De Nieuwe Texelsche Courant
No. 5086 50ste Jaargang Woensdag 23 Sept. 1936
EERSTE BLAD.
Van week tot week
Brieven van Texelaars
in den Vreemde.
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.—losse nrs. 4 ct.
ADVERTENTIES: 12 oent per regel
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deeflg tariët voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (1 regels.)
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer V» uur later.)
24 25 26 27 28 29 30 Sept
1,45 2.40 4,05 5,57 7,17 8,20 9.14
ZATERDAGAVOND
GELD STINKT NIET.
Op het Nazi-congres te Neurenberg
heeft o.a. Hitier zich over Rusland alles-i
behalve vriendelijk uitgelaten. Maar
hoewel de Sovjet-commissaris van Oor
log,. Worosjilow, in antwoord hierop ook
harde noten .heeft gekraakt.... „geld stinkt
niet" en zoo is te verklaren, dat om
danks dit woord-festijin straks tus-
schen Berlijn en Moskou onderhandelin
gen worden gevoerd over een nieuw han
delsverdrag. Hitier wil niet met de Rus
sen aan ieen tafel zitten om te spreken;
over de veiligheid en de vrede, maar
Schadht, die in de Duitsche financiën zoo
veel mogelijk orde scheppen wil, ziet de
Russen graag omdat ze contant betalen
enmet goud. Ook de heeren van c'e
Duitsche Rijksweer zijn van de Sovjets
niet afkeerig. Het is nog maar tien jaar
geleden, dat die Rijksweer en het Roode
Leger nauw met elkaar samenwerkten.
Rusland is n.l. de grootste leverancier
van mangaan-erts en zonder mangaan
kan de oorlogsindustrie het nu eenmaal
niet stellen. Na Rusland is de Goudkust
(W.-Afrika) het land met een belang
rijke productie van mangaan-erts. Er gaan
geruchten over een afstaan van de Goud-/
kust (Spaansch bezit) aan Duitschland,
wanneer de opstandelingen aan het rcer
komen. Op deze wijze zou Duitschland
beloond worden voor zijn steun in de
burgeroorlog.
Ook over een handelsverdrag tusschen
Berlijn en Parijs zijn onderhandelingen
gaande. De Fransche regeering streeft
naar verbetering van de economische zoo
wel als van de politieke betrekkingen,
maar tracht tevens waarborgen te krijgen,
om te voorkomen, dat de Fransche hulp
tot opvoering van de Duitsche bewape
ning leidt.
„ALLE STATEN NATIONAAL-
SOCIALISTISCH".
De Berlijnsche correspondent van het
Alg. Hhld. zegt, uit de mond van dr. Ley,
de leider van het arbeidsfront, een der
grootsten in het systeem, te hebben op-
geteekend, dat „Duitschland niet rusten
zal, voordat alle staten nationaal-socia-
listisch geworden zijn". Oik Göbbels
heeft, volgens hem, op de eerste dag van
liet congres, iets dergelijks gezegd. Hij
had er echter vooxzichtiglijk aan toege
voegd, dat men bleef vasthouden aan het
beginsel, dat het nationaal-socialisme geen
export-artikel is. Hoe deze twee uitlatin
gen met elkaar overeen te brengen zijn,
weten wij niet.
BIJ EEN BURGEROORLOG
IN FRANKRIJK.
Frankrijk is over de uitlatingen van
Duitsche grootmadhtigen op het Neuren-
bcrgsche congres alësbehalve gerust. In
een vraaggesprek met een correspondent
van liet Persbureau Reuter heeft Hitter
te kennen gegeven, dat hij niet dulden
zou, dat in een land aan zijn grenzen
hiet communisme de overhand kreeg. In
dien zich in Frankrijk een conflict mocht
ontwikkelen, als Spanje sinds geruime
tijd in een bloedbad heeft gestort, zon
Duitschland zich niet onbetuigd laten en
de kant van de fascisten kiezen.
HET BLOEDBAD IN SPANJE.
Het vechten en moorden, het bombar
deereu en vernielen in Spanje duurt voort..
Het voornaamste feit van "de week, die;
achter ons ligt, was het opblazen van 't
i;»iiufluii:ii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii!iiiiiiiii
llllllilllll VAN DE BOEKENPLANK.
lilllllllülüliilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
(Voorhanden in Boekhandel Parkstraat.)
- J. Douwes, De Kikvorsprins, vroo-
lijk zangspel in 3 bedrijven. Met muziek
(zang). Op te voeren door schoolkin
deren. 16 blz. 75 ct.
Over plakkaatverven, het teekenen
van etalagekaarten, versieringen, enz. Uitg
Talens, 24 blz. 20 c.
