De Nieuwe Texelsche Courant
No. 5002 49st0 Jaargang Woensdag 4 Dec. 1935
Gemeenteraad
van Texel
EERSTE BLAD.
U« atofcntk ta (It bètl w«
op Texel hu» smi huis akw
is sinds 1 Juli 1930
hi dit blad opgenomen.
UI TO.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. TeL 11.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwataal;
buiten den Burg f 1.losse ars. 4ct.
ADVERTENTIES: 15 regels 60 cent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texal v.m
(nam. ongeveer Va uur later.)
5 6 7 8 9 10 U Dec
3,22 4.45 6,03 7,02 7,47 8,32 914
R1IWIELEN en RIITU1GEN 4 21
Zitting van Zaterdag 30 Nov. 1935,
aanvangende te 3 uur 10.
Voorzitter: de heer KI. Vlaming, loco
burgemeester.
Secr.: de heer C. Jonker, gem.-9eer.
Aanwezig alle leden.
Op 'de publieke tribune één belangstel
lende, na punt 4 op de agenda: nihil.
Na punt 4 werd n.l. de openbare vergade
ring geschorst en het duurde wel meer
dan een uur, eer de openbare behandeling
werd hervat. Zooiets overleeft de altijd
geduldige pers alleen.
Voorz. opent de vergadering en stelt
na lezing der notulen aan de orde:
2. Ingekomen stukkan. Mededeelingen.
A. Schrijven van 't Prov. Bestuur blijkens
hetwelk bij K.B. van 5 Nov. met ingang
van 15 Nov. tot Burgemeester onzer ge
meente benoemd werd de heer MR. A. F.
KAMP. De beëediging had 11 Nov. plaats.
Ik hoop, zoo voegt de voorz. hieraan toe,
dat Mr. Kamp de rechte man op de rechte
plaats zal Blijken te zijn.
B. Adres van mej. de wed. C. Koop
man en 17 anderen, bewoners van Schil-
dereind en Sehilderweg met het verzoek
aldaar twee STRAATLANTAARNS te
willen plaatsen. Over 250—300 M. is men
er des avond van licht verstoken.
Voorz. stelt voor, op het meest noodzake
lijke punt een lantaarn te plaatsen, wan
neer de begrooting dat toelaat. Dhr
Bruin: De lintbebouwing gaat me te ver.
We kunnen toch niet overal lantaarnsi
plaatsen. Ik wil adressanten geen moei-,
lijkheden in de weg leggen, maar zou de
lintbebouwing toch geremd willen zien.
Dhr Epe: We moeten het verzoek niet
inwilligen. Anders werken we lintbebou
wing in de hand. Dhr Parlevliet: Voor
zoover het verzoek gedaan wordt door
bewoners van huizen, welke niet verder
staan, dan zich het gemeentebouwterrein
bevindt, is het niet onbillijk. Het paadje
voor de' huizen op de gemeentegrond
mag ook wel wat opgeknapt worden.
De raad vereenigt zich hierop met het
prae-advies.
C. Adres van de Ned. Bond van Ar-i
beiders in het Land- en Tuinbouwbedrijf,
Ned. Chr. en R.K. Landarbeidersbond
met het verzoek o.a. boven de kasuitkee-
ring f 1steenkolentoeslag te verkenen
en pas uit de werkloosheidskas te laten
trekken, wanneer werken door b.v. vorst
onmogelijk is. De afd. Texel van ge
noemde bonden hebben aan dat verzoek
hun adhaesie gehecht. De R.K. Landarb.
bond verzocht tevens een gunstiger rege
ling voor de kostwinners in de werkver
schaffing met groote gezinnen.
Voorz.: Hoe sympathiek we tegenover
een brandstoffentoeslag ook staan, gezien
het streven der regeering om de werk
verschaffing door een voor haar voordee-
liger steunregeling te vervangen, moeten
wij u adviseeren geen kolentoeslag te
geven. Een steunregeling zou een strop
voor de werkloozen worden, financieel
en moreel. Verhoogen wij de uitgaven,
voor de werkverschaffing met een kolen-
toeslag, dan verhaasten we de invoering
van een steunregeling. Weth. Kager:
Inderdaad schuilt in het jjeven van een
kolentoeslag het gevaar van invoering
eener steunregeling. Persoonlijk sta ik
zeer sympathiek tegenover de ver
zoeken. De heer Henkes Ik
vind toch, dat de billijkheid duimen dik
op dat verzoek ligt. Er zijn werklooze
menschen van 60 jaar en ouder; voor
hen zou een steunregeling een zegen zijn.
