TEXELSCHE COURANT
DERDE BLAD.
Texelsche Berichten
HET GELE GEVAAR.
Gemengd Nieuws
Zaterdag 6 Maart 1937
SPANJE ONDER TOEZICHT.
Op 7 Maart, zal tegelijkertijd fniet de
controle aan de landsgrenzen van Spanje
ook de controle ter zee beginnen. De
landsgrenzen worden in Portugal bewaakt
door Portugeezen onder toezicht van En-
gelsche ambtenaren en in Frankrijk door
officieren van verschillende staten. De
Spaansche kust wordt verdeëïd in v.'er
zones: Engeland, Frankrijk, Italië en
Duitschland krijgen ieder een Zone "ter
controle. Deze zones liggen fruiten Ie
Spaansche territoriale wateren, daar ae
controle niet de be teekenis mag krijgen
van een actie tegen dit door de 'burger-
oprlog zoo verscheurde land.
Verder worden er een aantal cojitrole-
havens ingericht, Cherbourg, Palermo,
Marseille, enz. De bij Be non-uiterventie-
overeenkomst betrokken staten geven aan
de koopvaardijschepen, die niet een la
ding voor Spanje willen vertrekken, 'e
aanwijzing, eerst een dezer controle-ha
vens aan te doen. In zoo'n haven krijgt
het schip idan drie controleurs aan boord
die uaar Spanje medevaren. Zij hebben
het 'recht de lading te onderzoeken en de
plicht, na te gaan, ot er zich onder 'e
bemanning lieden bevinden, die in Spanje
bij ieen der partijen dienst willen nemen.
Ook bij het lossen van de lading in
Spanje zijn deze controleurs aanwezig.
Daarna keeren zij onmiddellijk naar hun
controle-haven terug en daar brengen zij
rapport uit van hun bevindingen. Tegen
eventueele overtredingen kunnen zij niets
uitrichten. Zij stellen deze slechts vast
en de zaak wordt dan door de Lontden-
sche rilèt-inmengirigscom missie fings Je
diplomatieke weg vender behandeld.
De mogelijkheid bestaat natuurlijk, dat
een schip met verboden waar de controle-
haven niet aandoet. In dit geval is het
de taak. van de controleerende schepen,
vast te stellen, hoe het desbetreffende
schip heet, van welke nationaliteit het is
en welke lading het aan boord heeft.
Ook hierbij mag echter geen geweld ge
bruikt worden: slechts de overtreding
moet men vaststellen.
Er zij hier op gewezen, dat de controle
geldt voor schepen van landen, welke
de niet-inmenging-overeenkomst hebban
onderteekend, dus niet voor Spaansche en
niet-Europeesche schepen. Het blijft dan
ook de vraag, of de Spaansche burger
oorlog werkelijk door deze controle spoe
dig tot een goed einde kan worden ge
bracht. In ieder geval wordt echter het
vertrouwen tusscben de Europeesche sta
ten er door versterkt en dat is dan ook
he't hoo'fddoei van deze maatregelen.
MEER VERTROUWEN.
Iets meer vertrouwen in Europa is ze
ker wel gewenscht, want in menig opzicht
mankeert hier nog wat aan. Wantrouwen
voert nog steeds de boventoon en dat
juist heeft Europa met noodig. Dit keer
is het 't enorme Engelsche bewapeningsv
programma, dat wantrouwen heeft opge
wekt Niet in Frankrijk en ie overige Eu
ropeesche democratieën, die in een sterk
Engeland „een eerste vereischte tot het
behoud van de vrede zien. Wel in landen
als Duitschland en Italië, welke vreezen,
dat hun agressieve politiek na Engeland's
herbewapening wel 'eens tot minder suc-
oessen zou kunnen gaan leiden dan tot
nog toe. Het best is dat wel gebleken
uit de besluiten, welke de Italiaansche
groote fascistische Raad heeft aangeno
men. Italië gaat zich nog sterker bewa
penen dan reeds het geval is. Een maxi
male autarchie voor militaire behoeften
zal worden ingesteld.
