No. 5090 50s,e Jaargang Woensdag 7 Oct. 1936 Q
De Nieuwe Tpxelsche Courant
EERSTE BLAD.
Dingen dezer dagen.
Hoe komt de wereld aan wol?
Wie reist mee naar Canada
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
is sinds 1 Juli 1930
hi dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij' Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 12 oent per regel;
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deeilg tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 4S ct. (4 regels.)
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer uur later.)
8 9 10 11 12 13 14 Oct
1,31 2 38 4.11' 5,36 6,42 7,30 8,07
RIIWIELEN en RIITUIOEN 5 50
llllllilllllllllllilllllllllllllllllllMlllillllllli'IIIIIIMIIII
IMÜMIII VAN OVER DE GRENS
ZATERDAGAVOND
UIT DE „STAD DES VREDES".
Men zou tengevolge van de vele pro
blemen, opgeworpen door de devalu
atie van Fransche franc, Zwitsexscne franc
en onze gulden, bijna vergeten, dat in
Oenève de Volkenbond vergadert, en dat
nog wel voor een goed deel in zijn nieuwe
Paleis. Geheel en al aan de devaluatie
kan men dat niet eens wijten. De kwestie
i'dat hetgeen er op liet oogenblik in cle
schoone Zwitsersche stad plaats vindt,
over het algemeen vrij on-'interessant en
voor de meeste krantenlezers zelts ver-i
velend is. Litwinoft ging heftig te keer
tegen Duitschland (door Europa in vij
andelijke fronten te verdeelen, wordt
de vrede echter niet gered), en betoogde,
dat de huidige periode min ot meer ver
geleken kan worden met de tijd, die men
in een wachtkamer doorbrengt. Het
beste, dat men tot nog toe van de Vol-
kenbondsbijeenkomst kan zeggen, is wel,
dat zij gelegenheid gat tot redevoeringen,
diedeweneld over deze periode van wei
felachtigheid heen kunnen brengen. Maar
liet ziet er nog geenszins naar uit, dat
b.v. Duitschland op bet oogenblik meer
geneigd is aan ieen conferentie der vijf
Locarno-mogeindheden deel te nemenv en
weer naar Genève terug te keeren, dan
zulks voor de Volkenbondsbijeenkomst 't
geval was. Er zijn. zelfs dingen, die op
het tegendeel wijzen.
„ACHTER GENEVE STAAT MOSKOU"
Een Duitsch journalist, Dr. Otto Kriegk,
heeft een boek geschreven, getiteld „Ach
ter Genève staat Moskou", dat door de
Duitsche kranten warm aan de lezers
aanbevolen wordt. Wanneer men dan in
de verschillende boekbesprekingen leest:
„De Geneefsche bond is in werkelijkheid
dat is de leer van dit boek de Euro-
peesche kiemcel van het bolsjewisme",,
kan men moeilijk verwachten, dat de
animo in het Derde Rijk voor een terug
keer naar Genève grooter wordt, ook al
zullen in Duitschland zelt niet alle le
zers van de juistheid dezer conclusie over
tuigd zijn.
WIE VREDE WIL
Ook het feit, dat nu de Ontwapenings
conferentie weer na lange tijd eens bij
eengekomen is, brengt nog geen licht in
de duisternis. Het is duidelijk, dat men
tot een beperking der bewapeningen
slechts kan komen door samenwerking
van allen, zonder uitzondering. Maar de
vraag is, ot Stalin zijn roode leger zat
verzwakken ot Mussolini aan de militari-
satie van het Ital. volk een einde zal
maken. Toen de „Morningpost", het be
kende Engelsche blad, in dit verband een
vliegertje ten aanzien van Duitschland op
liet, kwam prompt de tegenspraak van de
„Berliner Börsen-Zeitung", het orgaan
van het Duitsche Ministerie van Oorlog:
Ons bex^apemingsprogramma be
vindt zich nog pas in de aanvang van
haar uitvoering en, herhalen we, het inne
men van een tweede-rangs positie moe
ten we met het oog op onze geo-poli-
tieke ligging van de hand wijzen".
Men behoeft zich in dit opzicht overi
gens niet slechts aan de dictatoriaal ge
regeerde staten te spiegelen. Ook de Fran
sche en vooral de EingelsChe wapenfabrie
ken en marine-werven werken dag en
HOPELOOS.
In 't nieuwe Volkenbondspaleis
Treft men veel wandelgangen aan.
Zoodat thans elke mogendheid
Haar eigen gang kan gaan.
