No. 5064 49st8 Jaargang Woensdag 8 Juli 1936 yT*irSf
De Nieuwe Texelsche Courant
Van week tot week
EERSTE BLAD.
r 1 KÈ
mm
TEXELSCHE COURANT
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 12 ct. per regel;
minimum 4 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deeïïg tariët voor neringdoenden.
HOOGWATER ter reede van Texel r.m
(nam. ongeveer V» uur later.)
9 10 i 1 12 13 14 15 Juli
1,— 1.29 2,15 3,08 4,07 5,17 6.34
LICHT OP
RIJWIELEN en RIITUIGEN 9.48
ZATERDAGAVOND.
Uit de Dagbladen.
DE NEGUS, ABESS1NIE
EN DE VOLKENBOND.
„Wat zal ik mijn volk antwoorden
zoo besloot Haile Sélassie in de Geneef-i
sche v o 1 ke n bond s ver g ad er i n g een rede,
waarin hij gepoogd had, het geweten wak
ker te schudden, dat de veiligheid van
één staat tot de veiligheid van allen ver
klaren en daadwerkelijk bevestigen moet.
Tevoren had hij een overzicht gegeven
van de door Italië gevoerde veroverings
oorlog en met indrukwekkende woorden
de verschrikking geschetst, welke de toe
gepast moderne techniek in de Abessijn-
sche binnenlanden had ontketend. Ver
der gat hij in algemeene lijnen aan wat
de leden van de Volkenbond hadden ge
daan, om dit primitieve, geteisterde land
in een uithoek dei- wereld te hulp te ko-i
men. Tusschen zijn zinnen door hoorde,
men, als in een leegte, eveneens al wat
zij hadden nagelaten,, om hun steun doel
treffend te maken: een beschamende aan
klacht. En tenslotte drong hij njet klem
er op aan. jlat mien hem eindeliik de gel
den verstrekken zou, om het verzet in het
binnenland verder te kunnen voortzetten.
Hij sprak als tegen een muur, ook al was
er beleefd luisterende aandacht, ook al
klonken in de zaal opmonterende blijken
van instemming. Abessinië's zaak is ver
loren: zoo verspreide benden,, al of niet
geleid door een zwak bestuur in Goreh,
de ongelijke strijd ncjg mogen bestendi
gen, dan zal dit toch niets goeds voor
hen bewerken.
De vraag van de negus heeft daarom
geen effect gehad; tusschen de vier muren
van een mondaine vergaderlokaliteit is
zij verklonken. Haile Selassie zal zjjn
volk geen enkel antwoord behoeven te
brengen. Betwijfeld mag wonden boven
dien, of hliji de meren van Zuid-West:
Abessinië ooit zal weerzien.
VAN „BESCHAVING" GESPROKEN.
Een volkomen feit wordt tragisch, zoo
er ©en. mensch is die er door voor het
onafwendbare is geplaatst. De n^gus is
thans zulk een man, een vorst in balling-*
schap aan wie van de oeroude traditie;
van zjjin rijk niet anders gelaten wordt
dan een berinnering, die bitter moet
stemmen. Want in hem is de trotsch, de
vrijheidsdrang en de eigenwaarde van
heel een ras van donker gekleurde men-'
schen op het diepst gekrenkt. Het erf
goed der onafhankelijkheid, door de eeu
wen heen schier met gierigheid bewaard,
is thans onder deze laatste „Ethiopi
sche" vorst voorgoed te gronde gegaan.
Hij staat in zijn ongenaakbare gesloten
heid nu geheel alleen, een heerscher zon
der troon, een mensch zonder tehuis. Wie
hem zóó ziet, beseft, dat het gefluit en;
gescheld, waarmede vertegenwoordigers
der Italiaansche pers hem in de Geneef-
sche vergaderzaal meenden te moeten be
groeten, op het zachtst uitgedrukt een
zeer onwaardig vveLkom zijn geweest. Het
pleit niet voor Italië, door het huidige
bewind in Rome met voorkeur de „Moe
der der Beschaving" genoemd, dat het
blijkbaar geen gecultiveerder zonen hadt
om in den vreemde zijn belangen te die
nen.
