l
Texelsche Zwemvereeniging
Wat het grondonderzoek
op Texel leerde.
8
IIIHIIIIIII VAN OVER DE GRENS. Illlllllllll
BIJ, DE DOOD VAN MASARYK.
Thomas G. Masaryk, de president-be
vrijder van Tsjecho-Slovvakije, is heen
gegaan. Het verlies, dat dit land, 'de
Kleine Entente en de met Tsjecho-Slo-
wakije verbonden staten daardoor hebben
geleden, kan moeilijk overschat worden.
Masaryk zelf heeft eens verklaard: „Een
staat vindt zijn behoud in de ideeën^
waarop hij gegrondvest werd". Zeker is,
dat de personificatie der „staatsstich-
tingsidee" - en als zoodanig moet Masa
ryk worden beschouwd steeds tot het
behoud van een staat zal bijdragen. Door
zijn werk en zijn daden is Masaryk ver
buiten de grenzen van zijn vaderland be
roemd geworden; hij was reeds tot een
soort levende legende geworden, wëlke
niet slechts het prestige van Tsjecho-
Slowakije. verhoogde, maar bovendien nog
een zeer reëele waarde had. Opmerkelijk
was, dat hij door zijn groot verstand
en uitnemende goedheid niet slechts de
liefde van zijn Tsjechen en Slowafcen,
maar ook die van de andere bevolkings
groepen van de republiek, welke tegen
Praag dikwijls in de oppositie waren,
wist te winnen. Nog bij zijn laatste hers
kiezing tot staatspresident stemden b.v»
alle z.g. Sudeten1-Duitsche afgevaardig
den voor hem. Zeker is, dat de minder
heden in Tsjecho-Slowakije, welke ove
rigens bij lange na niet zoo slecht be
handeld worden, als men in bepaalde
landen wel eens voorgeeft, in Masaryk
de waarborg voor een betere toekomst
zagen.
Voorloopig zal er nu in politiek op
zicht in Tsjecho-Slowakije een ontspan
ning intreden, wijl in de schaduw van
deze groote gebeurtenis alle meenings-
verschillen zullen verdwijnen en het pre
sident Benesj ongetwijfeld gelukken zal,
alle partijen aan de baar van Masaryk
te vereenigen. Er is intusschen niet veeli
inzicht toe noodig, om te voorspellen,
dat mettertijd de herinnering zal ver-
bleeken en de politieke strijd in Tsjecho-i
Slowakije, ongerijmd door dit symbool
der eenheid, opnieuw zal opvlammen ei\
misschien zelfs scherpere vormen zal aan*
nemen. In zooverre beteelcent de dood van
Masaryk ook een keerpunt in de nog zoo
jonge geschiedenis van Tsjecho-Slowa-;
kije.
Masaryk is overigens heengegaan in 'n
tijd, welke weinig op een verwezenlijking
zijner grootsche ideeën geleek. Masaryk)
streefde naar een wereld, samengesteld
uit eerlijk samenwerkende democraties.
De samenwerking tusschen de democraties
bestaat inderdaad, maar daarnaast zijn'
er een aantal autoritaire staten, welker;
staatsvorm Masaryk zoozeer verfoeide,
die de algemeene samenwerking niet be
paald bevorderen.
TEGEN DE ZEEROOVERIJ.
Zoo ook weer ten aanzien van het ac
eoord te Nyon. Nadat in dit Zwitser-
sche plaatsje besloten was, aan de zee-
rooverij in de Middellandsche Zee een;
einde te fnaken door politietoezicht van
de Fransche en Engelsche vloot, 'heeft
Italië thans geweigerd aan dit accoord
deel te nemen, indien het niet een even
groot aandeel krijgt in de politietoezicht
als Frankrijk en Engeland. Nu zal deze
weigering weinig aan de te nejnen maat
regelen veranderen. Engeland en Frank
rijk zijn besloten, dit keer hun wil dooi-
te zetten, ook al ontbreekt de handteeke-
ning van Italië onder het accoord. Mpar
men zal moeten erkennen, dat de weige
ring tot samenwerking van Italië liet
werk van Engeland en Frankrijk niet ver
gemakkelijkt.
