De Nieuwe Texelsche Courant No. 5070 49s,e Jaargang Woensdag 29 Juli 1936 EERSTE BLAD. Van .veek tot week Ook Homerus slaapt wel eens.... WAAR GAAT SPANJE HEEN? m ffl Uw advertentie in dit blad wordt op Texel huis aan huis gelezen. TEXELSCHE COURANT ■■mnBMHnv aujaranfaanMHrvnmramaBMünraBnnnMBMnaraBHHimi ■MamBHiMara HOEKJE BIJ DE MUI is sinds 1 Juli 1930 in dit blad opgenomen. UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij v.h. Langeveld en de Rooij Den Burg. Tel. 11. Postrek. 652. ADVERTENTIES: 12 ct. per regel; minimum 4 regels. Eenzelfde adv. voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie maal berekend. Vraagt ons zeer voor- deefig tariêt voor neringdoenden. HOOGWATER ter reede van Texel v.m (nam. ongeveer uur later.) 30 31 12 3 4 5 Aug 5.46 7.— 8,11 9,07 9,56 10,44 11.29 LICHT OP R1IWIELEN en RIITUIGEN 9.24 ZATERDAGAVOND JOSE GIGRAL. Op de schouders van José Oigral rust in Spanje in deze dagen van burgeroorlog de verantwoordelijke taak van minister-, president. De opstand in Spanje, het Iberisch schiereiland, is nog in volle gang. Dé moord op de monarchistische oud-mi nister Sotelo, door politiedienaren in unw torm gepleegd met gebruikmaking van een officieele overvalauto, vormde de in zet van de strijd, welke in de Spaansch© zone van Marokko ontbrand is. De lei ders van de opstandelingen daar zonden troepen over de Straat van Gibraltar,^ maar de verwachte groofie bijval bleet uit. Generaal Franco-, gouverneur van de Canarische eilanden, vloog naar Marokko en stelde zich aan het hoofd van de re7 bellen. Eeft groote teleurstelling was even wel de dood van generaal San Juirjo, die in ballingschap in Portugal leefde. Hem overkwam een doodelijk vliegtuigongeval toen hij zich naar Spanje zou begeven. De strijd is hevig en heeft al honden den slachtoffers geëischt. Aan de kant der militairen vallen allerlei stroomingen te constateeren, monarchistische en republi-. keinsche. De beste kans scrlijrit een repu- blikeinscti en militair fascisme te heb ben lezen we in de Haagsche Post gelijk in Duitschland regeert. De regee ring is echter nog lang niet overwonnen. Alle garnizoenen bleven haar trouwkoor- al dat te Madrid, dat o.a. de vliegers en de tankafdeelingen omvat. Tegen welke regeering echter is de strijd dei- opstandelingen nu gericht? Binnen 24 uur tracl tweemaal een nieuwe minisi ter-president op, terwijl het kabinet nog meer Iinksche ministers kreeg. Om man schappen aan het gezag der officieren te onttrekken heeft de regeer in g een groot deel der militairen met verlot ge- zouden, maar arbeiders daarentegen bij duizenden gewapend. Een gewaagde on derneming. Spanje verkeert op het oogenblik dus niet alleen in gevaar van. een staatsgreep van rechts; het heeft even zeer te duchten, dat de uiterste linker zijde en haar aanhang van anarchistische elementen zich van de macht meester maakt. Wij belasten ons met het plaat- sen van advertenties in alle bin- nen- en buitenlandsche bladen. Geen prijsverhooging. BOEKHANDEL PARKSTRAAT. DE STAATSGREEP IN DANZIG. De staatsgreep, die men, na het op treden te Genève van Greiser, de se naatspresident, te Danzig verwachtte, is niet uitgebleven. De regeering der Vrije Stad heeft bepalingen uitgevaardigd, die met een terzijdezetting van de grondwet, gelijk staan: Maatregelen der politie zul len voortaan niet meer onderwotrcen zjjn aan beslissingen der rechterlijke macht. De maximumduur van „Schutzhaft" wordt van drie weken tot drie maanden ver lengd. Deze beide bepalingen openen de mogelijkheid voor de toepassing van con centratiekampen. Vender zijn er nieuwe verordeningen uitgevaardigd, die ten doel hebben het bestaan van oppositioneele vereenigingen onmogelijk te maken. Te gen de