TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Fexelsche Berichten
Gemeenteraad van
Texel,
Over „Mooi en Leelijk"
op Texel.
Zaterdag 12 Sept. 1936
(Vervolg van het eerste blad)
RONDVRAAG.
Fokveedag. Dhr Parlevliet zou het
goed hebben geoordeeld, zoo ook het Ge
meentebestuur voor de Fokveedag een
medaille had uitgeloofd. Voorz. ant
woordt, dat hierom door de Oroganisaties
niet is verzocht.
Distributie. Dhr Parlevliet vraagt aan
de Middenstand te willen denken, wan
neer de regeerimg uitvoering geeft aan,
haar voornemen de distributie van levens
middelen op ruime schaal te doen ge
schieden. Voorz. meent te weten, dat
de regeering er niet voor gevoelt, hierbij)
de middenstand in te schakelen. Dhr
De Waard ondersteunt het verzoek van
dhr Parlevliet.
Fietspaden. Dhr Parlevliet vraagt in
het belang van Den Hoorn stappen te:
willen doen tot het bekomen van een
fietspad van Den Hoorn naar het strands
Wanneer het afstuit op de Commissie van
Advies inzake Staatsmatuurmonumenten,
stelt spr. voor, een verzoek aan de Mi
nister te richten. Voorz. antwoordt,
dat hieraan ernstig gewerkt wordt. Eenige
toezegging kaïn echter nog niet wonden
gedaan.
Mede verzoekt dhr Parlevliet ver
lenging van het fietspad KoogVuurtoren
naar De Cocksdorp te willen bevorderen
opdat dit dorp van het drukgebruikte
pad meer vruchten plukken kan.
Rioleering De Koog. Dhr Parlevliet
vraagt, met het oog op liet spoedeischen-
de geval in de volgende raad reeds met
©en prae-advies te willen komen.
Gymnastiekfeest. Dhr Parlevliet geeft
zijn spijt te kennen, over het feit, dat de
Gymn. Vereen, niet van de Groeneplaats
gebruik konden maken en dat het Ge
meentebestuur niet vertegenwoordigd was.
- Voorz. antwoordt, dat hij door onver-
verwacht oponthoud te Hamburg te laat
op Texel kwam, om van zijn belangstel-'
ling te doen blijken. Wat de Groene
plaats betreft, deelt Weth. Vlaming mee,
dat wegens de aanwezigheid van 'hekken
voor de fokveedag, daar geen demonstra
tie kon plaats hebben. Dhr Parlevliet
brengt hulde aan de werkers, die de de
monstratie zoo goed deden slagen.
Visscherij. Dhr Van der Vis betreurt,
dat nog geen steun aan de visscherij:
wordt verleend. De schapenhouders krij
gen toch ook steun? Voorz. zegt, dat
het wachten is op de actie,, welke samen
met dhr Drop op touw is gezet.
De Koog. Dhr De Lugt vraagt paal
en perk te willen stellen aan het kermis
achtig gedoe, waardoor De Koog dit
seizoen ontsierd en benadeeld werd.
Voorz. deelt mee, dat de raad hieromtrent
uitvoerige voorstellen zullen bereiken.
Licht. Dhr Bruin vraagt een lantaarn
op de Singel te Oudeschild. Bij duister
nis loopt miqn op die hoek kans in het)
prikkeldraad te belanden.
Steunverleening. Dhr Henkes zou
teen woord van protest van de raad willen
doen uitgaan wegens die verslechtering
van de steum ingevolge de nieuwe regeling
van minister Slingenberg. Voorz. zegt
hierop weinlig te gevoelen, omdat de
nieuwe regeling voor Texel vrijwel geen
nadeel oplevert. Dhr Henkes noemt
dit egoïstisch bekeken, en wil protestee-
ren „omdat ze nu de stad en straks het
platteland pakken". Voorz. meent, dat
Texel geen motief heeft om voor zich te
protesteeren, waarmee jde raad accoord
gaat.
