Agentschap K.LM.
Inlichtingen en plaatsbewijzen
Bureau Texelsche Courant
Vorig jaar hebben wij bij een bezoek
aan Schiphol in een der hangars het
vliegtuig gezien, waarmee Graaf Von Ro
sen in de Italiaansch-Abessinische oorlog
zoo stoutmoedige vluchten maakte. Wie
had toen kunnen vermoeden, dat we nog
eens met de piloot zelf kennis zouden
maken en wel op Texelsch grondgebied....
en dat h ij het zou zijn, die ons per Kre
kel van de K.L.M. veilig van Texel naar\
Schiphol zou loodsen? Welk een toeval
lige samenloop van omstandigheden
't Is acht uur geweest en tijd voor ver
trek. We nemen van de stationschef on3
reisbiljet in ontvangst; „Mijn eerste
kaartje", voegt de heer De Vaal er bijt
Nu instappen. Er is in de Krekel plaats,
voor drie passagiers. 'Een naast de be-,
stuurder en twee er achter. Het toestef is
van een dubbele stuurinrichting voorzien;
het dient "als Tes'toestel, maar ooïc als
taxi a 22 ct. per K.M. De motor wordt1
aangezet; 'n Gipsy Major van 130 p.k.,
warm draaien, dan op zijn volle toerental,
naar de N.O.-hoek van het terrein, de neus
in de wind, 'n flinke spurt en de lucht
in: 8 uur 10 milt. 't Is „goed" vliegweer;
er staat een zwakke wind uit Z.W. rich
ting; het zicht is „goed". We stijgen,,
stijgen, en zijn al spoedig op 400 M)
hoogte. We vliegen niet voor de eerste
maal, maar het genot is daarom niet min
der. We spoeden ons voort" over liet ons
zoo vertrouwde land, over gras- en
graanvelden met hun groen in allerlei
schakeering; over slooten en plassen, over
wegen en weggetjes, over boeten en boer
derijen, ons zoo bekend, maar nu zoo
„heelemaai anders", zoo opvallend schil
derachtig gelegen, omlijst door een haag
van geboomte of heesters. Je eigen huis
zoeken, valt niet mee. Met eenige moeite
ontdekken we het Weeshuis met zijn
witte gevel. Daar schuin tegenover
Daar beweegt zich langs een weggetje
tusschen Den Burg en de Prins Hendrik
polder een koppel schapen voort; gescho
ren schapen vast, naar de kleur te oor(
deelen Ze loopen dicht bijeen en 't is of
een wit lint door het smalle weggetje
getrokken wordt. Daar zijn we al aan de
kust. Ter hoogte van de Mok steken we
over. De Texelsche boot heeft op zijn
uitreis juist het Horntje bereikt. Wat een
scheepje! Is dat nu Texels trots? Alsi
een speelgoedschuitje in een tobbe waten
komt de boot daar aanzetten. Van Texel
naar Den Helder is 't voor ons maait
„een stap". Rechts zie je Onrust. Merk-,
waardig, die zandplaat, uit een vliegtuig
bekeken. Rechts ook Den Hoorn met
dat kerkje, los van het dorp, de dennen
aanplant. Dat moet men gezien hebben
van 400 M. hoogte.
Intusschen zijn we het zeegat van Texel
al weer over. We loopen de haven binnen,
juist tusschen fort Harsens en de T.E.
S.O.-steiger door en dalen een paar hon-.
derd meter om de „Java" wat beter te
kunnen bekijken. Dan maar weer klim
men. "Tien minuten na ons vertrek pas-
seeren we vliegkamp De Kooij. De vogels,
zijn er uit de volière gehaald en rondoml
zie je vogelaars bezig om toebereidselen,
te maken voor de vlucht naar Texel. Het
vliegveld doet zich voor als een mooi
groen-fluweelen tapijt. Daar steken we bij
Koegras de spoorlijn dwars over. De
forsche ijzeren baan is verschrompeld tot)
een paar streepjes, dicht bij elkaar; als;
een bruggetje uit een kinderbouwdoos
ligt daar de verbinding over het Groot
Noordhollandsch kanaal. Als een witte
AUTO-GIRO.
band strekt zich, zoover als we zien kun
nen, langs het kanaal, het fietspad uit.
Ter hoogte van Callantsoog zoeken we
de duinkant op. We zijn aan geen dienst
regeling gebonden en hebben de tijd.
Grappig schilderachtig als een
stadje in Lilliput knus je komt
oogen tekort om alles op te nemen
woorden tekort om je gewaarwordingen
precies te beschrijven; zoo menigvuldig
en verscheiden zijn de indrukken, welke
de vliegende reiziger te verwerken heeft.
