1
De Nieuwe ïexelsehe Courant
No. 4897 48s,e Jaargang Woensdag 28 Nov. 1934
TEN KANONSCHOT I
Van week tot week
Smeulende vonken
De wapens neer
Of meer?
Texelsche Berichten
Uw advertentie in dit blad
op Texel huis aan huis gelezen
is sinds 1 Juli 1930
ia dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 15 regels 60 oent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer uur later.)
29 30 1 2 3 4 5 Nov
1,32 2.30 3,35 4,42 5,42 6,35 7.25
LICHT OP
RljWlELEN en RIITUIGEN 4.26
RAADSVERGADERING.
De Burgemeester der gemeente Texel:
Gelet op art 41 der Gemeentewet;
Brengt naar aanleiding daarvan ter
kennis van de ingezetenen, dat eene verga
dering van den Gemeenteraad is belegd op
Donderdag 29 November 1934,
des voorm. te 10,30 uur in de daarvoor
bestemde zaal ten Raadhuize dezer Ge
meente.
Texel, 26 November 1934.
De Burgemeester van Texel,
W. B. OORT.
Aan de orde:
1. Ingekomen stukken. Mededeelingen
2. Wijziging veeverordening.
3. Vaststelling vergoedingen bijz. la
ger onderwijs over 1932.
4. Vrijstelling onderwijs in lichame
lijke oefening.
5. Aanvrage van W. Dijker om ver
goeding ingevolge art. 13 der Lager
Onderwijswet 1920.
6. Herziening jaarwedde Burgemees
ter, Secretaris en Ontvanger.
7. Subsidie-verleening voor bloemen
tentoonstelling te Heemstede.
8. Herziening Hondenbelasting.
9. Adres om brandstoffentoeslag aan
vverkloozen.
10. Subsidie-verleening en goedkeuring
begrooting Algemeen Armbestuur
1935.
11. Vaststelling gemeente-begrooting
voor 1935.
12. Heffing opcenten op de personeele
belasting.
ZATERDAGAVOND.
Achter de geluiddempende schermen der
Europeesche diplomatie hebben de laatste
week stormen gewoed, welke wel van
hetgeen sedert het begin van dit jaar
was opgebouwd ter versterking van de
vrede, dreigde weg te vagen. De in begin
October gepleegde moord op koning
Alexander en Barthou heeft aanvankelijk
geen politieke gevolgen gehad, maar nu
bleek plotseling, dat die noodlottige ge
beurtenis toch een uitbarsting dreigde te
verwekken tusschen Belgrado en Boeda
pest, tusschen Rome en Belgrado en tus
schen Parijs en Rome, met het gevolg,
dat langs alle diplomatieke geleidingen
felle vlammen omhoog schoten, welke de
vredesengelen de vleugels dreigden te
schroeien. De kortsluiting was ontstaan in
Belgrado, waar men, onder de druk van
zekere Servische elementen, die er niets
van wilden weten het gebeurde te Mar
seille in de doofpot te stoppen, besloot;
zich tot de Volkenbond de wenden, ten
einde de zoo noodige opheldering te ver
krijgen. En daar er toch juist een buiten
gewone zitting van de Volkenbondsraad
voor de deur stond, liet Belgrado te
Genève weten, dat het deze eerste gele
genheid wilde aangrijpen om zijn beklag
te doen voor het internationale forum.
Tevergeefs wees Genève er op, dat
deze buitengewone Raadszitting uitslui
tend was gewijd aan het vraagstuk van
de Saar. Tevergeefs trachtte de alge-
rneene secretaris van de Volkenbond,
Joseph Avenol, de Joego-Slavische mi
nister van Buitenlandsche Zaken te over
tuigen, dat liet hier geen „gelegenheids
misdaad" betrof. De gebeurtenissen had
den zich echter in Joego-Slavië reeds zoo
scherp toegespitst, dat intriges tegen de mi
nister van tuiten 1. Zaken, Jevtitch, die
door tegenstanders werd beschuldigd van
nalatigheid ei onverschilligheid, hadden
reeds zulke scherpe vormen aangenomen,
dat de secr.-generaal van de Volkenbond
voor doovemans boren praatte. Nauwe
lijks kreeg men in de verschillende
hoofdsteden de licht van Joego-Slavië's
voornemen, of 'n alle ministeries van
JEVTITCH.