Fokveedag. Weth. Vlaming merkt
op, naar aanleiding van de woorden van
thr Parlevliet, dat over een medaille la
ter gesproken kan worden, maar dat op 't
Gemeenoeoestuur blijkbaar geen prijs is
gesteld. De burgemeester werd uitgenoo-
digd, de wethouders niet. Wat de scha-
pensteun betreft: eigenlijk is hier alleen
sprake van gedeeltelijke terugbetaling van
hetgeen in de vorm van graanrechten aan
liet Rijk is opgebracht. Dat intusschen
de visscherij niet gesteund wopSstem#,
bitter.
Gymnastiek. Weth. Kager deelt mee,
door omstandigheden slechts ten deele
gevolg te hebben kunnen geven aan de
uitnoodiging, de Gymn.-demonstratie bij
te wonen.
Hierna volgt te 5.45 uur sluiting.
Illllli!llllllllli;illililllllllllllllllll!lllllllllll!llllllll!ll
llllll'lllil Mededeelmgcn
llllllllllll van Texels Bioscoop-Theater
lllillllllllllllllllllllllilllllllliltllllllüllllllllllllllllllll
Als extra nummer wordt van morgen
af de film vertoond, welke Polygoon ter
gelegenheid van de verloving van Prinses
Juliana vervaardigde. Hoe Den Haag 't
Paar huldigde, brengt deze film verras
send mooi in beeld, terwijl opnamen uit
vroeger jaren, op de Prinses betrekking
hebbende, de waarde nog verhoogen. Ver
trouwende, dat een groot pubhek deze
film zal willen zien, hebben wij ons eenj
groot financieel offer getroost, 0111 thans
reeds met deze actueele film te kunnen
komen.
IN CALIENTE.
Zoo heet de groote film, met in de
hoofdrollen sterren Van zoo groote be
kendheid, dat niemand aan de beteekenis
twijfelen kan. (Zie adv.) Caliente is een
film van lief en leed, van spannende en
van teedere momenten. Zij speelt zich
at in Mexico en weet van begin tot eind
de toeschouwers ontegenzeggelijk te
boeien.
Links: DOLORES DEL RIO.
SIEM DE WAAL
NAAR ZU1D-AFRIKA.
Onze plaatsgenoot, Siem de WaalCHz.,
is voornemens als metselaar zijn geluk
te beproeven in Zuid-Afrika. De voor
uitzichten zijn in ons lamd allesbehalve
gunstig; laat ik dus trachten, zoo rede
neerde hij, aan de slag te komen in Zn id-
Afrika, waar volgens officieele berichten
in de bouwvakken een opleving is waar
te nemen en waar reeds twee ingezete
nen uit onze gemeente, Jb. Rijk en S.Hin,
voorjaar 1934 daarheen vertrokken, hun
pogingen om brood te verdienen,, met
goede uitslag bekroond zagen.
Brood verdienen in Zuid-Afrika! Dein-
lichtingen zijn niet alle even gunstig en
vóór alles staat dit vast: Met hard
werken alleen zal men zich- daar een be
staan kunnen verschaffen. Je moet je
kunnen aanpassen, zoo luidde een brief.
Dat parool kennen we ook in Nederland.
Je moet wat ontberingen kunnen door
staan, heette liet verder. Welnu daar
zal Siem ook geen moeite mee hebben..
U herinnert zich zijn verhalen in ons
blad óver zijn fietstocht naar Keulen,
naar Stockholm en terug over Berlijn en
Parijs, van zijn fietstocht naar Rome en
langs de N.-kust van Afrika en huistoe
via Madrid Monte Carlo Milaan en
Weenen. Van opofferingen en ontberin
gen, van aanpassen en volharden ge-i
sproken.
Donderdagmorgen vertrekt Siem met
de eerste boot. Na een verblijf te Amster
dam en Den Haag, vertrekt ldj Vrijdag
avond vr|n Hoek van Holland naar Har
wich, vervolgens naar "Liverpool en van
daar met het s.s. Themistocles Zater
dagmiddag 19 Sept. naar Kaapstad. Daar
hoopt hij 9 Oct. aan te komen. Via Ja'-\
hanmiesburg (stad van 30Ö.000 inwoners)
zal hij naar Krugersdorp reizen, waar
hij onze vroegere plaatsgen00ten Rijk
en Hin hoopt te ontmoeten.
