No. 5113 50s,e Jaargang Woensdag 30 Dec. 1936 Eerste Blad. TEXEL IN HET NIEUWE JAAR m m Oudejaars-gedachten. De Vee- en Wolhandel op Texel in 1936 Ds Landbouw op Texel in '36 Niet te ondankbaar. ffi ffi fflSffifflSffiSifflSS ij EES®®®®®®®» Gaarne maak ik gebruik van de mij ge boden gelegenheid door de Redactie van Texel's eigen courant, met een enkel woord het jaar 1937 bij u in te leiden. Eigenlijk hebben jaren amper een ge leide woord van noode: zij komen toch onafwendbaar, met al hun goede en kwade zaken. Bij het intreden van een nieuw levens jaar van een privé persoon zijn er nog speciale wenschen. Behalve voor degenen die op 1 Januari geboren zijn, kan men toch gevoegelijk den eersten dag van het jaar ook als verjaardag beschouwen van corporaties, waarvan men den stichtings datum niet meer weet en die de periodici teit iu hum bestaan aangeven dooreen op 1 Januari frisch aangesneden begroo ting. Onder deze „zedelijke of openbare lichamen" mag de „gemeente" als eerste worden genoemd, als belangrijkste ook, omdat het plaatselijk gezag in haar sa menkomt, omdat iedere Texelaar ten slotte inwoner is van deze gemeente, om dat deze voor het grondgebied van dit eiland de meest univer9eele band is, omj dat ieder, die toch al met een speciale klank in zijn stem spreekt over zijn ge boorteplaats, dit met biezondere verteede- ring doet, wanneer het Texel gèldt. Men behoeft ongetwijfeld niet ver te zoeken om een band te vinden, waardoor een innerlijk en uiterlijk grootere ver; bonidtemheid 'blijkt dan bij die, welke bij geboorte reeds ontstaat, met de mede- gemeentenaren in de plaats zijner inwo ning. Men wondt zich die band niet slechts wat beter bewust bij het voldoen aan zijn geldelijke verplichtingen tegen over het gemeentebest, speciaal indien men leest dat elders belangrijk meer...... of belangrijk minder wordt betaald bij de nu eenmaal plaatselijke variëteiten in dit of dat tribuut, meen, men wondt zich die band eerst recht bewust, naar mate men verder afwezig is van de ge liefde plek gronds; elders vergeet mem eerder de kleine krakeeten van allen dag, de gereede critiek op het plaatselijk be stuur, de typische gebreken, die men al leen in zijn eigen woonplaats mogelijk achtte, en die nochtans ook elders be-' staanbaar bleken! Tot hun werkelijke pro porties worden deze gevoelens dan terug gebracht, ook die van genegenheid voor de gemeente en haar inwoners. De groote kenner van ons Gemeente recht, wijlen prof. mr. J. Oppenheim, heeft de begripsbepaling der gemeente aldus geformuleerd: „Een binnen niet te uitgebreide grenzen besloten grondge bied; personen, die het bevolken; b e Ion- langen, in aard niet onderscheiden van de door den staat behartigde, maar 'die, wegens het lokaal karakter, dat daaraan kleeft, de gemeentenaren eigenaardig ra ken, zoodat zij voor het bezorgen en •doorvoeren zich aaneensluiten en' EIGEN krachtsaanwending oproepen; eene or ganisatie, ingericht op de behoef.en van het begrensd grondgebied, voor hetwelk zij bestemd is te werken: ziedaar de we zenlijke factoren van het begrip „ge meente". Het ligt in de rede4 dat gaarne en van harte ieder den" ander op Texel alle goeds wienscht op den eersten dag van het jaar, een Vaak zander nadenken dien dag bij herhaling geuite wensch voor niets meer en niets minder dan des anders geluk. Doch ik hoop, dat er ook wenschen op komen voor 1937 bij de gemeentenaren zélf voor het geheel waarin zij deel heb ben, waarvan zij deel zijn. tevens. Ik zal mij niet begeven in speciale wenschen voor dit „binnen niet te uitgebreide gren zen besloten grondgebied", dat Texel heet, al ken ik er vele, zeer vele. Doph één ervan, die wel mag worden uitgespro ken is deze: belangstelling voor de zaken |dier gemeente bij de inwoners van de toch eenige échte parel der Waddien, die ik daarin warm aanbeveel. Moge binnen Texel's grenzen het U, mede-Texelaars, goed gaan in 1937, en met en door ude Gemeente Texel A. F. KAMP. m gg HET OUDE JAAR. ffl S Het oude jaar spoedt heen; wij sluiten nu zijn boeken en wegen zijn EB ffi gewin j g] a Het nieuwe jaar spoedt aan, met wenschen en wagen zien wij zijn P3 gj lastbrief in. 