mmmm
No. 5030 49s,e Jaargang Woensdag 11 Maart 1936
Oe Hieuwe Texelsche Courant
Var» week tot week
EERSTE BLAD.
Per vliegtuig, auto en
uitgeholde boomstam naar
de goudmijnen van Salomo.
ZATERDAGAVOND.
ROND DE VOLKENBOND.
PER UITGEHOLDE BOOMSTAM.
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCH E CPU RANT
is sinds 1 Juli 1930
In dit blad opgenomen.
UI TG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tek 11.
ADVERTENTIES: 1-5 regels 60 oent
iedere regel meer 12 ct. Eenzelfde adv.
voor viermaal ineens opgegeven wordt
driemaal berekend.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer V> uur later.)
13 14 15 16 17 18 19 Mrt.
1.24 11.52 0,11 0,48 1.40 2,56 4.35
LICHT OP
RljWlELEN en R1ITUIGEN 6 28
Een week van sensatie ligt achter ons.
Groote veldslagen in Abessinië, die de
Italianen eindelijk succes hebben gebracht,
en die hun wellicht zelfs de weg naar
Addis Abeba zouden openen, als in dat
land de natuurlijke obstakels en het kli
maat niet nog veel moeilijker te overwin
nen waren dan de mensdien. Nu zal de
regentijd blanke en zwarte krijgslieden
niet zijn stortbaden overgieten. Waar be
gaanbaar terrein was, zullen modderpoe
len zich uitstrekken. Waarschijnlijk zul
len de eigengereide, maar volhardende
veldheeren van de negus van deze om
standigheden gebruik maken om hun ver
strooide troepen te verzamelen. Als de
Abessiniërs erg gelukkig zijn, zullen die
veldheeren nu wat bescheidenheid én
voorzichtigheid hebben geleerd, wat echter
geenszins hoeft vast te staan. Binnen niet
MET DR. VAN DER SLEEN OP REIS.
Een interessant reisverhaal in vier
hand met de lezing van Dr. Van
der Sleen met films en lichtbeel
den in hotel Texel op 21 Maart.
II.
HET BINNENLAND IN.
Het is verwonderlijk om Je zien, hoe
de bevolking op zoo'n nieuwe verbim
dingsweg reageert. Overal verrijzen la-
dangs, open gekapte stukken, waarpp
eerst rijst en mais, en tapioca, later mis
schien rubber, koffie of peper wordt ge>
plant. Als de weg klaar is, zullen de pro
ducten reeds Voor afvoer gereed zijn.
Zoo rijden we dus thans in één dag 360
K.M. naar Soengei-Dareh, wat we vroe
ger per liekwieler, met de beruchte ri-
vierstoombooten dus moesten doen, wat
vele dagen kostte, in de ondragelijke/
warmte van het kleine schip. Zoover zul
len de oude Hollanders en Portugeezep
en vóór hen de Indo-Chineezen en
Sa'umo met hun zeeschepen ook gekomen
zijn. Die voeren immers drie weken ver;
de rivier op, wat met de zeeschepen van
1 ten 2 ton uit die goede ouie tijd na-'
tuurlijk makkelijk ging. In de tijden van
Salomo hadden de schepen een mast'
en vierkant zeil om vóór de wind te va
ren, en dan een twintigtal roeiers, die
wel het meeste werk zullen hebben moe
ten doen. In de bijbel staat, dat zoo'inj
reisje drie jaar duurde en in die tijd was
het met deze hulpmiddelen zeer goed te
volbrengen. En de hoofdzaak is toch
maar, dat je er komt. Envan Soengei-
Dareh af, waar het karakter der rivier
verandert, doordat het heuvelland en dus
de stroomversnellingen beginnen, moet
ik de reis nog op dezelfde manier doen
als de goudzoekers van Salomo. Als ge
dezer dagen nog eens in de Egyptische
Koningsgraven komt, let dan maar eens
op de lange booten, met iets verhoogde
stevens, waarin men stond te hoornen ot
te roeien, als Je koning op jacht ging.
Ot neem de postzegelalbum van uw zoon
en kijk bij de Belgische Congo. Heeft
hij die zegels niet, koop ze dan voor
hem, want ze zijn leerzaam en wie weet,
waar hij terecht komt.