Misschien blijkt uit het gebeurde hog
iets geheel anders, namelijk dit: dat men
er ondanks het eigen triumfgejubel niet
voldoende van doordrongen is, dat de te
genstander inderdaad dood is. Het zou
niet al te zeer behoeven te verbazen,
Italië heeft in de Abessijnsche woestijnen
en wildernissen verschrikkingen doorstaan
die het niet licht kan vergeten, en het
weet, dat nog een zuiveringsarbeid wacht,,
waarbij slechts de vernieling der geduchte
Libysche Senoessi's als gelijkwaardig
voorbeeld kan worden aangehaald. En in
Libve, het is bekend, is Italië maar moei
zaam tot zijn doel geraakt. Het heeft
zijn macht moeten bouwen, gelijk de stich
ter van Jericho, op de doode lichamen
van zijin eigen zonen.
WIJZIGING VOLKENBONDSSTATUUT
Abessinië moge als politieke factor
voorloopig hebben afgedaan, de volkeren-
zee is rond de plaatss waar het in dd
diepte verdween, nog in heftige beweging.
Het vraagstuk der wereldsolidaxiteit,
door deze catastrofe tot het uiterste ac
tueel geworden, laat zich niet meer terug
dringen naar een papieren achtergrond.
Europa heeft aan de rand van een nieuwe
wereldoorlog gestaan, en heeft zich daar
voor slechts kunnen hoeden, door alle
banden doo,r te snijden, welke het met
Italië's tegenstandier bonden. Het voelt
zich thans bevrijd, doch is er weinig ver
heugd over, want de uitkomst der Ge-
neefsche samenwerking is verre van eer
vol. Vandaar, dat verschillende Euro-
'peesche volkenbondsleden een zoodanige
wijziging van het Geneefsche statuut voor
staan, yvelke een herhaling van hetgeen
zoo juist heeft plaats gevonden zal moe
ten verhoeden. Zoo de bondsleden in de
toekomst slechts door een economische
sanctie-actie tegen een nieuwe aanvaller
verbonden behoeven te zjjn, is, naar men
'meent, het gevaar van een algemeene
oorlog daarmede ondervallen.^ Alleen de
regionale bondgenooten van de aangeval
lene, wier belangen met de zijne zeer veel
gemeenschappelijks vertoonen, zullen dan
tot het militaire deel der sancties gehou
den zijn.
Op deze wijze stelt men zich voor, het
uitbreken van een nieuwe brand minder
gevaarlijk te maken voor lien, die veraf
wonen; de omwonenden krijgen bij het
blusscheri de voornaamste taak.
De Zuid-Amerikaansche volkenbonds
leden zijn echter tegen zulk een omvor
ming 'der bondsplichten. Zij wenschen het
universeel karakter van de Bond door dik
en drnn te zien gehandhaafd, waarbij
zij liet oog er voor sluiten, of zulk een
idealisme in de toekomst meer kajis van
slagen zal hebben dan in het heden.
De re organisatie besprekingen zijn voo;r-
loopig tot September verdaagd, wellicht
in de verwachting, dat de tijd raad zal
brengen. Ook de zee-iengten-conferentie
geraakt op de lange baan, terwijl de op
lossing van het Locarno-conflict zelfs
zoozeer op de achtergrond is ge
schoven, dat zij bijna geheel uit de pu
blieke aandacht is verdwenen. Het huidig
Tijdsgewricht is zóó vol spanningen, dat
het schijnt, alsof er op het politiek too-
meel niets van belang plaats grijpt. In-
tusschen islhet weinig minder dan titanen
arbeid, wat er in stilte verricht wordt.
Van alle kanten stut men het wereldge
bouw, dat zoo men het evenwicht niet
met omzichtigheid schoorde, geheel ineen
zou storten.
