Onze seizoenopruiming begint
Donderdag 2 Januari
TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
De Bloembollenteelt in 1935
De Visscherij in 1935.
Enorme koopjes. Ziet de etalages
een artikel naar keuze ter waarde van f 15,-
uit mijn zaak cadeau.
leder raadt mee.
Kledingmagazijn J. G. DEKKER,
Steenenplaats.
sa
Sportvereniging Texel
in 1935.
Woensdag 1 Januari 1936
door J. LIST.
Het verstreken [aar is voor Tiet meeren-
deel der Texelsche kweekers niet gunstig
geweest 'door ae lage prijzen voor Nare.
Von Sion en Gele Crocus, welke hier
nog steeds met de Golden Spur de
hoofdschotel vormen. Mag de lage prijs
van de gele crocus te wijten zijn aan
een geweldige overproductie, die van Von
Sion is gevolg van de maatregelen der
Nederl. regeering in verband met de
clearing-overeenkomst met Duitschland,.
welke maatregelen er toe hebben geleid,
dat aan onze bloembollen maar een zeer
bescheiden plaatsje is ingeruimd naast an
dere goederen, die voor uitvoer in aan
merking kwamen. "Er is ruim 1/3 gedeel
te naar Duitschland uitgevoerd van het
geen was verkocht. Voeg hier nog bij,
dat dit seizoen weer kleiner kwantum is
toegestaan door Denemarken, beide lan
den voorheen de grootste afnemers van
het sj>eciaal Texelsche product Von Sion,
dan is het geen wonder, dat het met de
prijs is misgeloopen. Deze ging, ver
geleken met vorig jaar, tot op de helft
terug.
Het gewas was over het algemeen goed
te noemen, van tulj>en was het zelfs
best. Prijzen voor de meeste handels-
soorten waren de minimumprijzen, vast
gesteld door de Sierteelt-centrale. Min
der grage soorten zijn bij het surplus-
fonds terecht gekomen. (Het surplus-
fonds is een instelling, in het leven ge
roepen door de Sierteeltcentrale. Het
dient om het surplus aan bloembollen
van de kweekers, over te nemen, daartoe
in staat gesteld door de kweekers zelf, die
15 pet. van hun vorderingen wegens ver
kochte leverbare bollen voor dit doel
moeten afstaan. Ot het zal gaan, zal de
tijd leeren.) Nare. Golden Spur ging nog
wel, al was dat ook iets minder dan vo
rig jaar. Naar King Alfred was veel
vraag, doch waar men voorheen hier op
Texel mooie partijen aantrof zijn er met
de saneering heel wat vernietigd. Enge
land neemt voor de tegenwoordig gelden
de prijs veel King Alfred af en Amerika
zal in 1937 ook wel in de markt komen
voor dit artikel en andere grootbloemige
soorten; flinke prijzen zullen echter door
deze landen niet besteed kunnen wor
den, daar zorgt het valutaverschil^ het
welk nog steeds in ons nadeel is* wel
voor. Zoolang wij Hollanders,, met onze
dure jjulden zitten te prutsen, men mag
daarover denken, zoo men wil, zullen wij
geen welvaart in het bloembollenvak heb
ben.
De vooruitzichten zijn, wat Amerika
betreft, hoopvoller. Wat een jaar gele
den een vaag gerucht was, is nu werke
lijkheid geworden. De invoerrechten op
Tulpen, Crocussen en bijgoed zijn met
50 pet. verlaagd en het embargo op Nar
cissen wordt 15 Dec. a.s. opgeheven. Am.
rika is destijds met invoerbelemmeringen
vooropgegaan en gaat nu weer voorop
met de afschaffing ervan. Mogen de an
dere landen het goede voorbeeld volgen
De Engelsche kweekers echter zijn een
andere meening toegedaan. Zij zouden
de tien pet. invoerrechten, welke Enge
land heft, gaarne zien veranderd in één
penny per Eng. pond, wat gelijk staat
met ongeveer f69,— per ton (1015 K.G.)