In Soengei-Dareh begint dus het in
teressantste deel van de tocht. De prauw
ligt klaar, alweer door de goede zorgen,
van de controleur; een uitgeholde boom
stam, de zijwand met één plank verhoogd.
Een meter of twaalf lang, 'A M. breed.
te lange tijd zullen de Italiaansche aan
voerders opnieuw gelegenheid krijgen, in
hun eigen rug overwinningen te bevech
ten, omdat Abessijnsche guerillabenden
zich weer op hun verbindingswegen heb
ben genesteld. Het is niet onwaarschijn
lijk, dat de Abessiniërs dan dezelfde fou
ten zullen begaan, van gebrek aan samen
werking, van gebrek aan beset, dat liet
tegen moderne strijdmiddelen slecht op
tornen is. Voor de Italianen beginnen
nu de veldslagen tegen het klimaat, dat
bijna steeds in dergelijke landen verderfe
lijker vijand van de invallers is geweest
dan de wildste en dapperste inwoners.
Veel leed is nog te wachten, als niet
beide partijen het inziciit toonen, ge
hoor te geven aan de nieuwe aanmaning
uit Genève, en zicli bereid verklaren over
vrede te willen onderhandelen. De negus
dreigt militair verderf, en de Italianen
economische ellende. De Negus heeft
trouwens reeds toegestemd. De militaire
overwinningen, ook al wordt haar betec-
kenis misschien in de Italiaansche berich
ten overdreven, zullen de Duoe te meer
moed tot volharden hebben geschonken.
Zij blijken echter tegelijkertijd voor de
sancties uitoefenende staten een reden,
om de snoeren sterker aan te trekken.
Aan het olie-iembargo, dat men algemeen
reeds doodgewaanj, had, is plotseling
van Londen uit, nieuw leven ingeblazen.
En te Genève heeft dit besluit nog geen
ernstige tegenstand gevonden.
De Volkenbond is er ook niet enkel om
hèn bij te staan, die zelt sterk genoeg
zijn om zich te redden. Vooral tot be
scherming van de zwakkeren, tegen het
„recht van de sterkste" is hij opgericht.
Wordt dus de toestand van de Abessu
n'ërs benarder, dan moet er ook krachti
ger steun worden verleend. Daarover
bleek men liet te Genève gemakkelijk
eens te worden, nadat het Britsclie kabi
net de Jaarvoor noodige vastberadenheid
had getoond. Ook Flandin, de Franscbe
minister van buitenlandsche zaken wilde
zich niet verzetten. Maar hij had toch 'n
voorwaarde, die bij allen in goede aarde
viel. Ook bij Eden. Men moest eierst nog
een laatste poging doen om vrede te
stichten. Aldus werd besloten. En naar
gebleken is: niet zander resultaat. Nadat
de Negus zich tot onderhandelen bereid
had verklaard, ging ook de Duoe op de
voorsteilen in. Laat ons hopen, dat de
machthebbers het met elkaar eens wor
den. En liefst gauw.
HITLER EN DE VREDE IN EUROPA
Groote lieteekenis moet worden toege
kend aan de rede, welke rijkskanselier
Hitier Zaterdag in de Rijksdag gehouden
heeft. Met het doel de vrede in Europa
te waarborgen, heeft hij zeven voorstellen
gedaan. We geven hiervan een beknopt
overzicht
1 De Duitsche regeering verklaart zich
bereid, onmiddellijk met Frankrijk en
België in onderhandeling te treden over
de vorming van een wederzijdsciie gede
militariseerde zone, en aan een dergelijk
besluit in zijn hoe ie omvang bij voorbaat
haar goedkeuring fe hechten ouder voor
waarde van volkomen gelijkheid.
2. De Duitsche regeering stelt voor, ter
verzekering van de onschendbaarheid én
onaantastbaarheid der grenzen in liet
Westen, een non-agressiepact tusscheu
Duitschland, Frankrijk en België te slui
ten, waarvan zij bereid is de duur op 25
jaar te stellen
3. De Duitsche regeering wenscht En
geland en Italië uit te noodigen als garan
ten dit verdrag te onderteekenen.
4. De Duitsche regeering is bereid, in
dien de Koninklijke Nederlandsclie regee
ring dat wenscht en de andere verdrags-
partijen het geschikt achten, Nederland
in dit verdragssysteem te betrekken.
