De Nieuwe Tex&lsche Courant No. 5076 49s,e Jaargang Woensdag 19 Aug. 1936 3 X ROOM en SLAGROOM Van 'rveek tot week 55» EERSTE BLAD. (i foedf EEN VERSNAPERING en EEN ONOVERTROFFEN VOEDSEL TEVENS DE SPAANSCHE HEL. Dr. Jac. P. Thysse over Texel. Texelsohe Berichten fen worden. DAAGS MELK-BOTER KAAS Uw advertentie in dit blad wordt op Texel huis aan huis gelezen. TEXELSCHE COURANT is sinds 1 Juli 1930 in dit blad opgenomen. U1TG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij v.h. Langeveld en de Rooij Den Burg. Tel. 11. Postrek. 652. ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal; buiten den Burg f 1.losse nrs. 4ct. ADVERTENTIES: 12 ct. per regel; minimum 4 regels. Eenzelfde adv. voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie maal berekend. Vraagt ons zeer voor- deefïg tarief voor neringdoenden. HOOGWATER ter reede van Texel v.m (nam. ongeveer Vj uur later.) 20 21 22 23 24 25 26 Aug 11,40 12.07 12,32 12,58 1,11 1,44 2.20 LICHT OP RljWIELEN en RIITUIGEN 8 52 MIDDENSTANDERS. Een abonnement bij N.V. PROVINCIAAL BELANG. BB Handelsinformatie- en Incas- 0 sobureau voor de Midden- 0 stand, opgericht 1S64, biedt 0 in deze tijd groote voordee- 0 len. 0 Een volledig prospectus, 0 waaruit zulks duidelijk blijkt 0 met een ex', van de 14-daag- 0 sche zeer verzorgde courant 0 wordt op schriftelijke aan- vrage p.o. verstrekt. BB Eg N.V. PROVINCIAAL BELANG, Ainstelstr. 14, Tel. 32000 (6 lijnen) AMSTERDAM C. O Voor Middenst. Fed. en Bonden kan een speciale overeenk. getrof- ZATERDAGAVOND Erger dan eenige beslissing, is in een burgeroorlog géén beslissing. Men ziet 't in Spanje, aldus de Haagsche Post. De moorddadige strijd duurt voort, en er is geen uitzicht op een spoedig einde. Beide partijen blijven optimistisch in hun be richten. Wie van haar het minst geloof waardig is? Dat is de partij, die op de kortste termijn haar overwinning aankon digt. Maar ook dat doen zij om beurten. In werkelijkheid is het op het oogenlilik niet goed denkbaar, dat een van de strij dende groepen, tengevolge van een ne derlaag, het verzet zou opgeven. Daar voor is de verbittering te groot, daarvoor weten ook beide te goed, dat zij van de tegenstand geen genade te verwachten hebben. De beide generaals Goded en Buriel, die te Baroelona met hun op stand gefaald hebben, hebben dat onder vonden. Zij zijn ter dood veroordeeld, en ook werkelijk terechtgesteld. Nu is weerwraak van hun partij te vneezen. Ook tal van vreemdelingen hebben het leven verloren. Daaronder zijn verschei dene Duitschers en Italianen. Zij verkeer den im een biezonder gevaarlijke positie, daar velen hunner op de voorgrond wa ren getreden als aanhangers van hun fas cistische of nationaal-socialistische orga nisaties in het vreemde land. Zij zijn steb lig door de links-radicale elementen in Spanje reeds vroeger, toen alles nog rus tig was, niet met vriendelijke oogen aan gezien. Me tv hoort van gevallen, waarin, dergelijke partijgangers, ook na het uit breken van de opstand nog voortgingen geen geheim te maken van hun voorliefde voor de opstandelingen. Dat was wel dapper, rfiaar het was tevens het lot tar-\ ten. Voor een Spanjaard was er weinig toe noodig, om voor de geweerloopen van een rood executiepeleton, of eenvou dig voor een 'loop van een rev lover te recht te komen. Maar ook de vreemde ling moest voorzichtig zijn. De toestand was te wild geworden; op biezondere be-1 scberming omdat men vreemdeling was,, mocht men niet meer rekenen. GRUWELEN. Zelfs al zijn vele gruwelverhalen over dreven, wat vast schijnt te staan is helaas al erg genoeg. Uit vele overeenstemmende berichten moet men aannemen, dat in de steden, waar de roode militie heerscht, menigeen uit zijn huis is gehaald en