Voor Hyacinthen beteekent dit een klei
ne verlaging, voor Tulpen blijft het gelijk,
doch voor Narcissen beduidt het een in
voerrecht. dat driemaal zoo hoog is als
het tegenwoordige. Indien het tngelsche
Parlement hier zjjn goedkeuring aanhecht
sal het de verkoon in Engeland ge
ducht remmen, waar het de Engelsche
kweekers natuurlijk om te doen is.
door J. HENK ES.
Met een overzicht over de Texelsche
kustvisscherij over 1935, zou ik heel kort
kunnen zijn. Immers, kan van geen be
drijf meer gesproken worden.
GARNALEN. Voorheen kon Januari
in de regel als een gunstige maand voor
garnalen worden beschouwd. Maar dit
jaar waren evenmin als voorgaande jaren
na het sluiten van de Zuiderzee geen
garnalen te vangen. Ook in Februari en
Maart niet, zoodat een zeker deel der
visschers ,die jaren achtereen een loo-
nend bedrijf hadden, genoodzaakt waren
een plaats in de werkverschaffing te vra
gen. Een ander deel trachtte met wulken
visschen, hun z.g. bedrijf in stand te hou
den. April bracht weer wat garnalen op
Texelstroom, zoodat toen een deel der
visschers, voor zoover zij een consent
voor uitvoer hadden verkregen, te Parijs
een goede prijs kon maken. Door het
kleine kwantum echter, dat ieder ex
porteur was toegewezen, was heel spoe
dig de toegestane hoeveelheid bereikt,
zoodat zjj al weer spoedig naar een an
dere werkkring moesten uitzien. Puf
kan wel als bijverdienste, maar niet als
hoofddoel wonden gevangen.
De schepen der garnalenvisschers vv^i-
ren van 15 Juni tot Aug. zoo goed als
alle opgelegen. In die tijd werd door de
Visscherij-Centrale een monopolie-over
eenkomst tot stand gebracht van 20 ct.
per Kg. voor iedere exporteur, die gar
nalen naar Parijs wenschte te exportee
ren. Daar deze maatregel onuitvoerbaar
werd geacht, is 't bedrag in Aug. terugge
bracht op 5 ct. per Kg., wat zeer zeker
voor de visschers ook nog 5 oenf te hoog
was. Hier werd een minimumprijs van
14 ct. per Kg. aan toegevoegd om aan de
visschers uit te betalen. In de 2e helft
van Aug.Sept. is toen door een deel
der visschers met garnalenvisschen be
gonnen, maar de uitkomsten waren zeer
gering.
WULKEN. 2 Oct werd een begin ge
maakt met wulkenvisschen. De vangst was
in den beginne normaal. Nov. minder
goede vangst, Dec. vangst zeer gefing.
Terwijl de visschers voorheen bij matige
Wie de juiste tijd raadt, waarop het horloge stilstaat, krijgt
vangst een behoorlijke prijs wisten te ma
ken, varieerde toen de prijs van 11 tot 13
ct. per Kg. De daling van de Belgische
franc speelde hier een groote rol in, als
mede de crisis, die ook in Belgié zich doet
gevoelen. De uitkomsten van de wulken
visscherij waren danook zeer gering.
ZEEGRAS laat op zich wachten, zoo
dat de kreukelvisscherij ook tot het ver
leden behoort. De kreukel immers vond
zijn beschutting in het zeegras.
HARING. Ook deze visscherij is in
1935 aan de Texelsch kust 60 5 70 pet.
beneden het normale gebleven. Typeenend
is, dat voor het afsluiten van de Zuider
zee, de haring in het begin van het sei
zoen meer de Texelsche kust aandeed,
zoodat onze visschers bij die gelegenheid
goede prijzen wisten te maken. De vangst
van haring was redelijk 'goed, maar de
opbrengst in het na-seizoen was zeer ge
ring.
De PALINGvisscherij was zeer slecht,
Ook deze visscherij eisclit veel tijd en
kosten, om ieder jaar de fuiken in ge
leedheid te brengen. Naar nyj van be
voegde zijde is verklaard, kan de beloo
ning voor dit werk geen 15 ct. j>er uur
bedragen. De prijzen waren redelijk, maar
de vangsten zeer gering, volgens mij
ook een uitvloeisel van het afsluiten van
de Zuiderzee, welke ook die paling cle
gelegenheid ontnam om onze kust te be
reiken.
