De Nieuwe Texelsche Courant
No. 4948 48s" Jaargang Woensdag 29 Mei 1935 Q
Van ?;#eek tot week
EERSTE BLAD.
Om de Vrede in Europa.
Gemengd Nieuws
Uw «dverteatie dit MMl
op Texel hui» aan hui» gcka
is sinds 1 Juli 1930
tai dit blad opgenomen.
UI TG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg f 1.losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 1—5 regels 60 oent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m.
(nam. ongeveer Vi uur later.)
ZATERDAGAVOND.
Millioenen hebben het oor te luisteren
gelegd, om het woord van oorlog of
vrede op te vangen, dat Hitier Dinsdag
spreken zou. Meer dan twee uur lang
heeft Hitier de luisterenden in spanning
gehouden. Want eerst aan het slot van
zijn lange rede vernam men, dat hij toe
nadering zocht.
Bijna twee uur lang sprak Hitier zoo
fel, overstelpte hij de anderen zoozeer
met grieven en verwijten, dat men moei
lijk nog een bevredigend effect van de
rede kon verwachten. Wel was het op
merkelijk, hoe hij vermeed, eenig staats
man persoonlijk aan te vallen. Hij richtte
zich, behalve dan tegen Rusland en Li-
tauen, tegen geen enkel persoon, en zelfs
niet tegen eenig, met name genoemd land.
Als Italië en Mussolini eenige steken toe
gediend kregen, dan was het ook nog op
vrij bedekte wijze, hij citeerde de gealli
eerden in het algemeen, hun houding te
Versailles en later.
Er waren meer dingen, die de luiste
raar eerst moesten ontmoedigen, ja, zelfs
met bange verwachtingen vervullen. Hit-
Ier kon Genève en het streven naar col
lectieve handhaving van de vrede, niet ge
noeg ver-oordeelen. Deze systemen be
rustten, volgens hem, op een manie. Zij
waren niet alleen niet nuttig, maar zij
vormden zelfs, als oorlog dreigde, een
rechtstreeksch gevaar. Als de anderen zich
ermede bemoeiden, kon men de oorlog
niet localiseenen, isoleeren.
De Duitsche soldaten waren te goed
om voor een internationale organisatie te
vechten, meende hij verder. Doch als de
internationale organisatie maar goed func
tioneerde, ware het niet noodig, dat
Duitschland naar het zwaard greep. Hitier
dacht daarbij aan een strijd ten gunste
van Sowjet-Rusland.
Naast de 14 punten van Wilson heb
ben wij nu een reeks van 13 punten Van
Duitschland's dictator. Zelfs als zij zoo
gedeeltelijk worden ten uitvoer gelegd
als de punten van de Amerikaan, kun
nen zij nog groot nut stichten. 1. De Duit-»
sche regeering wijst de resolutie van Ge
nève, waarin haar eenzijdige verlooche
ning van de ontwapeningsbepalingen van
Versailles gewraakt wordt, van de hand.
Dit nieuwe feit maakt het de Duitsche re
geering onmogelijk naar de Volkenbond
terug te keeren tenzij zij daar niet lan-
DIE DURFT.
Mrs. Amelia Earhart is een Amerikaan-
sche pilote, die „niet bang" is. Zij vol
bracht in het begin van het jaar het waag
stuk geheel alleen over de Stille Oceaan
te vliegen (3875 km.) en maakt weer nieuwe
plannen.
ger als overwonnene behandeld wordt, het
volkenbondsstatuut gescheiden wordt van
het verdrag van Versailles en Duitschland
in alle functies en rechten van een groote
mogenheid treedt. Waarschijnlijk slaat dit
laatste op het bezit van koloniën. Uit
deze eisclien blijkt, dat het Duitsche stand
resolutie niet is verscherpt. 2. Heeft dej
punt tegenover de Volkenbond door de
Duitsche regeering ook al zekere bepa
lingen van het vredesverdrag, die zij on
dragelijk vernederend vond, afgeschud, zij
zal, wat er nu nog overgebleven is, ook de
territoriale bepalingen, verder eerbiedigen,
tot een vreedzame wijziging mogelijk
wordt: Inderdaad een verzekering van het
allergrootste belang. 3. De Duitsche re
geering zal alle, ook door vroegere re
geeringen aangegane verplichtingen hand
naven, vooral ook die, voortspruitende uit
het verdrag van Locarno. Zij zal, al wordt
het haar ook door Fransche maatregelen
moeilijk gemaakt, de demilitarisatie van de
Rijnzone eerbiedigen. Dit is het gewichtig
ste punt in de heele rede. Mocht Duitsch
land, zooals de buitenwereld reden had te
vreezen, zich daaraan niet hebben gehou
den, dan ware dit volgens het verdrag van
Locarno als een aanval op Frankrijk te
beschouwen, en zouden Engeland en
Italië tot militaire hulp aan Frankrijk
verplicht zijn geweest. De schending
van deze bepalingen vormde misschien
een nog onmiddellijker oorlogsgevaar,
dan een schending van de zelfstandig
heid van Oostenrijk. Hitler's verzeke
ring is dus zeer geruststellend.