'gg gj Wij staan op 't kruispunt stil, en zien naar beide kanten en peilen ffl gg last en lust; EE gg Wij zijn al weer vooruit, reeds ligt aan verre stranden het oude jaar EB g; in fust. EB EB Oudejaarsgedachten zijn gelukbrengend, naarmate zij moed geven voor het nieuwe jaar. De waarde, die het eigen. verleden voor ons heeft, ligt in hetgeen het van ons heeft gevraagd. Wat wij thans zijn, is het product van vroeger Teven. En het peinzen over vreugden en smarten van weleer is alleen vruchtbaar, als dat geschiedt met het oog op de toekomst. Als ouders zorg besteden aan de op voeding van hun kinderen, geven zij daar mede stilzwijgend de opdracht, later die zorg eer aan te doen. Roepen wjj ons, na hun verscheiden, hun beeld in duizend trekken te binnen, dan zij |dit in hoofd zaak als een aansporing in die geest. En iets dergelijks beziele de gedachtenis aan allen en a'les, waarvoor wij ooit hart ge had hebben. Een bal, naar de grond geworpen, springt, door de botsing gedeukt, om hoog; en spelende handen vangen hem uit de hoogte op. Naar dergelijke wijze kun nen wij ons toe'eggen op een geestelijk balspel; al wat het verleden ons heeft op-i geleverd, dienstbaar maken aan toekom stige voornemens. Zelts neerslaande in drukken kunnen daartoe meehelpen door veerkrachtige werking. Is ons in het atge- loopen jaar 't een ot ander niet gelukt, wel, misschien kunnen wij in het vol gende de zaak beter aanpakken. Ik wil de mogelijkheid niet onderstellen, dat iemand, die dit leest, in het geheel m 09 EB Een eind te maken aan zelf- EB zucht is geluk. Wie aan geluk ES a gelooft, heeft het. Hebbel. EB a Wie zijn geluk niet kient, leeft ffl a ongelukkig in rijk bezit. Vondel, a EB y geen plannen maakt, zich geen arbeid voorneemt, geen idea'en schept. Ieder beeft een taak te vervullen; al schijnt deze nog zoo gering, het is de moeite waart, ze zoo goed te doen als omstandigheden en Igrachten het veroorloven. Op de wisselwerking van die krachten en omstandigheden komt het aan. Dreigen dieze lasten ons somtijds te machtig te worden, idan dienen wij, op een ot andere manier, ons te versterkenen misschien^ blijkt idan die tijdelijke druk de weg te wijzen inaar een beter punt van uitgang. Alleen wanneer wij zelt ons niet in span ne, geen lust in ons werk hebben, krijgen wij ook geen invallen van bin nen-uit, geen aanleidingen van buiten-af. Hebben wij fouten gemaakt? Zijn wij' bang, fouten te maken? Och, slechts wie. bewegingloos bij de pakken neerzit, maakt geen fouten, behalve deze ééne groote; idat hij bij de pakken neerzit. Laat ons, om die reden, niet ophouden ons best te doen. Laat ons allen, bij die jaarsovergang, onze geestelijke bagage sorteeren: alle veeten, grieven, spanningen, twistjes, enz., in het oude jaar achterlaten, en met \er-i frischt gemoed het nieuwe intreden. Wij weten niet, wat 1937 brengen zal, voor ons persoonlijk en, rondom ons, in engere en wijdere kring. Doch één ding weten wij, in ons bin nenste bewustzijn, dat het ons meer inner lijke vrede en geluk zal gevan, naarmate Wij zelfzucht intoomen en ons oefenen in goedheid. DONDERDAG 31 December 1936. SB EB t§ Het waar geluk is stil en jg Eg bloeit het schoonst verborgen. EB EB Feith. EB EE Geluk is harmonie tusschen toe- EB EE stand en behoefte. N. Beets. EE IB 31 door C. KEIJSER Hz. Aan het slot van het artikeltje einde 1935 spaak ik de hoop uit, dat in 1936 een beter tijd zou aanbreken. Deze hoop is gelukkig niet geheel en al onvervuld ge bleven. AÏ is er nog lang geen reden tot juichen, toch zijn we, geloot ik, de ergste depressie voorbij. Het wolvee, toch in hoofdzaak de k rk, waarop Texel drijft, heeft aanmerkelijk meer opgebracht, dan vorig jaar. Op de eerste lammereiimarkten golden de lain- itniaren 8 a 9 gulden, later zelfs hooger, tot 12 