De MOTOR-VISSCHERIJ is over het
algemeen nog bevredigend te noemen. De
tongen waren hooger in prijs dan liet
voorgaande jaar, dank zij de maatregelen
ten gunste van de visschers door de
Visscherijoentrale gewijzigd. Daar het 'n
artikel is ,dat meerendeels voor export
bestemd is, werden consenten uitgereikt,
maar aan een zeer klein aantal expor
teurs. Daar het aanbod in de regel groo-
ter was, dan de afzet, werden de prijzen
zeer gedrukt Nu zijn ze in meer uitge
breide zin aan de handelaar toegekend,
'wat zeer zeker de visschers ten goede
komt. De kosten van het bedrijf van deze
visschers zijn echter hoog en daardoor
is net ook voor hen zeer moeilijk om het
bedrijf gaande te houden.
door D. DAPPER, voorz.
Voor onze vereeniging is 1935 een jaar
van groote activiteit geweest. Mocht be
gin 1935 Texel I een goede kans op 't
kampioenschap hebben met een voor
sprong van vijf punten en met de zwaar
ste wedstrijden thuis, toch werd T I
geen kampioen: Achtereenvolgens verloor
T. van N.Niedorp, speelde liet gelijkte-
gen Succes en verloor het van Alkmaar.
Wieringen behaalde toen liet kampioen
schap. Succes promoveerde naar de 3e
klasse. Intusschen werd door ons 2e ste
vig, maar vergeefs om de 2e plaats in
haar afd. gekampt. Texel III wist liet
tot een beslissingswedstrijd in Den Fiel
der te brengen, maar verloor deze. Alleen
de Adsp. A. werden kampioen van Tuin
afd. met B. op de 2e plaats.
Zoo was 19341935 een goed seizoen
maar met wat teleurstellende resultaten.
Door Texel I werd lleelgenomeii aan
de Rauchbeker-wedstrijdende demi-fi
nale werd bereikt. Van N.Niedorp, D.T.S.
en Z.F.C. III werd gewonnen, van Z.F.C.
II, res. Ie kl. K.N.V.B., werd verloren:3-l.
Texel II verloor van Succes in een
goed gespeelde wedstrijd zonder geluk
met 31, waardoor ze meteen „uitge-
kruist" was. Voor de K.N.V.B.-beker
ging T1 naar Alkm. Boys, sterke 3e kl.
Het verloor met 4—2. Vriendschappelijke
wedstrijden: V.S.V. II Texel I: 1—1;
Texel I - H.R.C. 11: 3-3; liefdadig
heidswedstrijd Helder 1. Texel I: 31.
Begin 1935 werd een trainingscomité
gevormd (dokter Boswijk, Joh.Parlevliet,
en A.C.Rab) dat ruim f400,bijeen
bracht. Na veel moeite gelukte het de
heer Laevey, trainer H.R.C., te enga-
geenen en 6 Mei werd begonnen. Intus
schen was een terreinverlichting g|eneed-
gdkomen, zoodat de oefenïngen geregeld
konden plaatsvinden. We hebben een 'half
jaar lang eens per week onder leiding
van de heer Laevey getraind. /Jiammer,
dat T II op verkeerde wijze uitblonk.
(Zie vervolg 4e pagina.)
HOLL. MIJ. VAN LANDBOUW.
De alg. vergadering, Zaterdagavond in
hotel Texel belegd, werd door 30 van
de 130 leden bijgewoond, over welke
geringe opkomst de heer A. J. Keijser,
voorz., terecht zijn teleurstelling te ken
nen gaf. De toestand van landbouw en
veeteelt in 1935 besprekende, gaf spr.
als zijn meening te kennen, dat we een
ontzettend slecht jaar achter de rug heb
ben. De veeprijzen waren zoo laag, dat
de toestand onhoudbaar moet worden
genoemd. Wel zijn er teekenen van be
terschap door nieuwe handelsverdragen,
maar of dat de prijzen ten goede zal
komen, moeten we afwachten.
Na lezing der notulen deelde de secr.
mee, dat vermoedelijk samen met afd.