Joden begint liet, gelijk het in Duitschland begonnen is, met een verbod van ritueel slechten. Tevens is het Jood- sclie blad te Danzig verboden voor een termijn, die met een doodsvonnis gelijk staat. Sedert deze daad van de regeering van Danzig verkeert men overal in groote spanning betreffende de komende gebeur tenissen. Zal de Raad van de Volkenbond zich met de zaak bemoeien Als Lester, de hooge commissaris te Danzig, de grondwet als geschonden beschouwt, zal de Raad dit moeilijk kunnen vermijden. Veel zal afhangen van de houding van Polen. Daaromtrent heerscht nog groote onzekerheid. Beek heeft met de Üuitscfiers gesproken en is waarschijnlijk tot ze kere overeenstemming met hen gekomen. Af aar zat generaal Rydz-Smigly, de nieu we dictator van Polen, die erkennen? Het is bekend, dat hij heel anders over de betrekkingen tot Duitschland en het „Duitscbe gevaar" denkt, dan zijn minis ter van Buitenlandsche Zaken. En in tal van Poolsche steden zijn omvangrijke betoogingen van protest gehouden. De Duitschers trachten nu de Polen gerust te stellen, door hun te verzekeren, dat hun belangen te Danzig niet zullen worden geschaad. Tot een overeenkomst zijn de Polen ook zeker bereid. Maar daarvoor vragen zij belangrijke nieuwe rechten. Men is het blijkbaar nog niet eens, en zoolang dat niet het geval is, kan er nog van alles gebeuren. GENERAAL RYDZ-SMIGLY. De opvolger van de Mei 1935 overleden maarschalk Pilsoedski. Ingevolge ©en verordening van minister-pres. Sklad- kovvski dient Generaal Rydz-Smigly „als de eerste persoon in Polen na de Staats president te worden beschouwd en ge- eend". DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND. Men heeft verzekerd, dat in Duitschland in de kerkelijke aangelegenheden niet ge roerd zou worden, zoolang de Olympische Spelen aan de gang zijn. Geheet stilzitten kan Berlijn echter niet. De strijd met de belijden is kerk is opmeuw ontbrand. Nu was daartoe, zoo ontleenen we aan de Haagsche Post, wel een aanleiding. Deze godsdienstige beweging had aan Hitier een memorandum doen toekomen,, waarin zij in voorzichtige termen wees op stroot mingen, die in regeeringskringen steun vonden en die niets gemeen hadden met het positieve christendom^ hetwelk het program der nationaal-soc.alistische partij eischt. He memorandum vergeleek deze stroomingen met het sjintoïsme (de Ja- pansche staatsgodsdienst), waarin de staat tot een godsbegrip verheven wordt. Het vestigde de aandacht van de Leider op het feit, dat steeds meer zijn portret geplaatst wordt op de altaren cler kerken wat zeker met positief christendom moeilijk vereenigbaar is. Verder wees het op de verdraagzaamheid, op het karakter der concentratiekampen, en op de vormen van het antisemitisme, hetgeen al even min goed christendom kan worden genoemd. De leiders der beweging hebben nooit antwoord gekregen op hun vertoog. Men zegt zelts, dat het Hitier rooit lieett bereikt Als een "gevolg van het memoran dum, dat de opstellers streng geheim had den gehouden, zal men het moeten be schouwen, dat Kerll, de kerkminister, het voorloopige bestuur der belijdenisbewe- ging verboden heeft, deze naam nog te dragen. Dit verbod was al eens uitge vaardigd, maar door het opperste ge rechtshot onwettig geroemd. De minister b'jjkt zich daar niet te storen. Tegelijk is de ontbinding gelast van de broeder raden der confessioneelen. De „Olym pische vrede" zal dus op dit punt bo zwaar lijk stand kunnen houden. Het lijkt ons echter in iet waarschijnlijk, dat vee( bezoekers van de Olympische Speler van deze dinger iets zullen vernemen. DE STAKINGEN IN FRANKRIJK. Er wordt in Frankrijk nog steeds ge staakt en nog tal van fabrieken vvonlep door de .arbeiders bezet gehouden. De regeering