i i
m
KARAVANEN
fei fes;
JAVA heel fyn
No. 5168 50ste Jaargang Zaterdag 10 Juli 1937
ioed en toch,,
3 goedkoop
EERSTE BLAD.
Wat is de wereld klein.
REIST PER WACO
SBMSpSPjPIp.:
Brieven van Texelaars
in den Vreemde.
Vogelbescherming
en Staatsboschbeheer.
Uw advertentie fn dit E>Iad wordt
op Texel liuis aan huis gelezen.
TEXELSCHE COURANT
VOOR DE ZONDAG
Wie verre reizen doet .heeft veei te
verhalen, zegt een oud gezegde.
Doch wie verre reizen doet, mompelt
meermalen óók in zichzelf: „wat is de
wereld toch klein".
Men loopt midden in een vreemde we
reldstad van een ander werelddeel tegen1
een oude kennis aan.
Men ondervindt al gauw, dat dezelfde
ijdelheid, dezelfde hoogmoed, dezelfde
nobelheid zoowel als kleinzieligheid el
ders evengoed als ten onzent heerschen.,
Overal stuit men op dezelfde mode
grillen van aftandsche vrouwtjes, die zich
de nagels en de haren verven; van mon
daine heertjes, wier blik niet te vertrou
wen is.
Eenzelfde jacht naar geld, naar ver
strooiing, naar geluk van klatergoud.
De boomen mogen een andere vorm
hebben, de huizen mogen zich opeenstape
lende menschen: wit, bruin of zwart,
blijven elkander gelijk en het zijn de
zelfde driften, dezelfde ondeugden, de
zelfde onvolkomenheden, dezelfde tekort
komingen, waartegen ze te strijden heb
ben.
Wat is de wereld toch klein!
Laten wij zorgen, dat onze ziel daarin
groot zij
ZONDAG, 11 Juli 1037.
VOOR HOOFD EN HART.
ZONDAG
Denk er om, dat de helft van het
geluk in geduld bestaat, en de andere
helft in het vergieten van zichzelf; niet
in het stormachtige begeeren en onop-'
houdelijk verlangen naar hooger en beter.
Carmen S yIv a
MAANDAG
Het is het „later", dat zooveel ener
gie in slaap heeft gesust en zooveel werk
kracht heeft verlamd.
DINSDAG
Sterker dan het lot is de moed, die het
standvastig draagt.
WOENSDAG
Geleerdheid is een bankbiljet, dat niet
overal als betaalmiddel wordt aangeno
men'. Gezond verstand is goudgeld, dat
overal en altijd gangbaar is.
DONDERDAG
Een ontevreden mensch overkomen
steeds onaangenaamheden; terwijl hij, die
opgewekt is, altijd reden tot blijdschap
heeft.
VRIJDAG
Verstandig spreken is moeilijk, maar
verstandig zwijgen dikwijls nog moeilij
ker.
ZATERDAG
Velen klagen over zonneloosheid van
hun bestaan, die over eigen blindheid
moesten klagen.
AUTOBUSDIENSTEN naar Hoorn
Edam, Amsterdam en geheel West-
Friesland.
Ink Waco, Kanaalw. 137, den Helder
Tel. 773 en V.V.V. Mooi Texel.
STRANDAVONTUUR.
EEN KIJKJE
IN TEXELS
MUSEUM.
In mijn vorige briet heb ik over goud
stad gesproken en over de felle contras
ten, welke je hier opmerkt. Het uiterlijkel
is altijd weelde. Er is groote drukte, over-|
at lawaai van machines, vrachtwagens*
bouwwerken. Altijd gejaagdheid. Maar
hoe lang zal het duren? En deze omge
ving speelt menigeen parten, deze schijn-
rijkdom, waar de crisis nog geen toegang
heeft. Zien deze menschen dan niet, dat
Z.-Afrika de huidige wereld niet is; dat
dit land uniek is op de zoo droef
draaiende aarde? Heeft men zijn Euro-
peesche armoede vergeten?.
De loonen zijn momenteel heel goed en
er is nog volop werk. En dat is te zien.
Er zijn meer vaklui, die wèl, dan die géén
auto of motor bezitten. De automode, die
hier heel duur is, maakt echter heel veel
slachtoffers.
door DR. W. H. VAN DOB3EN.
De meeuwenkwestie heeft de laatste
tijd heel wat pennen in beweging gei
bracht. Omdat mijn artikeltje in „De
Levende Natuur" de aanleiding daartoe
geweest is, zou ik graag enkele opmerk
kingen maken naar aanleiding van de
verschillende in uw blad geplaatste inge-
zonden stukken.