DE VOLKENBOND BIJEEN....
DE OORLOG CHINA-JAPAN.
In Qenève vergadert de Volkenbond
weer. Italië ontbreekt ook nu en ook de
negus heeft zich niet laten zien. Het is
te begrijpen, dat een Volkenbond, waar
van vele groote mogendheden geen lid
zijn, geen groote beslissingen kan ne
men. In het biezonder voor China, dat
de hulp van de Volkenbond tegen Japan
heeft ingeroepen, is* dit jammer. Men kan
er van op aan, dat men na de ongunstige;
ervaringen, welke men met de sancties
tegen Italië heeft opgedaan, niet tot der
gelijke maatregelen tegen Japan zal be
sluiten. Tokio zal dus vrijwel ongestoord
zijn actie tegen China kunnen voort/et-
ten. Ongestoord door het buitenland.
Want de Chineezen zelf verzetten zich
taai tegen de veroveraar. In het biezon
der bij Shanghai. Wel trekken de Chi
neezen daar langzaam terug op hun
tweede verdedigingslinie, hun z.g. „Hin
denburglinie", maar dit beteekent voor
de Japanneezen nog geen voordeel. Trek
ken de Chineezen verder terug, dan zijn
hun troepen onbereikbaar voor het
scheepsgeschut der Japansche vloot.
HET VOORBIJE SEIZOEN.
Zwembad De Schans is Zaterdag ge
sloten, na evenals vorig jaar een
druk bezoek te hebben gehad. We hebben
badmeester O. van Beek eens „aan zijn
jasje getrokken" om eenige inlichtingen
te vragen over het afgeloopen seizoen.
Een prachtige zomer was 't, verzekerde
hij, niet alleen wat de drukte betreft, maar
ook wat de geest in onze vereen, aam
gaat. Ik ben hier voor het tweede sei
zoen. Vorig jaar kende men mij hier nog
niet zoo goed en daarom waren mijn
cursisten en anderen een beetje „onwen-;
nig". Er waren dit jaar ongeveer vijftig
leerlingen, onder wie ook van buiten
Texel. Zes van hen behaalden het zwem
diploma; een negental niet-eursisten ver
wierven het eveneens. De rest van mijn
cursisten zal volgend jaar „afzwemmen"»
Op onze vraag, hoe hij over de toe
komst der vereen, dacht, gat de bad
meester te kennen, dat ze beslist een
mooie tijd tegemoet gaat. Het ledental
bedraagt nu wel 365 en dit aantal
wordt ieder jaar stellig grooter. Immers
er komen er steeds bij, die de zwem-1
sport meester zijn. We kregen dit jaar
ook veel bezoek van badgasten, die óf
lid werden óf telkens a fO.10 een bad.
kwamen nemen. Er werden dit seizoen
vierhonderd „losse" baden genomen a
fO.'lt). Mjede door dit drukke bezoek kon
het kastekort van vorig jaar, plm. f 30.
geheel weggewerkt worden.
De jeugdige vereen, bestaat nu ruim 2
jaar. Het bestuur, bestaande uit de hee-
ren C. Bakker, voorz.; J. Blom, secr.«
J. Bruin Wz., penningm.; de dames G.
Brouwer en Fr. Plaatsman en de heeren
A. Backer en G. J. Logman en vele leden
offeren veel tijd en moeite op voor de
vereen. Daarom zijn de vooruitzichten
DE BOMAANSLAG TE PARIJS.
Frankrijk is nog steeds in beroering
tengevolge van de bomaanslagen van Za
terdagavond in de beide vereenigingsge-
bouwen der werkgevers. De geheele po
litie is op de been om de daders op te
sporen en de regeering heeft zooals
Woensdag gemeld 100.000 francs uit
geloofd voor degene, die aanwijzingen kan
geven, welke tot arrestatie van de dader
zouden leiden. Overigens heeft men reed;»
interessante ontdekkingen gedaan. De
bommen zijn van buitenlandsch fabri
kaat, en zouden volgens deskundigen
slechts in een groote, modern ingerichte
fabriek kunnen zijn vervaardigd. Men
houdt danook rekening met de mogelijk
heid dat de aanslag zou zijn gepleegd
door buitenlanders, die onrust in Frank-,
rijk willen stichten.
LAGE PREMIE.
SPOEDIGE OVERNAME.
DIRECTE AFWIKKELING.
Een prachtig getuigschrift voor de
Onderl. Rundveeverz. „Texel" en voor de
Onderlinge Paarden verzekering D.E.L.
H.H. Veehouders! wordt allen lid!
zoo rooskleurig. Een goed begin is het
halve werk.
Er zijn in 't geheel geen zwemwed
strijden gehouden, wat toch steeds een
mooie propaganda is. Er zijn dit seizoen
wel pogingen in het werk gesteld, aldus
de badmeester. Zwemvereen. Frissche
Morgen, van Den Helder, zou demonstra
ties geven, maar door onvoorziene om-'
standigheden kon dit niet doorgaan.
Geen ongelukken voorgekomen?
Neen, hoor, alles liep veilig van sta
pel. We hebben wel heel wat ruwe dager^
gehad, waarop het water geducht tegen
de dijk te keer ging. Maar gelukkig staat
er bij De Schans weinig stroom, waar
door het uitgesloten is, dat iemand mee
gesleurd wordt. Jammer echter, dat we
hier van het getij afhankelijk zijn: bij
vloed alleen kunnen we zoo van de stei-:
ger duiken.
Aan het Noordzeestrand levert het ge
tij geen moeilijkheden op, maar daar
maakt de branding het lesgeven weer
moeilijk.
Óp welk uur van de dag er 't meest
gezwommen werd? Wat zal 'k zeggen. In
het hoogseizoen was hier van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat een drukte van
belang. Dan was er menigmaal een tekort
aan badhokjes.
Verder kan nog worden meegedeeld,
dat de badmeester, die van 30 Mei af
onze zwemvereen. zijn diensten bewees,
morgen voor het laatst in dit seizoen,
gedurende een zevental weken werd bij
gestaan doo.* G. Vermeer, die tevens be
last was met het toezicht op de kleed
hokjes.
De zomer is voorbij, de zwemvereen.
pakt inWel zijn er leden, die het
nog een dag of wat volhouden, maar
weldra zal het bij de Schans weer stil
en rust'g worden, heel stiltenzij er
de golven, door stormgeweld opgejaagd,
op de dijk beuken. Dan, ja dan is het er
niet pluis. J.
Vereeniging voor Bedrijfsvoor
lichting voor de Landbouw op
Texel.
In de voorzomer vertelde ik een en an
der over de zuurgraad van de grond en
over ziekten, die bij afwijkende zuurgraad
optreden. Ik herhaal even, dat we die
zuurgraad uitdrukken in cijfers.
We noemen de zuurgraad p H en zeg
gen, dat de grond neutraal is, dus niet
zuur en ook niet basisch (zoo zullen
we in het vervolg het tegengestelde van
zuur noemen) als pH zeven is;
p H 4 tot 4,5 is zeer zuur, 4,5 tot 5 is
flink zuur, 5 tot 5,5 tamelijk zuur, 5,5 tot
6 is zwak zuur, 6,5 bijna neutraal. Bo
ven 7 dus basisch.
We vertelden ook, dat kleigronden het
liefst een p H moeten hebben boven 7.,
Zandgronden 5,56,5.
Nu hangt nog van het humusgehalte
af, of zandgronden 5,56 of 6—7 heb
ben moeten. Hoe humusrijker de zand
gronden zijn, hoe lager de p H mag zijn.
Maar dan moet er nog op gelet worden
welk gewas men teelt. Want de gewas
sen stellen aan die p H ook hun eischenj
Op lichte gronden hebben rogge en aard
appelen liefst p H 55.5. Gerst en'öieteni
hooger dan p H 5.5. Tarwe en haver
gedijen op lichte grond goed bij een.
zuurgraad van p H 55.5. Alle boonen-,'
erwten- en klaversoorten verlangen kalk-
rijker grond p H 66.5. Lupinen echter
weer liever zuurder. Bieten zijn gevoelig.
Gerst ook. Aardappelen krijgen bij p H
boven 5 lichte schurft.
Nu sprak ik van zandgronden, van klei
gronden en ik sprak van humus, 't Is noo
dig hier wat nadere toelichting te geven.
We moeten eerst eens weten waaruit onze
bouwgrond eigenlijk bestaat. Beschouw
het zoo: de grofste deeltjes zijn zand
korreltjes. Veel fijner bodgmdeeltjes zijn
zijn de kleideeltjes. Een zandgrond is dus
gevormd uit betrekkelijk grove deeltjes.
Dat is zelfs onder een loupe al te zien.
En een „zware" kleigrond uit zeer kleine
deeltjes. En nu is het natuurlijk mogie-
Jiik, dat in die zandgrond meer'of minder
kleideeltjes gemengd zijn, en omgekeerd.
Dus zijn er veel overgangen, b.v. zavel.
Dat zand- en kleibestanddeel uit de bo
dem is een verweringsproduct van ge
steenten. Maar humus is heel iets an-i
ders. Humus is alles wat brandbaar is1
in droge grond. Het is het totaal van
alle planten- en dierenresten die in de
grond aan het verteren zijn. Ook dpit
kan zoo in zand- en kleigrond gemengdi
zijn. Grond kan zelfs voor een zeergrooti
deel uit humus bestaan, 't Wordt aap
veengrond. U voelt dus goed, dat er een
overgang is van zand- op klei- op veen
grond. Er liggen nog kwaliteiten tus
schen. Door procenten kunnen we gren
zen vaststellen en precies aangeven, wat|
nu bij zand-, bij zavel- (een overgangs-'
vorm), bij klei-, bij veengrond hoort.
We geven die cijfers niet. Men heeft er
weinig aan. Alleen wou ik nog zeggen,
dat het humusgehalte in klei of zaveU
gronden meest ligt tusschen 13 pet.,
in humusarme zandgronden tusschen 2t
3, in humushoudende tusschen 37; bo
ven 7 pet. is humusrijk. Die getallen val
len tegen. Men houdt meest van humus»
houdende grond. Humus is een voort
durend vloeiende voedselbron, zegt men
wel eens. We komen daar wel eens op
terug. Er is veel waars in. Onderschat
vooral het belang van stalmest en groen-
bemesting niet, in deze. Veengronden
kunnen wel 50 pet. humus bevatten.
Een volgende maal iets over andere
grondbestanddeelen de voedende stof
ten als kalk kali magnesium enz.
Eerst nog even dit: kennis over de
zuurgraad van onze grond is al veel
waard. Daarnaast is van belang te we
ten, het humusgehalte, omdat we dan
weten hoeveel we moeten kalken. Ook
nog andere dingen. Dat zal volgende keen
blijken. Daarom late men zijn grond on
derzoeken. 'T IS NU DE BESTE TIJD
E. v.d. B.
Het tarief, voor onderzoek van grond
monsters, opgestuurd door de Bedrijfs-
vereen., is als volgt: 1
KLEI- en ZAVELGRONDEN: Alleen
pH f0.20. Gewoon onderzoek: (p H, hu
mus, pet. klei in zand, kalk) f2.50.
ZANDGRONDEN:
Alleen p H f 0.20
p H, humus en kalk 2.
p H, humus en kali 2.50
p H, humus en fosfor 2.50
p H, humus, kali en fosfor 3.50
p H, humus, kali, fosfor en kalk
dus volledig 4.
Het monsternemen wordt gedaan door
de assistent van de Bedrijfsvereeniging.,
Deze zorgt ook voor de verzending. Wie
onderzocht wil hebben, geeft dit even op
bij de heer E. v.d. Ban, Koogerstraat,
Den Burg.
Hoar
Duts- tiHetiti-Hirliieltlliiiti
J.J. KUIPER, Parkstraat,
C. LOM MUI
SLIJTERIJ VAN P. BOON.
i I
I!lll|iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir:,iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiii!iiiii>iiiini||llll
||||||lllllllllllllllll/'-llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllll||||||
fflSfflfflffiESffiffigiaB y
WAT KOST HET?
Tor voorkoming van Knvtgingtkoeten
worden da Bu-UjiingaoJTuMigva dezer GurowMe
varïixhl BISSES acht dagen oi beden du
vtraofcaneo tarm|)oeo jjd te zuiveren
Dj Gemeente Unliangsr tan Ttsti
C KAB
KENNISGEVING.
De SCHOUW op het /'.Jfcr* en m
r-rrn der ToaimooTtt, In don Palder IVAAL
ES BURO, ts tepwdd op DONDERDAG 22
SEPTEMBER 1&S7 De aslatigon verbeuren
«ne boet» van 11 - en bil de HERSCHOUW
f S.-
i i®>j
Dijkgraaf en Heemraden ton il
Dolde* li*aal en Burg up Texel
I I ROEPER, D d k li r a t
Sd. KELTiERPt, Secretin
Allen die let.» te vortoren
hebben »un- of verschuldigd
W 4)0 een wijlen JAN LOUIS
OOLLIGNON, in leven zfln verblijf bebbenJe
te H*Urr, doei» gcdouurlilrerd te Üudcakild
op Text! en den 14 JULI 1887 te Austodx*
«verloten, gelieven daarvan oj^uve to djen,
vödr I OCTOBER a. k, ten kantore «ui den
Getart» C.J.O D. UlkhlJt* te TeteL
beLot ztob met bet leveren van alle BINNEN
EN BU1TENLANDSCHE DAG EN WEEK
BLADEN, TIJDSCHRIFTEN, enz en bot nfcot
•en vu ADVERTENTIES tn alle COURAN
TEN. ton epoedig.t' ZOSDER PRIJSVER
aoooiso
0. J. 0. B. BIKKERS.
NOTARIS TE TEXEL
ELL Pl'DUEk VLRKOOPA*
Op UaaNDaO 2d SEPTEMBER 1887,
avonds 7-uur,
ln tot logement .De Zwaan aan D».» Bum
of TEXEL
Een IIULS eb ERF, «aano« n gelogen In
<le Wever itraal aldaar, kadootor aootie K, N*
1448, gicot 89 centiaren.
Eigendom van-T Se. DES KEK
Ondergvtoekendo blijft rtch b|)
VTdrtduriog beleofdumk aanbevcloD
tol de leveüng van vorechulaolo BEERS*
Lekkere COGNAC, enz. em.
K. LANOEVELB.
G. D. KIKKERT,
Goud- en Zilversmid.
iHoogrntraat, naait den heer Kruerj
noten none
Knevens mi
nikkelen
voorradig eetie ruime keuze gebrozwde
Schuif- eu gewone Hanglampen;
2-, 3- (H-tliB KüotBSChiics,
STOELEN. SPIEGELS, RAAMHORRKN eut eta.
Uitent lage prgim
UIT DE HAND TE HUUR,
m den Polder Eierland op Texel
l»e zeer runvllj krkrode
RKITLWIMM. inel
4 Arbeider»» uuliixm fu *7
70.vO tiHctin.il Wrt-, Mooi-, en Bouwljud, jUui
elkander annex slaarrJe ea gulcguu un dun
Hoofdweg, in den Polder Eierland op Texel
AANVAARDING 20 MAART ISSs
Than* In buur en bewoond door dun lm
WILLEM BAKKER Hz.
Eigendom van do Hougwelgeb V rouwe IM
airlëre Jhr Mr l L REMER VAN DEN
BERCH VAN HEEMSTEDE to "sGraventttge
To bevragoo by en allo tnlahUngon wi rdi-n
verstrekt door den Administrateur H FLENS,
te Buso op Tlxel
Onderwijs in
knippen en naaien.
OndergeiedcendH heeft de oer aan haro plMts
gvnooieo te berichten dut at) vcornomons Is
Uodurw^e lo geven in bet knippen en naaien
van idJo TDorltomoode RLKoixnrozEkM
Du Iwuun iullon aanvangen MAANDAO IV
SEPTEMBER a, nxkreo werkdag van 3 lot
6 uur en van 6 tot 9 our, runr xolang van
den leeftijd der leerlingen
B»LinghebboodeD worden verzocht, zich a.ui
te melden Ui
Wed. KI SClltbLV
UOOOERSTILkA T.
Bubo or Tuua.
VERLOTING
daargeoudd van MUTE*, HIBPCTT&V uu.
*oz waarvan da lnten d 86 cl verkrijgbaar
ztyn
(7 Af. ét'. Dienaar,
Jb. BAKKER Ubi.
parkstraat
Db» Bubo or Tzrn
BREUKBANBEN.
4Jn te bekomoii uj
W Lm Bitttr,
Oosterend.
KM
Hbden gedacht «ene PUIK BESTR KOE
J. Romderana,
BOOM KWEEKERIJ
»ajt
BujUiUtngan van BOOMER *o PLASTEN
worden aangenomen door
J. O. BOKJE* cn Jb. RIJK.
AAS DES BURO
BINNENBURG,
levert alle soorton van Bis»»» cn Burrza
ULSU-era GEDISTILLEERD
WIJ N EN EN LIKE UREN
itrr LAGE riUJEE.I
S. C. PDNCER. BURG.
OiifvanKwi wnc KIHUE KCCZE nu I*
HANGLAMPEN
nuut nmitu.wn (a,,, O.N
CURREERENM ZKIJZEN
DAMWEOSTRUB
BET «APEN fiil AMSTEHBAM''
te Oosterend.
N B fv jmiite unrum tal later aotjlen t
kenit gemaakt
H hIPPCn
Vereeniging D. C.
Den Ingezetenen vao Texei wordt bekend
gemaakt, 4u do Vereeniging D. C. tot bei
teltomen van Solide Bedden, Ihkene, Eua/ene.
rra. over Vu» Wan zal ZjJü tulguspedJ
Hu' nieuwe vereemgiogsjaar vangt aan lt>
OCTOBER 1887 en eindigt 16 OCTOBER
1888 Du Contributie bedraagt pat week 1U
cml. AUen, die Ld vvecschoo U wordau,
kuDiieu vansf bodm üch aanmdden bg dan
Agent P. LI El 4* kV
Smeder(J „Da Eendracht."
Kuporatie-uintbQag voor alle «oortwa van
WCRknitC* au HACHTVKRfC*
Repurubo aan Saannachrnee otdnle eo
btllyk
D. SMI1,
u-
Dz* Uuao op itic
Adtrr lm tien en Afiun>tan<*ireaa. i aar de
TEXELSCHE COURANT
toerden aangenomen daar
LOtKtV, BAKKU. touurtad.
LV Texel*.he Courant ter*±UnC iedere
Wo«*oaoAV(um.
Zrj die tick op dit blad wtnecJien te iMm
neemt onnangm de tn deee maand verechf-
nrruU nummerj Oratie en worden leretcki
ondentaand \nl*kmlrUftl ingerukt tl doen tra
tergen aan het BUREAU van dit Blad, of
in de verechttlende Dorpen bp-d* BRIE VOL
GAARDERS
H
s
V
cc
-
I*)
I 5
s
s
3 I
w
Q
(VERKLEINDE REPRODUCTIE ADV. PAGINA 15 SEPT. 1887.)