DE DOOD OP WIELEN.
„Bij snel verkeer geen alcohol!"
Daarvan staan steeds de kranten vol.
Nog altijd is niet dit geleerd:
Bij alcohol gaat 't snel verkeerd.
SPAANSCH.
Als beide partijen successen blijven
boeken,
Dan is de conclusie niet ver te zoeken.
Want dan duren die successen zeer gewis
Tot ieder het levenslicht uitgeblazen is.
CHAUFFEURS, OPGELET.
Goedgeefschheid is een schoone deugd,
Maar komt soms slecht van pas;
Denkt ook aan and'rer levensvreugd
En geeft niet tè veel gas.
DEVALUATIE-STROP.
Men koopt niet meer hetzelfde
Als vroeger voor een pop;
En wie de honderd-duizend trekt,
Die heeft eerst recht een strop.
(Haagscbe Post.)
nacht aan de uitvoering van regeerings-
opdrachten. Evenmin als één zwaluw
reeds de lente maakt, kan deze bijeen
komst van de ontwapeningsconferentie
een teeken heeten, dat Europa tot betere
inzichten is gekomen. De vrede bevindt
zich nog steeds in het nauw.
ROND DE FRANSCHE FRANC.
Voordat Blum, de Fransche minister-
pres. eind vorige week naar Genève ver
trok, waar hij met economische voorstel
len op bet tapijt komt, die wellicht iets
goeds voor de toekomst beloven, zijn in
de Fransche Kamer en'de Senaat verschil
lende sociale wetten, noodig geworden na
de devaluatie van de franc, aangenomen.
Maar niet, dan nadat cle Senaat, eenige
veranderingen in de oorspronkelijke ont
wierpen, speciaal ten aanzien van de glij
dende loonschaal, had weten door te drij
ven. Wil Frankrijk eenige vruchten van
zijn devaluatie plukken, zoo meende de
Senaat, dan kan niet oogenblikkelijk tot
nieuwe loonsverhoogingen worden over
gegaan.
LESTER UIT DANTZIG-
Dantzig Ts een daar zeer onpopu
laire persoonlijkheid kwijtgeraakt, n.l. de
Volkenbondseommissaris Lester, die inde
plaats van Rosenberg is benoemd tot
onder-secretaris van het Geneefsche in
stituut. De strijd tusschen Lester en de
nation, soc. regeerders van de vrije stad
ligt nog versch in het geheugen, evenals
de velé moeilijkheden, "die daaruit voor
Genève voortvloeiden. Het is danook een
wiis besluit, een wrijvingspunt, dat in de
toekomst slechts tot nieuwe verwikkelin
gen zou kunnen leiden, uit Dantzig te ver
wijderen.
HET SPAANSCHE DRAMA.
Het heeft er alle schijn van. dat het
drama in Spanje nu een ontknooping te
gemoet gaat. Het Alcazar is na zeventig
dagen van belegering ontzet en voor de
opstandelingen behouden gebleven. De
belegerende cadetten hebben daarbij een
moed betoond, die aan het onmogelijke
grenst en die zjjn moreele uitwerking niet
zal missen. Ooggetuigen hebben taferee-
len van die strijd opgehangen, welke een
beeld geven van het fanatisme, waarmee
de opstandelingen hier aan de Roode
troepen het hoofd hebben geboden. De
Arnerik. journalist Knickerbocker, die zich
bij de troepen van generaal Franco bevond,
toen deze Toledo binnentrokken, ziet
in de ontzetting van het Alcazar het be
slissende keerpunt in de strijd en ver
klaart, dat deze overwinning van de Wit-1
ten Europa weer een nieuwe dictator heeft
gegeven. „Madrid zal niet meer in staat
zijn het opdringen van de troepen van de
generaal tot staan te brengen, en geen
van de nechtsche aanvoerders in Spanje
kan generaal Franco meer het leiderschap
betwisten" zegt hij.
„Er is", schrijft hij, „in een moderne
oorlog niets gebeurd, dat te vergelijken is
met de 71 dagen lange verdediging van
het Alcazar van Toledo tegen een zoo
overweldigende meerderheid. Ongeveer
1000 mannen boden weerstand tegen de
roode troepen, die zeker 10 tot 12.000
man sterk waren, terwijl zij zich nauwe
lijks in het leven konden houden met
paarden- en muildierenvleesch, een klein
rantsoen brood en een halve liter water
per dag."
(Uit: The Times.)
