TEXELSCHE COURANT.
No. 5187 51ste Jaargang Woensdag 15 Sept. 1937 Q Uw
De Oprichters
van de
Texeische Crt.
NA
N
HALVE EEUW.
GELUKWENSCH.
„Stil! Going Strong".
m
m
N\ t.
ONS WEEKBLAD.
ffl
eb
s
ff
ff
ff
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCH E COU RANT
A. DE ROOIJ,
9 September 1930.
overleden
en
W. J. LANGEVELD
overleden
2S Augustus 1910.
Vandaag, 15 Sept. 1937, bestaat de
Texeische Courant een halve eeuw en net
is met een gevoel van vreugde en dank
baarheid, dat wij, in alle bescheidenheid
een woordje willen wijden aan dat heu
gelijk feit.
Heugelijk, want het kleine zaadje, een
halve eeuw terug aan Texels bodem toe
vertrouwd, kwam, geholpen door de sym
pathie en de daadwerkelijke medewerking,
van velen, tot wasdom. Wanneer we na
gaan, hoe ons krantje in de loop der ja
ren gegroeid is; hoe het aantal abonné's.
en daarmede dat der advertenties ver
meerderde, hebben we reden tot blijd
schap en dankbaarheid.
Blijdschap om het loon, dat voor de ge
leverde arbeid onvermoeid, van vroeg
tot laat ons deel werd. En hierbij den
ken we dan niet in de eerste plaats om
het geldelijk gewin, maar aan de voldoe
ning, arbeid te hebben mogen leveren,
welke gedijt.
Dankbaar zijn we voor de steun, welke
wij van de aanvang af bij ons werk
hebben mogen ontvangen, bij (hoog en
bij laag, in alle kringen in onze gemeente.
Nimmer klopten we aan doovemans deur,
tot wie wij ons, bij ons werken voor de
krant, die ons lief is, ook wendden.
„De krantenman, die rekent op er
kentelijkheid, kan beter zijn pen in
de inktkoker laten rusten dan dat hij
er mee schrijft."
Zoo lazen we eens van een journalist,
een medewerker aan een groot dagblad.
Welnu hij heeft gelijk. Wij hebben
op erkentelijkheid ook nimmer gerekend,
doch immer slechts gedaan, met heel onze
kracht en van ganscher harte, wat we
meenden, dat onze plicht was. En gaarne
hielden wij daarbij dan rekening met cri-
tiek van welwillende lezers,die ons blad
goed gezind waren en tot verbetering
en opbouw gaarne van dienst wilden
zijn. Opbouwende critiek is altoos wel
kom, immers: altijd vruchtbaar.
We spraken van erkentelijkheid. Daarop
rekenden we nimmer, maar dat ze ons in
ruime mate ten deel viel, vertelt u dit
nummer van ons blad, op overtuigende
wijze.
Hartelijk danken wij voor deze bewij
zen van oprechte waardieering en sym
pathie.
Die erkentelijkheid legt ons zware ver
plichtingen op. Maar met vertrouwen ne
men we die last wederom op onze schou
ders. We gaan vandaag onze 51e jaargang
in en doen dat met een woord van hart
grondige dank voor de steun, van abon
né's, adverteerders, en andere medewer
kers in de achter ons liggende jaren in
zoo ruime mate ondervondenwe doen
dat mede met de oprechte verzekering
met lust en ijver te zullen blijven arbei
den aan de verzorging, innerlijk en uiter
lijk, van ons kleine, strikt plaatselijke
blad, opdat het in de rij van kleine
locale kranten, een bescheiden maar
niettemin eervolle plaats moge blijven in
nemen. Dat wij vertrouwen ook in de
toekomst op uw medewerking een beroep
te mogen doen, behoeft nauwelijks te
worden vermeld, want, zoo ergens, dan
kan hier door samenwerking alleen iets
goeds tot stand worden gebracht.
DE DIRECTIE DER
N.V. BOEKHANDEL EN DRUKKER!!
v.h. LANQEVELD EN DE ROOIJ.
Donderdag 15 September.
A". 1887.
Nieuws- en
Dit blad irrxcbljnt Interen H on«darx<end.
AUruL.-*,~*iipri4 per S unlm
Voar tn Bora 90 Cu. - Om e«h*ol Tem. 96 Cu.
Dear p hotl Ncdujsd tO Cu. - Kur Anuu to
anJvV» (2 CU. franco per f<xt
Advertentieblad.
XJirrtrotlfo »6»r Aoruli{aortrn 10 oor.