W
fMi»
-j&\
EEN OUDE PRENT VAN OOSTEREND (Van Cuyck, 1768.)
LANDBOUW EN VEETEELT
DE NEGUS TE GENÈVE.
Gekiekt tijdens het uitspreken van zijn
rede in de vergadering van de Volken
bond, welke ©enige Italiaansche persver
tegenwoordigers aanleiding gat tot een
zoo onfatsoenlijke demonstratie.
Vragen op landbouwgebied kunnen
Worden gericht aan de heer E. v. d. Ban.
hoofd Lagere Landbouwschool.
TEGEN LUIS.
Dit jaar ziet het er naar uit dat wij een
echt luizenjaar zullen krijgen. Zie o.a. bij
vlier, dahli.n, bessen, enz. De luizen zitten
overal en vrij talrijk.
Bij rozen vindt men de luizen aan de
jongste scheutjes, soms verborgen aan
de topjes en aan de onderzijde der blade
ren. Door hun zeer groot voortplantings
vermogen is in zeer korte tijd hun aantal
vertienvoudigd en wellicht 'meer dan het
honderdvoudige geworden en daarom juist
is het zoo noodig, dat ze bij hun eerste
optreden worden vernietigd.
Het eenvoudigste, goedkoopste en te
vens ook afdoende middel is 2 Kg. groene
zeep oplossen in 100- L. water, waaraan
men dan onder roeren 1 L. brandspiritus
toevoegt. Voor een kleine tuin b.v. wor
den deze hoeveelheden minder.
Rozen in kassen worden behandeld met
1 Kg. zeep en ifa L. brandspiritus op
100 L. water.
In de handel zijn nog tal van middelen,
die ook zeer goed zijn, maar het opge
geven middel is goed, goedkoop en door
iedereen gemakkelijk zelt klaar te maken.
MELK. Hoe heb ik de meeste kans
dat mijn aan slijters geleverde melk goed
blijft?
Melk wordt in hoofdzaak bedorven door
micro-organismen. ^vooral bacteriën).
Melk leveren zonder bacteriën bestaat niet,
want zelfs in de uier van gezonde koeien
zijn er al in de melk. Dit speelt echter
geen rol bij de houdbaarheid. Verontrei
nigingen buiten de koe doen het hem.
Bronnen van infectie zijn dan: 1. lucht;
2. het melkgeneedschap en de melker.
De lucht is als infectiebron van weinig
invloed. Van overheerschende beteeke-
nis is het groote aantal micro-organis
men op en in het melkgeneedschap. Zui
ver houden hiervan is dus de factor. Dit
kan op de boerderij alleen door grondige
reiniging met goed boenwater. Heet soda
water is heel goed naspoelen met zui
ver water is dan nopdig. En dan kan-
weer besmetting plaats hebben> doordat
het spoelwater verkeerde organismen be
vat. Deze „kleven" dan toch aan emmers
ot 'bussen. Al meent men dus alles gedaan
te hebben, wat men kon toch kan de
melk besmet worden in die schoone bus
sen ot emmers en dan binnen enkele uren,
vooral met deze warmte, bedorven zijn
(„lang", b.v.). Een zeer goed zuiverings
middel is nu chloorbleekloog, in de han
del onder naam van Kozenol. Als we één
melkemmer vullen met schoon water en
daarin 5 Eub. cM. dat is 2 eetlepels
Kozenol doen, worden de bacteriën ge
dood. Met zoo'n emmer gezuiverd water
kan men alle bussen en emmers (nadat ze
gebeend zijn) even omspoelen en dan
zijn ze practisch bacterievrij. Alle gereed
schap is op deze manier gemakkelijk zui
ver te maken. De lichte cliloorlucht ver
dwijnt en de melk beeft daar geen last
van. Het chloorbleekloog is bij drogisten
wel te krijgen, 't Is zeer goedkoop. De
landbouwschool heeft overigens adressen
en een monster. E.v.d.B.