Mede naar aanleiding van de vele po
gingen om wol te vervangen door een
synthetisohe vezelstof, is het interessant
na te gaan, welke vorderingen in ver
schillende landen de pogingen tot opvoe
ring van de binnenlandsche wolproductie
hebben gemaakt. De voornaamste export
landen zijn steeds doende cle resultaten
van wetenschappelijk onderzoek toe te
passen ter verhooging van kwaliteit en
hoeveelheid van het product, waarnaast
thans landen met veeI minder ervaring
en tot nu toe van geien beteekenis als
wolproduoent hun opbrengst willen ver-
grooten. Hoewel sommige dezer Tanden
groote producenten zijn van de synthe
tische vezelstoffen, is hun belangstelling)
in de wolproductie teekenend, want
hieruit volgt, dat zelfs ondanks alle po
gingen de „Kunstwol" de echte niet ge
heel kan vervangen. De bedoelde landen
zijn Duitschland, Italië, Rusland en Ja
pan. In de eerste twee zijn de moeilijk
heden bij de betaling van buitenlandsche
wolaankoopen waarschijnlijk de voor
naamste drijfveenen; Rusland tracht de
belangrijke daling van zijn vvolproductie
in de laatste jaren weer in te halen. (Las
u het bericht over de Duitsche schapen
teelt in het vorig nr.?) en Japan's pogin
gen hebben mede ten doel de grondstot-
tenbronnen van het land te vergrooten.
Volgens sommige off cieele statistieken
is de wolproductie de laatste acht jaar
dalend, hoewel sommigen meenen, dat 't
afgeloopen seizoen een stijging der pro
ductie te zien geeft. Deze daling was
geen gevolg vain de vermindering van de
vraag, maar hoofdzakelijk van de droogte,
in enkele productielanden en van andere
oorzaken; voor Rusland b.v. is ér red-en
aan te nemen, dat het verzet legen hef;
systeem van collectieve bedrijven oen on
gunstige invloed had op de wolproductie.
Rusland levert thans nauwelijks cle helft
van de productie in 1930; de Sowjets
koopen dit seizoen belangrijke hoeveel
heden in Australië en Zuid-Afrika. Het
zal echter moeite genoeg kosten om de
Russische productie opnieuw op een peil
van 300 millioen lbs. te brengen, zooals
in 1930 het geval was. (Slot volgt.)
AL WIE MET ONS MEE Wil.
GAAN, DIE KAN MET EEN
KWARTJE VOLSTAAN.
U heeft toch al een kaartje gekocht
voor de buitengewone avond, welke u,
als abomné van ons blad, morgenavond
in P-em's Zaal wacht?
Nog maar een paar weken is het ge-
leden, dat Dr. Van dier Steen, een knappe
bol en e-etn allergezelligste spreker, na
-een maanden lange zwerftocht door Ca
nada in Holland is teruggekeerd. Hij hield
er zich op tusschen Indianen en ras-echte
Hollandsche immigranten en is thuisgeko
men met het gewei van een reuzenhert
bovenop zijn auto en verder een schat
van foto's en films, opgenomen in de wil
dernis, van beren en herten, van elanden
-en heele kolonies bevers!
We laten hier Dr. Van der Sleen, op
Texel geen onbekende, aan het woord:
Canada is een wonderlijk land en alle
verhalen, die ik er vóór mijin vertrek
natuurlijk al van had gehoord, zijn een
flauwe schildering van de werkelijkheid,
aldus Dr. Van der Steen. Het bergland
schap is het best te vergelijken met Zwit
serland, maar dam 50 Zwitserlanden naast
elkaar en honderdmaal woester en onher
bergzamer.
Na een treinreis van drie dagen en
twee nachten bereikte ik het Rotsgeberg
te -en het Banff-National Park,, waar ik
op een eenzame p'ek mijn tent opsloeg
in de onmiddellijke nabijheid van be
verhutten, die ik natuurlijk op alle moge
lijke manieren op foto en film heb vast-i
gelegd. Gedurende de nachten aan de
rand van het oerwoud buiten het paik
hoorde je die beesten knagen aan de
boom-en rondom je heen en ook de har
de klappen der staarten op het snel-
stroomende water van de rivier. Mijn
vouwboot heeft mij toen weer goede
diensten bewezen. De sterkste stroom
versnellingen van de Athabaska-rivier heb
ik, hoewel niet zonder gevaar, kujitien
passeeren. (Z.O.Z.)
Het cliché, hierboven afgedrukt (Wa
terval in Canada), werd ons welwillend
afgestaan door De Residentiebode.
TEXELSCHE COURANT
LICHT OP