Prp» der Adtaienlx/n
V«o 1 tot 6 nette MOx- rtftl m»r0CU.
0realo Icltoo cd VirattUn werdeo uur (-UiUrulnJl»
brnkocd. bowiltnaajmn 2 Cu ptr dammer
ABONNEMENTEN en ADYERTENTlEN worden aangenomen I-IJ do üitgnm LAXOEVEI.D L DE ROOU, Parkitraat, BcBo op Teert-
Aan de Ltstr» t
Beleefd zoo bel zeker niet wezenom tyj
het Ycrachyceo vac bet eerste nummer
ons Weekbladals het ware zoo maar met
do deur In het bois (o vallenzonder
enkel'woord tot inleiding to zcy-^en
Ton cindo den schijn van onbeleefdheid to
miI^a-vi zij het oih vergund don jeugdigen
Tc.rTL.xan San do lozers voortedellen
vlciendo, dat hij later zijnen weg zelve wol
zal vinden.
W'J xerzoeken voor bcra voarlooplg
goed onthaal, Utcr inogo biykcu of hj dat
gcodo onthaal waardig wa*.
Wel ligt bet voor de band, dat sommigen
Am ial'tnzer tjnvrtljk met een mMelijdond
schouderophalen of iroaiachon grimlach zullen
aanzien, om zjjno nietigheid, een naUiuriyk
gevolg echter van zyncn jeugdigen Rofiyd;
maar toch ook, wj) vleien or ons al<>ïin.«
mede, zullen er worden aangetroffen,dw don
jeugdigen Tixelxab als vriend zullen ontvangen
en een welgemeend welkom toeroepen-
zijn ex zulko vrienden wat veel, dan kan het
niet andora of do thans nog jeugdigezal
krat litis genoeg worden, om eeno waardige
jlaate in te noroen op Tozel bodem.
Uit den aard dei zaak, zullen w(j Mechts
■n bescheiden kring werkzaam zijn, en is ons
blad niet meer dan een lokaal blaadje.
Ten einde DJ Iedereen vrijen toeging te
verkrijgen, zal ons Weekblad zkh kouden
buiten olie partijschappen en zkh bepalen tot
het mc-L-lcvlen van he'yx n in onzo omgeving
vojrvali oil der vermelding waardig er, verder
het opnemen zou mogvlyk, van een algemeen
oveiacht, het medododon van builcnlandacho
cn bbincnhndsLiio Dncbten, het verstrekken
van berichten op gebied van landbouw, vee
teelt cn risscherij, het raedcdovlon van don
ïtiód der markten, het opnemen van een
feuilleton enz. enz., terwjjl xvjj ons vleten dat
ons blad b-jveml Textl s bewoner» dienstbaar
zal zjjn tot hot mede-loc lea van familieberich
ten door bet plaat*, n van odvertentiin, b»
trefléD-le getoorto, huwciyks- en ovcriydens-
bcrichten, het vermelden van heugelijke ge-
bcurterijfcon enz. enz., alsmede voor het tot
elkander brengen van verkoopere cn k«pem,
vyerkgovers en werkzoekers, cn al wat verder
voor bekend ma ting In ruimeren kring wen-
•cbrtijk wordt gracht.
klr-jlaar, waarde lezer, wat de jeugdige
Tt.-tlx.xb zkh ten doel stelt
Door bQiyko prj7.cn v-or abonnement cn
adverteotien, mconon wj uw aller stouo cn
medewerking tot bcreikirg van dat doel
mogen inroepen, - van xekn, ora hetgeen
zjj In ruimer kring wonscncn bekend toduori
worden, aan ons blad ter publiatw toe to
vertrouwen, van allen door zich ons Uait
to nUJTen om bekend te wunlen met hetgeen
In odu omgeving voorvalt en wordt wrlangd.
Zoo toch wordo bereikt het doel der uitgave.
Ons btaadjo vindo io iedere woning eeno
plaats cu wordo tyj allen een wclkomo vricn-l;
het wordo een middel van gemeenschap lo»
schen verschillende personen, en voor allen
een bron om botend te worden met hetgeen
cp ons eiland plaats vtadt, in één woord hot
wordo <>i vraagbaak voor allen, dio niet on
verschillig zijn, voor bctgoeti op TcxeU bodem
voorvalt
Mugv do jcugdlgo Tcxe.i: ioo zijne roeping
vervullon, dan zal bJJ vooralen in t-cno groote
bebeefte. cn de vreemdeling van thans, na
eenigen tjjd, oen onml-toro huisvriend blijken
te zijn.