Is het gewaagd, te veronderstellen, dat
de lezers met belangstelling de viotte,
onderhoudende reisverhalen, deels weer
met foto's verlucht, tegemoet zien, welke
Siern voor ons blad schrijven zal?
Illllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllüllllllllllllllllllllllllll
Wille VAN ZON EN MAAN. 9||||||
MAAN ZON
Datum:
z.
z.
Dinsdag 15 Sept. Nieuwe maan.
lllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllülllllliiillüllllillllHI!
(Ingezonden.)
De heer P. de Graaf, architect,
gedipl. H.B.O., te Amsterdam,
Tuinbouwstraat 5, schrijft ons
d.d. 7 Sept.
„Het Huis aan de Dennen".
Ik ben" niet, zooals de heer Ponger,
verrukt over „het monument". Dit moed
willig anders van vorm gemaakt gebouw
is volgens mij uit aesthetisch oogpunt
al te verwerpen. Vooral de gevel aan de
Dennenzijde is te gesloten; hij mist de
openheid van het buitenleven, een der
belangrijkste factoren bij het ontwerpen
van ©en zomerhuis. De vorm is niet
nieuw: tot vervelens toe vindt men ze in
Bergen (N.H.), in 't Gooi en elders.
Het lijkt me niet van belang, of men
in dit quasi romantisch geval, gebruik
Imaakt van een oelotex met moderne
geschaafde latjes.
De plattegrond echter, waar het in de
eerste plaats voor de bewoner omgaat,
lijkt mij prettig, maar de situatie is 111.1.
totaal verkeerd. Ik geloof, dat dit wel
de voornaamste reilen geweest zal zijn,
op grond waarvan de adviescommissie
van Noord-Holland geschroomd hoeft,
goedkeuring aaui dit plan te geven.
Jammer genoeg heeft de bouwer voet
bij stuk gehouden en een begin gemaakt
met ©en ontzettend leelijke rondbebou-
vving nam de westkant der dennenbos-
schen. Ieder Texelaar moet zich eens
afvragen, welke kant we opgaan, wanneer
wordt voortgegaan met een dergelijke
bebouwing aan de landzijde van de den
nen. Wanneer we wandelen of fietsen
naar de dennen, b.v. naar Den Hoorn ot
De Koog, en we zien door de dunne be-
bossching het prachtige Texelsehe land
schap, dan kan men toch niet willen,
dat «Seze rand Volgebouwd wordt met
yilla's van soortgelijk type. Een enkel
zomerhuisje zonder pretentie alleen is toe
te laten.
Het was danook van het Gemeente
bestuur destijds heel goed en vooruit-1
strevend gezien een uitbreidingsplan te
laten ontwerpen voor De Koog. Daar ging
het ook de verkeerde kant op.
Nu Texel wat het toerisme betreft,
zoo in opkomst is ,gaef ik het Gemeente1-!
bestuur in overweging, liet niet te lateju
bij ©en uitbreidingsplan van De Koog al
leen. Vrijwel geheel Texel is prachtig
en moet in zijn geheel bewaard blijven
voor het klakkeloos bouwen der onbe
voegden. Texel is een parel en moet het
Nederlandsche natuurreservaat bij uitne
mendheid zijn en blijven.
Geeft opdracht of liever geeft de Ne
derlandsche architecten gelegenheid door
middel van een prijsvraag een bebou-
wingsplan te maken van geheel Texel en
wel met behoud van alle bestaande n-a-i
tuurmonumentenzoo noodig met het
scheppen van nieuwe recreatie-oorden,
aanleg van rosariums, kortom van alles,
wat Tiexel kan maken tot het neusje
van de zalm. Dit zal van ontzaglijk groot
belang zijn voor die bevolking van geheel
Texel en voor het nageslacht.
Ik hoop door deze korte beschouwing
lets in het algemeen belang van ons Texel
VAKSCHOOL VOOR MEISJES
DEN HELDER.
