fie Nieuwe Texeische Courant
No. 5129 50ste Jaargang Woensdag 24 Febr. 1937
EERSTE BLAD.
Het Poederdoosje.
Texeische Berichten
Voor Texelsch Fanfare.
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCHE COURANT
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten den Burg fl.losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor
deeïïg tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 4S ct. (4 regels.)
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer uur later.)
25 26 27 28 1 2 3 Maart
9,08 9.49 10.18 10,43 11.13 11,44
LICHT OP
RljWlELEN en RIITUIÜEN 6 01
VAN OVER DE GRENS
NA 7 MAANDEN BURGEROORLOG.
De achtste maand van de Spaansche
burgeroorlog is reeds begonnen en nog
is er geen begin van het einde in zicht.
Integendeel: de wreedheid en de va-bit
tering, waarmee de strijd wordt ge
voerd, plaatst grooter moeilijkheden dan
ooit on de weg naar een oplossing. En
de deelneming van buitenlanders aam de
strijd heeft de beide Spaansche partijen
nog meer van elkaar vervreemd. Overi
gens mogen van nu af aan geen vreemde
lingen meer naar Spanje vertrekken om
aan de strijd deel te nemen. In alle in
aanmerking komende landen is sinds Za
terdag het dienstnemen van vrijwilligers
bij een van de Spaansche partijen verbo
den en men krijgt de indruk, dat het de
verschillende regeeringen thans ernst is
met dit verbod. Bovendien zal naar alle
waarschijnlijkheid op de dag, dat dit
overzicht verschijnt, de controle reeds
definitief geregeld zijn. De Portugeescbe
regeering heeft er tenslotte in toegestemd
dat aan de Engelsche ambassade 50 of
60 personen zullen worden toegevoegd,
die als waarnemers dienst kunnen doen
om na te gaan, of Portugal de overeen-/
komst van afzijdigheid stipt nakomt.
Men neemt thans aan, dat ook Russi
sche en Portugeescbe schepen aan de
controle langs de Spaansche kusten zul
len deelnemen. Men vermoedt, dat de
Russische schepen een plaats zullen krij
gen tusschen die van de Engelsche en
Fransche zeemacht aan de noordkust. De
Russen geven er echter de voorkeur aan.
een gedeelte van de Middellandscbezee-
kust te controleeren.
HET EINDE IN ZICHT
Men mag aannemen, dat de Spaansche
burgeroorlog, nadat de controle werke
lijkheid is geworden, langzamerhand het
einde tegemoet gaat Wellicht zal dit nog
vele maanden duren, maar zeker is, dat
indien beide partijen voortaan verstoken
zullen zijn van de steun van buitenland-/
sche vrijwilligers, er tenslotte een tekort
aan strijdkrachten moet komen. Beide
partijen weten dat en trachten dus zoo
spoedig mogelijk een beslissende over
winning te behalen. Ot èen van beidie
daarin zal slagen, blijft echter de vraag.
De partijen wegen vrij goed tegen elkaar
op en er is tfanook geen enkefe aanlei
ding om te verwadhten dat een van hen
de volledige overwinning kan behalen.
ALS
DU1TSCHLAND WEER KOLONIËN
KRIJGT.
Naast die koloniale kwestie sinds kort
een van de middelpunten der internatio
nale politiek. Engeland en Duitschland
zullen over deze kwestie moeilijk tot over
eenstemming kunnen komen. Engeland
vreest, dat Duitschland zijn oude kolo
niën spoedig zou gaan bewapenen, indien
het land er de vrije beschikking over
zou hebben. Dit zou een groot gevaar
voor de Engelsche koloniën in Afrika
beteekenen. Daarom blijft Engeland een
afwijzende houding tegenover Berlijn aan
nemen. Op de internationale politiek nu
blijft deze kwestie niet zonder invloed.
Opmerkelijk is het verwijt aan Duitsch
land, dat men dezer dagen in het Italir
aansche blad Carrierre Padano kon le
zen. Dit orgaan verwijt Duitschland, zij
het in vriendschappelijke vorm, dat het
SPREKENDE GETALLEN.