G. Hagen^r, De Wachtgeldregeling
voor onderwijzers. 16 blz. 40 c.
C. Takes, Over liet koopen, de be
diening, de werking en het onderhoud van
uw radio. Veel illustraties. 104 blz. f 1,75.
J. J. de Boer, Kunnen wij in de toe
komst zien 62 blz. 90 c.
Div. schrijvers en schrijfsters (Garmt-
Stuiveling, Lode Zielens, Willy Corsary
Roel Houwink en 36 anderen) getuigen tegen
oorlog en militarisme. 96 blz. 75 c.
E. Heymans en Jac. P. Thijsse, Wan
delboekje voor natuurvrienden, met zeer
veel afb. 238 blz. Geb. f2,25.
Alcazar, het Middeleemvsche Mooren
kasteel bij Toledo. Dit was het einde van
het beleg, dat negen weken duurde. Men
schat het aantal personen, dat zich op het
oogenblik van de ontploffing in bet
kasteel had verschanst, op 1800, onder w:e
400 vrouwen en kinderen. Na de ontplof
fing hebben regeeringstroepen liet Alca
zar bestormd, waarbij aan beide zijden
wederom veel slachtoffers vielen. In de
onderaairdscbe gewelven van het oude
kasteel, dat nog niet geheel vernield i$,
houdt een aantal muiters de tegenstand'
nog vol, maar de Volksfrontmilitie zal
niet rustein, voor ieder verzet hier in bloed
is gesmoord.
De strijd om he.t Alcazar toont op
nieuw, hoe bloedig en meedoogenloos
hier wel gestreden wordt.
De uitwerking van de dynamiet-mijnen
was zoo hevig, dat in de naburige stad
Toledo, welks bewoners hun woningen
tijdig hadden kunnen verlaten en twee
K.M. buiten de stad de ontploffing af
wachtten, alle ruiten vernield werden.
Groote brokken steen kwamen op de
stad terecht; ze riöhtten daarbij aan veel
huizen schade aam.
Door de val van het Alcazar is gevaar
voor een bezetting van Madrid minder
spoedig te duchten. Van de andere fron
ten is te melden, dat de positie van de re-/
geeringstroepen in Malaga verslechterd
is. Ben deel van de marine-soldaten, ge
huisvest op oorlogsschepen in de ha
ven, sloeg aan het muiten; het verzet
werd bedwongen, maar 250 mannen zou
den daarbij het leven jjebben moeten
laten. Bovendien dreigt de stad door de
rebellen geheel ingesloten te worden nu
ook Rondo, 75 K.M. ten W. der stad, in
hun handen gevallen is. In het N. neemt
de druk van de nationalisten op Bilbao
voortdurend toe. Oviedo en Huesca, dat
zij veroverden, staan evenwel aan Let
vuur der regeeringstroepen bloot.
UIT ANDERE LANDEN.
China. Bij het spoorwegknoqppunt
Fengtai, 15 mijl ten Z. van Peking, zijn
een Chineesch en een Japansch garnizoen
slaags geraakt. De Japanners hielden er
tegen de zin van de Chineezen manoeu
vresMen vreest weer een ernstig con
flict tusschen China en Japen.
In Griekenland werd de leider cler
communisten, Zacharlades, gearresteerd.
Abessinië. Ras Imroe, hoofd van de
regeering te Gore, heeft de Volkenbond
om recht en vrede voot zijn land verzocht.
België. In verscheidene plaatsen van
het land werden huiszoekingen gedaan.
In de prov. Luik zou een complot tegen
de staat ontdekt zijn. N.R.C.
Genève. De Volkenbond heeft zijn
nieuwe Paleis betrokken; hoewel het nog
lang niet gereed is. 700 arbeiders zijn er
nog werkzaam. Het gebouw is een K.M.
lang, 5 verdiepingen hoog en telt 20
liften. Men bouwt al vijf jaar aan dit Pa
leis, dat 300 millioen Zwits. francs kostte.
Crisis
Polen zal zijn verlangen naar kolo
niën, in verband met zijn groote bevol
kingsaanwas (400.000 p.j., op de 33 mil
lioen inwoners) weldra aan de Volken-/
bond voorleggen. Italië heeft zich met
geweld van Abessinië meester gemaakt,
Duitschland laat steeds dringerder de
eisch van teruggaat van zijn koloniën vóór
de poorten van Genève klinken. Welk
voorbeeld zal Polen volgen?
St. George School, WAA,
P.O. Mombasa,
Kenya Coloni, Br. E. Africa.
Principal: Rev. M. Witte,
C. S. Sp. O.B.E.
28 Augustus 1936.
Zeer geachte Redactie.