KARWIJMOT. Wat daartegen te doen?
In de, nu meest op hoopen staande kar-
wij, zitten de bruine popjes der karwij-
inotten in de stengels. In Juli reeds ko
men vlindertjes (motjes) voor de dag.
Deze vlindertjes kunnen overwinteren, mo
gelijk ook de poppen van een 2e genera
tie. Verbrandt men zoo vlug mogelijk liet
stroo, dan worden de poppen gedood.
Dus moet vlug na de oogst gedorscht en
het stroo verbrand worden, bij sterke
aantasting. In een streek, waar de aan*
tasting sterk is, moeten alle karwijteleira
dat doen, anders helpt liet natuurlijk niet.
Er kunnen ook motten zitten in de stop
pel. Deze zou men dus moeten uittrek
ken em ook verbranden. Dit wordt kostbaar
Daarom wordt aangeraden lang met 't
omploegen v.d. stoppel te wachten, opdat
er kans is, dat de regen de poppen doodt.
In vele wikte schernibloeineii •kunnen de
poppen ook huizen. Houdt dus slootkan
ten schoon, ruimt scherinbloemig onkruid
i jp. E.v.d.B.
THRlPS-beschadiging. Wat daartegen
.te doen, hoe te voorkomen?
Nu is aan de thrips-beschadigiiig, die
vooral in haver hier en daar sterk is
niets te doen. Thrips of blaaspooteu zjjn
de heel kleine zwarte, lange, insecten,
die vooral de asjes of steeltjes der bloem-
pakjes uitzuigen, waardoor een gedeelte
der aar of pluim loos wordt. De schade
kan belangrijk zijn. Door thrips bescha
digde haver valt soms erg tegen.
De thrips overwinteren aan stoppels
in ruigte van sloot- of grep|>elkanten,
in vuilhoopen, onder boomschors enz.
schoonhouden van weg- en slootkanten,
opruimen van alle mogelijke ruigte is dus
aangewezen (afbranden). Men heeft on
dervonden, dat vroeg zaaien der granen
(ook wintergranen), is aan te bevelen.
Als de aren zich vroeg ontwikkelen, zijn
ze de thrips voor. E.v.d. B.
Wie irnet het meeste succes de insecten,
en ihuin larven wil bestrijden wie wil
dat niet die de tuingewassen belagen,
doet het allerbeste ze in gpooten getale)
te vernietigen. Daartoe is noodig, dat
men ze naar een bepaalde plaats lokt.
RUPSEN. Zulks is bij enkele soorten
zeer wel mogelijk, zegt de Plantenziekten-
kundige Dienst te Wggeningen. Men past
dit middel b.v. toe ter bestrijding van een
der insecten, die de wormstekigheid van
appels en peren veroorzaaken, n.L de
rups der wormstekige vruchten, bij ieder
bekend. Deze rups verlaat de vruchten,
waarin zij ten koste van de rechtmatige
eigenaar heeft geleefd, om op de stam
van de boom te overwinteren pp een
©enigszins beschutte plaats. Nu zijn er
banden in de handel, die in de eerste'
helft Juli op 1 Va M. boven de grond om
de stam worden gebonden, en waarin de
rups bij voorkeur wegkruipt, om er be-
hagelijk de winter door te brengen. Dat
denkt zij tenminste te doen. Doch als men
begin October deze vangband afneemt,
verwijdert men daarmede tevens de rup
sen en soms nog oen groot aantal andere
schadelijke insecten. Men bedenke even
wel, dat niet alle wormstekigheid door
deze rupsen wordt veroerzaakt.
OORWORMEN, die in de nazomer vaak
zeer lastig kunnen worden en die o.a.
aan dahlia's zeer schadelijk kunnen zijn,
kan men vangen in doosjes, b.v. lucifers-»
doosjes, die men buiten zet, het schuif*
deksel een weinig geopend en er in wat
los ineengefrommeld papier. Men ledigt
de doosjes 's morgens.