Doch meen niet, beste lezer(es), dat zulk
reizen vermoeit. Integendeel rustiger
dan bekeken uit auto of trein schuift de\
aarde voorbij.
Hoe snel denkt u, dat wij nu vlie
gen? vraagt vlieger Viruly.
Honderd tweehonderd K.M., ra
den we.
Maar 't is mis. 't Is ook moeilijk voor
een vreemdeling in het luchtvaart-Jeruza-
lem op zulke vragen een goed antwoord
te geven. Van hoogte noch isnelheid heb je
eenig idee.
Honderd-en-zeventig K.M. gaan we.
Kijk maar eens hoe snel dat is, noodigt
de vlieger uit, terwijl hij de z.g. stuur-
knuppel naar voren beweegt; „prikken"
heet dat in vliegerstaal.
Wc zakken weer een paar honderd me
ter en vliegen op weinig meer dan duin'
tophoogte aan de zeekant langs de kust.
Ja, nu merk je wat een vaart je hebt.
We verslinden kilometers, met gang
flitsen de rietschermen voorbij. We vlie
gen juist over de schuimende woelige
branding. Het hooge water laat maar 'n
smal strandje over met hier en daar een
kampeertent, waaruit onthutst een bewo
ner te voorschijn schiet, blijkbaar verbaasd
over zooveel geraas in de vroege inor-i
gen. Van menschelijk leven is overigens;
niet veel te bespeuren. We jagen langs 'n
eenzame strandtippelaar, die ons nawuift,,
langs schelpenvisschers met paard en
kar. Ongelooflijk aantrekkelijk is het te
vliegen, „waar de blanke top der duinen;
Neerlands smalle kust begroet". Wie zag
zóó ooit het Zwanewater? We snellen de
pieren over, welke de strandreep tegen de
mokerslagen van de soms nijdige Noord
zee moeten beschermen; de Hondsbos-
sche zeewering, langs en overliet wrak,
afkomstig van een vreemde oorlogsbodem,
welke er in de oorlogstijd het loodje heeft
moeten leggen. Petten - Kampen Ber
gen aan Zee Egmond aan Zee Wijk
aan Zee. U kent dat rijtje van de kaart;
nu krijgt dat beteekenis, leven en kleur.
BijiWijk aan Zee moeten we weer hooger
op; wc steken de duinen over. Rechts ont
waren we de haven van IJmuiden, de toe
gangspoort van de hoofdstad. De mach
tige pieren teekenen zich nu als een paar
fijne lijntjes af. We zien het complex van
het Hoogovenbedrijt en ondartks de?
hoogte, waarop we vliegen we ruiken
ze. Het Noordzeekanaaï is een zilveren'
band, die de Noordzee en IJselmeer ver
bindt. Het oog wordt geloeid, waar je
ook ziet. Wat glanst en glimt dat land
daar links van de Amstel. Dat is Water
land en met recht. Hooge schoor.stee-
nen, veel rook en groote gebouwen aan1
een breed water daar ligt Hollands in
dustriecentrum, de Zaanstreek. We vlie
gen de vruchtbare IJpolders over. Groote
akkers met veldvruchten, met granen in
diverse stadia van ontwikkeling. Daar
schuift Amsterdam al nader bij. Ja, dat
is en blijft een groote stad, ook uit do
lucht, op 400 M. Duidelijk zien we het
breede water voorbij die huizenzee, een
gedeelte van de plas, die van wat Zuider
zee heette nog overgebleven is. De stel-,
ling van Amsterdam de fortificaties
rond de hoofdstad zijn we al gepas
seerd. We gaan nu rechtuit op "Schiphol
aan. In een zwierige bocht omlaag en
daar rijden we over het veld. 't Is aller
minst vlak en de grasmat is leelijk ge
havend. Op Texel ziet het er beter uit.
De klok wijst 10 voor negen. In 40
minuten hebben we de reis volbracht;
een verrukkelijke tocht hebben we ge
maakt, welke we nimmer zullen verge
ten en ons opnieuw tot luchtvaart-en-'
thousiasten gestempeld heeft.
OP SCHIPHOL.
Wat denkt u van de lijn Amster
damTexel?
Door onze relatie met de heer Virulv
u weet: door onze 'luchtvaartavond van,
vorig jaar maken we in het restau
rant op Schiphol o.a. kennis met eenige
K.L.M.-gezagvoerders en we benutten de
gelegenheid, om eens naar hun meening,
omtrent de toekomst van de jongste
vlieglijn te informeeren. We spreken met
de vliegers Evert van Dijk en Veenen-
daal, met mej. Bongertman, chief-ste-
wardes der K.L.M. en met de heer Guillo-
nard, onder-directeur van de K.L.M. Al
len zijn hoopvol gestemd en zien in, dat
Texel een gulden tijd tegemoet gaat.