5. De Duitsche regeerïng is bereid, t. r
verdere versterking der veiligheidsave r-
eenkomsten tusscheu de Westersche mo
gendheden, een luchtpact te sluiten, waar
door automatisch en effectief het gevaar
van plotselinge luchtaanvallen kan wor
den voorkomen.
6. De Duitsche regeering herhaalt haar
aanbod, met de staten, die in het Oost:»
aan Duitschland grenzen, een non-agres
siepact zooals met Polen te sluiten.
7. Na de thans eindelijk bereikte rechts
gelijkheid en het herstel der volle sou-
vereiniteit over het göhiee'e Duitsche rijks
gebied, beschouwt de Duitsche regeerïng
F.et voornaamste motiet voor haar uittre
den uit ie Volkenbond als vervallen
Zij is derhalve bereid, weder tot de
Volkenbond toe te treden. Zij spreekt
daarbij de verwachting uit, dat binnen
afzienbare tijd langs de weg van vriend
schappelijke onderhandelingen liet pro
bleem van de koloniale rechtsgelijkheid
en liet probleem van liet Volkenbondssta-
ttiut van zijn in 't Verdrag van Versailles
gewortelde grondslag worden opgelost.
WAAR GAAT HET HEEN?
Het gaat er nu maar om, ot deze voor
stellen aanvaardbaar zijn. Onverwacht ko
men ze niet. Reeds eerder heeft Duitsch-
land zich losgemaakt van bepalingen van
liet vernederend verdrag van Versailles,
liet verdrag, dat Duitschland de plicht
tot ontwapening oplegde, terwijl de an
dere onderteekenaars hun weermacht juist
gingen versterken. Dat moest spaak loo-
pen Met de demilitarisatie van liet Rijn
land, waaraan Hitier thans een einde heeft
gemaakt, was het niet anders gesteld.
Frankrijk eu België legden aan hun Oost
grens énorme fortificaties van ijzer en
beton aanWie kon verwachten, dat
Duitschland zijn Rijnland nog langer on
beschermd zou laten De Telegraaf
schrijft: Wij venvachten van deze Duit
sche stap geen nieuw onheil. Zoo
moge liet zijn, maar groove ongerustheid
heeft niettemin de rede van Hitter in
breede kring verwekt, niet in het minst
in Frankrijk. Fel keurde Hitier Frank-
rijks vriendschapsbetrekkingen met Rus
land at. "Hij waarschuwde voor "de 'Sov
jets, wier leger een vredessterkte van
1.35 miilioen heeft, terwijl ze bovendien
17.5 miilioen man aan reserve tellen en
verder beschikken over de grootste tanks
en de grootste luchtmacht ter wereld.
Door het Fransch-Russisch verdrag heeft,
zelde Flitter, het Rijnpact van Locarno
zijn waarde verloren en ziet Duitschland
zich genoopt, dat ais vervallen te ver
klaren. Tegelijkertijd biedt liet echter
nieuwe voorstellen aan ter verzekering
van de vrede in Europa. WraakgeJaclitcn
liggen aan deze voorstellen volggns Hitier
niet ten grondslag.
(Zie verder rubriek Gemengd Nieuws.)
altijd erg oppassen voor te vaak nat
worden en weer opdrogen; dat geeft
weeke voelen en narigheid tusschen de
teenen en ik moet straks nog 65 K.M.
loopen in twee dagen. Toch moet ik de
eerste dag al vier keer uitstappen om
de boot door een zware stroomversnel
ling heen te' krijgen. Het water is buiten
gewoon laag en de stroom is op ondiepe
plaatsen zeer snel. wat nog wel eeins last
zou kunnen geven liooger op. Nu zijn er
telkens stukken van een paar honderd
meter vrij kalm water. Wij komen nogal
wat prauwen tegen, want de eerste paar
uur varen wij nog door pisang-, koffie-
en rubbertuinen. 'Maar al Sjpoedig treedt
oerbosch op, al is het telkens onderbron
ken door ladangs. Op ons eerste etens-
plekje kruisen pantersporen die van de
véle wilde varkens. Een hert graast op
een grindbank, maar ontkomt die doode-
tijke kogel. En zoo is er altijd wat te
zien, o.a., dat eik volgend huis meer Tiet
type van Minangkabau vertoont. Er
staan zelfs in de arme dorpen nog aarcfige
moskeetjes.
WE SLAAN ONS KAMP OP.