Met die wensch ga hij dan de wereld in,
en wordo in de boiao^ulllog van Toxel's
bargerj) aanbevolen door
DE ÜITOEVER3.
Binnenland.
TEXEL, It September 1637.
A'uor A rn/rikaDU L» tegenwoordig hel
wachtwoord van velen, die me' moeite don
«rijd volhouden om het dagelyksch brood
'tls Am ook niet te ontkennen dat do lo<y
stand van menigeen verre van rooskleurig la,
cn dit men d-x>r den nood gedrongen, cr toe
tcslult, zyn vaderland te verlaten, om ui den
vreemdo te zoeken, wat hier zich laat wachten.
Do berichten, welke uit Amerika naar hi-r
komen van sommigen, die lo do nieuwu wereld
vcrU.deimg zeehtenen wdko berichten niet
ongunstig zijn, geven gcrcedelijk aanleiding
•lat zij, -he hier c-en moilolijk en «ober Ustoin
vinden, hunno blikken daar henen wenden.
Ook dew wwk zulkn weder 18 fwrsonen van
ons eiland dien tccht ondernemen, terwyi
naar wij vernemen, bij verschillende anderen
dat voorbeeld in tm.-il;o overwegmg wordt
genomen. Moge het hun allen wel gaan.
Tc-A Is het zeker niet overbodig er op te
wijzen, dat do gunstige berichten door som ml
gen gemeld, met als maatstaf voor allen
kannen gelden en ivn onpartijdig croderzot-k
niet mag worden verzuimd, eer men tot zulk
een stap besluit.
- In den minder gunrfigee toestand der
ceprtjzen, wellicht ook een gevolg van de loog
dun ge droogte, schijnt cenigo vcrtiotering te
zolltn komen, merkbaar in dehoogereprijzen
wolko voor het woivco worden besteel Wd-
licht ook tengevolge daarvan, werden in do
vurigo weck ongeveer 1C00 Maks wolveovnn
liler p»-r«t«jot en andoro »:hecpisgclcgcaheil
verzonden, terwijl talen morgen weder pL m
400 stuks wolveo werd verscheept
Is die gunstiger toestand niet ongiyweracht,
te vovrzlen b bet evenwel nog niet dat voor
den arboWonirtnnd do bxstan-1 daardoor zoov eel
- Als oen bcwjjj, dat nicttegetiBteando do
droogo zomor, allo vruchthanrtald nog niet
uit dea bodem U gewekenwordt cru modo>
gwlevld dat door den tulomm, Jh.Ryk,opeen
stukje Lin llij 'tDlemertalbler, van oén otruik
ruim 5 kop aordapwlen werd ge plukt Zckcï
eon niet alledaagscb voorval.
- Aan do ezantons tot bekoming van acte
voor bger ondcrwjjs, in do volg»jnle DuanJ
to Amsterdam te houdenzullen van do
nonnaahcbjr-l nlhier dcvlnemen do leeriJngua
i). Dekker Jl, IV. tVadund eo Joh. DoiLzta.
- Illnr.enkortzald« vuurtoren te Elorliod, ion
do ncjrüiont van TojuI ai* seinpost icguncht
wordeo, waaxrote et,, uitbreiding too bot per-
soDxcl (rei-vard gut Do Uilefouixhs vcxMndlnQ
mc: DoCockwlurp U ook met het oog hierop tot
■tand gckoinoo.
i.XArraEO), 11 Sopt Sedert eenjgo dagen
wordt in do nabflbei l van ons'dorp een boer
met zijn huDgvzio, al» 'tware, gevangen go
lioudcn dour zijDe Uireo. Do zood van don
Dor D-tnpte voor ongevver 14 dagen cencn
bauryingen In den pcreboom, welke hij daaruit
verwjjderdo op niet zeer ongevoelig» wijzo.
Euurvrouw en haro ldn-leren (er zijn cr Uen)
zyn daarover zoo In wcolo entetoken, dat zo
den boor, zuvlrn hij het hoofd maar bulteo
de dour durft Rtcken, begroeten met ecno
hagultul van stccnen.
I>at zoon lovea den boer spoedig zal ver
velen D gcmaJckelyk to bogr\)p(n.
Odir.<irnj), 12 Sept Niet lang geleden
bradit oen onzor vlviLer» uit do Noordzc«
een zoekrab aan, dlc- Diaden was ract zovcn
illuko oesters, wolko 'tdk-r aan l*t Ufcaam
waren va«gogrocrld.
11el merkwaardige ozemplur vond, oftcboon
i n.»t meer leefde, e^-n gastvrij onderkomen
in hot aipuariüm van .Natura Arti* MagDlra, u>
Amsterdim.