Het tramvervoer te Rotterdam:
Jan. 1936 4.9 millioen pass.
Jan. 1937 5.7 millioen pass.
Opbrengst nam door tariefsverlaging
at: resp. 457 en 440 duizend gld.
Luchtvaart. Het aantal komende en
vertrekkende vliegtuigen bedraagt p. dag
S4 voor Tempelhof, Berlijn.
76 voor Croydon, Londen.
00 voor Le Bourget, Parijs.
50 voor Schiphol, Amsterdam.
44 voor Frankfurt.
Misdrijven. Te Amsterdam bedroeg
het aantal rijwieldiefstallen
in het jaar 1935: 7753;
in het jaar 1936: 8550.
Andere diefstallen resp. 6923 en 63S9.
Verkeersongevallen. Het aantal was
te Amsterdam
in het jaar 1935 8559;
in het jaar 1936 8300.
Aantal slachtoffers resp. 1982 en 2233.
niet gehandeld heeft 'in de geest van de
Italiaansch-Duitsdhe overeenkomst door
bij Engeland teruggave van de koloniën
te bepleiten. Het resultaat van deze stap
is immers geweest, dat Engeland zich
nog nauwer heeft -aangesloten bij Frank
rijk en dit kan nooit de bedoeling zijn
van een politiek, zooals Italië en Duitsch
land die wenschen. Bovendien zou men
door een dergelijk optreden de aanslui
ting van Engeland bij 'Sowjet-Rusland
en andere vijanden van het Duitscbe rijk
bevorderen.
Er steekt in deze meerling inderdaad
wat waars. Door zijn koloniale eischen
ot ze rechtmatig, zijn ot niet graaft
Duitschland een diepe kloot tusschen Ber-i
lijn en Londen en zulks is des te onbe
grijpelijker wijl Engeland zich op het
oogenblik tot het uiterste gaat wapenen
Men kan dat tand dus beter tot vriend
dan tot vijand hebben.
ENGELAND BEWAPENT ZICH
Zooals te verwachten was is hel voor
ster van Neville Chamberlain om 400
millioen pond voor de bewapening te
leeneit door het Lagerhuis met groote
meerderheid aangenomen. En deze 409
millioen beteekenen nog maar het begin.
In het buitenland maakt men zich over
deze enorme Engelsche bewapening in-
tussclien niet ongerust. Algemeen ziet
men in, dat Engeland een sterke vloot
en een sterk leger nimmer zal gebruiken
pm een aanvallende politiek te voeren-
Integendeel: Engeland, zoo verwacht men,
zal zijn sterke weermacht slechts gebruis
ken om de vrede af te dwingen. Zelfs die
Italiaansche Tribuna is van meening dat
de herbewapening van Engeland eein al-
igemeene dienst is aan de heele mensch-
heid en een biezondere waarschuwing in
houdt aan Duitschland en Japan om in
hun imperialistische politiek niet te ver
te gaan.
SCHEEPSONGEVALLEN
1 APRIL 1912.
S.S. DAGERAAD van T.E.SO. wordt
aan de steiger te Den Helder aangevaren
door Hr. Ms. Kortenaer. Schade hoven
de waterlijn.
29 SEPTEMBER 1912.
Door het onklaar raken van de schroef,
door zinkwier, belandt S.S.DAGERAAD
van T.E.S.O. tegen de glooiing beoosten
de haven. S.s. Texel van D/os en Co. ver
kent assistentie.
12 FEBRUARI 1913.
Het s.s. TAPELERA, met ijzererts van
Bilbao op weg naar Bremen, strandt in
de Eierlandsche gronden. Bij vloed komt
het sdhip op eigen kracht weer vlot.
14 MAART 1913.
De HELDER 71 schipper Wezelman,
strandt bij paal 8 achter Eten Hoorn. De
niet verzekerde schuit slaat stuk en
wordt gekocht door de heer W. Jonker Az.
28 MAART 1913.
Het Duitscbe s.s. ALFELD, met lijn
zaad, glaswerk en gutta percha van Z.