en 13 gld. en ook de oude schapen worden in de natijd verkocht voor 17 18 gld. en hooger. Prijzen, waar we de voor gaande jaren niet aan konden tippen. Ook de wol heeft een beste prijs opge bracht, al 'is het zeer te betreuren, 'a1i velen te vroeg hebben verkocht en Je hoogste prijs niet deelachtig zijn geworden. De melkveehouders hebben door Te slechte prijzen van Je zuivel nog geen be-v ter jaar gemaakt. De vette koeien deden echter een goede prijs, wat ook weer van invloed was op de vare- en vveidkoelen, waarvan die verkoop willig was te noemen. Ook de varkensmarkt was niet beter dan vorig jaar, die prijzen schommelden, weer zoo om de 20 ct. per pond levend gewicht, waarvoor door de prijsstijging op de voedermarkt, te i gevolge der deva luatie ,niet geproduceerd kan wonden. Ondanks deze mindere uitkomsten heb ben we toch voor ons eiland, al is het nog lang niet voldoende voor onze vee-, houders, een beter jaar gehad, dat naar ik u allen toewensch, zich in 1937 moge voort zetten. door A. DROS, „Blandenberg". Daar de winter '35—'36 ons geen vorst bracht, waren de wintergranen (rogge, tarwe en vviintergerst) goed door de vvinv ter gekomen, hoewel door de vele regens de- structuur van de grond, speciaal op de gronden, die gebrekkig ontwaterd wor den, te wenschen overliet. De zomer bracht weinig zo;n mei veel neerslag, waardoor de graangewassen op de stikstofrijke gronden veel last van le geren ondervonden, wat de opbrengst kan beïnvloeden. Het oogsten en binnen halen leverden nogal eens moeilijkheden op, voorai in het begin, toen veef regen, nogal "stagnatie veroorzaakte. Dit jaar be wees ook weer, dat op Texel de schade door slecht oogstweer zeer gunstig afstak bij de oogstresultaten van het vaste land, Ook het afdorschen heeft door slecht weer nogal tegenwerking ondervonden. TARWE. De oppervlakte, met tarwe bebouwd, zal zeer zeker de 900 H.A. wel overschreden hebben (in 1931 plm. 225 H.A.) De meest verbouwde variëteit is de Juliana tarwe; hiernaast wordt Wilh.- Em ma- en Mansholts witte zomertarwe verbouwd en ziet men nog wel de Fran- sche roodc rassen Vilmorin, Benoist, e.a. De belangstelling hiervoor begint evenwel ireeds belangrijk at te nemen. De giemidi-/ delde opbrengst is lager geweest dan vo rig jaar tengevolge van te weinig zon en te veel neerslag. De prijs werd van 110. teruggebracht tot f9.per 100 Kg. voor B-kwaliteit, welke prijs, nu ook de op brengst gedaald iSj nauwelijks Ioonend is. De belangstelling voor de tarweteelt be gint 'dan ook te tanen, wat blijkt nu de, uitzaai voor het komende jaar 15—20 pet., minder is (over geheel Nederland) dan het afgeloopen oogstjaar. Door de gefor. ojerde tarweteelt, vraagt het optreden der voetziekten de aandacht. Speciaal de vcor- vrucht is van groot belang. Ook dit jaar bleek, welke goede naam Texel heeft door de kwaliteit der granen. Heel veel tarwe werd als zaaizaad naar het vas e land verkocht tegen betere prijzen. ROGGE. Verge'eken met het vorig jaar nam de roggeteelt 'm grooter oppervlakte in beslag, door dat dit gewas weinig uit gaven vraagt voor verpleging en speciaal op de lichtere gronden gemakkelijk groeit. De opbrengst was goed met prijzen van f7.50—8.50 per 100 Kg. GERST. Er was een flinke oppervlakte met gerst bebouwd. Over het algemeen zal de opbrengst bij 'het vorig jaar ten achter staan. De kwaliteit der Texelsche gerst was belangrijk beter dan de gerst, verbouwd in de binnen-ipolders van N.