Nu drijft de honger hen naar de voor
hen ongeschikte werkverschaffing. Een
kolentoeslag kan m.i. op financ. grond
niet verworpen worden. Dhr Leber
Overschatten BenW het gevaar bij invoe
ring eener steunregeling niet? De wen-
schen zijn m.i. niet overdreven. Ik wil
BenW verzoeken in de eerstvolgende ver
gadering, welke immers spoedig tegemoet
kan worden gezien, met een prae-advies
te komen. Dhr Parlevliet: Ik ben het
met dhr Leber eens. Gevraagd wordt zoo
weinig mogelijk te laten trekken uit de
kassen en zooveel mogelijk te laten wer
ken. Maar de gemeente betaalt aan de
kassen f7500 en mag er dus wel wat vam
terugzien, zoowel in het belang van de
gemeentefinanc. als in dat der arbeiders.
De houding van de Minister, die er niet
wat extra's voor over heeft, wanneer de
werkloozen kunnen werken, vind ik onbe
grijpelijk. Gelukkig hebben we hier nog
'n comm. voor steun in natura, die over
tamelijk wat goederen beschikt. Bovendien
kan goedkoope margarine en blikvleesch
worden bekomen. Wat de kolentoeslag be
treft, zeg ik met dhr Leber: Laten B.en
W. hierover prae-advies uitbrengen. Vol
gens mij, zal dhr Henkes, die een steun
regeling wenscht, zich afvragen: Wat heb
ik gedaan, wanneer die er werkelijk mocht
komen. Een steunregeling alleen voor
oudere werkloozen invoeren staat de re
geering niet toe. Ik zou er erg voor zijn.
Een steunregeling zou voor driekwart
van de werkloozen nadeel geven. Daarom
zal ik alles doen om invoering daarvan
te beletten. Dhr Bruin: In veel kan ik
mij met de heeren Parlevliet en Leber
vereenigen. Ik meen, dat Minister Slingen
berg een steunregeling voor de werkloo
zen de beste oplossing vond omdat ze
bet Rijk minder zou kosten. Maar nu gaat
hij toch inziei\, l'a* ',e* Leter is, de werk
loozen werk te laten doen. Kan er naast
de werkverschaffing geen steunregeling
worden ingevoerd? Ik acht ook het geven
van een fl.kolentoeslag wel doenlijk.
Willen B.enW. dat nog eens onderzoe
ken? Voorz.: De voorstellen zijn ons
sympathiek, maar, zooals gezegd, we
vreezen, dat de regeering ons een steun
regeling, opdringt, wanneer we er op in
gaan. Dhr De Waard: Ik sluit mij
bij de heeren Leber en Parlevliet aan.
Graag wil ook ik, dat wegens de inge
wikkeldheid van de stof hierover een
prae-advies uitgebracht wordt. Voorz.:
Bij andere gemeenten vergeleken, verkeert
de onze nog in gelukkige omstandighe
den. Wij krijgen meer van het Rijk dan
gemeenten met een steunregeling. Aan
werkverschaffing keert het Rijk 30 mil-
lioen uit, aan steun 98 millioen. Een
gunstig prae-advies is van B.enW. niette
verwachten. We durven de werkverschaf
fing niet duurder te maken. Dhr Par-
vliet: B.enW. moesten eens on-officieel
in Den Haag informeeren, of onze werk
verschaffing bij invoering van een kolen
toeslag gevaar loopt. Er is misschien wel
een achterdeurtje. Voorz.: We kunnen
de kosten voor werkverschaffing be
zwaarlijk hooger maken. Dhr Dogger:
Ik protesteer tegen de veronderstelling,
dat werk, in de werkverschaffing uitge
voerd, maar Iabberdepis en het geld,
daaraan besteed, weggegooid. Ik meen
dat zoo tusschen de regels door te lezen.i
Voorz.: U kunt ook lezen, wat er niet
staat. Na deze discussie, welke een
uur duurde, concludeert de voorz., dat
de raad accoord gaat met het voorstel^
Parlevliet. Het gemeentebestuur, aldus
spr., zal trachten meer aan de weet te
komen, dan het weet.