Amerika op weg naar Hamburg, strandt
in de Eierlandsche gronden. De Titan,
Hercules en Texel brengen het vlot. -
56
LANDBOUW EN VEETEELT
WAT IS JAROWISATIE
Jarowisatie komt van het Russische
woord „jarowije", dat zomertarwe be-
teekent. Eigenlijk is jarowisatie danook
een systeem om van wintertarwe zomer
tarwe te maken. Dat klinkt vreemd, maar
een nadere verklaring zal dat verduidelij
ken.
Als we in het voorjaar wintertarwe
ot winterrogge uitzaaien zullen vele plan
ten niet tot aarvqrming komen. Ze willen
pas het volgend jaar vrucht geven. Dit
geldt voornamelijk voor de noordelijke
groep tarwerassen, dus niet b.v. voor' de
Fransche (rassen. Het schijnt voor die
wintergranen noodig te zijn, dat ze een
periode van kou doormaken tijdens hun
ontwikkeling. Zaaien we in de herfst, dan
wordt aan die eisch voldaan. In Rusland
is men nu gaan probeeren wintergra
nen een kunstmatige koudeperiode te doen
doormaken tijdens de groei. 7 a 8 weken
vóór liet zaaien wordt het graan geweekt
en bij 5 a 10 gr. C. te kiemen gezet. Als
de kieming is oegonnen brengt men het
zaad op een temperatuur van 2 a 3 gr. C..
Daarna wordt gezaaid. De groeitijd
wordt hierdoor belangrijk verkort en
men kan na de winter zaaien en 'tych rij
pe tarwe verwachten.
In Rusland neemt men met dit systeem
zeer uitgebreide proeven. In 1934 was op
deze manier al 500.000 H.A. uitgezaaid.
In een land, waar uitwinteringsgevaar
erg groot is of waar vroeg in de zomer
een sterke droogteperiode invalt en men
dus het rijpen wil vervroegen, kan deze
methode zeker voordeelen hebben.
Voor ons land zal dit misschien niet
het geval zijn, tenminste voor de land
bouw. Wij hebben verschillende tarwe
rassen, die het in ons klimaat best doen.
Men schrijft wel, dat er voor de tuinbouw
mogelijkheden in zitten. Daarover mis
schien later meer. E.v.d.B.
PRESIDENT CALLIO.
De opvolger van Svinhufvud als presi
dent van de Finsche republiek.
_Finland is 388 vk. K.M groot en telt
3.7 millioeii inwoners. Het is sinds 1919
een republiek.
VAN 1887 HEDEN.
30 AUGUSTUS 1913.
Het s.s. BORE strandt in de Eier
landsche gronden. Vier opvarenden raken
door het omslaan van een sloep te water.
De reddingsvlet van De Cocksdorp pikt
hen op. SleepboOten sleepen die boot vlot.
25 OCTOBER 1913.
De DAGERAAD vaart door dikkpmist
tegen het Oostelijke havenhoofd te Ouidie-
'schild. Het hoofd krijgt groote schade,
hoewel langzaam gestoomd werd.
2 DECEMBER 1913.
Het visschersvaartuig W.R. 40 slaat met
één opvarende op de Schanserwaard van
zijn anker. Doordat het roer defect raakt,
strandt het achter Oost. Het wordt door
TX 15 behouden naar de Oudeschilder
haven gesleept. Een vaartuig uit Wierinr
gen koerst tenslotte met 't schip naar Wie-
nngen.
23 AUGUSTUS 1914.
De Nederl. torpedoboot G 11 loopt in
het Marsdiep aan de grond. Het schip
raakt vanzelf weer vlot. Door een stort
zee slaat de opvarende P. de Jong over
boord en verdrinkt.
22 SEPTEMBER 1914.
De TX 58 van schipper K. Burger,
Oosterend, zinkt in de haven van Oude-
schild.
57
In elk geval maakt zoo'n doosje
Je fats oen instincten niet zoek,
Want als je 't gebruikt dan bloos je
Ot je wordt zoo wit als een doek.