Eierland en de Vereen, van oud-leerlin
gen Lagere Landbouwschool Ir. Lienesch,
rijkslandbouwconsulent te Schagen, zal
worden uitgenoodigd om hier een lezing
te houden over een landbouw-onderwerp.
De heer Jb. Lap Kz. zou gaarne een
lezing van de heer Noordijk wenschen
over het besmettelijk verwerpen bij rund
vee. De secr. nam hiervan nota.
Alvorens de agenda verder af te hande
len, heette de voorz. oud-voorz., de heer
C. Keijser Hz., welkom, die wegens ziekte
geruime tijd niet aanwezig kon zijn, maar
nu ter vergadering kwam.
Voorz. wekte vervolgens op tot deel
name aan de door de heer H. Klimp ge
annonceerde boekhoudcursus. De kosten
zijn gering.
STEUN SCHAPENTEELT.
We hebben destijds een commissie be
noemd, aldus de voorz., die een plan
voor de verleening van steun aan de
schapenteelt zou uitwerken. Ze heeft met
net Hoofdbestuur vergaderd en een rap
port opgemaakt, dat aan de Minister werd
kfZ?u-?in'r%^r werd echter afwijzend op
ueschikt. De Minister oordeelde geen ter
men aanwezig om Texel in een uitzonde
ringspositie te plaatsen. Ook een poging
van Mr. Van Haastert (L.T.B.) en van
de heer E. Govers (Schaj>enstamboek)
strandde. Vergeefs werd getracht de Mi
nister tot een bezoek aan Texel te be->
wegen. Vermoedelijk echter zal Ir. Roe
broek, Dir.-Gen. van de Landbouw in
persoon hier een conferentie hebben met
de commissie, Landbouwbesturen en
Gemeentebestuur. Moge dat bezoek het
gewenschte resultaat hebben.
MENGVOEDERS.
Voorz. deelt mee, dat Dr. Grashuis
te Schagen, Purmerend en Hoorn een le
zing over gemengde veevoedermiddelen
zal houden en wekt op zoo'n lezing bij
te wonen. Zoo mogelijk zal dr. Grashuis
hier optreden.
BESTUUR. De aftredende voorz., A.
J. Keijser, wordt met alg. stemmen her
benoemd. In de plaats van het bestuurs
lid IJ. Lap, niet herkiesbaar, wordt de
heer Jb. Lap Kz. benoemd. In de vaca
ture M. Zuidewind werd reeds eerder
door benoeming van de heer E. Noor-
dijk, secr., voorzien.
Bij de rondvraag stelt de heer Jb. Lap
voor aan 3e redactie van liet Alg. HoII.
Landbouwblad te verzoeken, het gebruik
van vreemde woorden zooveel mogelijk te
beperken.
MILTVUUR OP DE BOERDERIJ.
Hierna vangt de heer E. Noordijk zijn
lezing aan over Miltvuur op de boerderij.
In de laatste 13 jaar kwam op Texel
maar een enkel geval per jaar voor, soms
drie, eenmaal vier gevallen. Gelukkig,
want miltvuur is een voor mensch en
dier gevaarlijke ziekte. Dank zij de mede
werking der veehouders bleef de ziekte
telkens tot één of enkele gevallen be-
jaerkt. Miltvuur komt voor bij runderen,
schapen, varkens, paarden, honden en
bij de mensen. Zoo gevaarlijk is deze
ziekte, dat de dood er mee gemoeid is,
wanneer een wondje met miltvuurbacilLen
wordt geïnfecteerd. Wordt de ziekte tjj -
dig onderkend en serum ingespoten, dan
kan het leven meest behouden worden.
Pluimvee is voor miltvuur niet vatbaar,
wolvee, volgens de leerboeken, in hooge
mate, hoewel miltvuurgevallen op Texel
bij schapen zeldzaam zijn.
Miltvuur wordt veroorzaakt door ba
cillen (lang vijf a zes duizendste mM.),
die zich verbazend snel kunnen verme
nigvuldigen (één bacil kan zich in 24 u.
tot IS millioen ex. vermenigvuldigen).