er zeker nooit meer zal kunnen terugkeeren. Daarvoor heeft men niet enkel de verha len der vluchtelingen in paniekstemming. Aan de andere kant is echter al evenzeer geducht huisgehouden. Reeds heeft men de Moorsche soldaten, welke Franco naar bet vasteland overbracht, de Spaan sche kozakken genoemd. Ook het vreemdelin genlegioen guint niet uit door zachtzin nigheid. De harde bevelen, die deze krijgslieden hebben gekregen, zullen zij piet met zachtheid ter uitvoer leggen. Intusscben regent het steeds levendiger 1 lichtbommen op de Spaansdhe steden, en daarbij ook op de oude kunstschatten van Spanje. REPUBLIEK. Intusschem is reeds vast komen te staan, dat generaal Franco niet denkt aan een herstel der monarchie. Spanje is repu bliek, zoo zegt hij, en Spanje moet dat blijven. Had hij andere plannen, dan ware, ingeval van een overwinning van de op standelingen, een strijd tusschen de aan hangers van koning Alfonso en zijn huis en de Carlisten. ernstig te vreezen. Franco heeft echter de fascistische repu- pliek aangekondigd. DE EX-KONING. De buitenwereld volgt nu nog met bie zondere belangstelling het reizen en trekken van die, nogal bewegelijke ex- koning van Spanje, maar dat dit met de gebeurtenissen in verband zou staan, is weinig waarschijnlijk geworden. Intus scben lijkt het inog wat voorbarig, als Franco interviews verstrekt over de toe komstige regeeringsvorm. Eer het zoover is, zullen nog duizenden mensehenlevens in de strijd verloren móeten gaan, en zal Spanje's toch reeds geringe welvaart nog meer worden benadeeld. DE „VREDE" IN EUROPA. Wij hebben reeds gewezen op het ge vaar van zeer groote afmetingen, dat ge< vormd wordt door de strijd van belangen der groote mogendheden, voor wie zooveel van de uitslag in Spanje afhangt. Wij zouden zeggen, dat daarin reeds eenige ontspanning is ingetreden. Het is een geruststellend teekén, dat Italianen en Duitschers niet trachten partij te trek-* ken van het feit, dat I andgen ooten, en bo vendien trouwe fascisten of nationaal- socialisten, het leven verloren hebben, of zelfs zijn ter dood gebracht door aan hangers van de regeering. Men b^eft tot nog toe genoegen genomen met for- meele verontschuldigingen, en zal later slechts in schadeloosstelling voor de na gelaten betrekkingen voldoening zoeken. Een Engelschman is op zijn jacht door een granaat van een schip der opstande lingen gedood. Ook Engeland geeft daar aan voorloopig geen verder gevolg. Men wil de spanning niet verergeren. Er blijkt bij deze gelegenheid, hoe groot de algemeene afkeer vanv jen de voorzich tigheid tegenover oorlogsgevaar in Euro pa geworden is. «i\vvv Cf R U T TO TEXELSCHE COURANT Met speciale toestemming van de schrij ver, Dr. Jac. P. Thijs9e, oiitleenen we aan liet hoofdartikel, opgenomen in De Levende Natuur van Aug. 1936, het vol gende: (Slot.) NATUURMONUMENT. "Practisch zijn thans alle nog onbe- boschte Texelsclie duimen natuurmonu ment, met uitzondering van het gebied van De Koog van paal 18 tot ,paal 22 en de strook, die Waterstaat onder zijn beheer heeft. Daarvan is echter ook een groot deel volstrekt „natuurlijk". Het ware te hopen, dat de Texelsche duinen leens even degelijk bestudeerd werden als Van Dieren (belaas overleden), dat be gonnen is met Terschelling. Texel is heel iets anders en een vergelijking zou zeer leerzaam zjjn. De tegenwoordig al vrij groote bezit tingen van de Vereenisring tot Behoud van Natuurmonumenten langs de Oost zijde van Texel en de bemoeiingen van de Vereen, tot Bescherming van Vogels maken, dat wij thans wel het heel© eiland mogen beschouwen als natuurmo nument, vooral ook, omdat hier zoowel als op Vlieland en Terschelling het al oude veehouders- en vissdheirsbedrijf zich zoo