Het doet wat zonderling aan, dat Gayda
in de Giornalo d' Italia deze nieuwe mi
litaire maatregelen rechtvaardigt met een
verwijding naar de Engelsche bewape
ning en verklaart, dat Italië de bewape
ningswedstrijd niet leidt, maar slechts
volgt. Hier worden de rollen omgedraaid.
Een schoolkind weet toch, dat het juist
Engeland is, dat tot het laatste oogenz
blik geaarzeld heeft, tot het nemen van
de hoognoodige militaire maatregelen.
NU ENGELAND ZICH ZOO WAPENT.
Nu is het te begrijpen, dat Italië met
met het oog op zijn positie in Je Middet-
landsche Zee een zeer sterk Engeland
allesbehalve aangenaam vindt. Daarbij
komt nog, dat het arme Italië het altijd
in de bewapeningswedstrijd tegen het rijke
Engeland zal moeten afleggen. Het is dan
ook geen wonder, dat Rome zich weer
dichter aansluit bij Berlijn, een feit, dat
door een desbetreffende resolutie van de
Groote Fascistische Raad is bevestigd.
Ook de soepele houding van de Duoe
tegenover Duitschland in de Oostenrijk-
sche kwestie is zoo te verklaren- Het zal
Berlijn werkelijk groot genoegen hebben
gedaan, dat de Giornalo d' Italia ver
klaard heeft ,dait de kwestie van het her
stel der monarchie in Oostenrijk geens
zins actueel is.
Dat Engeland zich door deze nog nau
were aansluiting tusschen Berlijn en Rome
van de uitvoering van zijn bewapenings
programma zal laten afhouden, is niet aan
te nemen.
DUITSCHLAND LEENT IN AMERIKA.
Door een rapport van de Amerikaan-
sche commissie voor Je effecten en wis-
selkoersen is bekend geworden, dat
Duitschland in de Vereen. Staten voor
ongeveer 2 milliard geheime schulden
heeft gemaakt voor de uitvoering van zijn
herbewapeningsprogramma. Wel heeft 't
Duitsche Rijk tot nu geweigerd over deze
schulden nadere biezonderheden mee te
deelen, daar bet geen regeeringsschiilden
zouden zijn, maar bet bestaan er van
heeft me;i toch niet ontkend.
De bewapeningswedloop zal dus wor
den voortgezet, met de funeste gevolgen
daarvan. Speciaal 'in arme landen, zooals
Duitschland en Italië zal de levensstan
daard van de bevolking nog verder moe
ten dalen, maar ook de Engelsche en
Fransche belastingbetalers zullen diep in
hun beurs moeten tasten. Wat Italië be
treft: dit land is thans wel in het bezit
van de rijke kolonie Abessinië, maar veel
plezier heeft het daarvan niet. Met die
ontginning van de bodemschatten vlot
het nog niet zoo erg en nog steeds is er
een sterke militaire macht voor noodig,
om de Ahessijnen rustig te houden^ wat
Rome millioenen kost. Men neemt dan-
ook aan, dat Abessinië Rome op het
oogeriblik meer kost dan bet uit het land
ontvangt.
CONSULTATIEBUREAU.
Gisteren werden over 56 zuigelingen
adviezen verstrekt.
VOOR TEXELS FANFARE.
Naar men ons meedeelt, zal het ver
eischte bedrag van f 300 zeker worden
gehaald. Er is een flinke som bijeenge
bracht, waarvoor Bestuur en leden op
deze plaats reeds hartelijk dank zeggen,
ONTWIKKELINGSAVONDEN.
in het Glazen Paleis. Toeganke
lijk voor alle jongelui van mins
tens 16 jaar.