- Holland, waardoor de Texelsche gerst danook bijna geheel voor brouwersdoel- eincen is opgekocht 'egen flinke prijzen in het begin van 6 ct. later 9 ct. per kilo. Met de hoogere marktnoteering daal de de steun van t2.50 per 100 Kg. tot 0. (De steun werd ingetrokken.) HAVER gaf een behoorlijke oogst. Op Het is mij altijd wat onrechtvaardig voorgekomen, d,at het menschdom steeds meer bezwaren tegen liet oude jaar schijnt te krijgen naarmate het nieuwe jaar dich terbij komt. Het .arme oude jaar moet zoo gauw mogelijk weggewerkt worden om het nieuwe met gejuich binnen te kunnen halen. Maar waarom Zal 'het nieuwe jaar beslist beier zijn luncht u, dat liet zoo'm pretje w.as om in deze tijd driehonderd zes en zestig dagen (vanwege het schrik keljaar) met de lieele mensciiheid opge scheept le zitten Heeft het or d;at dairii niet aardig afgebracht Er is in 1936 geen nieuwe wereldoor log begonnen en dat had toch even goed het geval kunnen zijn. De beurs ziet er nog niet florissant uit, maar bekijk het koersen lijstje van Amsterdam of New York eens al die moteeringen zijn nog wei lager geweest. Ik zeg dat maar om een enkel voorbeeld te noemen en om aan te toonen, dat er geen reden is, om 1936 zoo energiek de deur uit te gooien. Morgen publiceercn de bladen lange ilijsten met de namen en portretten van alle groote mannen en vrouwen, die onsi iu 1936 door de dood ontvielen. En we kijken er dat arme oude jaar al weer kwaad om aan, alleen maar omdat niemand •in staat is, nu al de lijst op te ma ken van ai die minstens even groote mannen en vrouwen, der toekomst, die het 'voorrecht hadden, in 1936 geboren (e worden. Daarom: laat ons niet te ondankbaar zijn tegenover de oude man 1936. de pas gescheurde gronden, waar veelal, haver wordt verbouwd, had men veel last van vreterij door insecten, emelten en> ritnaalden, wat voor een groot gedeelte wei geweten moeten worden aan gebrek kige ontwatering. Het land blijft te lang koud en nat, een ideale factor, voor zulk ontuig. De prijzen varieerden van 681/* ct. per Kg. STROO. De opbrengst aan stroo was groot. Aanvankelijk waren de prijzen zeer laag, plm, f4.- per 1000 Kg. Door de de valuatie is hier verbetering in gekomen en thans vindt een levendige uitvoer plaats naar België en Frankrijk met oploopende prijzen tot plm. 'f8.50 per 1000 Kg. VLAS. De oppervlakte, met vlas bezet zal ongeveer gelijk met vorig jaar geweest zijn. De geheele oogst is uitgevoerd voor vérdere bewerking naar België. De prij zen liepen van 2'/24'/a ct. per Kg. Met plm. f 100 steun per H.A.. Na de devalu atie zijn de prijzen flink gestegen, waar van de Texelsche boeren evenwel niet profiteeren. Met de prijsstijging is de steun ingetrokken. De opbrengst was 5000 tot 10.000 Kg. per H.A. PAARDENBÓONEN waren dit jaar ta melijk veel verbouwd, doordat per 100 Kg. 13.50 steun werd gegeven. De opr brengst was goed. Deze steun is later te ruggebracht tot f2.per 100 Kg. De prijzen var. van ó'/a—7 ct. per Kg., dui- venboonen tot 10 ct. per Kg. ERWTEN. De oppervlakte, hiermede bezet, zal weinig verschillen met die van het vorige jaar. Opbrengst minder dan vorig jaar. Prijzen voor kl. groene 8—10 ct., groote groene belangrijk hoo ger, grauwe erwten van 1722 ct. per Kg. Stroo van groene erwten plm. f9.per 1000 Kg. SUIKERBIETEN. De teelt van suiker bieten. was bij vorig jaar vergeleken in gekrompen. De prijs hiervan is danook niet in .overeenstemming met de hooge onkosten, die aan dit gewas voorafgaan- Men verbouwt ze meer als vruchtwisse ling dan als winsjgevend gewas. (Uitste-< kende voorvrucht voor tarwe b.v.) De opbrengst zal weinig met vorig jaarver- schillen: 30—40.000 Kg. per H.A. Prij zen f9.— per 1000 Kg. bij een suikerge halte van 17 pet. Voor alle Texelsche bieten zal wel garantie voor deze prijs aanwezig zijn. AARDAPPELEN. De oppervlakte met aardapp. bepoot beweegt zich jaarlijks in dalende lijn. De ongunstige prijzen zijn daarvan de oorzaak. De opbrengst is be hoorlijk met prijzen van 23 ct. per Kg. KARWlJ is er zeer weinig geteeld. Dei opbrengst was niet hoog. De schade, veroorzaakt door het z.g. karwij motje, wordt ieder jaar grooter, wat de op brengst nadeelig teïnvloeJt. Prijzen plm. 120.per 100 Kg. SUIKERBIETENZAAp gat een hooge opbrengst met prijzen van 24 ct. per Kg. droog schoon zaad. 'De teelt is dit jaar zeer ingekrompen, doordat door de sui kerbieteninkrimping er weinig vraag naar dit zaad is. TEXELSCHE COURANT

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1936 | | pagina 1