Dezer dujen werd echter cx n krab van den
ix-irm d<-r N-x-rdzee opjx-LaaM.dk-niet mioler
d-m elf ocsrers aan bet Dteiam ;ru-dulorscbto.
lender dat elftal wart-n or zovcn, dis min
stens do pootto ha-Men van con njk.*laalder.
Bi|'iankum« verkoerdo do zoo bela*te krab
echter In zulk een kenoc-lijken staat vau on-
frischheld, dit aan opzending imr de Icsdd-
stad niet wel te denken viel
lotnswhen verdient het ondor de aandicht
te word.-n gebracht van hen, dk> zich met
oesterailcuur Deg honden, of wellicht nlot
doelmatige kraWc-n dan dakpannen geD-zlgd
kunnen worden, tot hot opvangen der oester-
brwdjeu.
VERKLEINDE REPRODUCTIE VAN ONS EERSTE NUMMER.
door MR. A. F. KAMP,
Burgemeester van Texel.
Er worden weinig jubilea in deze ge
meente gevierd, die niet hun vermelding
in de Texeische Courant vinden. Telkens
is er dan weer een andere, grootere of
kleinere kring van intimi, van den jubi
laris of kliënten en belangstellenden in
de feestvierende onderneming, die niet
biezondere aandacht van liet geschrevene
kennis nemen, terwijl menig jubilaris zich
wel wat verheerlijkt gevoelt.
En nu bestaal die Texeische Courant
zelf vijftig lange jaren, een halve eeuw
van werkzaamheid, om telkens weer
nieuws te brengien over ons eiland tot in
de verste uithoeken, maar ook om de
Texelaars, die buiten de gemeente wonen,
de berichten te verschaffen over al het be
langrijke, wat er voorvalt op den dier
baren Texelschen bodem.
Bij dit jubileum mogen wij wel lan
ger stilstaan en ons bezinnen op het
voorrecht, een eigen orgaan te hebben in
deze zoo uitgestrekte gemeente, een blad,
dat bij wijze van spreken, in elk gezin
gelezen en boe vaak niet „gespeld"
wordt. Zoo vormt zij een band tusschen
de Texelaars, de krant, waarmede de
zakenman vrijwel alle inwoners kan be
reiken en waarin iedereen mits in acht
nemende eenige algemeene regelen van
behoorlijkheid wat betreft zijn uitdruk
kingswijze, door middel van een inge
zonden stuk aan zijn mede-inwoners over
dit of dat interessante vraagstuk zijn
belangrijke opinie of zijn misnoegen kan
te kennen geven
Het Texelaartje bestaat vijftig jaar en
eigenlijk is het overbodig te zeggen, wal
deze courant beteekent voor de Texe
laar is, al zijn zij zich misschien niet alle
bewust van de groote hoeveelheid ar
beid en inspanning, die er voor de ver
schijning en aflevering van elke uitgave
noodig is. Aan den eenen kant de tech
nische uitvoering, de keurige vorm, waar
in de inhoud van de Texeische Courant
tot ons komt, doch anderzijds de dage-
lijksche moeilijkheid, uit de groote nieuws
bladen datgene te puren, wat voor Texel
interessant is of belangrijk, het onbe
grijpelijke toe te lichten en te verklaren,
het „verslaan" van uitvoeringen en ver
gaderingen, zonder te verraden dat geeip
„vakman" de beoordeeling schrijft, het
zoeken naar een .geschikte Zondagsover
peinzing, zoo goed als het samenstellen
van het kinderhoekje.
Het belangrijkste voor de Redactie van
een courant zijn naar mijn meening eigen
lijk nog drie andere dingen: het streven
naar juistheid en onpartijdigheid in tie
berichtgeving, het aanvoelen van een
zuivere sfeer der courant en 'het heb
ben van begrip voor het bijbrengen van
cultureele waarden.
Juistheid van berichtgeving vestigt ver
trouwen, onpartijdigheid bij de beoordee
ling kan veel leed voorkomen.
De sfeer van de krant zuiver houden
dat kan haar het eigen karakter geven en
haar reputatie vestigen, doch moet sompc
samengaan met het weigeren van in wild-
beleedigende taal gestelde ingezonden
stukken en evenzeer van onjuist geformu
leerde ot anderszins misleidende adver
tenties.