Zoo'n miltvuurbacil is door een 'kapsel
omgeven en valt, wanneer net bloed in
aanraking komt met de lucht, uiteen in
kleine kogeltjes (sporen), die jaren lang
in aarde en in water kunnen blijven leven.
Op Texel is miltvuur meest veroorzaakt
door het voeren van buitenlandsch graan,
waarin zich mil tv uur sporen bevonden. Met
miltvuur besmette weiden (zooals b.v. te
Sloterdijk) hebben we hier gelukkig niet.
Ware het anders, jaarlijks inenten van
het vee met miltvuurserum en miltvuur
cultuur zou noodzakelijk zijn.
Van koeien, van miltvuur verdacht, moet
driemaal daags de temperatuur worden
opgenomen. Vertoont een koe verhoo
ging, dan dient inspuiting met miltvuur-
serum te volgen. Het ziekteproces heeft
bij runderen een snel verloop. Het dier
rilt aanvankelijk, geeft te weinig melk,
vertoont een temp. van 41 of meer gra
den en sterft na korte tijd. Een varkea,
met miltvuur heeft een gezwollen keel en
benauwde ademhaling. Een paard heeft
zelden miltvuur (het kwam de laatste 13
jaar hier maar eenmaal voor); steeds
gaat het met koliek gepaard.
Wat moet een veehouder doen, wan
neer een koe, vermoedelijk door milt
vuur, plotseling gestorven is? Antwoord:
Geen hals afsnijden, maar er af blijven.
Andere koeien kort binden, opdat ze
niet bij de drinkbak kunnen komen. Wan
neer er uit de natuurlijke lichaamsopenin
gen bloed vloeit, wijst dat meest op
miltvuur. Oppassen mét dat bloed, dat
zoo licht de ziekte verbreiden kan en
groot infectiegevaar oplevert.
Een aan miltvuur gestorven koe ver
toont o.a. een verbazend gezwollen milt
en ontstoken darmen, terwijl het bloed
niet stolt.
Doet zich miltvuur voor op de boer
derij, dan dient onverwijld aangifte te
geschieden bij de burgemeester, die op
zijn beurt de Inspecteur v.d. Veeartsenijk.
Dienst verwittigt. Als plaatsvervangend
Inspecteur neemt dan de plaatseljjkie ge
meente-veearts zijn maatregelen. Het ca
daver moet tot asch worden verbrand
(daar zijn plm. 1500 turven en 10 L. j»e-
troleum voor noodig), de stal en het erf
waarover het cadaver vervoerd is, moeten
met creoline worden ontsmet, enz. De7/
werkzaamheden moeten met zorg gesdhie-
den, daar anders besmettingsgevaar blijft
dreigen. Ook de mest moet verbrand wor
den.
Van koeien, van miltvuur verdacht, mag
de melk niet in consumptie worden ge
bracht, tenzij na verhitting tot minstens
tachtig graden.
Dat gevaar voor de mensch jjjj onoor
deelkundige behandeling van miltvuur-die-
ren heel groot is, toonde spr. met tal van
gevallen uit de practijk duidelijk aan.
Een reeks duidelijke lichtbeelden liet
ons o.a. foto's van miltvuurbacillen en
van menschen, door miltvuur aangetast,
zien. Het was een goed besluit van de in
teressante causerie van de heer E. Noor-
dijk. Zij liet aan duidelijkheid niets te
wenschen over; ze heeft ons veel ge
leerd over een ziekte^ die voor mensch en
dier ontzettende gevolgen kan hebben en
zooveel aandacht zeker verdient.
De voorz. bracht de heer Noordijk
dank voor zijn belangrijke mededeelin-
gen en vestigde er vervolgens de aan
dacht op, dat de tarwesteun met een gld.
verlaagd werd (nu f9.Misschien, zoo
opperde hij, kan uit deze vergadering
een adres aan de regeering worden ge
richt, met het verzoek die verlaging on
gedaan te maken. Uit het stilzwijgen der
vergadering meende spr. ie mogen op
maken, dat ieder zich hiermee kon ver
eenigen, waarna hij met de beste wen
schen voor 1936 deze laatste ledenverga
dering in het oude jaar sloot.