harmonisch invoegt in het natuur lijke landschap. Vijftig jaar geleden was dit nog veel mooier dan thans. WAT HEEL JAMMER IS. Op Texel hebben wij wel enkele pijn lijke stoornissen te verduren gekregen en wanneer Texel zich in de gunst van bet publiek zal willen blijven verheugen, dan moet men er te werk gaan met diep inzicht en groote omzichtigheid. Waalen burg is gedegradeerd door de versterkte bemaling, de onmiddellijke omgeving van EXAMENS. Onze vroegere plaatsgenoot, de heer J. Elion, thans onderwijzer te Den Helder, slaagde vorige week te Haarlem voor de Hoofdacte. BOLLEN VAN TEXEL. Veiling Hobaho 713 Aug.: Dubb. v. Sion: 350 pk f3.450 pk f2.85; 500 pk f2.75; 575 rpk f2.65; 750 pk 11.85. Golden Spur: 325 pk f3.25; 400 pk f 3.05; 425 pk f2.75; 500 pk f2.50; 525 pk f2.30; 550 pk f2.05. Aanvoer zeer groot, verkoop vlot. JONGE HARTEN. Omtrent de vertoaning van dezegroo- tendeels op Texel opgenomen film op de Intern. Filmtentoonstelling te Vene tië, lezen we in de dagbladen van Zater dag, dat ze Vrijdag door een publiek van duizenden personen gezien is. De Directie deelde dit frissche Nederlandsche pro duct in bij de belangrijke buiten landsche films en nam het in een avondvoorstel-/ ling op, betgeen als een voorrecht moet worden beschouwd. Verscheiden malen klonk applaus, doch ook werd gefloten, Wanneer men de Nederlandsche tekst niet begreep, een verschijnsel, dat zich tot nu toe bij vrijwel alle vertooningen van bui-/ landsche films heeft voorgedaan. Het oordeel der jury volgt nog. Den Burg heeft veel geleden, doordat het mooie en merkwaardige Diepweel ver sch a nd a li seer d is tot vuilnisbelt, de verontreiniging van liet afvalwater van de Zuivelfabriek aan de Schiklerweg ver onaangenaamt daar het verblijf in liet lage land. Dat is allemaal heel jammer. Misschien is die watervervuiling nog te verhelpen, maar Diepweel zijn we kwijt, Waalenburg is nu een „gewone" polder, met als merkwaardigheid liet natte plekje van matuurmonu me n ten De roemruchte naam van Waalenbtirg kon mettertijd dan wel eens in het ver geetboek raken. Voorloopig is de polder nog een aardig studie-voorwerp voqr •ontzilting en voor de wijziging, die flora en fauna ondergaan tengevolge van de ontwatering en de verandering van hooi land in bouwland. Een nieuwe naam wint gaandeweg veld: die van Dijkmanshuizen, de buiirj, waar de Fienweid ligt en Biittikofers Mie- land, waarbij zich dan weer het Molen Mieland aansluit. Een taaie vermaardheid, ondanks in krimping en ontginning, behoudt nog al tijd de Bol in polder het Noorden. EEN NATIONAAL PARK. Wanneer we de zaak in het groot be kijken, dan zouden we Griend, Terschel ling, Vlieland en Texel met elkaar kun nen beschouwen als één groot Nationaal Park der Waddeneilanden. Dat bevat dan meteen ook al de zandplaten en de zee honden. Door voortdurende samenwer king van Rijk, Provincie, Gemeentebestu ren, Polderwezen, Vereen, voor Natuur bescherming en voor Vreemdelingenver keer. maar bovenal door machtige be langstelling van ware „Vrienden der Eilanden" kan dit gebied tot iets worden, dat werkelijk de vaak misbruikte eere- titel van Natioinaal Park waard is. HET HOOGE LAND. Met het doel steun te verleenen aan de Vereen. Het Hoogeland, welke drie landkolonies en drie tehuizen stichtte en onderhoudt ten behoeve van bedelaars, drankzuchtigen, ontslagen gevangenen, enz., zijn ideae zomer op Texel een achttal, afdeelingen gesticht. Zij zullen trachten lederi te werven, die wekelijks drie cent voor het gemelde deel willen offeren. We komen hierop ditvoeriger, met fo to's ook, op terug. GENERAAL FRANCO. Aanvoerder van de opstandelingen aan Spanje's Zuidelijk front.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1936 | | pagina 1