3. Advies inzake verlaging jaarwedden
Burgemeester, Secretaris en Ont
vanger.
Ged. Staten vragen het oordeel van de
Raad, omtrent een verlaging, ingaande
1 Jan. a.s. van de jaarwedden van Bur
gemeester, secr. en ontvanger. Komt deze
verlaging tot stand, dan zal de jaarwedde
van de Burgemeester hoogstens bedragen
14275.waarop aan pensioensbijdragen
wordt ingehouden f 357.37. voor de secre
taris f3800,. pensioensbijdrage f 336., en
voor de ontvanger f2422.50, inhouding
voor pensioen f242,25. Alsdan zal, ver
geleken bij 1932, het netto bedrag van de
maxiniumjaarwedde verminderd zijn voor
de Burgemeester met f882.37, voor de se
cretaris met f836 en voor de ontvanger
met f519.75.
De maximum-jaarwedden worden be
reikt na 4 twee-jaarlijksche verhoog in gen:
De aanvangsjaarwedden liggen bij toepas
sing van de 5 pet. korting voor Burge
meester en Secretaris f720 en voor de
Ontvanger f630 onder het maximum.
Naar Ged. Staten opmerken, ligt het in
de bedoeling der regeering op de sala
rissen van het Rijkspersoneel ook een
verlaging van 5 pet. toe te passen.
B.enW. stellen voor aan Ged. Staten te
berichten, dat de raad met 5 pet. veria-".
ging van de jaarwedden van Burgemees
ter, Secretaris en Ontvanger instemt, wan
neer alsdan die wedden in een redelijke
verhouding staan tot die van het perso
neel in 's Rijks dienst. Zjj zouden hieraan
willen zien toegevoegd, dat de verlaging
niet behoort in te gaan voor de datum
waarop de regeling de vereischte Ko
ninklijke goedkeuring zal hebben verkre
gen.
Zonder discussie goedgekeurd.
4. Bouw woning voor het Ihoofd der
o.I. school te Oudesdhild.
Zie ook vorig nummer hierover. De
kosten, groot f4500, kunnen voor f3500
bestreden worden uit de gereserveerde
koopsom van het voormalige schoolge
bouw met ambtswoning en voor de rest
uit de opbrengst van voor enkele maan
den verkocht bouwterrein.
Zonder discussie goedgekeurd.
5. Regeling maximum aantal vergun
ningen voor verkoop van sterken
drank in het klein en maximum aan
tal verloven A.
Het wettelijk maximum voor verToven
A voor verkoop zwak-alcoholische
dranken bedraagt hier 31. In werke
lijkheid zijn er 11. De raad heeft de be
voegdheid eens in de vijf jaar dit jaar
voor het eerst de Kroon voor te stel
len, het maximum te verlagen. B.enW.
stellen voor geen voorstel tot verlaging
te doen. Eveneens stellen zij voor, het
max. aantal vergunningen voor verkoop
sterke drank geleidelijk verlaagd van
31 op 15 ongewijzigd te laten. De
raad gaat er mee accoord.
6. Vaststelling uitbreidingsplan voorde
Koog met bebouwingsvoorschriften.
Alvorens hierover te beslissen, wordt
de O'penb. vergadering geschorst. Na plm.
een uur, worden de besprekingen in liet
openbaar voortgezet. Over het uitbrei
dingsplan wordt echter met geen woord
meer gerept. Zonder hoofdelijke stem
ming gaat de raad accoord met liet voor
stel tot vaststelling te besluiten.