Maandag zal het de heer M. J. Oele,
onderwijzer aan de U.L.O. zijn, die de zeker
weer talrijke jongelui geruime tijd op leer
zame en prettige wijze zal bezighouden en
wel door een bespreking van en lezing uit
een der werken van A. M. de Jong (Merijn-
tje, 3e deel) met als toegift een „Falklandje"
Wie niet weet, wat we hieronder verstaan,
zal bij kennismaking zeker niet teleurgesteld
worden. En wie het wel weet, zal zich bij
voorbaat verheugen en zeker bij de gedachte
dat 't een vlot, geestig en onderhoudend cau
seur als de heer Oele is, die deze avond
verzorgen zal.
GRONDBELASTING.
Weschieven, dat invordering van de
eerste termijn der grondbelasting, biljetten
gedateerd 10 Maart, per 1 Juni moet plaats
hebben, juist een maand te vroeg, de pneht-
betaling in aanmerking genomen. Velen zou
betaling per 1 Juli beter passen. Het is ons
gebleken, dat dit voorstel veel instemming
heeft gevonden. De heer Lievense, Rijks
ontvanger, stelt thans pogingen in het werk
om de invorderingsdatum een maand ver
schoven te krijgen. Dat zullen velen stellig
op prijs stellen.
llilllillll! van Texeis Bioscoop-Theater ||||!|!l||||
EEN VROUW IN BOEIEN.
Een Tobds-film van groot formaat met
twee sterren van naam. Doroth. Wreek en
Gustav Fröhlich.
Een film, waarin lieflijke tafereeien met
die van harde zakelijkheid wisselen. Een
fihn van spanning, zich afspelende in
en om een petroleumraffinaderij. We
maken van nabij kennis met de jjroote
moeilijkheden waarmee men in deze in
dustrie te kampen heeft; we zien hoe bet
boren naar petroleum in zijn werk gaat
en zijn zelfs getuige van een ramp, ver
oorzaakt door bet met kracht opspuiten
van de petroleum en het bezwijken van
een boortoren, waarmee een geweldige
brand gepaard gaat.
Natuurlijk speelt ook de liefde haar
roi en geen onbelangrijke. Ze kent geen,
hinderpalen en overwint. Hoe en na welk
een ontzaglijke worsteling teert u deze
film.
EERVOL ONTSLAG.
We deelden reeds mee, dat de lieer F.
M. Posthuma met ingang van 1 Juli eer
vol ontslag verzocht als directeur postkan
toor alhier. Blijkens de Staatscourant van
Donderdag is aan dat verzoek voldaan.
ZUIDERZEE-STEUNWET.
De aangekondigde vergadering in hotei
Texel, met de heer Th. Thijsseu, 2e Ka
merlid, is definitief bepaald op Maandag
a.s. Laat iecler, wiens belang «enigermate
hierbij betrokken is, ter vergadering ko
men. (zie adv.)
Alle Texelsche kweekers worden Dins
dagavond HALF ACHT in De Oranje
boom verwacht, waar de heer F. Limburg,
directeur van de Keuringsdienst van de
Vereen. De Narcis mededeelingen zal
doen in het belang van Je narcissemcul-
tuur. Geen kweeker blijve thuis.
OVER PLAN-DETERDING.
We brengen ook op deze plaats onder
de aandacht, dat vanavond Dr. Ir. M. D.
Dijt in hotel Texel over PlanDeterding
spreekt.. De lieer Dijt heeft de laatste we
ken blijkens de dagbladen feeds
in tal van vergaderingen dit onderwerp
behandeld. Zeker zullen ook hier velen
tegenwoordig willen zijn om van het
Plan—Deterding en wat daaraan vastzit
wat meer te vernemen.
Hllllllllll Hllllllllll
Illlll Ttxels Fanfare doet zooveel voor
iiiiil veten van U. liilii
Hllll DOET U EENS WAT Illlll
Illlll VOOR TEXELS FANFARE.