Volgende week zult u een foto kunnen
opnemen van de Waa-Band in actie, van
de Band, welks bestaan voor zoo'n groot
deel te danken is aan de inschrijving in
uw courant. Alle trommelaars, trompet
ters en pijpers, inclusief mijn eigen pijp
(alias dirigeerstok) zingen in alle toon
aarden: Dank aan alle milde gevers!
DE LAATSTE LOODJES.
Mag ik u vragen nog veertien dagen de
inschrijving open te laten en dan het
laatste bedrag aan de Firma-leverancier
over te maken. Die zal dan heel kwiek
mij de nog aan te zuiveren som inee.fee-,
len, die ik op mijn beurt zal probeerem
aan te zuiveren voor het einde van hel;
jaar.
Daar heb ik eensklaps moed op gekre
gen. We hebben ons n.l. laten overhalen
om, alle schuchterheid op zij zettend,
de 15 K.M. gloeiend zand over te tnar-\
cheeren die ons van Mombasa scheiden,
om aldaar de eerst betalende feestelijk
heden te gaan opluisteren. Het accoord,
maanden van te voren gesloten, ging wél
schroeiend. De directies van de eéndaag-.
sche Bloemententoonstelling en van tie
driedaagsche Algemeene Show dachten
eerst alleen wat'neger-tamboers-lawaai te
krijgen en boden me weinig meer aan
dan de onkosten zouden bedragen om
mijn over de 50 muzikanten te transpor-
teeren plus een karrevracht instrumenten,
eu niet te vergeten, ai dat levendige!
volkje gedurende verscheidene dagen in
de stad te logeeren en ie fourageeren
Maar sjonge, dat vlei ter plaatse mee;
de hieeren zagen al gauw, dat er dit jaaip
geen geld bij de tentoonstelling beefde,
-dank zij de onweerstaanbare Band-attrac
tie. Er daagden ook al spoedig meer dan
genoeg verrukte Oomes en aangedane
Tantes op om de jongens van nat en|
droog te voorzien. En dies heb ik een
duitje kunnen overleggen ongeveer 35
gld. het begin van mijn fonds om met
tertijd de staart van dé Band van onder
de pekel uit te werken. Vooral bezwarend
zijn de imiziekrekeningen, die even leelijk
zijn als de m-uz.iek mooi is
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli)
llllllllilll ZOO SPRAKllllllilllll
iiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiüiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimii
CHARLES E. RAVEN (predikant te
Cambridge en natuurkenner; hij bezocht
o.a. ons eiland)In de tegenwoordige
toestand van wantrouwen en vrees moe
ten allen, die vrede begeeren, zich aan
eensluiten. Wij moeten trachten onze
medeburgers en vooral onze mede-chris
tenen te overtuigen, dat oorlog in strijd
is met de wil van God, een misdaad tegen
mcnschelijkheid en uitsluitend een middel
tot verwoesting. Wanneer allen, die on
der alle volken de vrede liefhebben, zich
WOORD EN DAAD
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1896.
Afwezig: de beeren C. Keijzer Pz. en
S. Koning.
In zijin openingswoord memoreert de
voorz. het overlijden vain de heer J. G.
Moojen, gem-eentebode en marktmeester.
(De heer J.G.Moojen, echtgenoot van
mw. MoojenKeijzer, overleed 17 Aug.
1896 in de leeftijd van 65 jaar.)
Voorz. deelt mee, dat bij aanbeste
ding van de uitbreiding van het Post
kantoor te Den Burg de heer P. J. Zoete
lief laagste inschrijver was (f989.
Wethouder F. Keijser, aftredend,
wordt met 8—1 stemmen herkozen (het
wordt zijn 4e zittingsperiode.)
De huur van het gebouw, bij het Rijk
als „postkantoor" in gebruik, wordt be
paald op t500 (was f450) per jaar.
Die heeren Gauverit en De Kanter
verzoeken concessie voor de aanleg en
txploitatie van een tram van De Koog
over Den Burg naar Oudeschild of naar
Texels Z.W. punt (Homtje). Omtrent de
te bezigen trekkracht namen aanvragers
nog geen beslissing, maar indien aan
Den Burg teen electrisch bedrijf zou wor
den gesticht, zouden zij daarvan stroom
willen betrekken. Verzocht wordt zes
maanden tijd te willen laten voor het in-»
stellen va-n een nader onderzoek en voor
94
HEEL MOMBASA IS VOL VAN
DE WAA-BAND.
De Waa-Band behoeft hier voortaan
niet moer aanbevolen te worden: heel
Mombasa is er vol van. De 3-daagscbe
Show alleen trok over de 40.000 bezoe
kers.