Alvorens met de meeuwen aan te van
gen, iets over z.g. „evenwichten" in de
natuur" waarover steeds zooveel te doen,
is en die door de inzenders bij de argu
mentatie worden betrokken. Onder zulk
een evenwicht verstaat men de verhou
ding, die in een bepaald terrein na in
werking van allerlei soorten op elkaar,
ontstaat. Om een eenvoudig voorbeeld
de noemen: in een terrein zijn wezels en
muizen. Komen er veel muizen, dan heb
ben de wezels veel te eten, ze nemen erg;
toe en drukken de muizenstand weer om
laag. Daalt deze teveel, dan nemen de:
wezels weer af bij gebrek aan voedsel
en de muizen kunnen zich weer herstel
len. Zoo stelt zich een zeker evenwicht,
in. Als de wezels nu eens verdwenen,,
zouden er dan ontzag'lijk veel muizen.'
komen? De zaak is niet zoo eenvoudig;
dat men daar maar direct een bevestigend
antwoord op geven kan: in werkelijkheid
leven de muizen niet alleen met de wezei
in een zekere evenwichtstoestand, maar
met veel andere organismen, o.a. met
ziektekiemen, die bij overbevolking de
muizenstand door middel van epidemieën
kunnen decimeeren. Zoo staat het op.
zijn beurt met de wezel ook; in de natuur
heerscht een geweldig ingewikkelde veel
vuldigheid aan onderlinge betrekkingen,
een soort collectief evenwicht, waar nog
maar bitter weinig over bekend is, al
BLAUWE REIGER MET JONGEN.
WOORD EN DAAD
Heeft de Onderneming Bosman, zoo
staat er in het contract, voor de dienst,
op het Horntje een extra stoomboot noo-
dig, dan ontvangt de ondernemer voor
elke dag, welke de boot dienst doek,
f50.extra. Kan de dienst alleen maar
per ijssloep geschieden, en is meer dad
één ijssloep noodig, dan wordt f20. -
per dag extra betaald. Het tarief voor 't
personenvervoer is gelijk aan dat van
T.E.S.O., met dit verschil, dat bij Bos
man de retourbiljetten een maand en bij
T.E.S.O. altijd geldig zijn.
In verband met de kwestie over
aanleg van gaslicht in het Gesticht var.
Weldadigheid, nemen de leden van het
Alg. Armbestuur ontslag. In de vacature-
D. P. Bakker wordt benoemd dhr J. C.
Visser; in vacature-Jn. Rab Jnz. Sr. dhr
P. Smit Pz.in vacature-J. Mantje dhit
L. Koning; in vacature-C. Slot dhr C.
Stoepker; in vacature C. Blom dhr C. C.,
Backer.
Benoemd tot onderwijzeres o. I.
schooi M.-Eierland mej. B. W. C. Tabe-
ling, van IJmuiden.
WOENSDAG 23 DECEMBER 1008.
Tegenwoordig: alle leden.
- Het Alg. Armbestuur deelt mee, dhr
J. C. Visser tot voorz. te hebben be
noemd.
206
spreekt men er gaarne over. Twee din
gen kan men echter met zekerheid vast
stellen
1. Er zijn zeer veel dieren, die op dat
collectieve evenwicht weinig invloed heb
ben, ze eten van de groote voorraad mee,
zonder een beslissende invloed op hun
prooi (of hun beroover) te hebben. Een
dergelijke soort kan men dus in een ter
rein wegnemen of invoeren zonder dat
er groote verschuivingen optreden.
2. Bij het invoeren of wegnemen van
een dier, dat wèl beslissende invloed op
het bestaande evenwicht heeft, stelt zich
een nieuw evenwicht in, hetgeen echter
met een belangrijk verlies aan soorten ge
paard kan gaan. Zoo staat het ook met
verandering van het milieu door bemes
ting, verandering van de grondwaterstand
en dergelijke. Er ontstaat echter geen
„chaos".
In de natuur heerscht dus niet zulk een
teer evenwicht, als men vaak schijnt te
denken. De natuur is plooibaar, tracht taai
onder wisselende omstandigheden een
groote verscheidenheid te handhaven en
men kan de boel moeilijk zoo in de war
sturen, dat er niet weer nieuwe, op zich-t
zelf harmonische planten- en dieren-ge-
zelschappen opbloeien.
Van bovenstaande uiteenzetting is ons
lieve vaderland het levende bewijs. Van
de oorspronkelijke evenwichten in de na
tuur, van welke wij ons voorstellen, dat
ze voor onze jaartelling bestaan hebben,,
is niets meer over (of het moest op
de schorren buitendijks zijn). Veel groote
en belangrijke diersoorten zijn verdreven.
Alle thans bestaande evenwichten zijn
verregaand door de mensch beïnvloed.
Oorspronkelijk was het grootste deel van
Ons land, oolc de duinen, beboscht. Va,u
dit bosch is niets meer over, zoodat de
plantkundigen er thans over twisten, hoe
'n natuurlijk Nederlandsch bosch er uit
zou zienals het bestond. Op onze;
eilanden is al wat brandbaar is, eeuwen
lang opgestookt door een bevolking, die
geen aanvoer van brandstoffen kende.