IJSBERGEN-GEVAAR.
De noordelijke route over de Atlanti
sche Oceaan wordt thans door een onge
woon groot aantal ijsbergen onveilig ge
maakt. We zien hier hoe zoo'n berg onder
schot genomen wordt.
Nummer 4 is .na zijn harde woorden
over de collectiviteit verbluffend, maar
verblijdend tegelijkertijd. Het zegt eenvou
dig, dat Duitschland te allen tijde bereid
is aan een stelsel van collectiviteit tot
verzekering van de vrede mede te werken!
No. 5 behelst, dat naar de meening van;
Berlijn, de opbouw van een nieuwe Euro-
peesche samenleving niet volgens eenziij-
dig opgestelde formules en slechts gelei
delijk kan geschieden. Punt 6 zegt, dat
Duitschland bereid is met zijn buren ver
dragen van non-agressie te sluiten, en
zich daarbij te verbinden, oorlogvoerenden
op geen wijze te steunen, ook niet door
leveranties van wapens of grondstoffen.
Geldt dit ook Litauen, waarmede Hitler
verklaarde, niet te willen onderhandelen?
Want Litauen is een buitengewoon be
langrijk knooppunt in Oost-Europa, b.v.
e^n brug tusschen Duitschland en Rus
land. In punt 7. biedt Duitschland zijn
medewerking aan voor een aanvulling
van het verdrag van Locarno met
een „Locarno voor de lucht". Weer een
concessie van groot belang, waarop men
ternauwernood nog hoopte. Punt 8 bevat
de mededeeling, dat Duitschland in geen
geval iets zal afdoen van de omvang
van zijn bewapening, die het heeft aan
gekondigd, maar tevens de tegenover
gestelde mededeeling, dat het tot iedere
beperking, waaraan allen zouden deel
nemen, bereid is. De Duitsche regeering
spreekt hier ook van pariteit in de lucht
met Westelijke mogendheden. Nu is
Duitschland de sterkstej en Duitschland
heeft ook vroeger, met het oog op zijn
omstandigheden, meer gevraagd. Wat de
vloot betreft, belooft het, zijn e'isch van
een tonnage ten bedrage van 35 pet. dei»
Britsche vloot, nooit te zullen verhoogen,
zelfs al zou het koloniën te beschermen
krijgen. Het wil het recht van het Brit-,
sche Rijk op een domineerende positie ter
zee te allen tijde erkennen.
HET ESPERANTO-
MONUMENT,
zooals het morgen
hier zal worden ont
huld.
Belangwekkend is punt 9. Duitschland
stelt voor, terug te keeren, tot de Roode
Kruis-conventie van Genève, die eens het
gebruik van allerlei wreede strijdmiddelen
zooals dum-dumkogels, giftige gassen,
enz. verbood. Het meent echter dat men
slechts stap voor stap die terugkeer zal
kunnen voltrekken. Het is niet noodig de
bommenwerpers te verbieden, als men
maar begint, met het werpen van gas-,
brand- en ontploffende bommen buiten de
strijdzone buiten de wet te stellen, en dan
verder gaat met het verbieden van het
neerwerpen van bommen in het algemeen.
Dan hebben tenslotte de bommenwerpers
geen zin meer, en zullen zij vanzelf ver
dwijnen, zoo heet het In punt 10 biedt
de Duitsche regeering deelneming aan
aan een algemeene conventie tot het af
schaffen van de zware artillerie en van
zware tanks. Dan kan Frankrijk, zoo heet
het, zich volkomen beveiligd voelen ach
ter zijn vestinggordel. (En lucht-oorlog
dan Red.) Punt 11 is voor Engeland
bestemd: Duitschland wil meedoen aan
iedere beperking van het kaliber van
scheepsartillerie en van het tonnage der
verschillende scheepstypen. Het zou zelfs
zoover willen gaan, tot de algeheele af
schaffing der duikbooten mee te werken,
als de omstandigheden daarvoor gescha
pen werden. Dit laatste is een harte-
wensch der Engelschen, zoo onvervulbaar
echter, dat Duitschland niet behoeft te
vreezen, aan zijn woord te worden ge
houden. In punt 12 verlangt Duitschland,
dat er een einde wordt gemaakt aan de
vergiftiging der openbare meening in de
wereld. Is het zelf bereid, Julius Strei»
cher, om maar het allermisdadigste vergif
ter wereld te noemeni, de mond te snoe
ren? Tenslotte kondigt punt 13 aan, dat
Duitschland mee wil doen aan een inter
nationaal verdrag, waarbij de staten zich
verbinden, zich niet in eikaars za'ken te
mengen. Dat moet echter allen ten goede
komen. Bovendien moet het begrip niet-
inmenging scherp worden bepaald. Mus
solini zal van dit punt niet veel verwach
ten voor zijn Donau-conferentie.