Hllllllllll HHHIHHI
IlllllinHllll
NAAR DE JAARBEURS.
V.V.V. Mooi Texel zal met haar ma
quette van ons eiland en een diorama,
haar door T.E.S.O. ter beschikking ge
steld. ook oo de Dinsdag te openen jaar
beurs weer een stand innemen. Moge deze
het succes oogsten, dat we er voor onze
hee'.e gemeente van verwachten.
GYMNASTIEK VEREEN. TEXEL.
In de adv. heeft u reeds gelezen van
de uitvoeringen, welke op komst zijn.
Mogen we daarvoor uw biezondere aan
dacht vragen. De heer Joh. Moerbeek,
die leider van de damesafdeeling was,
wordt tijdelijk Vervangen ,(J»or de 'heer
L. van Loo. Alles wordt in het werk
gesteld, om beslagen ten ijs te komen.
Muzikale medewerking wordt verleend
door een groepje dames en heeren onder
leiding van de lieer W. J. Jouwersma.
Flet belooft werkelijk goed te worden.
Men wil beide avonden graag PRECIES
om ACFIT uur beginnen. Wil ieder hier
toe meewerken
CHILI-FILMAVOND.
De zaal van De Lindeboom was ge
heel bezet, toen daar deze week de Chili-i
film werd vertoond, voorafgegaan en ge
volgd door eenige zeer gewaardeerde an
dere rolprenten.
De avond ging uit van de Vereen, van
Oud-leerlingen der Lagere Landbouw
school, namens welke de heer P. Kikkert,
voorz., een woord ter inleiding sprak,
in het biezonder tot de heer Van Heel,
de propagandist der Chili-FIandelmij. Al
vorens een |iraatje ov'er chili salpeter,en
wat daarmee in verband zit, te houden,
gaf de heer Van Heei zijn voldoening te
kennen over Je aanwezigheid van de heer
Van den Ban, die ddze avond mede voor
bereidde, tot'het bestuur van afd. Texel
H.M.v.L., en tot de heer A.v.d. Meuten,
Directeur N.V. Keijser en Co.
Vervolgens gat spr. een beschrijving
van de herkomst en de gunstige werking
van de chili-satpeter. Spr. deed medediae-
ling over verrassende uitkomsten op
proefvelden met en zonder chili en toonde
aan, dat deze meststof om tal van rede
nen onmisbaar is.
De laatste jaren wordt de chili los ver
laden en in ons land in zakken gestort.
Dit geeft veei'handen werk, veel monden
brood. Mede is van belang, dat ingevolge
handelsovereenkomst Nederland-Chili vSii
elke gulden, in Chili besteed, 40 cent aani
Nederlandsche waar betrokken wordt.
Een reden te meer besloot spr., om
chili te betrekken.
De heer P. Kikkert sloot met een'
woord van dank deze prettige en leer
zame avond.
DF. COCKSDORP.
IRON HORSE.
De heer Th Reuvers heeft ons de Iron
Horse Generator gedemonstreerd, waar
aan u in de annonce al gelezen heeft,
Het is een vrij eenvoudige machine, ge
makkelijk te bedienen, zuinig in het ge
bruik en verder nog in het bezit van
vete goede eigenschappen. "Een uitkomst
voor plaatsen, waar geen etectr. stroom
voorhanden is. De Iron Horse kan op
groote schaal toepassing vinden, niet voor
verlichting alleen. Laat u eens inlichten
door de heer Reuvers, "die gaarne met
uitvoerig prospectus en prijsopgaaf Ten
dienste staat.
Hoed u goed voor dit gevaar,
Heusclï, 't is geen paskwil.
Mijd zoowel'bananen-
Als sinaasappelschil.
BINNENLAND.
(Uit de Dagbladen)
Utrecht. H.M Ie Koningin zal Vrij
dagmorgen de Jaarbeurs bezoeken.