Aan het prae-advies ontleenen we nog:
Door de ontwerper van het plan, archi
tect Wieger Bruin is uitvoerig de gang
van de opbloei van de Koog als Bad
plaats nagegaan. Hij heeft getracht de
factoren te bepalen, die tot die opbloei
hebben geleid. Vanuit dit inzicht dient
z.i. de ontwikkeling van de Koog te wor
den geleid, voorzooveel een uitbreidings
plan dat kan. De invloed daarvan strekt
zich slechts uit over die factoren, die
verband houden met liet gebruik van de
grond. Er is gestreefd naar de vorming
van een grootier de Koog, waarin de
geest van het tegenwoordige kan blijven
leven; dat een gezonde eigen aard be
houdt, dat harmonisch zich blijft voegen
in het landschap zich blijft uitstrekken
langs de duinvoet.
De factoren, welke de ontwikkeling van
De Koog gunstig beïnvloeden, dienen
door het plan zooveel noodig te worden
beschermd en zoo mogelijk te worden
vergroot. Het natuurschoon dient ont
zien en beveiligd: de duinen worden van
bebouwing nagenoeg vrij gehouden, de
bosschen nagenoeg intact gelaten. Het
door het uitbreidingsplan bestreken ge
bied, dat niet bestemd behoefde te wor
den voor woonwijk, behoudt zijn natuur
lijke bestemming, maar vastgelegd bij
bebouwingsvoorschrift.
De bestaande kom dient te worden uit
gebreid, langs de overige wegen dient
verspreide bebouwing te worden toege
laten.
De aanleg van een nieuwe hoofdweg
is voorzien, en wel, een weg, die in het'
Westen van het dorp van de hoofdweg
aftakt en een nieuwe toegangsweg vormt
naar het strand, minder steil dan de be
staande. Hij is daarmede verbonden;op
drukke dagen ware éénrichting-verkeer in
te stellen. In het dorp loopt deze weg
langs de Oostzijde van een brink, die een
zeer aantrekkelijk dorpsch centrum kan
worden. Een bestaande spreng is omge
legd en tot gestrekte vijver verbreed^ die
als brandkom ook practische waarde 'zal
hebben. Langs deze brink is gesloten be
bouwing toegelaten; café's, pensions en
winkels zijn er aan de drukke zijde op
hun plaats. Van het knooppunt met de
Dorpsstraat gaat bovendien een breede
fraaie weg Oostwaarts, ongeveer aan de
Dorpsstraat evenwijdig. 'Hij loopt uit op
een terrein, dat bestemd is voor een
openbaar gebouw, waarbij gedacht is aan
een kerk(je). Een terrein in het dorp
is zoo mogelijk voor school bestemd en
bovendien Bet voormalig kerkhof aan de
buitenkant der bebouwing. Langs de
Dorpsstraat en grootendeels langs de
brink is gesloten bebouwing toegestaan
en de vestiging van „gebouwen voor ne
ring en bedrijf". Overigens is de bebou
wing gelijk reeds traditie is open
bedoeld in verschillende mate. De aan
trekkelijkste terreinen langs de duin
voet, aan de buitenkant van'het dorp
zdjn bestemd voor vrijstaande huizen op
vrij groote terreinen. De terreinen zijn
in het algemeen vrij diep; het dorp blijft
er ruim door en gemoedelijk. De woon-
wegen zijn niet breed, met de aanleg
van een smalle verharding kan voorloopig
worden volstaan. Boombeplamting op de
hrink en langs vele wegen is vooivÜcn;
zij wordt mogelijk bij toenemende bebou
wing en groei van de bosschen aan de
Westzijde. Rioleering zal te ecnigcr tijd
noodig worden. De terreingcsteldheid
maakt die op vrij eenvoudige wijze moge
lijk. Het zooveel mogelijk vrijhouden van
de duinen is een levensbelang voor de
ontwikkeling van de Koog als eenvoudige
bekoorlijke badplaats. Hiet zou door ver
gaande bebouwing der duinen zijn ka
rakter verliezen en het dorp zou er dooi
worden gedeprecicend. Overigens moeter
mede worden gerekend, dat in gelukkig
niet nabije toekomst afslag der duinen
kan optreden. Bij de duinen is een
(school)-sportterrein opgenomen. Be
hoefte aan verdere sportterreinen is niet
wel te voorzien. De aard van de badplaats
verzet zich volgens B.enW. niet, mits op
een behoorlijke afstand van de strandweg,
tegen een vooreerst handhaven van het
kampeeren achter de voorduincn.
