De Hieuwe Texelsche Courant
No. 5044 49s18 Jaargang Woensdag 29 April 1936
ASPIEIM
EERSTE BLAD.
Van ^eek tot week
Gevaren welke Europa
bedreigen.
Texelsche Berichten
Jeugdherberg Panorama.
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. La n geve ld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4 et
ADVERTENTIES: 12 ct. per regel;
minimum 4 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deefig tarief voor tiennguoenden.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer V» uur later.)
30 1 2 3 4 5 6 Mei
3,28 4.47 5 56 6,50 7,32 8,05 8.38
RIIWIELEN en RIITUIGEN 7 51
ZATERDAGAVOND.
De Amerikaansche journalist H.
R. Knickerbocker, een jour
nalist van naam, geeft in dit ar
tikel een overzicht van de geva
ren, welke Europa bedreigen. Hij
licht ze toe en geeft een beeld
van de toestand, waarin ons we
relddeel thans verkeert.
Europa is als een slaapwandelaar, die
langs de rand van een afgrond loopt en
het is te vreezen, dat deze bge>le zomer
de nachtmerrie van oorlogsdreiging in
het brein van die 400 millioen bewoners
van dit gekwelde werelddeel zal worstelen
met vrediesdroomen.
Zal de zoiner van 1936 een herhaling
zijn van de zomer van 1914? Twee jaar
geleden heb ik op zoek naar een antf
woord op de vraag: „Komt er oorlog in
Europa?" alle landen bezocht, waarvan
dat antwoord kon afhangen.
Nu zijn we precies twee jaar verder
van een negatief antwoord afgeraakt. Se
dert mijn onderzoek heeft Europa vijt
maal vlak voor die afgrond gestaan en hui
verend in de bodemlooze diepte gekeken.
De eerste maal, toen de nationaal-socia-
listische „Putschisten" Dollfuss, de Oos-
tenrijksche bondskanselier, vermoordden
op 25 Juli 1934.
Vervolgens op 9 October van hetzelfde
jaar, toen Maoeüonische en Kroatische
terroristen te Marseille Koning Alexander
van Joegoslavië vermoordden.
De derde keer, toen Hitier de militaire
clausules van het Verdrag van Versailles
verscheurde, en'in nieuw, machtig Duitsch
leger aankondigde: 12 Maart 1935.
Daarna in September 1935: die Britsche
vloot stoomde in volle macht en glorie,
de Middellandsche Zee op om Mussolini
te bewegen zijn oorlog in Ethiopië te sta
ken.
ADDIS ABEBA.
Het gebouw van het Abessynsche Mini
sterie vanOorog, dat door soldaten streng
wordt bewaakt.
Voor de vijfde maal, toen de troepen
van het Derde Rijk het Rijnland binnen
trokken en Hitier het verdrag van Locarno
opzegde, Duitschland's eenige belofte.
Frankrijk niet te zullen aanvallen.
Vijf maal binnen twee-en-twintig maan
den heeft Europa op de rand gewankeld
en de kracht gehad terug te wijken. Met
een angstwekkende regelmaat kwamen de
crises om de vier en een halve maand en
telkens deinsde Europa met ontzetting
terug voor de sprong. Beteekent dit, dat
het ook een volgende keer zal gebeuren
Men vreest in Europa, dat dit niet zoo
is. Elk van de vijf crises heeft de Oude
Wereld een schrede dichter bij het drei
gende onheil gebracht en hij élke stap
brokkelde er een stukje af van de rand,
Waarop zij zich staande houdt.
De moord op Dollfuss heeft Oostenrijk
de eenige main ontnomen, die nog Voor
onbepaalde tijd zijn onafhankelijkheid had
kunnen verzekeren. De moord op Alexan
der heeft Joegoslavië de sterke hand ont
roofd, die het land noodig had, om zijn
krachten te kunnen stellen in dienst van
de vrede.
Hitler's herbewapening met veronacht
zaming van het Verdrag van Versailles
bracht Europa in een angstroes, die nog
dagelijks in hevigheid toeneemt. De Brit-'
sche vloot is nog niet uit de Middelland-*
sche wateren teruggetrokken en Mussoli
ni's houding blijft zoo uitdagend, dat de
Britsche trots schreeuwt om een afstraf
fing. Tenslotte heeft de zware tred van
Duitsche laarzen op de bruggen over de
Rijn in Frankrijk zulk een vrees ontke
tend, dat Europa nog door een nieuwe
nachtmerrie overvallen is. Het aantal
nachtmerries groeit.
Omneveld door de onontwarbare ver
wikkelingen van het heden kan Europa
slechts vaag gissen naar wat er in de
toekomst zal gebeuren. Geen van deze
gissingen is waarschijnlijk. Al deze droo-
men en verwachtingen staan naast elkaar,
vloeien in elkaar, zijn met elkaar in tegen
spraak. Maar geen van de droomen is on
gerijmd, want van de vrees van vandaag
hangen de handelingen van m-orgen af.