Het konijn is in de middeleeuwen pas
ingevoerd uit de landen om de Middtelf-
landsche Zee en beïnvloedde de planten
groei heel nadeelig. De heeren Mole
naar en Blom schijnen dit eenvoudig niet
te weten, zij verdedigen het konijn alst
een natuurlijk bestanddeel van 'n oor
spronkelijk evenwicht. Met deze vergis
sing vervalt al direct een groot deel
van hun critiek op het Staatsboschbeheer,;
dat het konijn uitroeit en de duinen be
boscht. Men hoeft trouwens de konij
nen en de houthakkers slechts weg te
nemen om vanzelf boschopslag te krijgen.
VAN TEXELS RAAD.
- Ingewilligd wordt een verzoek om
subsidie, uitgaande van de Ambachts
school te Den Helder: f20 per leerling,
tot een maximum van f100.
Dooi het bestuur van de Schippers
en Visschersbond te Oudeschild wordt
aan de Raad gevraagd adhaesie te betui
gen aan zijn verzoek aan de Minister Van
Waterstaat om vergrooting van de haven
te Oudeschild. B. en W. adviseeren het
adres voor kennisgeving aan te nemen.
De raad heeft al vaak bij de regeering
op verbetering aangedrongen, het laatst
Oct. 1906. Besloten wordt een com
missie uit B. en W. de zaak persoonlijk
bij de Minister te doen bepleiten. Ooki
dhr Mets zal van die comm. deel uit
maken.
Besloten tot het verleenen van een
bijdrage in de kosten van verharding Pij -
persdijk: Gemeente f400; Waalenburg
f 200; Dertig Rolders f400 plus onder
houd, de direct belanghebbenden f300
in de vorm van rijloon.
- Besloten tot beharding van de weg
De WaalOudeschild: De Dertig Pol
ders, Waalenburg en Eierland dragen in
de kosten bij.
Op voorstel van B.enW. wordt het
besluit tot het aanleggen van een steiger
bij Oost ingetrokken. Ged. Staten verlan
gen n.l. een ander plan, dat op wel f3900
zou komen. Er zal een beter ontwerp
worden gemaakt.
207
U
Toen ik hier heen kwam, waren er aan
boord o.a. heel wat Hagenaars, werkloo-
zen, die met steun der gemeente een kanïi
kregen om naar Z.-Afrika te gaan. Velen
hunner waren al lang „op". Ze bezaten
geen penny en landden met een tamelijke
schuld in Z.-Afrika, in een kaal pak, met
dunne schoenen aan en met als souve-
nir'tje een stempelkaart.
En nu, na een half jaar of iets langer?
Daar rijdt een mooie auto door de stad.
De heer, in correct smoking, gaat ergens
een feestje bezoeken, 't Is dezelfde „ge
sjochten" jongen, die in Holland metse
laar-stempelaar was. Heeft die het even
voor elkaar? Maar het is niet waar:
Schijn! Schijn!! Er kunnen op de wereld
geen plaatsen zijn, waar de afbetalings
systemen weeldiger tieren dan hier. Heli
je f500? Je kunt zoo een wagen van
f 2000 krijgen. De rest op de week, met
minstens 35 pet. extra winst. Zelfs de
kleermaker wil een accoordje maken. De
bouwvakarbeider verdient hier ook zoo
goed. En de heer, bovengenoemd, is hef)
zooveelste slachtoffer. Als hij zijn week
geld krijgt, moet hij minstens f25 aflos
sen voor zijn kar. Dan komt zijn kostgeld
plm. f 15.Om nog te zwijgen van de
kleinigheidjes, die het „heer-zijn" kost.
Zij moeten soms nog terdege uitkijken;
anders zouden zij niet eens meer over
houden voor benzine om Zondags met
hun „nooi" te gaan picknicken. Zoo ver
gaat het velen.
Meen niet, lezer, dat ik de zon niet in
het water kan zien schijnen. Een auto ot
een motor is hier niet zoo'n luxe als in
Holland. Zij spelen hief een rol, als de
fiets in Holland, want de afstanden zijn
hier altijd reuze-groot. En fietsen hoog
en laag is geen doen. Ik heb tenminste
geen spijt van mijn 5 p.k. Ariel, die mij
naar de mooiste plekjes in de omstreken
voert. Je leven is ook wat waard. Maar
er zijn grenzen. En die in het land van 't
goud ende traan te bepalen, schijnt;
voor velen al heel moeilijk te zijn.
Een andere keer vertel ik eens wat meer
over Pretoria met zijn mooie plekjes,
groote straten (de langste is 12 K.M.),
plantsoenen engedropen Hollandsche
aannemers, die naar Zuid-Afrik^
kwamen om te trachten het geluk op te;
9poren, dat ze in Holland maar niet vin
den konden.
SIEM DE WAAL.