schijnt onmachtig om daaraan een einde te maken. Ook ten plattelande wondt gestaakt. Zelts hebben knechts en meiden beslag gelegd op eenige hoeven, .waar zij zich gedragen als' „heer en meester". Dat zulk een actie in deze oogsttijd vooral verstrekkende gevolgen kan hebben, behoeft geen toelichting. Wanneer zal hieraan een einde komen Het aantal stakers in teel Frankrijk bedroeg Vrijdag nog 30.000, terwijl nog 200 bedrijven bezet werden gehouden. Abessinië. Gebleken is, dat de Negus oip zijn vlucht alle goud en zilver van de oorlogsschat van wijlen Keizer Menelik beeft moegenomen. (Als teerpenning voor de oude dag, veronderstellen we. Red.) De Negus zou voornemens zijn zich voor goed in Z.-Engeland te vestigen. Even wel zou volgens dr. Manner, die Zweedsch gez.ant te Addis Abeba was, de oorlog tegen Italië in Abess. geenszins geëindigd zijn. Hij voorspelt de Italianen nog groote moeilijkbeden. DE OLYMPISCHE FAKKEL. Maandag 20 Juli ving te OJympia op de Peleponnesus (Gr.) de Olympische fak kelloop aan, waarvan Berlijn bet einddoel is. Er nemen ruim 3000 estafette-Ioopers aan deel. De takkel zal zeven landen passeeren en, naar berekend is, juist op de openingsdag der Spelen Berlijn bereiken. OUD-TEXEL m 83 PLATENTENTOONSTELLING »3 83 83 83 IN HET GLAZEN PALEIS. 83 83 ffl 8j GEOPEND: Alle werkdagen van 83 SI 10—12 uur. Bovendien op alle 8j 90 Woensdagen en Zaterdagen van }fj 83 25 uur. Zondags gesloten. 83 S3 83 ENTREE: 15 ct. (inbegrepen 83 Bi toegang tot het Natuurhist. Mu- 83 ffl seum). 83 81 81 8! S383838383 S3838383 tl L«8iEBS3fflEHfflfflEBBB KUNT U SPELLEN? Waarom zou Minister Slotemaker de Bruine geen fouten mogen maken? Ook de beste breister doet het. Maar bedenkelijk wordt het, zoo deze Minister, dóe ons pas met een nieuwe spellingsregeling „gelukkig" meende te kunnen maken, zich zelt aan grove taal-; fouten te buiten gaat. In de Groene Amsterdammer vinden we in facsimile een fragment van dic(n) briet, welke(u) deze bewindsman ter ge legenheid van liet jubileum der Utnecht- sclie Universiteit in bet Utnechtsch Dag blad deed opnemen. Daarin vijlden we deze „traaiïgheden'' welke de lezer ons licht vergeven zou, maar welke achterwege hadden moeten blijven, waar het een stukje proza jpeldt van een minister, die de spelling-Mar- chant van fouten wil zuiveren. Met alle waaraeeriiig voor zijn goede bedoeling, betreuren we, dat hij fouten maakte als we hier aanstrepen: „lezerkring" in plaats van: „le zerskring; jjheudhelijk" in plaats van: ,„heu- Gelijk; „van wat hetgeen dit beduidt" m plaats van „van wat dit beduidt" ot „van hetgeen dit beduidt": Brengt Z. Exc. hier wellicht de „bij zondere taal" ot „bijzundene(n) stijl" in toepassing, waarvan zijn besluit gewaagt? Is het gewaagd te veronderstellen, dat een Minister die zelt in orthogirapbie en grammatica niet geheel thuis blijkt te zjjjti^ zijn prestige in de waagschaal stelt, waar het taai-aangelegenheden betreft? Bij debatten daarover zal Z.Exc. zich zeker niet op glad ijs mogen begeven. fWannieer zal het No.'crian Ische volk weer een algemeen geLende en alge meen toegepast wordende spelling heb ben Wij beseften, dat er in deze(n) tijd gronter vraagstukken aan de orde zijn dan dat van de spelling, maar nu sindfi kort al dirie ministers (Hunne Exc. Terp- stra Marchant Slotemaker)) met de spelling voor de(n) dokter z.ijn ge weest, wordt het toen hoog tijd, dat er één spelling kome voor ALLE Nederlan ders en dat ALLEN die éeme spelling (en geen andere) bezigen. Thans schijnen we hiervan verder ver wijderd dan ooit. Wij binden uw Boeken en Tijd- schriften voor weinig geld heel netjes voor U in. BOEKHANDEL PARKSTRAAT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1936 | | pagina 1