Ondier verwijzing naar de in dit blad
voorkomende adv. vestigen wij er de aan
dacht op, dat naast aangifte voor avond'
cursussen die voor de Opleiding Hulp in
de Huishouding nog is opengesteld.
Laatstgenoegde opleiding, die o.a. de vak
ken koken, linnen- en costuumnaaien, ver
stellen, wasschen en huishoudkunde om
vat, tracht de meisjes te bekwamen voor
de taak, die haar als huisvrouw wellidht
zal wachten. Tevens is deze opleiding een
goede voorbereiding voor latex te kiezen
betrekkingen als verpleegster, hulp in kin
dertehuizen, vacantiekolonies, e.d.
NATIONALE FEESTDAG.
GROOT FEEST TE DEN BURG.
Vandaag wordt in ons land feest ge
vierd ter gelegenheid van de verloving van
H.K.H. de Prinses met Z.H. Prins Bern-»
hard. Ook Tiexel blijft niet achter.
De Alg. Texelsehe Oranjevereen. heeft
alle vereeuigingen en muziekcorpsen op
het eiland uitgenoodigd, deef te nemen
aan de fakkeloptocht en het défilé op
hedenavond. Opstelling op de Groene
plaats om 8.15. Route: Groeneplaats,
Binnenburg, Hoogerstr., Gravenstr., War-
moesstr., Weverstr., Waalderstr., Wilh.
laan, Schildereinde, Weverstr., Parkstr.,
Groeneplaats. Na het défilé houdt Burge
meester Kamp een korte toespraak.
Het programma vermeldt verder: v.m.
8 uur Muziek van de toren; nam. 3
5.30 ringrijderij met,paard en wagen voor
paren. Prijzen f10, 'f5, f2.50 en f5 voor
het mooist geheel. Geen inleggekl. Ring
steken op fietsen voor heeren boven 16
jaar. Prijzen 'f32T. Inleggeld 10 et
's Avonds 7.15—8.15: strijd om de man
voor dames poven 16 jaar. Prijzen f32
1. Inleggeld 10 ct. Kinderwagenrace
(Groeneplaats-Vischmarkt) voor dames
boven 16 jaar. Prijzen f3—2—1. Inleg-
naar voren te hebben gebracht.
'Wat de adviescommissie betreft;
Niet zij maakte de verschillende wan
producten op Texel, maar de verschillen
de onbevoegden, die denken tc kunnen
bouwen. Ook zij bepaalde niet de plaats
van tie ncKcnde puffabriek en diverse
opslagplaatsen bij de entree der vreem
delingen op Texel. Zij adviseert alleen
0111 erger te voorkomen.
De heer C. S. Ponger, caindidaat in de
archaeologie en kunstgeschiedenis, schrijft
ons, in antwoord op liet bovenstaande
nog:
Het is altijd zeer goed, wanneer men
een zaak van twee kanten te bezien krjjgt.
Daarom wil ik op de vraag: „Is liet
huis aan tie Dennen mooi of leelijk?"
niet verder ingaan. De heer P. de Graaf
is liet niet met mijn waardeering eens,
Dat zijn dus twee inzichten naast elkaar.
Wat de moedwillig anders gemaakte
vorm aangaat: alle groei, alle stijl- on
materiaalverandering in de bouwkunst is
wel degelijk moedwillig. Aan het einde
van de vorige ©euw meende men, dat zulk
een verandering ontstond door een of
andere mysterieuze inspiratie. Wij kun
nen daar beter eens mondeling over spre
ken. De geslotenheid van de gevel aan de
Demienkant v'as noodzakelijk. Men
wensehte aam alle overige zijden een
ruim uitzi.cht over het landschap, zoodat
d i e gevels zeer open werden. Wilde men
1111 miet van het geheel een glazen paleis
maken, dam moest één gevel een meer
gesloten karakter hebben.
De heer De Graaf zegt terecht: de
vorm is niet nieuw. In mijn schrijven zei ik
ook, dat deze vorm voor Texel nücuw
was. Het vraagteeken, bij „moderne ge
schaafde latjes" geplaatst, begrijp ik. Ik
had hier beter het wooird „nieuw" kunnen
gebruiken.