Als de voorteekenen niet bedriegen, zaï
de lijn op Texel zich zeker goed ontwik-*
kelen meent de heer Guilonard.
Ik zie er van komen, dat de lijn op
Texel het nog beter zal doen dan die op
Haamstede. Zoo denkt de piloot Henk
van Montfoort er over. En hij kan het
als oud-Texelaar en vlieger op de lijn
naar Haamstede weten.
WEER DE LUCHT IN.
Omstreeks half elf zullen beide Fok
kers F VII A en de DC 2 Koetilang met
genoodigden, de lucht ingaan. Wij krij
gen een plaatsje in de Ciouglas en heb
ben het genoegen kennis te maken met*
Jhr. Roëll, burgemeester van Haamste
de, die ons van het verkeer op deze bad
plaats vertelt. De lijn op Rotterdam heeft
dat zeer bevorderd, met het gevolg, dat
er vorig jaar wel 6000 luchtreizigers ge
boekt werden. Mede nemen o.a. in de
Douglas plaats de heeren H. Ch. van Ede
van de Pais, vertegenwoordiger van jJe
Minister van Waterstaat, tevens directeur
van de Luchtvaartdienst; Mr. D. G. WJ,
Spitzen, vertegenw. van de Minister vai\
Binnenl. Zaken; de heer Mever de Vries,
hoofdinsp. Werkverschaffing; de heer D.
G. Draayer, Dir. Gen. van de Werkver-
verschaffing; Mr. J. B. Bomans, verte
genw. van de Comm. der Koningin in
N.-Holl.de heer Maaswinkel, verteg.
van dc Directeur van de Ned. Heide-Mij.;
Mr. P. G. van Tienhoven, voorz. en de
heer J. Drijver, adm. van de Ned. Vereen,
tot Behoud van Natuurmonumenten; Mr.
Bloemers, burgemeester van Arnhem, on-
der-voorz. A.N.W.B.de heer Hans Mar
tin, directeur Holl.-Indië-dienst K.L.M.;
de heer Guillonard, onder-directeur K.L.
M.Baron Kraaienhoff, voorz. A.N.V.V.
voorz. Noordzeebadplaatsen Comm.'Mr.
W. A. M. Kallen, van het Alg. Ned.
Persbureau, de heer P. Kikkert, Insp.
Werkverschaffing.
De Douglasbemanning bestond uit de
heeren Henk van Montfoort, gezagvoer
der; Muller, 2e piloot; De Groot, telegra
fist; Brouwer, mecanicien. De Fokkers
werden bestuurd door de heeren Eylers
en Rab (oud-Vlielander).
Zeker was het een vriendelijkheid van
de K.L.M., de heer Montfoort uit te kiezen
voor deze biezondere vlucht.
De heer Montfoort bezocht onze Z.V.S.,
werd daarna op Soesterberg opgeleid tot
luit.-vlieger; kwam toen in dienst van de,
K.L.M.; vloog eerst op de binnenlandsche
lijnen, later op Indië. Hij heeft er nu als
Indiëvlieger reeds acht vluchten opzitten.,
Zooals u zich herinneren zult, huwde de
heer Montfoort met mej. Martha Rab A.
Cd., alhier.
Om tien voor elf start de D.C. 2. Eeni
ge tijd tevoren zijn de Fokkers al de lucht
ingegaan. Het ligt n.l. in de bedoeling,
dat de vliegtuigen omstreeks dezelfde tijd
Texel bereiken. De DC 2 doet 270 K.M,
in een uur, de Fokkers vliegen er tot 170.
Toch krijgt men van die snelheid geen
begrip, tenzij men een vliegtuig passeert;
dan is het alsof het zich achteruit be
weegt.
We vliegen eerst over de hoofdstad en
krijgen een biezondere gelegenheid om de
nieuwe wijken in de richting van Amstel
veen in oogenschouw te nemen. De Mo
lens fan de Zaan dienen zich weldra aan
in het door glinsterende slooten en vaar
ten doorsneden fand. Grappige dingen.
Er wordt nog druk gehooid, maar de
hoogste hooischelven zijn als molshoopen
zoo klein. We koersen over het mooiste
gedeelte, over de tuin van Noord-Holland.
