Vergeten.
No. 5171 50ste Jaargang Woensdag 21 Juli 1937 Uw *dVerientle fn
De Nieuwe Texelsche Courant
EERSTE BLAD.
Ervaringen
van een luchtpassagier.
REIST PER WACO
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCHE COURANT
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal:
buiten den Burg f 1losse nrs. 4ct.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel;
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deeiïg tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels.)
ZONDAGSBLAD, 16 blz., in roto-gra-
vure, f0.50 per kwartaal; buiten Den
Burg f0.70.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer uur later.)
22 23 24 25 26 27 28 Juli
9,01 9.42 10.22 ln,52 1 .30 12,01 12,43
LICHT OP
R1IWIELEN en RIITUIGEN 9,39
VAN OVER DE GRENS.
ROND DE OORLOG IN SPANJE.
Het Engelsche compromisvoorstel in
de kwestie van de niet-inmenging is in
de commissie te Londen besproken en
heeft daar een matig onthaal gevonden.,
Het voorstel komt in hoofdzaak neer op
een herziening van het controlestelsel in
deze zin, dat de controleerende vloten zul
len Verdwijnen en daarvoor in de plaats
internationale controleurs in de Spaansche
havens zullen worden gevestigd, verder;
op een systematisch terugtrekken der vrij
willigers en tenslotte op een toekenning
van de rechten van oorlogvoerenden aan,
de beide partijen, zoodra er tenminste!
met terugtrekking der vrijwilligers een
zekere voortgang is gemaakt. Het Engel-
sche voorstel is ingenieus en Eden en zijn
medewerkers, die het in zoo korte tijd
hebben uitgewerkt, komt alle eer toe.
Men bedenke daarbij, dat de Engel
sche staatslieden het behoud van de Eu-
ropeesche vrede voor alles voor oogen
staat. Het voorstel is door de Commissie
als basis voor verdere besprekingen aan-'
vaard. Daarmede is de niet-inmengingsA
politiek voorloopig weer in kalm vaar-
DE EERSTE TOCHT NAAR
AMSTERDAM.
In de vroege morgen van de dag, waar
op de dienst der K.L.M. officieel begon./
keek ik uit mijn raam naar buiten, vol,
belangstelling naar weer en wind. 't Zag
er niet bepaald aanlokkelijk uit. Het,
gouden haantje op het torenkruis kraaide
droefgeestig naar het zuidwesten en de
lucht hing vol grijs-grauwe groezels.
Ergens boven de daken vloog een groo-
te kokmeeuw voorbij, welke in zwierige
cadans lustig spotte met alle sombere'
vooruitzichten. O veilige, onbevangen vo-,
gel Superieure vlieger in alle atmosfe
rische toestanden Ik volgde hem met de
oogen en bewonderde de snelle wendin
gen en gracieuze cirkels door de lucht,
totdat hij verdween in cle egale nevel
Een scherpe claxon herinnerde me er
aan, dat de taxi van de K.L.M. voor de
deur stond en na weinige oogenblikken
snorde ik in gezelschap van de altijd ac
tieve en actueele redacteur van de
Texelsche Courant over de Waalderweg
in de richting van het vliegveld. Ever.'
voorbij de Ruigedijk kwam van achter
een groote bcboomde boerderij het pavil
joen van de K.L.M. reeds te voorschijn.
Een oranjebordje met kortaf „Vlieg
veld" deed de rest en maakte opeens,
weer duidelijk, dat we op onze levensweg
ook zulke richtingswijzers van noode heb
ben, ja, zelfs soms een wagen met chauf
feur. Met een geroutineerde zwaai zwenk
ten we het parkeerterrein op. De chauf
feur kon niet nalaten even op te merken,
dat het weer niet mooi was, om te vlie«
gen, wat we trouwens al wisten.
De chef was op zijn post en had vooc
deze extra gelegenheid het officieele
hoofddeksel op óf was het van wege,
„Hebt u niets vergeten?" staat met
geëmailleerd plaatje op menige ma
gazijndeur. En de rubriek „gevonden
voorwerpen" illustreert hoe vergeet
achtig de menschheid is. Tram- en
spoordirecties moeten geheele afdee-
lingen voor gevonden voorwerpen er
op na houden en het is wonderbaar
lijk wat men al zoo vergeet mee te
nemen.