Wc begonnen met een rondmarsch in
de stad, lustig inzettend met de Sarie Ma-»
rijs Mairsch. In geen tijd hadden we de
halve negers- en kleurlingen-bevolking
achter ons, terwijl o, nimmer stervend
jeugdvuur eenige plechtstatig aanwan
delende Europeesche dames bet ook plots
in de knieën bleken te krijgen en rneeW
tippelden als geitjes. Op dc Show zelf,
waar we iedere dag 3 uren speelden, was
liet alsmaar complimentjes in ontvangst
nemen, dat liet toch zoo „womier-full"
was. Elen oude Arabier jammer, dat er
zoo maar eentje rondliep stopte me 30
gld. iu de hand voor m'n jongens. De
jongens hadden het ondertusschen zoo
goed, wat betreft limonade en oliebollen,
dat ik besloot voor dat geld een span
Indische slangenbezweerders en gooche
laars te ontbieden, die de volgeude Zon
dagmiddag aan heel dc school thuis een
razende pret hebben bezorgd, die wel ver
diend was.
Het was ondertusschen niet gemakke
lijk de menschen aan het verstand te bien-
gen, dat de heele Band n-og geen halt
jaar bestond, en vooral, dat iedere jon
gen zijn muziek van 't papier af las. Men
vond liet ook gek, dat ik zoo'n reuze-fan
fare had opgezet, zonder zelt liit al die
instrumenten ook imjair één toon te kun
nen krijgen. Maar het hangt natuurlijk
van jezelf af, om iets komiek te vi nden "en
ik kan het ook 'niet helpen, dat ik alleen,
maar toonon uit mijn sokken krijg en
dan uit een harmonium en harmionika,
Imaar die hebben met een Band niets uit
te staan.
Als men de groote trom uitzondert en
eenige koeien van trompetten, bombar
dons, enz., waarvoor ik grootere jongens
moest uitzoeken, zijin alle muzikantjes licel
jong. Dc 25 fluitspielcrtjes zijn allen tus
schen acht en elf of twaalf jaar. En wordt
daarop nu eens niet verliefd; zoo klein
en lenig, zoo vroolijk en kraak-proper, en
dan zoo weergaas gewiektst als elk zijn
instrument bedwingt. Het was een feest
om ze te hoonen èn te zien.
(Wordt vervolgd.)
P.S. Bijdragen voor het Pater Witte-
Fonds kunnen aan ons Bureau worden be
zorgd ot worden gestort op onze giro»
rekening no. 652. Er bij schrijven s.v.p.
Voor Pater Witte-Fonds.
We ontvingen een fraaie foto en
zullen daarvan een cliché doen vervaar
digen. Red.
aaneensluiten, zullen wij de vervulling
van onze verwachting aanschouwende
opbouw van een waarachtige vrede, een
rade. gegrond, niet op vrees en wanhoop,
maar op een erkenning van onze ge
meenschappelijke belangen, onze ge
meenschappelijke broederschap, ons ge
meenschappelijk geloof.
WOROSJILOW, Russ. Volkscommissa
ris van Oorlog: Wij hebben de vaste wil
om een vijand, die Rusland binnenvalt,
te verslaan, ook op het gebied, waar hij
vandaan komt. Ben oorlog zal hard en
wreed zijn en de vreeselijkstc middelen,
tot nu toe niet gebruikt, zullen worden
toegepast.
VAN TEXELS RAAD.
bet ontwerpen van plannen. Het adres
wordt om prae-advies in handen van
B. en W. gesteld.
- Voorz. de-lt mee, dat heer Bosman,
ondernemer van de dienst Texel—Den
Helder v.v„ naar aanleiding van een con
ferentie met B. en W. een nieuwe dienst
regeling en retourbiljetten zal invoeren.
In verband met de subsidie-aanvrage van
de heeren Moojen en Noordijk (blz. 93)
meent spreker, dat die maatregelen van
de heer Bosman niet uit liet oog mogen
worden verloren. Op voorstel van dc
voorz. betuigt de Raad bij acclamatie
aan de heer Bosman zijn dank voor de
toegezegde verbeteringen.
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1896.
Afwezig de heer C. Keijser Pz„ Co-
ninck Westenberg en W. Mets.
Gemeentebegrooting 1897, sluitende
met een bedrag van f51587.wordt in
handen van een comm. van onderzoek ge
steld.
In verband met de geringe belang
stelling wordt met alg. stemmen beslo
ten het herhalingsonderwijs niet voort
te zetten.
Voorz. deelt mee, dat de heeren J.
H. Moojen ën J. P. Noordijk hun ver
zoek om subsidie voor een nieuwe Stoom
bootonderneming hebben ingetrokken.
95
TEXELSCHE COURANT
LICHT OP
RIJWIELEN en RIITUIGEN 7.23