Het verdere schrijven van de heer De
Graat is niet bedoeld als een antwoord
op mijn vorige stukje. Ik vraag mij af, ot
het mogelijk is voor liet géheele eiland:
een uitbreidingsplan te maken. Zouden
(daar dan ook we boerderijen in opgeno
men moeten worden. Voor de dorpen is
zoo'n plain zeer goed mogelijk.
Overigens is b.v. de sterke con een tree 1
ring van bebouwing in de Koog niet bei
paald ©en succes geworden. Het soort
tnenschem dat men voor 10 jaar in Dö
Koog zag, komt er nu niet meer. Deze
natuurliefhebbers laten bouwen aan de
voet van de Dennen en elders op het
eiland, overal verspreid. De Koog lijdt
hier rtiet van, omdat dit dorp nu in dej
mode is. Maar als die mode eens ver-\
aridert, dan zal Texel in de zomermaan
den van de verspreide natuur- en Texel-
liefhebhers moeten leven.
Iedere uiet-Texelaar, die veef op Texel
vertoeft, vindt De Koog toch iets ver
schrikkelijks. En dit dank zij (ondanks)
Ihet plan met de zijstraten en buren voor
en achter. Het lijkt mij dat de betrokken
instanties zich veel beter niet wat er
reeds staat kunnen bezighouden, want de
toestand van de oudheidkundige monu
menten op Texel is meer dan schandelijk
en het toezicht op het verbouwen en af
breken daarvan niet streng genoeg.
geld 10 ct. Aangifte op de Groeneplaats.
Gieeu entree. Muziek van Texels Fanfare.
Na afloop bal. (zie adv.)
Vermoedelijk zal de jeugd 's morgens
worden getracteerd, zoo meldt ons de
Alg. Tex. Oranjevereen., die tevens alle
ingezetenen verzoekt, de vlaggen uit te
steken.
Nader vernemen we, dat na het défilé
plm. 9 uur, het Hcrv. Kerkkoor van Den
Burg, opgesteld op het terras naast hotel
Texel, ten gehoore zal brengen uit Vale-
Lerius' Gedenkklank: „Kom nu met zang"
en „O, Heer, die daar des Hemels tente)
spreidt". Daarna zal Mr. Kamp spreken,
waarop tot besluit door Gymn. Vereen.
Texel bij electr. verlichting eenige fraaie
standen (groepen, tableau's) zullen wor
den vertooind.
Aan het aanvankelijk voornemen de
schooljeugd van Den Burg te onthalen in
Pen's Zaal, waar tevens de „Verlovings
film" en een film uit Texels Filmarchief
zou worden vertoond, kon door restaura
tie van de zaal geen gevolg worden ge«
geren. Nu zal de tractatie op school
geschieden.
Naar men ons meedeelt, zullen op de
School voor Ghr. Volksonderwijs o. a.
lichtbeelden uit het leven van de Prinses
worden vertoond.
Buiten den Burg zullen, naar men ons
meedeelt, feestelijkheden worden georga
niseerd te den Hoorn, Oosterend en de
Cocksdorp.
DE POSTDIENST OP HEDEN.
De Directeur van het P.T.T.-kantoor
alhier deelt mede, dat op Zaterdag 12 Sep
tember de kantoren na TIEN uur voor
de POSTDIENST zullen zijn gesloten.
Er zal die dag geen kwitantie-invorde
ring plaats vinden, terwijl alleen de
eerste Brief- en Pakketpostbestelling zal
worden uitgevoerd.
DE VERLOVINGSFILM.
Op:
Onder:
Op:
Onder:
13 Sept.
3,59
18,05
6.30
19,18
M
14
5,10
18,21
6,32
19,16
D.
15
6,20
18,36
6,33
19,13
W
16
7,29
18.52
6,35
19.11
D
17
8 37
19,09
6.36
19.09
V.
18
9 45
19,27
6,38
19,07
19
9.52
19,50
6 39
19 05