!Wat minder vergeetachtig, zou ons
heel wat verlies en displezier be
sparen. We vergeten te veel. We
moeten soms een heele tocht terug
doen, omdat we vergaten iets mee te
nemen wat we noodig hadden. We
denken soms aan veel nutteloos en
het noodige vergeten we.
Zoo gaat het ook in heel ons be
staan. Wat minder vergeetachtigheid
zou ons veel gemak opleveren.
water geraakt. Dat desondanks de tijd
voor optimisme nog niet rijp is, zal intus-
schen geen nader betoog behoeven. Want
bespreking van het voorstel betcekenfi
tenslotte nog geen instemming met het
oompromis. Geen der in de commissie!
vertegenwoordigde mogendheden had
op het oogenblik botweg kunnen verkla
ren, dat zij het compromisvoorstel van dq
hand wees, wijl zij zich daarmede in de;
oogen van de geheele wereld verantwoor
delijk zou stellen voor de ineenstorting,
van de niet-inmenging. Men moet daar
mede bij de beoordeeling van de huidige
toestand rekening houden.
Eerst bij de nieuwe besprekingen zal nu
kunnen blijken, of er overeenstemming
over de verschillende punten van het plan'
mogelijk is. Hoofdzakelijk zal de strijd,
wel gaan over de vraag, in welk stadium!
van de terugtrekking der vrijwilligers aan,
Franco en Valencia de rechten van oor
logvoerende zullen worden toegekend. Op
dit gebied zijn scherpe meeningsverschil-
len niet uitgesloten. De aandacht verdient'
dat lord Plymouth er op gewezen heeft,
dat het plan een zorgvuldig geheel vormt/
en dat het daarom onmogelijk is een ot
ander hoofdelement er van te laten valJ
len, zonder het geheele plan te doen mis-i
lukken. Aanvaarding van het compromis-)
het gebrek aan zomerzon -
Eerst de vereischte formaliteiten, net
als bij de douane. De bagage wordt afge
wogen- hoe meer bagage, des te minder
benzine. Een beambte nam de koffer aan
de haak, hief hem met een'krachtige vin
ger i n de hoogte en tusschen die haak
en de vinger bevond zich een toestelle
tje, waarmede ook de gepiepte kastanv
jes op de markt op hun gewicht bepaald
wordenonze slager heeft een nauwkeu
riger toestel.
Op het terras zitten eenige passagiers
der lucht een kopje koffie te verschalken;
men zegt, dat dit een probaat middel is
tegen eventueele luchtziekte. Maar onze
eerste reizigers hebben dit niet noodig:
aan hun gezichten zou ik zeggen, dat ze
de luchtvrees allang te boven zijn. Daar
komt onze piloot, een jonge, kwieke man,
op wiens gelaat de K.L.M. haar charmiq
en dienstvaardigheid heeft gestempeld.,
Aller blikken zijn op hem gericht. Dat is
maar niet zoo de eerste de beste taxi
chauffeur, maar zijn waarde wordt afge-
meten naar de hoogte, waarop hij het toe
stel met acht kostbare menschenlevens zal
opvoeren. Hij staat zelfs in onze waardee
ring hooger dan de kapitein van de „Mar-
nix van St. Aldeg'onde", omdat zijn navi
gatie op veel wispelturiger grondslag
wordt gevoerd dan op het water. Op 'n
schip immers zijn in 't yjterste gevat
nog reddingsbooten aanwezig, maar in de
luchtbrrrrje moet er niet aan*
denken. Eén ondoordachte manoeuvre aan
de stuurknuppet óf gaspedaal en je ligt
in mootjes. Maar de serene rust van zijn
glimlach overwint alle emoties van angst
en zenuwknobbeltjes en wij stappen on
vervaard en manmoedig in „De Blauwe
Texelaar". We zitten dus, netjes achter
elkaar als in de bioscoop en kijken uit
de raampjes in afwachting van de taferee-
len, welke zich voor ons oog zullen ont
rollen. Ik kijk eens rond naar de mede
passagiers. Mijn aangeboren beleefdheid
en distinctie weigert, u iets verder te ver-,
len. Alleen de baby van 3 jaar, die ntefl
ons meereist op moeders schoot, ver-
OUDESCHILD.