De regeering voert onderhandelin
gen over overname van Ie munitiefabriek
te Dordrecht.
Dordrecht. I >e rechtbank heeft gis
teren de losse werkman W.V. te Slie-
dnecht vrijgesproken van de moord op de
58-j. G.Boer.
Te Meersen zijn een 50-j. man uit
Maastricht door een (rein beide voeten
afgereden. Zijn toestand baart zorg.
Te GroeJe heeft een 45-j. landbou
wer op een 30-j. boerenknecht een schot
gelost, dat deze in liet hart trof. De man
was vrijwel op slag dood. Sinds lang be
stond een veete tusschen de twee mannein.
De electr. productie van Rotterdam
bedroeg
Jan. 1036 22.6 millioen K.W.U.
Jan. 1037 25.1 millioen K.W.U.
De N.S.B. stelt Ir. Mussert bij de
a.s. 2e Kamerverkiezingen in alle kies
kringen up. 1. Indien gekozen, zou Ir.
Mussert ook zitting nemen.
Te Vlissingen zijn in de nacht van
Woensdag op 'Donderdag de 74-j. café
houder J. Lauwereins en zijn 63-j. vrouw
met een mes vermoord. De vrouw, die in
nachtgewaad was, wend a'fsdh uwe (ijk ver
minkt. Men vermoedt, Jat het de dader(s)
om geld te doen was. Van hem (hen)
ontbreekt ieder spoor.
De politie looft f250,uit.
Het café, waar de moord plaats had,
had geen goede naam.
i*n Nederland was Tie werkloosheid
hegin Februari 3.7 pet. minder dan
begin Februari 1936.
OOK DES AVONDS NA NEGEN UUR
kunt U ons telefonisch bereiken.
Redactie Texelsche Courant.
Administratie Texelsche Courant.
DEN BURG, Telefoon 11.
BUITENLAND.
(Uit de Dagbladen)
O.Indië. De kruiser De Ruijter is
gistermorgen te Tandjong-Priok aange
komen.
Ver. Staten. Pres. Roosevelt heeft
in een radiorede de democratische regeer
methode geprezen en de dictatoriale me
thoden van landen als Duitschland ën
Italië gelaakt.
Ver. Staten. Er js tusschen La Gu-
ardda, Burgemeester van New York, en
de Duitsche pers, inaar ook de officieete
Duitsche kringen, een venijnig dispuut be
treffende het uationaal-socialisme en de
persoon van Hit.'er ontketend. De Duit-
schers zijn boos op La Guardia.
Frankrijk. De regeering heeft een
bewapeningsteening aangekondigd.
Zwitserland. De Bondsraad vraagt
20 mill. tr. voor vestingwerken langs de
grens.
In Z.Tunis vielen bij een sdakings-
rel in een mijn 13 dooden.
Italië. Rome. Mussolini vloog Don
derdag twee uur met zijn militair vlieg
tuig en oefende zich boven het Bracciano-
rneer in het bommenwerpen.
Spanje. De controleerende oorlogs
schepen in de Spaansche wateren krijgen
geen aanhoudingsrecht.
Spanje. Franco hield een lofrede
op Italië bij de ontvangst van de nieuwe
Italiaansche ambassadeur.
Spanje. Bij Oviedo liep de eene
roode aanval na de andere dood. De
rechtsohen ontketenden een offensief hij
Madri-u.
lllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllll
Hllllllllll VAN OVER DE GRENS
||||||iiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiuiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiii||||||
|il|i|llllllll!llll!llll!!llllltllllltllllilll!!llllllllllllllllllllillllllll!:illllllllill!lj|llli
llllll'illil Mededeelingen lllill'iüll
||||||lllllllllllllllll!lllllllllllll!llllllllllllllllll!llllliill!lllllllllllllllllllllllllll||||||
TEXELSCHE KWEEKERS.
Illllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllill