Het Nieuw Schouwtooneel
onder leiding van Frits Bouwmeester
BAL NA.
In Pen's Schouwburgzaal
Vrijdag 24 Sept., om 8 uur
Nc5188 51ste Jaargang Zaterdag 18 Sept. 1937 Q
EERSTE BLAD.
Het puntje op de i.
REIST PER WACO
De vrouwen de baas
Brieven van Texelaars
in den Vreemde.
Antoon Coolen's Nieuwe Successtuk
Het ontstaan der duinen.
m
fen worden.
n.
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCHE COURANT
Illliiiiitiiiiitiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiitiiiiiiiinllllll
VOOR DE ZONDAG
We moeten de puntjes op de i's zetten.
Waarom
Omdat we ons werk goed dienen te
doen.
Het puntje behoort op de i.
Zonder dat puntje kan er een vergis
sing bestaan.
Maar
Het mag niet „vitten" worden.
Het „puntje op de iis een gerechte
eisch om ons te leeren nauwkeurig tc
zijn, de zaken „af" te maken, behoorlijk
en netjes te wezen.
Doch alle „vitterij" blijve daarbij verre.
In ons leven 'dienen we op de i-pun-
tjes te letten. Want we moeten hetgeen;
we doen, goed doen, nauwkeurig doen.
Het letten op dat beroemde puntje
oefent ons voor het leven.
Op de kleintjes dient gelet.
We mogen niets vergeten!
Houden we dit vooral onszelf voor!
Maar laten we ten aanzien van ande
ren een verantwoorde toegeeflijkheid ges
bruiken. Want heel veel puntjes kunnen
zonder bezwaar gemist worden. En het is
vitterig anderen om zulke puntjes al te
lastig te vallen.
Maar tochin het algemeen dient
betracht:
De puntjes op de i's!
ZONDAG, 19 September 1937.
mm
VOOR HOOFD EN HART.
ZONDAG
Het waarlijk verhevene is altijd een
voudig en natuurlijk. Burke.
MAANDAG
Groote gedachten, in practijk gebracht,
worden groote daden.
H a r 1 i 11.
DINSDAG
Het geld is een zee, waarin veel groote
schepen, maar ook karakter, recht en eer
te gronde gaan. Petoef i.
WOENSDAG
Het is niet de vraag al wat in boeken
steekt in het hoofd te zaam'len, doch of
't daar iets wekt en kweekt.
V o s m a e r.
DONDERDAG
Bloemen zijn langs elk pad te vinden,
doch niet ieder weet er een krans van
te vlechten.
Anastatius Gruen.
VRIJDAG
Groei is het eenige kenmerk van het
ware geestelijke leven. Lavater.
ZATERDAG
De waarlijk groote weet van grootheid
niets af. Hij beseft de dingen in blijheid
en is eenvoudig.
P. C. Brederodf
AUTOBUSDIENSTEN naar Hoorn
Edam, Amsterdam en geheel West-
Friesland.
Inl. Waco, Kanaahv. 137, den Helder
Tel. 773 en V.V.V. Mooi Texel.
Op 1 Januari bedroeg het bevolkings
aantal in Nederland ruim 8.3 millioen zie
len. Op dit tijdstip waren er bijna 29000
minder mannen dan vrouwen. Vooral in
de groote steden is het vrouwen-„over-'
schot" groot: in Den Haag 35.000, in
Amsterdam 23.000, in Rotterdam echter
slechts 3000. In de kleine plaatsen wonen
echter meer mannen dan vrouwen, zoodat
het vrouwen-„overschot" ten slotte nog
tot 29000 wordt teruggebracht.
Merkwaardig is, dat alleen in de pro
vincies Z.-Holl., N.-Brabant, Utrecht en
Groningen meer vrouwen dan mannen
zijn. In de overige provincies zijn tie1
mannen in getalsterkte de baas. Dit is,
zooals bekend, ook op Texel het geval.
Op ons eiland wonen n.l. op een totaal
van ruim 8000 inwoners, ongeveer 300
meer mannen dan vrouwen. H.
ffiïSSEfflffiiSSSfflS]
gg Het heden is een kapitaal, SI
•g waarvan de beste belegging ar-
[g beid heet ffi
tl
Dit is de brief, welke de oud-
Texelaar Jaap Rijk, sinds eenige
jaren in Transvaal werkzaam, ons
over zijn bezoek aan Krugers we
reldberoemd Wild-park sclzreet.
Red.
II.
Al vroeg waren wij de volgende mor
gen op stap. Met het weer troffen wij
het niet. Het motregende warempel. En
dan te bedenken, dat liet al in geen
maanden geregend had. Maar gelukkig
hield de regen niet lang aan en al gauw
reden we weer onder de Afrikaansche zon,
verder. Nu kregen we het eerste wild te
zien. Een zestal bokken huppelden tus-
schen de boomen. Bokken ziet men heel
veel in Zuid-Afrika. Ook in het wapen
van de Unie is een prachtige bokkenkop
afgebeeld. Wat de klompen in Holland
zijn, zijn hier de bokken. 'Het viel mrc
dadelijk op, dat de dieren niet erg schuw
waren. Een paar mijl verder zagen we
eenige herten. En toen40 mijlen lang
zagen we niets meer. Het land leek wel
uitgestorven. Doch er kwam weer leven
in de brouwerij. Dicht aan de weg ston*
den wel dertig bokken, zoo groot als
zware kalveren, te „geselse". Even later'
stak een heele troep apen de weg over
om snel in de boomen te verdwijnen.
Toen naderden we de rivieren. Daar
moesten nijlpaarden in zitten, door de
Afrikaners zeekoeien genoemd. Eerst za
gen we weer niets. Het was alleen maar
stil, stil, stil. Een enkele vogel ritselde
tusschen de bamboeboschjes, dicht aan de
rivier. Plotseling kwam er toen bewe
ging in het water. Zouden de nijlpaarden
komen? Jawel hoor. Niet minder dan
acht van deze vette vrienden kwamen bo
ven water, zoowel letterlijk als figuur
lijk. Wat een lichamen. Maar lang duur
de het niet of ze zonken weer weg, al-,
leen de neusgaten boven water houdentff
en de fotolens geen schijn van kans ge
vend.
De tweede dag kregen we meer te zien.
Eerst weer bokken, niets dan bokken.
Geweldig, wat een schitterende horens
waren er bij. Het leken soms wel herten!
Hierna kregen wij onze eerste „wilde
beesten" te zien. Wat dat zijn? Vergelijk
ze maar met „wilde" koeien, die komen
er het naaste bij. Eleele kudden zagen
we. Toen kwamen de apen weer. Vijf
troepen passeerden we, dicht bij elkander.
En waarachtig, daar kwamen de zebra's
ook nog aan. Dat zijn nog eens fraaie*
beesten En zoo scherp geteekend. Toen
weer bokken, bokken. Er tusschendoor
ontdekten we nog een paar elanden.. Het
wild vertoonde zich hier in grooten ge-i
tale, wat ik toeschrijf aan de weelderige:
plantengroei. Sup-tropisch was hier de
plantenwereld. Biezotuler fraai. Vooral
langs de uitgedroogde rivieren. (Het is
hier nu winter en dan regent het spora
disch.) Maar deze stroompjes kunnen in
de zomer geducht spoken. Daarvan draagt'
de omgeving de sporen. In de zomer is
daarom de wildtuin voor het grootste
gedeelte gesloten, omdat de rivieren dan
heel gewoontjes op vele plaatsen de weg!
oversteken en een tocht absoluut onmo
gelijk maken. Voor vandaag vonden we
het echter welletjes en in een mooi ver
scholen komp, onder de doringboomen,-
verzamelden we weer krachten voor dei
derde dag.
(Wordt vervolgd.)
ffi
EB LEVEN IS STRIJDEN.
MIDDENSTANDERS.
Een abonnement bij
N.V. PROVINCIAAL BELANG.
Handelsinformatie- en Incas-
0 sobureau voor de Midden-
stand, opgericht 1864, biedt
in deze tijd groote voordee-
len.
0 Een volledig prospectus,
0 waaruit zulks duidelijk blijkt
met een ex. van de 14-daag-
Q sche zeer verzorgde courant
0 wordt op schriftelijke aan-
0 vrage p.o. verstrekt.
N.V. PROVINCIAAL BELANG,
Amstelstr. 14, Tel. 32000 (6 lijnen)
AMSTERDAM C.
Voor Middenst. Fed. en Bonden
kan een speciale overeenk. getrof-
zal optreden op
Opvoering van
DE UREEIKIDEUne
TOONEELSPEL IN VIER BEDRIJVEN.
Personen
De Vader, smid Elony Hamers
De Moeder
Agnes
Rudolf de kinderen
Martijn
Meester Joh. Bosch
De Vreemdeling Peter Berg
ules Verstracte
etty van Dijk-Riecker
dogi Rugani
Ko van Dijk Jr.
Nina Bergsma
Ferd. Koolbergen
Richard Flink.
Het stuk speelt in de tegenwoordige tijd in een Zuid-Nederlandsche dorpsche
omgeving.
Tusschen elk der bedrijven ligt een tijdsruimte van eenige weken.
Kaarten van lieden af aan de zaal f 1, per persoon.
Plaatsbespreken op de dag der uitvoering van 12 1 uur Loten 12 30 uur.