(Foto Tex. Crt.)
voorstel als een basis voor verdere be
sprekingen, beteekent dan ook geenszins
dat de Engelsche regeering nu al dadelijk)
voeling met de Spaansche autoriteiten /al,
nemen om de vereischte medewerking van,
die kant te verkrijgen. Dat is van latei-
zorg. Eerst moet er overeenstemming
in de niet-inmengingsconnnissie worden,
bereikt en eerst daarna kan Engeland
zich met een duidelijk omschreven man
daat van de commissie bij de Spaansche/
partijen vervoegen. Op het oogenblik kun
nen wij dus slechts de verdere ontwikke
ling, die voor de toekomst van Europa)
van het grootste belang is, met de noo
dige aandacht volgen.
EEN JAAR OORLOG.
Zaterdag 17 Juli was het juist een
jaar geleden, dat de Spaansche burger
oorlog, die sinds die tijd zooveel onrust
in Europa heeft teweeggebracht, uitbrak.
Er is in dit tijdperk oneindig veel aan
cultuurwaarde verloren gegaan. Stroo
men menschenbloed hebben gevloeid en,
nog is 't einde niet te zien. Laat ons voor'
het geteisterde Spaansche volk hopen, dat,
het Engelsche initiatief er thans toe mag
'leiden, dat er aan al deze verschrikkingen
thans spoedig een einde komt.
DE BELGISCHE KABINETSCRISIS.
België heeft in de afgeloopen week 'n
kabinetscrisis in zakformaat beleefd. Dei
aanleiding daartoe stamt nog uit de tijd
voor het vertrek van minister-presidenü
Van Zeeland naar Amerika. De liberalen
hadden toen bezwaren tegen de benoemde
minister van justitie maar stelden een
breuk met het kabinet juist met het oog
op deze Amerikaansche reis toen uit. In,
de afgeloopen week barstte echter het
gommetje. Van Zeeland zag zich ge.
breekt de eigenaardige stilte door eenige
leuke opmerkingen over koetjes en vo
geltjes. U hadt misschien verwacht, dat
die eerste officieele luchtreis van Texel
met eenige plechtigheid, zou worden „op
geluisterd". O, dan kent u de K. L. M.
niet. Thans is het „dienst", en, alsof er'
sinds de Batavieren al een luchtlijn op/
Texel bestond, zoo doodgewoon wordt
deze nieuwe lijn ingezet. Op het comman
do „contact" begint de schroef te draaien v
zij verwekt een storm van knallend gera-/
tel, waarbij''t onmogelijk is onze belang
rijke mededeelingen aan elkander over
te brengen. De portieren worden geslo
tenergens in de ruimte valt 'n diepd,
zucht. Met een energieke aanloop sprin
gen we de lucht in. De wielen draaien
nog wat na. 't Gaat steeds hooger. Dd
marconist draait de antenne neer en zet
de telefoon op het hoofd. In de diepte;
herkennen we de Rugediek, Plassendaai,
De Waai* en in minder dan geen tijd be
vinden we ons boven de metropool van;
Texel. In de straat staan menschen te
wijzen, kinderen wuiven, mijn hond,
kwispelt met zijn stompje staart, en ik
zie heel goed hoe een oud vrouwtje be
denkelijk het hoofd schudt tegen ons,
waaghalzen. Den Hoorn ligt als een co
quet hoedje met een witte veer op het
hoofd van moeder aarde. De Hors is
als een Oostersche zandwoestijn in onzo
Westersche beschaving. De Razende Bol
blijkt lang zoo razend niet te zijn aid
men zegt. In het Marsdiep ontwaren we
geweldige stroomingen van groenend wa
ter en aan de kop van Noord-Holland
staat de Lange Jaap als een moderne ver
keersagent om te beduiden, dat we niet)
ongestraft de wettelijke bepalingen voor,
hét vefkeer ten vas'telande zullen mogen!
overtreden Den Helder is werkelijk een
groote stad, wa7 men bij een 6ezoe£ te
voet niet zou zeggen.
ik zal natuurlijk niet herhalen wat reeds
bij een vorige reisbeschrijving in oX)
Texelscffe Courant is verteld, over huize-
kens, spoortjes, hoopjes hooi en menscli-
jes, maar toch moet mij een enkele ver-
dwongen het ontslag van het kabinet aan
te bieden, maar dit werd door de koning
geweigerd. Bedoelde minister van "justitie
heeft zich daarna zelf uit het kabinet
teruggetrokken en daarmede behoorde de
ze storm in een glas water reeds weer
tot het verleden.