Zoo varen we de heele dag en pas als
de zon verdwenen is achter de boschrand,
wordt het kamp opgeslagen op 'n groiote
grindbank aan de oever der rivier. Mijn
veldbed wordt opgezet, een paar matten
schuin erboven, tegen een bamboeste! met
boombast aangebonden. Mijn roeiers sla
pen op hun matje, zoomaar op de kin
derhoofd groote keien. Maar als het net
donker is, wordt liet weer licht. En fel
onweer nadert. Dan ook matten tegen de
andere kant van de driehoek en de matjes
der inlanders in sierlijke wanorde om mij
heen. De eerste windvlaag nam alles mee,
matten en inlanders en mijn veldbed stond
alleen in de slagregen; maar tien secon
den later waren de inlanders met de mat
ten terug, het zaakje werd vastgebonden
en ik zou dadelijk vast ingeslapen Jijn
aLs if iet een infanter had gesnurkt, de
tweede de heele nacht gehoest, de derde
in zijn droom praatte en de vierde in zijn
slaap een bokspartij begon met de poo
len van mijn veldbed. Voeg daarbij at en
toe een kleine Lekkage, een buik vol halt
gare rijst met vischgraten, het bruisen
van de stroomversnelling boven de klet
terende regen uit met de vrees voor band
jir oftewel overstroom ing.
Welnu, ik heb best geslapen. Dan moet
mijn geweten toch wel prima in orde zijn.
En na het morgenbad in de rivier, mijn
laatste boterham met kaas en gezellig
rookerige thee gaat het weer verder,
nieuwe avonturen tegemoet.
(Cliché door Haarlems Dagblad loelwillend in bruikleen afgestaan.)
Een bamboe vloertje, om niet dadelijk 'n
nat zitvlak te krijgen en al gauw ben ik
geïnstalleerd. IJzeren koffer in de rug,
totokoffer links, brieventasch rechts, op 'n
matje, de regenjas in de rug, die kijker op
de knieën, een Kain en een pajong bij de
hand voor het geval de zon te sterk wordt
en zoo ben ik klaar voor het vertrek.
O ja, mijn Maleisch zakwoordenboek ligt
ook klaar, want ik ken honderd woorden
en die kerels antwoorden altijd met dui
zend andere. Maar ze hebben mooie
bruine oogen, ze Tachen graag en het
lijken pootige jongens. Ik heb gezorgd,
dat om 6 uur al mijn rommel bij de stei
ger was. Nu varen we naar de overkant
om de bagage van de roerganger te haten,
dan terug voor die, van de kapitein. Dan
worden nog twee man ingeladen, elk
met hun matje, wat kleenen, een rijstpan,
enz.
Eén brengt nog een geweer mee, een
ander een lamp en zoo raken we met
mijn inkoopen aardig vol. Een paar mat
ten worden over alles heengesjord, zoodat
mijn zitplaats vrij blijft, achter een halve
meter voor de roerganger en vóór drie
staanplaatsen voor de rest der bemanning.
Elk heeft een bamboestok van een meter
ot vijf met een punt van ijzerdraad en
daarmee wordt geboomd, gestuurd, ge
roeid, tegengehouden en 's avonds dienen
ze als nokbalk voor een tentje, dat ge
maakt wordt, door de matten van weers
kanten schuin tegen de nokbalk aan te
zetten Verder zijn er natuurlijk werpriet
ten aan boord endaar gaat "hij dan,.
AVONTUURLIJKE REIS.
Met regelmatige plons worden de drie
boomen in het water gezet, afgeduwd,
naar voren gezwaaid, enz., maar dat
duurt niet lang. De eerste versnelling
nadert. Nu moet er in cadans gewerkt wor
den, zoodat altijd één de boot houdt, ter
wij I de anderen nieuw steunpunt zoeken
in de rolkeienbedding. Dat gaat alle
maal zoo onregelmatig mogelijk en voor
de derde stroomversnelling gepasseerd is,
is de voorste al tweemaal uitgestapt om,
te helpen duwen en is de roerganger al
languit in het water gevallen. Wat deze
luitjes niets deert, want ze zwemmen als
ratten en gaan elke dag tientallen keerern
te water om te helpen duwen ot trekken,
om te visschen of wat dan ook. Mijn voe
ten zijn helaas niet voldoende gehard om
volop mee te doen. Je moet in Indië