Minister van Buitenlandsche Zaken
van Joego-Slavië.
Buitenlandsche Zaken begon de alarmklok
te luiden. Want de openbare behandeling
van deze kritieke zaak te Genève zou met
alleen de Hongaarsche regeering, maar
ook de Italiaansche in een moeilijk parket
brengen. Rome, zoo beweerde men, heeft
evengoed als Boedapest aan de kringen,
waaruit de moordenaars van koning
Alexander en Barthou zijn voortgekomen,
een bescherming verleend, welke de gren
zen van liet traditioneele asylrecht verre
overschrijdt.
Vooraanstaande staatslieden oordeelden
het noodzakelijk, wilde men de Europee
sche vrede niet in onmiddellijk gevaar
brengen, zekere dingen met de mantel der
liefde te bedekken en openbare debattien
daarover voodoopig te vermijden.
Evenwel blijkt Belgrado niet bereid, af
te zien van een beroep op de Volkenbond.
Zelfs oordeelde Benesj, Minister van
Buitenl. Zaken van Tsjecho-Slowakije, die
stap billijk en zelfs noodig, eensdeels
om een ongewenschte regeeringswisseling
in Joego-Slavië te voorkomen, en tevens
om de Volkenbond niet mede schuldig te
maken aan toestanden, waaruit de tra
gedie van Marseille voortgesproten is.
Hoewel in diplomatieke kringen te Rome,
het praatje gaat, dat de Duce onlangs
heeft uitgeroepen: „Als Joego-Slavic
Hongarije aanvalt, zal Italië zich even
eens als aangevallen beschouwen", neemt
men toch niet aan, dat Mussolini meer
waarde hecht aan goede vriendschap met
Hongarije, dan prijs stelt op toenadering
tot Frankrijk. En de instructies, welke
de Fransche gezant te Rome, graaf De
Chambrun, kreeg toen hij Parijs weer
verliet, zullen de Duce toonen, dat Parijs
bereid is zoowel met betrekking tot het
Noord-Afrikaansche waagstuk als ook in
financieel opzicht, zich tegemoetkomend
te betoonen.
De besprekingen, welke te Genève
plaats hebben, zullen veel ophelderen,
wat tot dusver i n 'n nevel van diplomatieke
onzekerheid ligt. Door de onverwachte
tragische dood van Barthou schenen de
meeste onderhandelingen te zijn afgesne
den. En daar- Europa niet wist, welke
weg zijn opvolger Laval zou bewandelen,
werd alles in duisternis gehuld. Nu heb
ben ministers, gezanten en overige diplo
maten weer voldoende voeling gehad, om
de besprekingen, afgebroken door de
schoten te Marseille, weer aan te knoo-
pen. De atmosfeer te Genève is zieker
wel geschikt om de spoken, welke sedert
een maand in nationale hoeken en diplo
matieke gaten rondsluipen, te verjagen.
Schuschnigg, de Oostenrijksche bonds
kanselier, is onderwijl bij Mussolini op
visite geweest. Hij is daar uitermate
vriendelijk ontvangen. Maar het liep toch
in het oog, dat Mussolini nu oppaste, de
hartelijkheid geen vormen te geven, die
in Zuid-Slavie het wantrouwen in zijn
ARTHUR HENDERSON,
voorz. der „Ontwapenings-Conferentie".
bedoelingen met Oostenrijk nog konden
vergrooten. Mussolini heeft daar belang
bij. Want zonder Italiaansch-Zuid Slavi-
sche toenadering, is er geen Fransch-Ita
liaansch accoord mogelijk. Dat zou Frank
rijk zijn oude bondgenoot Zuid-Slavië niet
kunnen aandoen. Maar Frankrijk heeft
als prijs voor dit accoord, nu (zie bo
ven) goede gaven beloofd, bestaande in
politieke en zelfs territoriale concessies
in Noord-Atirika. Mussolini wil eindelijk
wel eens tastbare bewijzen zien van zijn,
totnogtoe meer levendige dan vruchtbare
buitenlandsche politiek.
Het is een haast zielige gedachte, dat
in deze dagen te Genève ook weer het
bureau voor ontwapening bijeen is ge
komen. Men moet de volharding van
Henderson, de voorzitter, bewonderen.