DE CRISIS IN TSJECHO-SLOWAK1JE.
Ernstiger is de kabinetecrisis in Tsje-
cho-Slowakije, ontstaan door meeningS-
verschillen tusschen de Agrarische Partij)
en de minister van financiën. De oorzaken
van deze strijd zijn internationaal gezien
van weinig belang, maar een andier feit
is, dat zeker Tsjecho-Slowakije, dat zich
al niet in een al te aangename positie in'
Europa verheugt, een kabinetscrisis moei
lijk kan verdragen. Het is derhalve te
hopen, dat dit binnenlandsche geschil
spoedig zal worden bijgelegd. Zelts dan
blijven er voor Praag nog voldoende,
uiterst moeilijke problemen over.
DE BOTSING JAPAN-CHINA.
Wat gebeurt er in het Verre Oosten?
Het is niet gemakkelijk daar de ware toe
stand te beoordeelen. Men onderhandelt,
maakt ruzie, zendt nieuwe troepen, en lost
zelfs nog at en toe wat schoten. Toch
laat het zich aanzien, dat er wel een
voorloopigc regeling zal worden bereikt.
Reeds in een vorig overzicht hebben vvijv
er op gewezen, dat Japan noch China
zich de .weelde van een oorlog kunnen
veroorloven. China is daartoe militair nog,
geenszins in staat en Japan bevindt zich
financieel in een allesbehalve aangename!
situatie, waarbij nog komt, dat het bij
een oorlog met het Hemelsche Rijk zeker
voor eenige tijd zijn grootste afnemer zou
verliezen, om van het dreigende gevaar
van Russische zijde nog maar niet eens)
te spreken.
heven gedachte van 't hart. Als wij op,
2 a 300 M. zóó oordcelen over de „din-
den dezer aarde", welk denkbeeld moefi
dan Hij over dit alles hebben, Die is:
zoo hoog gezeten,
Zoo diep in 't grondelooze licht,
Van tijd noch eeuwigheid gemeten....
(Vondel.)
't Uitzicht uit onze cabine is bedroefd.
Slierten regenwolken sleuren langs het
venster en de droppels kletteren tegen de'
ruiten. Wij kunnen juist genoeg zien,
dat in dc diepte nog „land" aanwezig is
en dat er nog boerderijtjes bestaan. Toch/
valt het op, dat onze Hollandsche boeren
hun land keurig kunnen bewerken en
niets van de kostbare grond laten verlo
ren gaan. Lijnrechte vorens, kortgeknipte'
grasvlakten, mathematisch getrokken sloo-
ten en greppels, zuiver gemeten bunders
en verzorgde woningen zijn het kenmerk
van Hollandsche degelijkheid en zorg
zaamheid.
De atmospheer en de stemming in de
j,,kist" is iet ot wat benauwd. Af en tod
een kleine stijging, gevolgd door een dito
dumping doen de maag en het gelaat
wat ineenkrimpen. Maar 't heeft niet
veel te beteekenen. Dat zijn juist de „at
tracties" van een luchtreisje. Er is een
passagiere, die bedenkelijk ineengedoken
fetil voor zich zit te turen met een ver
holen lonkje naar het eventueel redden
de zakje. Maar zij houdt zich flink voor)
haar doen. Baby slaapt op moeders
schoot. We kunnen ons ternauwernood
oriënteeren. Zijn we Alkmaar al gepas
seerd? Welke schoone polder ligt daar
AUTOBUSDIENSTEN naar Hoorn
Edam, Amsterdam en geheel West-
Friesland.
Inl. Waco, Kanaalw. 137, den Helder
Tel. 773 en V.V.V. Mooi Texel.