeer gelijkmatige doch
iets lichtere vacht de voorkeur te geven.
De derde werden de kinderen van 1252
van Jb. Eelman Gz., Oosterend, de vierde
prijs aan de dochters van 765 (S.J.Keijser,
Hoogeberg) en van 1141 (Jb. Eelman Gz.,
Oosterend.)
Slechts een groep van TWEEJARIGE
OOIEN van één vader kon gevormd wor
den. Aan deze groep van ram S44, van
C. de Wit, P.H.Polder, met gemidd. 323
punten, werd de 1ste prijs toegekend.
Totaal werden in deze rubriek 11 vach
ten gekeurd, waarvan een door onvol
doende identiteit terzijde moest worden
gelegd. Slechts drie van deze tien warien
onvoldoende.
Ook in de rubriek OUDERE OOIEN
VACHTEN was de inzending veel te ge
ring, n.l. 23. Minstens zouden wij toch
mogen vragen, dat de inzenders van
ramlammeren op de fokveedag zorgen,
dat zij de wolproductie van de moeder
kunnen bewijzen. Van 23 oudere ooien
vachten konden wij 5 groepen van een
eigenaar vormen.
Ook hier Jb. Lap Kz. te den Hoorn
met gemidd. 5.2 Kg. met een rendement
van 63 pet. en een waardecijfer van bijna
95, dus het midden houdende tusschen
zeer goede eerste en zeer matige prima,
de overwinnaar met gemidd. 361 punten.
C. de Wit, P.H.polder volgt met 356
punten, daarna IJ. Lap, den Hoorn, met
325 en P. Lap Kz. met 321 punten.
Van 23 gekeurde vliezen was niettegen
staande de ouderdom de grootste helft
prima, terwijl slechts één beneden ge
middeld eerste was. Drie waren onjuist
aangegeven, overigens alle boven 280
punten.
DAT TEXEL WAT BEREIKEN KAN
STAAT VAST. DOCH: NIET DOOR
AFWACHTEN EN TOEKIJKEN.
9
9 N. V. T. E. M. 9
9 9
KOOKT ELECTRISCH
9 Niet duurder dan op andere wijze 9
9 9
OFFICIEEL VEILINGSBERICHT
DER COOP. P.T.V. „TEXEL".
Prijzen der eieren waren Maandag van
10 tot 15 ct. lager dan de vorige week.
Op deze verlaagde prijzen had de vei
ling evenwel een vlot verloop.
SCHAPENFOKDAG.
Die traditioneele Schapenfokdag is
weer aangebroken. Het moge weer een
goede dag zijn, begunstigd door fraai
September-weer.
Het programma is weer in druk ver
schenen en vermeldt een aantal inzendin
gen, dat vrijwel gelijk is aan dat op de
Fokdagen van 1932 en 1933. Bij 1931
vergeleken is evenwel een belangrijke
teruggang te ontdekken:
1931 1934
Geregistreerd 99 71
Ongeregistreerd 62 40
Totaal 161 111
Moge de kwaliteit zich hebben gehand
haafd, ja, door strenger selectie nog
merkbaar gestegen blijken te zijn.
Wc laten hier 17 rubrieken volgen met
vermelding van het aantal inzendingen.
GEREGISTREERD.
1-JARIGE RAMMEN (6)
2-JARIGE RAMMEN (10)
OUDERE RAMMEN (12)
SCHAPEN (die gemiddeld minstens 1.6
lam geworpen hebben) MET EEN
RAMLAM (5)
SCHAPEN met 2 RAMLAMMEREN (4)
SCHAPEN MET EEN OOI- EN EEN
RAMLAM (17)
VIERTAL OUDERE FOKSCHAPEN (3)
VIERTAL 1-jarige FOKSCHAPEN (6)
VIERTAL OOILAMMEREN (8)
ONGEREGISTREERD.
1-JARIGE RAMMEN (3)
2-1ARIGE RAMMEN (3)
OUDERE RAMMEN (4)
SCHAAP met 2 RAMLAMMEREN (7)
SCHAAP MET EEN RAM- EN EF.N
OOILAM (3)
SCHAAP met 2 OOILAMMEREN (4)
VIER 1-JARIGE FOKSCHAPEN (2)
VIERTAL OOILAMMEREN (14)
De uitslag van de Wolkeuring vindt
ge elders uitvoerig in dit blad. De 'beste
vachten worden als steeds in de Waag
tentoongesteld.
FILM VAN DE WOLKEURING.
Voor Texels Filmarchief werd van de
wolkeuring, welke hier onlangs plaats
had, een reeks welgeslaagde opnamen
gemaakt: het wegen van de vacht, het
keuren, de discussie der jury (onder aan
voering van de heer E. Dz. Govers) en
van de koffiemaaltijd, welke „na gedane
arbeidwachtte. Een documentair
filmpje werd het weer, dat mooi aansluit
bij de in bewerking zijnde rolprent
„Texel is een schapenband" (schapen met
lammeren bij tientallen, om en nabij Bra-
kestein en Weezenplaats; lammeren, op
weg naar de markt; diverse markttafe-
reeltjes; marktkoopman in „actie"; het
marchandeeren met handje-plak; het
merken der lammeren; de varkensafdee-
ling; afloop van de markt; de reiniging
van het markterrein met een straalpijp
op de motorpomp, enz. enz.) Door de vele
bekenden, welke deze film niet zelden
meer dan levensgroot op het doek brengt,
zal menigeen er zeker genoegen in vin
den, deze „levende beelden" te gaan zien.
TEXELSCHE FILMS.
Tot onze spijt (aan één kant, spijt,
want „tijd hebben" is niet altijd een reden
tot verheugenis), hebben we door drukke
bezigheden geen gevolg kunnen geven
aan ons aanvankelijk voornemen alle
Texelsche Films voor onze abonnees te
vertoonen. Met het opnemen, de mon
tage inbegrepen het aanbrengen van
titels, die weer afzonderlijk vervaardigd
moeten worden enz. is n.l. zeer veel
tijd gemoeid. Vooral wanneer men dit
met zorg wil doen. En dat willen we,
omdat dan alleen films ontstaan, welke
voor heden en toekomst, van waarde zul
len zijn. Hiermee willen we volstrekt niet
zeggen, dat ons werk nog niet verbeterd
kan worden. De oprechte bijval, echter,
die ons bij vertooning in kleine kring hier
en daar gewerd, gaf ons de moed,
en het vertrouwen om voort te gaan;
blijkbaar zijn we op het goede pad.
Het spreekt vanzelf dat de films tegen
entree zullen worden vertoond. De „ge
wone" bioscopen betalen reeds tientallen
guldens voor hun filmprogramma's aan
„huur", alhoewel die films toch over de
gansche wereld kunnen worden vertoond
en vaak in eenige bioscopen tegelijk
draaien. Men maakt er n.l. copieën van,
tien, twintig en meer. Veel hooger na
tuurlijk zijn de kosteji, wanneer men een
programma van zelfvervaardigde films
gaat vertoonen, waarbij bovendien van
een speciaal projectie-apparaat (voor
Smalfilm) gebruik moet worden gemaakt.
Vandaar, dat als bijdrage in de kosten '11
bijdrage wordt gevraagd, van ieder, die
de voorstelling komt bijwonen.
Echter deze voorstelling zal uitslui
tend voor Texelsche Courant-abonnees
toegankelijk zijn. Er ziijn nog eenige
Texelaars, die ons krantje met anderen
samen lezen, hoewel het per week nog
geen zes centen kost. We hopen ook hen