Hij weet niet van opgeven. Die man ver
dient nog resultaten van zijn conferentie
te zien. Dat zal voor heel de wereld
een heugelijke dag zijn. Bovendien heeft
Fienderson dan een goede kans, het leef
tijdsrecord van Methusalem met stukken
te slaan. Om de voortzetting van de
conferentie mogelijk te maken, heeft Hen
derson nu voorgesteld, voorloopig alles
wat op werkelijke ontwapening of beper
king van bewapening betrekking heeft,
terzijde te laten en allerlei conventies
van minder belang ter hand te nemen.
Om hein een genoegen te doen, en de
draad, die eens misschien weer van nut
kon blijken, niette laten afknappen, heeft
men hem zijn zin gegeven. Resultaat van
dit werk is niet te verwachten, al was
het alleen al, omdat Duitschland niet
meedoet. De anderen zullen geen con
ventie onderteekenen, waarönder Duitsch
land zijn naam niet zetten wik
NATIONAAL SOC. BEWEGING
IN NEDERLAND.
De belangstelling voor de propaganda-
vergadering, welke vanwege de N.S.B.
Zaterdag in hotel Texel zou warden ge
houden, was zoo groot, dat de zaal allen
niet kon bevatten. Velen moesten met oen
staanplaats genoegen nemen.
Als sprekers zouden optreden de heie
ren Van Kampen en Vlekke. Eerstge
noemde zou spreken over het Nation Soc.
in het algemeen, de ander zou in het bie-
zonder over Nation. Soc. en Katholicisme
het woord voeren. De leiding van de
vergadering berustte bij de heer D.Geus,
van IJmuiden, vroeger alhier woonachtig.
De heer Geus zeide oud-Texelaar te
zijn. Hij sprak zijn voldoening uit over
de groote opkomst en wees er op, dat
bij wijze van uitzondering debat zou wor
den toegestaan. Verder zouden schriftelijk
vragen kunnen worden gesteld.
Vervolgens kreeg de heer Van Kam
pen het woord. Wij geven zijn rede in
beknopte vorm hier weer (de vergadering
duurde van acht tot bijna 12 uur; een
volledig verslag zou wel eenige pagina's
vullen.)
REDE VAN DE HEER VAN
KAMPEN.
Volksgenooten, Kameraden!
Dit is de eerste vergadering der N.S.B.
op Texel, maar vermoedelijk heeft u uw
oordeel reeds klaar op grond van wat u
er van las of lnjorde. De N.S.B. heeft
overal dichtbezette zalen. Geen wonder.
We leven in een uiterst moeilijke tijd.
Velen zijn radeloos, zoeken wanhopig een
uitweg. Hoe? Ons volk is verdeeld, ver
splinterd. Wij willen het weer hereenigen.
maar stuiten op tegenstand van uiterst
links tot uiterst rechts, van Lou de Visser
tot Duymaer van Twist. Alom klinkt de
roep om vrijheid, van Liberaal, Marxist,
van de kerkklok. Aifcivankelijk scheen
net Liberalisme de wind in de zeilen te
hebben. Zijn opbloei dateert uit de tijd
van opkomst van de industrie, van uit
vindingen op technisch gebied. Maar toen
brak de arbeider zich baan, het proleta
riaat werd geboren en wilde zich niet ver
laagd zien tot een stuk gereedschap. Het
Liberalisme maakte koopwaar van 's men-
schen eerste rechten, en schiep de tegen
stelling tusschen stad en platteland. Het
Marxisme ontketende de klassenstrijd,
vervulde de harten van haat, zette bur
ger tegen burger en arbeider tegen ar
beider op, kweekte egoïsten. Wij zeg
gen: weg met haat en verdeeldheid;
reikt elkaar de hand ter verzoening. Al
les dreigt vast te loopen. Wij willen
dit verhoeden, maar laster, verguizing,
broodroof en hoongelach zijn ons deel.
Wij willen orde en het gevoel, dat wij
tot één volk behooren, versterken. De
Liberalist stelde de grens voor de heele
wereld open, de Marxist leert, dat het
Een kanonschot
hoort hy niet.
Hy slaapt maar döer.
Maar zeg je heel zacht
aan z'n oór,
J.GRUNO'5
BAAI-TABAK
Dan is de rakken
Dadelijk wakkert
vaderland overbodig is en verkondigt de
klassenstrijd, welke verbittert en ver
deelt. Dat gaat niet langer. Zie de 400.ÜÜO
werkloozen en de last, welke op arbeider
boei-, fabrikant, en middenstander drukt.