Begrip hebben voor cultureele waar
den dat betreft de hoogste roeping van
de courant, want het beduidt: méér ge
ven dan nieuws alléén, het bewust richten
van belangstelling der lezers op het stre
ven ten goede in de samenleving, op de
dingen van waarde tot verkwikking en
ontwikkeling van den menschelijken geest.
De innerlijke waarde van een krant
wordt nog altijd hier te lande niet afge
meten naar het aantal harer editie's per;
dag, naar het formaat Of het getal
der lezers. De korte tijd, gedurende welken
ik de Texeische Courant lees, doet mijj
dit blad qualificeeren als een goede cou
rant, die binnen de nu eenmaal gestelde
grenzen het mogelijke geeft.
Op deze plaats wil ik gaarne namens
het Gemeentebestuur van Texel uitspre
ken groote waardeering voor de energie
en werklust van de heeren Duinker, wien
ik op dezen jubileumdag toewensch blij
vende voldoening en waardeering voor,
hun goeden en mooien arbeid!
September 1937.
J. G. KOOIMAN,
Oud-directeur en -redacteur van
ons blad.
Werden Aug. 1926 bij zijn uit
treden uit de zaak, welker belangen
liij 12 jaar energiek en met toe
wijding behartigde, de zakelijke re
laties verbroken, de hechte banden
van vriendschap bleven bestaan, tot
plotseling de dood een einde
maakte aan zijn welbesteed leven.
door W. B. OORT,
oud-Burgemeester van Texel.
De jeugd, in jonge onbezorgdheid,
acht een vijftigjarige al een oud mensdi,
na? niet veel meer van het leven te ver
wachten heeft. Niet alzoo de mensch, die
die leeftijd bereikte x^elen onder hen
voelen zich geenszins oud, levenslust en
kracht bleven hun overvloedig om forseh
den levensstrijd voort te zetten.
Zoo de menscli, zoo een zaak, een be
drijf, een courant. Vijftig jaren bestaan!
Het is een mooi aantal jaren, waarop men
gaarne terugziet, vol lust tot jubelen, vol
van dankbaarheid van ondernemers en
publiek.
Zoo kan het zijn, doch het kan ook an
ders. Een periodiek, hoe jong ook de;
redactie, kan toch aan ouderdomskwalen
lijden. Gewoonten, eenmaal jong icrt
fnsch, kunnen tot sleur worden, concur
rentie kan liet blad overbodig, kapitaals-,
gebrek het noodlijdend maken. Gebrek
aan energie bij de directie, verdeeldheid
onder de lezers, gebrek aan neutraliteit)
bij den redacteur, of strijd met de over
heid, al deze omstandigheden kunnen den
indruk vestigen, dat de goede jaren voor
bij zijn.
AI die mogelijkheden kunnen bestaan.
Bestaan ze bij de Texeische Courant?
Neen, zeer zeker, neen. Met overtuiging
kan van dat orgaan gezegd worden
„Still going strong".
Sedert ik in het najaar 1925 voor de
eerste maal Texels bodem betrad, is er
veel veranderd en zeer veel verbeterd
aan het blad. De Nieuwe Texeische Cou
rant streek de vlag, nieuwe machines ver
vingen verouderde, een zetmachine, een
snelpers met automatische inleg, een
vouw-machine, alle electrisch gedreven,
deden hun intrede, vele nieuwe rubrieken
verrijkten het blad, talrijke afbeeldingen
verduidelijkten den tekst.
De redactie leefde mede in den opbloei
van het eiland, van den vlucht, dien het
vreemdelingenverkeer te land, te water ere
in de lucht nam. Zij kende de nooden en
wenschen van eilander en vreemdeling
en was door middel van haar blad de
vraagbaak en de tolk voor velen. Al haar,
krachten spande zij in en ze doeli
het nog steeds om een getrouwelijk
beeld te geven van wat er op Texel om
ging bij bevolking en toeristen.
Op den herinneringsdag mag een woord
van lof daarom niet uitblijven. Eere komt
toe aan redactie en persbneel, aan
wie het gelukt is, 't goed verzorgde blad'
zulk een eervolle plaats in de rij van
plaatselijke couranten te doen innemen.
„Still going strong" „nog steeds
krachtig en sterk": moge dit nog talrijke
jaren van de vijftig-jarige jubilaresse ge
zegd kunnen worden.
's Gravenhage, Sept. 1937.
IJ
ÈÈN SCHIP VAART OOST
EN HET ANDERE WEST
EN ÉÉNZELFDE WIND VLEUGT
AAN:
DE STAND VAN HET ZEIL
EN DE VUIST AAN HET ROER
BEPALEN DE KOERS, DIE ZIJ
GAAN.
»i