In het kort kan men de geschiedenis van
het ontstaan der duinen als volgt samen
vatten:
Toen het ijs terugtrok en het klimaat
langzaam warmer en milder werd, ontwik
kelde zich in ons land en ook meer wes-.
telijk een veenformatie, bekend als het'
Hollandsche laagveen. In werkelijkheid is
dit hoogveen, dat door het stijgen van 't
zeeniveau onder de zeespiegel is komen
tc liggen. Door het smelten van de ijs
kap is het zeeniveau ten opzichte van het
land gedurende de laatste 20.000 jaren
aanzienlijk gestegen.
Ongeveer 8000 v. Chr. bereikte de zee
de plaats, waar zich nu de Nederlandsche
kust bevindt, en naarmate het water ver
der steeg, werd het land opgehoogd met
waddenafzettingen.
Omstreeks 5000 v. Chr. heeft voor
goed de scheiding tusschen Frankrijk en
Engeland plaats gehad, toen ontstond het
Namv van Calais. Het resultaat was een
sterke vloedstroom en een minder sterke
ebstroom, die wel tweemaal per etmaal
door het Nauw van Calais geperst wordt.
Het moet aan de vorm van de doorbraak,
bij Calais worden toegeschreven, dat zich'
achter de aanwezige vooruitstekende punt'
een lange landtong vormde van 'het
erosiemateriaal, een landtong, die ziclf
tenslotte tot ver in 't noorden uitstrekte,
en die met zekerheid geconstateerd is
tot de hoogte van Alkmaar. Het water,
dat door het Nauw van Calais kwam,,
heeft voor een deel het hoogveen ver-
LANDBOUW EN VEETEELT.
POOTGOED en ZAAIZAAD. Zorgt
steeds voor goed spul. Dit is een best
begin.
- UIENPLANTEN van nieuw zaad
zijn niet zoo sterk als van jarig zaad;
dus tegen vorst en kou beschutten.
- DE ZAAITIJD voor bloemkool,
roode, witte en savoyekool is er weer.
Ook voor kropsla.
REGEN. De Bilt z^gt, dat we een
nat najaar krijgen. Gelukkig, dat de mais
dit jaar zoo vroeg rijp is.
STROO. In Groningen is men goed
tevreden over de cartonnagef abrieken,
waaraan de boeren hun stroo leveren.
Rust Roest.
ïiiclcl.Niet overal lag dit veen even hoog,
in de provincies Noord- en Zuid-Holland!
het hoogst, ten Noorden en ten Zuiden er
van lager. Ten westen van de ontstane
zanjdwal heeft zidi de Noordzee uitge
diept, tengevolge van de sterke stroom,
en al het veen is daar natuurlijk vernield.
Op de zandwal ontstonden door de
werking van de wind duinen, de tegen
woordige z.g. „oude duinen". Deze heb
ben bestaan tot in liet begin der jaar
telling. Hun aspect moet echter geheel
anders geweest zijn dan dat der tegen
woordige duinen. Volgens Jeswict (1913),
waren zij geheel 'begroeid met bosch,
de groote wouden, ten deele moeraswou-
den, cl ie door de Romeinen zijn beschiet
ven. De botanicus van Ecden (1886) ver
meldde veel geschiedkundige biezonder-
heden, die met het voorkomen van deze
oude bosschen verband houden. Die.
„oude duinen" liggen oostelijk van dei
huidige duinen.
De duinen, die tegenwoordig onze zee
wering vormen, zijn van historische ou
derdom. Hun vorming moet tusschen 400
en 900 na Chr. zijn begonnen. Als oor
zaak van deze grondige verandering aan
onze kust, heert men gewezen op een
mogelijke vormverandering van het
Nauw van Calais, waardoor de zand aan-
en afvoerende strooming langs de kust
een eenigszins andere baan kreeg. De
nieuwe duinreeks, die ontstond, lag,Wést
van de oude duinen en heeft deze later,
ook voor een deel overstoven. "Deze
jonge duinen strekken zich uit van Nor-
mandië tot in Sleeswijk Holstein, met
eenige onderbreking (wordt vervolgd)
STROO, dat niet droog is, 'verstikt,
wanneer het geperst wordt.
ROGGE op rijen zaaien (20 cM.) is
goed, wanneer men ook het schoffelen
tot onkruidbestrijding wil toepassen.
RITNAALDEN. Denk aan kalkstik-
stof tegen ritnaalden. Tarwezemelen met
kopergroen i s ook goed, doch dit is ver
gif-
MAIS. Terecht merkt Rust Roestop,
dat het niet zoo maar even gedaan is,
van de 240 soorten mais, die in ons land:
rijpen, voor elke streek en elk doel de
beste uit te zoeken.
ANDIJVIE voor de inmaak moet
nu worden opgebonden. Bij voorkeur 's
morgens, met de dauw er op, doch ze
moet zeer los in de band staan, orntlat
ze dan blijft doorgroeien en ajzoo geel
groeit.