Voor de oprichting van permanente
zomerwoningen moet volgens hen geen
gelegenheid worden geboden. Deze bic
den al heel spoedig een armtierig aan
zien en zouden het peil van de Koog en
van Texel aanmerkelijk drukken. Hierop
is dan ook niet gerekend.
Waken voor de welstand bij de opbouw
van de Koog is een levensbelang voor de
ontwikkeling der badplaats.
7. Benoeming commissarissan N.V. T.
E. M.
Er moet worden voorzien in vier vaca
tures. In de jdaats van oud-burgemees
ter Oort wordt met alg. stemmen Mr.
A. F. Kamp benoemd. Dhr Bruins, teclui.
comm., aftredend doch herkiesbaar, wordt
met alg. stemmen herkozen. In de plaats
van oud-wethouder R. P. Keijser wondt
met zeven van de 13 stemmen dhr Epe
benoemd (zes stemmen op dhr Vlaming).
Als opvolger van de heer Smit Kleine,
die overleden is, wordt met 11 van de
13 stemmen dhr De Lugt benoemd (één
stem op dhr Vlaming, één op dhr De
Waard.) De heeren Epe en De Lugt ne
men hun benoeming aan. De beide an
dere heeren zullen met hun (lierbenoe
ming in kennis worden gesteld.
8. Rondvraag.
VISSCHERIJ. Dhr*Van der Vis vraagt
ot B.enW. geen uitnoodiging ontvingen
voor de vergaderingen te Hypolitushoef
en Den Haag, uitgeschreven door de
Bond van Visschersveneen. Hij informeert
verder, of B.enW. die vergaderingen niet
belangrijk genoeg vinden en, zoo ja, of
zij in de toekomst die vergaderingen
dan willen bijwonen. Voorz. ant
woordt, die de eene vergadering niet kon
worden bijgewoond door gebrek aan tijd,
terwijl die op Wieringen paar B.enW.
ter oore kwam niet zoo belangrijk zou
zijn. Vroeger werd zoo'n vergadering
door Weth. Parlevliet wel eens bijge
woond. Wij waren van de urgentie niet
op de hoogte, zegt de voorz. Dhr Par
levliet merkt op, dat B.enW. die vergade
ringen behooren bij te wonen, omdat er
op visscherijgebied belangrijke dingen te
gebeuren staan. (Pufverbod, vergrooting
maaswijdte, enz.) Onze N oord zeek otter-
vloot mag er zijn, vervolgt spr. Ze be
hoort, meen ik, tot de beste in den lande.
Ze getuigt van ondernemingsgeest, durf,
initiatief, maar de toestand wordt al
moeilijker. Er is sprake van stichting van
vi.schconservenfabrieken. Onze visschers
werd door de Zuiderzeesluiting alles af
genomen. Zou het niet op onze weg
liggen de Minister te vragen, of op Texel
niet zoo'n vischconservenfabriek kan wor
den gevestigd? Vrijheid, blijheid en
brood is onze visschers ontnomen. Kun
nen B.enW. niet een audiëntie aanvragen
Dhr Van der Vis merkt op, dat in die
vergaderingen ook over steun aan de gar
nalen gesproken is. Voorz. zegt toe
voortaan aan die vergaderingen aandacht
te zullen schenken. Hijzelf is lid van een,
visscherij-comm. voor de Waddenzee,
welke spoedig een breedvoerig en be
langrijk rapport uitbrengt. Dhr Dogger
juicht het toe, dat nu eens iemand, buiten
de visscherij staande, hier de heer Parle
vliet, het voor de visschers opneemt. Er
wordt met ons gesold, zegt spr. heftig,
als een kat doet met een muis. Misselijke
dingen worden ons in de schoenen ge
schoven. Ook wordt beweerd, dat het wier
ziek is. Ook dat rapport zal wel weer nul
op request wezen. Voorz. protesteert,
TEXELSCHE COURANT
LICHT OP