Europa's booze droomen zijn:
Ten eerste: Oostenrijk wordt nationaal-
socialistisch, Starhemberg en Schussnigg
hebben een zwakker basis, dan welk land
ter wereld ook. Italiaansch geld en de toe
zegging van Italiaansche bajonetten heb
ben hen in 'het zadel gehouden. Maar Itali
aansch geld heeft te lijden van de sancties
en menige Ital. bajonet vindt werk in
Afrika. Twintig procent van de Oostenrij
kers steunen het tegenwoordig bewind.
De overige tachtig procent bestaan uit
nazi's en de socialisten, die Dollfuss in
hun huizen heeft laten bombardeeren.
PRINSES ELISABETH.
Het Engelsche prinsesje, de oudste
dochter van de Hertog en Hertogin
van York, gefotografeerd op haar
10e verjaardag (21 April 1.1.)
Oostenrijk kan op een dozijn verschil
lende manieren nationaal-socialistisch wor
den, misschien nog wel voordat Hitier het
gebruiken kan. Onmiddellijk trekt Musso
lini Oostenrijk binnen om Duitschland er
bujjen te houden. Duitschland mobiliseert
tegen Italië. Frankrijk mobiliseert tegen
Duitschland. De oorlog is er. Dit is een
droom, maar iedere Europeesche diroomer
weet, zelfs als hij klaar wakker is, dat hij
ieder oogeriblik werkelijkheid kan worden.
De tweede droom: de drie millioen
Duitschers in Tsjechoslovvakije, die vlak
bij de grens van het Derde Rijk wonen,
verklaren zich onafhankelijk van de regee
ring In Praag en stemmen voor aanslui
ting bij 't nationaai-socialistische Duitsch
land. Praag ontzegt hun het recht van
afscheiding, mobiliseert, en de burgeroor
log ontbrandt. De „Sudeten Duitschers"
roepen de hulp van Berlijn in. Praqg doet
een beroep op Parijs en Moskou, de twee
bondgenooten.
De oorlog begint. Dit is een droom,
maar Hitler's program van aaneensluiting
der Duitsch sprekende volken in zijn rijk
is nimmer herroepen en blijft ten volle
geiden. Het is een droom, maar het houdt
Praag uit zijn slaap.
Nog een droom: Groot-Brittannië tot
het uiterste gebracht door Mussolini's
aanmatiging, besluit hem te vernietigen.
Engeland drijft de sancties zoo vér., dat
Mussolini voor de keuze komt te staan
tusschen onderwerping en een roemloos
einde van de oorlog of oorlog en een
roemrijk einde. Hij verkiest het laatste.
Engeland sluit het Suzkanaal en blokkeert
Italië. Italiaansche vliegtuigen vernietigen
een aantal Britsche schepen. Frankrijk
dat gehouden is Engeland te gteunejj,
blijft thuis, met een bezorgde blik op
Duitschland. De Oostenrijk sche nazi's, be
vrijd van vrees voor Ital. intervciitiej ko
men in opstand en proclammeren de aan
sluiting bij Duitschland. Frankrijk, tot
wanhoop gebracht door de twist tusschen
haar beide bondgenooten en beseffende,
dat dit haar laatste kans is, voordat het;
nieuwe Oostenrijksch-Duitsche Rijk van
72 millioen zielen geconsolideerd is, ver
klaart Duitschland de oorlog. De oorlog
is in voile gang.
De vierde droom: Japan's „Jonge offi
cieren", die niet luisteren naar de regee
ring te Tokio dringen zoover door in
Mongolië, dat Rusland antwoordt met
een slag, die ook Tokio niet kan accep
teeren. De oorlog begint in het Verre
Oosten. Terwijl üe Russische troepen in
het Westen geleidelijk worden verzwakt
om de legers in Siberië aan te vullen,
en het vervoer en die organisatie in Ihet
Sowietrijk steeds meer in de war raken,
ziet Duitschland met groeiend ongeduld
toe. Polen, reeds gedeeltelijk gemobili
seerd om de Russische grens te bewaken.,
staat bloot aan de aandrang van Duitsch
land om deel te nemen aan de inval in;
de Oekraina. Polen moet kiezen, met de
dood in het hart, maar voor wie? Da
Polen weten het zelf niet, maar Frankrijk
is verplicht de Russen te helpen bij een
aanval ein Polen is met Frankrijk vérbon
den.
In elk geval is er op het oogenblikgeen
conflict tusschen twee landen denkbaar^
dat niet onafwendbaar voert tot een al-
gemeene oorlog.
Kan dat eerste conflict vermeden wor
den? Er zijn er, die daarop antwoorden;
Ja. Maar niemand durft met dezelfde ze
kerheid ja zeggen, als men zelfs nog in
1934 kon doen, toen Europa toch ook
reeds zeer verontrust was. In het afge-
loopen jaar zijn er in Europa bijna twee,
millioen man meer onder de wapenen ge
komen: 400.000 Duitschers, 800.000 Itali
anen, 200.000 Franschen en op zijn minst
een half millioen Britten, Polen, Oosten
rijkers, Tsjechen en onderdanen van kleine
landen, die zich nu alle haastig bewape-'
nen, in de hoop, dat het hun lukken zal,
een indringer zoolang te weren, totdat een
machtige bondgenoot komt opdagen.