Kennemerland is rijk aan natuurschoon,
aan bosch en duinen. Fel blikkert een
klimduin hier en daar in de zon. Warm!
in het toestel? Geen sprake van. De ven-*
tilatie is in orde en voor elke zitplaats,
verstelbaar. Alkmaar glijdt onder ons
door. Aardig oud-Hollandsch stadje. Aan
de oostelijke horizon ontwaren we de af
sluitdijk; Wieringen is een vlekje, de dijk,
Hollands trots, een streepje. Maar daar
zijn we zoowaar al Den Helder gena
derd. Dc vuurtoren van Den Helder is
maar een nietig paaltje nu, de vissehers-
vletten op Texelstroom zijn blokjes hout,
zwermen meeuwen witte stippen.
Het vliegveld bereiken kan nog maar
een kwestie van minuten zijn. Daar is het
al. Kolossaal, wat een menschenmassa.
De landingscirkel,15 Meter in doorsnee,
is maar een klein ringetje, maar laat
zich op het groene veld makkelijk vinden.
Minder duidelijk valt de windzak op. We
vliegen in een wijde boog om het veld,
een eere-rondje. Gejuich stijgt op. Daar is
dan het toestel, waarop gewacht werd,
het paradevliegtuig van de K.L.M. Ineen
sierlijke vlucht glijdt de glanzende vogel
naar dc grasmat, en om 16 minuten over
elf zes-en-twintig minuten na het ver
trek van Schiphol staat de eerste Dou
glas DC 2, de Koetilang, op Texelsch
grondgebied.
Burgemeester Kamp treedt naar voren
en verwelkomt de hooge gasten.
HOE DRUK HET WAS.
Menschen en Machines.
Vele honderden ingezetenen en vreemde
lingen zijn v. d. aankomst van de Douglaü
getuigen en nog steeds zwermt men aan,
uit alle windrichtingen, te voet en per as*
Nimmer zag de ruim 100-jarige Eierland-
sclie polder binnen zijn dijken zooveel
menschen bijeen. Texels vogelwereld blijkt
met eenige nieuwe soorten te zijn uitge
breid. Behalve de DC 2 en de beide Fok
kers, die wat eerder landden, ontdekken
we een vijftal militaire vliegtuigen, z.g.
lichte bommenwerpers en diverse sport-
vliegtuigen, waarvan de Scheldemusch en
de auto-giro het meest de aandacht trek
ken. De auto-giro was het eerste vliegt
tuig, dat deze dag Texel bereikte.
Texels Fanfare, dir. Joh. Dol, ver
leent haar zeer gewaardeerde medewer
king, terwijl ter afwisseling de heer
A. de Wilt, in samenwerking met de heer
P. A. de Zeeuw, mechanische muziek ten
gehoore brengt. Mede wordt de verster
king van het gesproken woord, via luid-i
sprekers door hem verzorgd.
TOESPRAAK VAN MR. KAMP.
Te ruim halt 12 neemt Burgemeester
Kamp het woord. In de eerste plaats om
de heer Van Ede v.d. Pais, die de minister
van Waterstaat vertegenwoordigt, wel
kom te heeten. Mr. Kamp gewaagt met
waardeering van de prettige samenwer
king met de Rijksluchtvaartdienst, van
van welke de heer Van Ede v.d. Pais di
recteur is. Die samenwerking had nietsi
van het ambtelijke. We hebben daarbij
slechts vreugde mogen ervaren. Blijkbaar
was het ook u een genoegen hier een
vliegveld tot stand te helpen brengen. Spr.
richt zich verder tot de heeren DraaVer,
Mr. Spitzen, Mr. Bomans en Guillonard
in welke functie zij tegenwoordig zijn
vermeldden we reeds hierboven; tot oud
burgemeester Oort en de oud-wethouders
R. P. Keijser en J. S. Dijt, die zooveel
jaren de belangen van de gemeente heb
ben gediend; tot de heer Maaswinkel, ver
tegenw. Heide Mij.; tot de heer J. Ties-
sen, directeur van Gemeentewerken, die
het genoegen had met de Heide Mij. zco
prettig samen te werken en de totstand
koming van het stationsgebouw heeft be
vorderd. Spr. verwelkomt de heeren P. G.,
van Tienhoven en J. Drijver, die de Ver
een. tot Behoud van Natuurmonumenten
vertegenwoordigen; de pers, de Avro en
de fotografen. Het aantal aanwezigen
schat spr. op 5000. De niet-TexelaarS
beveelt hij aan, behalve met de Koog,
waar straks de genoodigden een lunch
wordt aangeboden, ook kennis te maken
met de vogelterreinen, de dennen, de
zeven dorpen en de Slufters. Leer de
Texelaars kennen, aardige en hartelijke
menschen.
Den Burg Parkstraat, bij het Postkantoor.