Men schrijft ons:
Toen in liet afgeloopeu jaar oneenig-
heid was ontstaan in de ge.ederen van
Texelsch Fanfarecorps, waardoor het be
staan zelfs in hboge mate werd bedreigd,
bleek, dat de gang van zakeii met meer
dan gewone belangstelling door de bur
gerij werd gevolgd. Dit kwam niet alleen
tot uiting in de wijze, waarop de moeilijkhe
den werden besproken, .maar vooral ook
doordat door meerdere vooraanstaande
personen werd aangeboden bemiddelend
op te treden en zoo te trachten het corps
voor ondergang te behoeden. Een zeer
duidelijk bewijs van groote waardeering
voor het werk van Tex. Fanfare.
En niet ten onrechte. Immers heeft
liet corps in de loop der jaren een grolo-
te plaats ingenomen in de Texeische sa
menleving; het heeft zich door steeds
spontaan medewerking te verleenen bij
alle belangrijke gebeurtenissen onge
acht van welke richting of gezindte
als het ware onmisbaar gemaakt.
Deze overwegingen hebben de leden
er danook toe bewogen elkaar de hand
te reiken en de eenheid en "die goede 'har
monie, die een eerste vereischte j$n voor
het instandhouden van een muziekvencieini-
ging, te herstellen en die groote taak met
toewijding te blijven vervullen.
Maar eenheid en een goede harmonie
alleen zijn niet voldoende, want, hoe be
langrijk ook, men kan daar niet mee be
talen en er is b.v. niet een leverancier
te vinden, die daarvoor een instrijmienit
zou willen leveren. En tocïi is het instru-
mentenvraagstuk een der grootste zor
gen van liet corps. Om het muzikale
peil, waartoe het corps fs gestiegen, 'ie
behouden en zoo mogelijk nog te ygiy
hoogen, is vernieuwing en aanvulling van
instrumenten steeds noodig. Ook is dit
noodig in verband met de opleiding van
jonge leden. De daaraan verbonden kos
ten kunnen onmogelijk uit de gewone
middelen worden betaald.
En het is daarom, dat wij thans een
beroep doen op de offervaardigheid van
de burgerij om door het stor.en van een
vrijwillige bijdrage deze zorgen weg te
nemen en zoo mee te helpen aan het
instandhouden van Tex. Fanfare. Nu de
leden weer eensgezind voortgaan met het
groote werk, zou liet te betreuren zijn,
als dit werk door fmancieele zorgen werd
belemmerd.
Laten dus allen, die belangstelling heb
ben getoond en nog toonen voor Tex.
Fanfare, BEWIJZEN, dat dit geen holle
woorden zijn geweest. Mogen de inge
vulde biljetten overduidelijk aantoonen,
dat deze belangstelling ERNSTIG ge
meend is. Geeft het U toegezonden bil
jet NIET blanco terug, want ook KLEINE
bijdragen worden DANKBAAR aangeno
men.
Texelsch Fanfare heeft NOOIT tever
geefs een beroep op uw steun gedaan
en daarom wacht het met VOL VER
TROUWEN het resultaat ook van déze
qptip ot
MOGE ZIJ SLAGEN.
Tex. Fanfare zal ondubbelzinnig zijn
dankbaarheid toonen.
SPORT
- Paardensport. 2427 Juni wordt in
het Olyrnp. Stadion Amsterdam liet jaar-
lijksch internat, concours hippique ge
houden.
Kaatsen. '1416 Aug. zal'te Parijs
een Intern. Kaatswedstrijd plaatshebben.
Ook "'Nederland doet mee. 75 Mei
wordt het 40-jarig bestaan van de Ned.
Kaatsbond te Franeker herdacht.
Zwemmen. IJmuiden krijgt spoedig
een onoverdekt zwembad. Bij station Vel-
sen—IJmuiden komt een overdekt.
Boksen. Op 22 Juni zullen Brad-
dock en Joe Louis te Chicago de strijd
met elkaar aanbinden om de wereldtitel.