De oude gemeenplaatsen, „gewapend
legerkamp", „doodenwedloop", „op de
rand van de afgrond" staan weer overal
te lezen en Amerika wordt beu van het
geroep van de schaapherder, die voort'
durend blijft schreeuwen: de wolf, de
wolf. Maar die kreet komt uit een wereld
deel, dat verstijfd is van angst. Die angst
vergiftigt de economische bloedsomloop.
Het git benevelt de geest van een heele,
generatie. Wat is de werkelijkheid achter
die kreet, die tot een uitzinnig koor aan-
zweft? Alg. Handelsblad.
LORD BEAVERBROOK
De Engelsche krantenkoning, wiens
houding tegenover Baldwin en zijn
kabinet al scherper vorm aanneemt.
Aan het jaarverslag 1935 van de lieer
W. J. Jouwersina, secr., ontleenen we:
MINDER OVERNACHTINGEN.
Sinds de stichting van de jeugdherberg
„Panorama" is elk jaar het aantal over
nachtingen toegenomen. Dat hieraan eens
'n eind zou komen, is begrijpelijk en 't be
stuur had er danook op gerekend, dat
verleden jaar, toen dit aantal 4529 be
droeg, liet maximum ongeveer was be
reikt. Dat het aantal echter maar 3549
zou bedragen, was beneden de verwach
ting. Het is gebleken, dat deze achteruit
gang niet plaatselijk was, maar in bijna
alle Nederl. jeugdherbergen is gecon
stateerd. Als vermoedelijke oorzaak is aan
te wijzen de nog steeds voortdurende cri
sis, verderde Brusselsche wereldtentoon
stelling en de lage valuta iu de omlig'
geilde landen, waardoor een groot aantal
trekkers naar bet buitenland ging.
Voor Texel valt in het biezqnder op,
de achteruitgang van het aantal overnach
tingen door schoolkinderen. Verleden jaar
bedroeg dit 789, dit jaar slechts 254, oni
danks de propaganda, die de N.J.Vi.V.
voor het-scliooltrekken had gemaakt en de
500 prospecti, die door de secretaris aan
de hoofden van onderwijsinrichtingen
werden gestuurd. Gedeeltelijk zal dit ook
toegeschreven moeten worden aan de
slechte tijdsomstandigheden, daar het door
intrekking van subsidies voor vele scho
len niet meer mogelijk is meerdaagscbe
schoolreisjes te ornaniseeren.
DE GEEST. In het algemeen was er
onder de trekkers wel een prettige geest,
hoewel deze in de eerste jaren van het
bestaan van de jeugd herberg beter was.
Bij de groote toename van het ledenaantal
van de N.J.H.V zijn ook diegenen lid
geworden, die de jeugdherberg enkel be
schouwen ais een goedkoop hotel zon
der echter „trekker" te,zijn in de goede,
zin van het woord.
HULP. In de maanden Juli en Augus
tus werd de herbergmoeder weer bijge
staan door een volontaire van de school
voor Maatschappelijk werk te Amsterdam.
HET GEBOUW. Belangrijke verande
ringen aan het gebouw werden niet aan
gebracht, alleen werd het dak van de zob
der, die bij groote drukte nog ais slaap
plaats wordt gébruikt, beschoten.
OVERDRACHT. Op Maandag 13 Mei
van dit jaar had de reeds lang voorbe-»
reide overdracht van de jeugdherberg aan
de Maatschappij voor Jeugdherbergen
N.V. plaats. Als afgevaardigde van deze
maatschappij kwam de 'heer Meilink naar
Texel, die met het bestuur een langdurige
bespreking hield over bet beheer.
BESTUUR. Belangrijke veranderingen
zouden hierin niet worden aangebracht.
Ook het bestuur bleef hetzelfde als voor
de overdracht.
De vergadering van 16 September was
de Iaatstes waar de heer W. B. Oort als
bestuurslid aanwezig was. Wegens vertrek
naar Den Haag moest hij als zqodanig
bedanken. Door de heer Lap werd hem
dank gebracht voor het werk, dat hij
sinds de oprichting van de jeugdherberg
hiervoor had gedaan. De heer Oort nam
afscheid met de wensch, dat de jeugdher
berg een tijdperk van bloei tegemoet mag
gaan, bij welke woorden wij ons gaarne
aansluiten.
Losse nummers van Stuivers-
blad, De Lach, Astra, Favoriet,
Haagsche Post
BOEKHANDEL PARKSTRAAT.
TEXELSCHE COURANT
LICHT OP
si
L.
een koude
tochf
veroorzaakt maar al
Ie vaak hevige neu-
ralgische pijnen.
Maar één middel
Neemt
het product van vertrouwen
Uitsluitend verkrijgbaar in de oranje-bandbüisjes van
20 tabl. 70 ets. en oranjezakjes van 2 tabt. 10 ets.