De regeering ziet geen redding, haalt de
schouders op. Wij willen organiseeren
allen voor allen, allen voor één, allen
voor Nederland. De pers werkt ons te
gen, vooral de roode. Wij venvachten
geen redding van een enkele sterke fi
guur. Wij allen moeten ons te weer
stellen om dreigend onheil af te wenden.
Van herstel van de eenheid alleen is ge
luk te verwachten. Steeds stuiten we op
de staat en zijn inrichtingen. Het recht
blijkt uitgeleverd aan een stomme meer
derheid. Alles wordt klaargemaakt achter
de schermen. Wij willen een hoogerrecht
en wel in een staat, die de vaderlands
liefde niet uitgebannen heeft. Wie van
onrecht leven, zijn tegen ons. Colijn ver
klaarde onlangsrijden in de mist
en weten niet waarneem Aan die moe
deloosheid moet een eind komen. Ons'
land moet weer bewoonbaar worden voor
ieder, die werken wil. Weg met de chaos
van liberalisme en marxisme. Toon uw
vaderlandsliiefde niet alleen door een vlag
of het dragen van oranje. De kansel
worde niet misbruikt om politiek te be
drijven en b.v. tegen ons te ageeren.
Beweerd wordt: De N.S.B. is niet chris
telijk. Wij zeggen: De regeering is
niet christelijk, want ze bemoeit zich al
leen met de gave gulden en het sluitend
maken der begrooting. Wij zijn een schot
jesvolk. Telt Velzen geen 47 sectcn? Het
Christendom wordt misbruikt en !eid;t
zoo tot verdeeldheid in plaats van tot
verbroedering. Wij komen hier tegenop.
Wij willen geen gekonkel, geen cumulatie,
geen aalmoes, geen speculeeren. op lage
hartstochten. De vrijheid van de democra
tie wordt ons slechts gelaten in de se
conden, dat we onze stem in een hokje
mogen uitbrengen en verder in het op
brengen van belasting. Wij worden ge
knecht door economie en politiek. Weg
met de grimmige haat der Marxisten.
Minister Ruys zei onlangs in de Kamer
in een debat met Lou de Visser: „U
komt hier niet om te denken, maai* om
te praten". De N.S.B. zoekt beter metho
den en lacht om de verdachtmakingen,
waarvan het orgaan „Vrijheid, Arbeid,
Brood" v.d. Arbeiderspers vol is. De foto
van een als marinier verkleede redacteur
moest dienst doen bij een artikel over de
Zeven Prov. Een foto uit de Eng. film
„Cavalcade" werd gebruikt om Duitsche
vrouwen achter tralies in een concentra
tiekamp voor te stellen. Onbeschaamde
leugens. In Duitschland is de toestand,
lang niet volmaakt, maar tien jaar terug,
toen er de Barmats en Sklareks regeer
den; de Ned. roode pers met Duitsch
geld gesteund werd, de straten vol zwer
vers waren en zelfmoord aan de orde
van de dag! Hierin is sinds Hitier optrad
een verandering ten goede gekomen. Ech
ter heeft de N.S.B. in Nederland niets
met Duitschland te maken. Zij heeft met
werk in eigen land de handen vol. Laat
uw harten niet met leugens vullen, maar
ruim plaats in aan liefde en recht. Het
Marxisme verlaagt de arbeider tot gra-
mofoonplaat, wij wekken hem op nuchter
te zijn en zelf te denken. Wij willen bou
wen aan een nieuwe staat en sloopen wat,
vermolmd is. Begint met ons de opmarsch
tegen ongeloof en twijfel, voor liefde en
recht. Laat ons Nederland weer bewoon
baar maken voor ieder die werken wil
en kan. (Applaus.)
Hiermee eindigde de heer Van Kampen.
Behoudens enkele interrupties en nu en
dan gelach was het rustig in de zaal.
REDE VAN DE HEER VLEKKE.
Vervolgens sprak de heer Vlekke:
Sinds 1933 staat de N.S.B. in het mid
delpunt van de belangstelling. Daar heeft
TEXELSCHECOURA
ECHTE FRIESCHE
O-lï-O 4 «Ctl. P€B noto