Dit is dan de lijst van punten, die
Hitier Europa, na het -eerst geducht te
hebben aangeblaft, als vertroosting voor
gelegd heeft. Voor ons en de landen van
ons type en van onze ligging, had hij de
troost, dat Duitschland oen levensbelang
ziet in ons onafhankelijk bestaan. Dit
klonk alles zeer schoon. Zal het alles
uitvoerbaar zijn?
Intusschen worden in Duitschland ook
binnenlandsche plannen aangekondigd. Zij
komen neer op een gedwongen ieening,
die de nijverheid zal worden opgelegd,
en die feitelijk als een heffing zal wor
den beschouwd, teneinde de politiek van
werkverschaffing en wapening te kunnen
voortzetten. De spaarbanken hebben reeds
voor ©en half milliard moeten bloeden, de
verzekeringsmaatschappijen eveneens, van
de industrie wordt nog meer verlangd,
daar zij partij trekt van de werkver
schaffing, en men meent dat haar bezit
slechts een verplichting tegenoveT de
staat kan vormen, daar de staat het is
geweest, die haar aan haar nieuwe win
sten geholpen heeft. In werkelijkheid
is de maatregel het gevolg van nijpend
geldgebrek en van een overwinning van
de radicaal-socialistische elementen in de
nationaal-socialistische partij.
PORTUGAL. Een ernstig complot om
de regeering omver te werpen werd ver
ijdeld, een vijftal officieren en 500 man
vlootpersoneel is gearresteerd.
ROME werd bjj een storm gehuld in
wolken van stof, dat uit Afrika's woestijn
afkomstig bleek.
CHINA stelt zilversmokkelen straf
baar met de dood omdat het de republiek
in gevaar brengt.
Uit de dagbladen van Zaterdag:
BIJ OTTERSUM is 'n tabakssmokke
laar op Ned. grondgebied door Duitsche
douanebeambten, die eveneens op Ned.
grondgebied kwamen,, met kogels zwaar
gewond. Dat muisje zal ©en staartje heb
ben.
TE BRIELLE is een 13-j. jongen met
het pedaal van zijn rijwiel in aanraking
gekomen met -de tramrails. Hij raakte te
water en verdronk.
TE R'DAM liep een 5-j. kind achter
©en tram om tegen een andere tram aam
De jongen kreeg een klap, viel en werd
door ©en auto gedood.
LIMBURG. Het mijneonflict is van de
baan na ©en conferentie van vier uur van-
beide partijen in tegenwoordigheid van
Ministers Van Lidt de Jeude, sTotemaker,
en prof. Aalberse, "Yijksbemiddelaar op
het Dep. van Waterstaat te Den Haag.
KOPENHAGEN. De alg. raad van het
Internationaal Vakverbond besloot tot 'n
actie ten gunste van ontwapening en te
gen de oorlog. Het aangenomen rapport
verklaart, dat de arbeidersbeweging aan
de regeeringen een internationale conven
tie tot -ontwapening moet opdwingen.
IN ZWEDEN zal het 500-j. bestaan van
de Rijksdag feestelijk worden herdacht.
ITALIË heeft de twintigste verjaardag
van zijn deelnemen aan de wereldoorlog
enthousiast gevierd. (Heeft die oorlog-dan
niets geleerd?)
ITALIË. Mussolini heeft zich dank zij
het onvermoeid streven van Eden en La-
val laten vin-den voor een vreedzame op
lossing van het geschil met Ethiopië.
MEXICAANSCHE bandieten overvielen
een zilvertransport in Jalisco. Zij ver
moordden -de begeleiders en roofden
300.000 peso.
MIDDENSTANDERS.
Een abonnement bij
N.V. PROVINCIAAL BELANG. Q
0 Handelsinformatie- en Incas-
0 sobureau voor de Midden-
0 stand, opgericht 1864, biedt
0 in deze tijd groote voordee-
0 len.
0 Een volledig prospectus,
0 waaruit zulks duidelijk blijkt
0 met een ex. van de 14-daag-
Q 0 sche zeer verzorgde courant
O 0 wordt op schriftelijke aan-
0 vrage p.o. verstrekt.
N.V. PROVINCIAAL BELANG,
Amstelstr. 14, Tel. 32000 (6 lijnen)
AMSTERDAM C.
Voor Middenst. Fed. en Bonden
kan een speciale overeenk. getrof-
fen worden.
TEXELSCHE COURANT
30 31 12 3 4 5 Juni
7,42 8.51 9,32 10,12 10.51 11,29 12 12
LICHT OP
R1IWIELEN en R11TUIGEN 9 34
0