TWEEDE BLAD
TEXELSCME COURANT
TEXELSCHE MOLENS.
WOENSDAG 13 OCTOBER 1937
UIT DE TEXELSCHE COU- ffi
ffi RANT No. 1, 15 SEPTEMBER
gj 1887. EB
EB EB
EB Teneinde bij iedereen vrije toe- ffi
08 gang te verkrijgen, zal onze Cou- EB
ffl rant zich houden buiten alle partij- fg
^g schappen en zich bepalen tot het ffi
EB meedoe len van hetgeen in onze ffl
fg omgeving voorvalt en der vermei- EB
08 ding waardig is. Ons blaadje jg
g vinde in iedere woning op Texel fg
g een plaats en worde een middel fg
g van gemeenschap tusschen ver- fg
fg schillende personen en voor allen fg
g een bron om bekend te worden fg
a met hetgeen op ons eiland, plaats fg
fg vindt, in één woord: het worde fg
jg de vraagbaak voor allen, die niet fg
fg onverschillig zijn voor hetgeen fg
fg op Texels bodem voorvalt. 08
fg BE
U $EBB>$EBfflfflEBEB»
ÉS ffl
ALGEMEENE TEXELSCHE
POLITIEVERORDENING
S
fgfEüfSfiitSfliliSi ft
Onder dit hoofdje zullen wij af en
toe eenigc artikelen uit de Algemeene
Politie-verordening van onze Ge
meente onder uw aandacht brengen.
De bewoners, huurders en gebruikers
en, zoo deze niet bekend zijn, de eige
naars van perceelen, zijn verplicht:
te zorgen, dat de goten in de open
bare wegen binnen de kom langs hun
perceelen steeds schoon zijn;
ten minste eenmaal per week en wel
Vrijdags of Zaterdags vóór des namid
dags vijf uur, uitgezonderd bij vorst of.
wanneer in strijd zou worden gehandeld
met het bepaalde in artikel 38 sub. b
(waar staat, dat het verboden is, de straat
te schrobben ot het daarop gebrachte
zand weg .of bijeen te vegen binnen vier
weken, nadat de bestrating is aangelegd
of vernieuwd), en voorts zoo dikwijls het'
door B. en W. wordt gelast, de straat
langs hun perceelen te reinigen of te doen
reinigen;
Het schrobben van straten zal door
door of vanwege de bewoners, huurders
of eigenaars van hooger gelegen per
ceelen zoo tijdig moeten geschieden, dat
die van lager gelegen perceelen in de ge
legenheid zijn later, doch vóór de boven
vermelde tijd, eveneens de straat langs,
hun perceelen te schrobben.
Onder de straat langs de perceelen
verstaat de Politieverordening: op de
pleinen de straat ter breedte van vier
meter en overigens cle halve breedte van
de straat voor de perceelen.
Het is verboden:
de straat te schrobben, wanneer zij
niet vooraf na behoorlijke besproeiing
met water is aangeveegd;
zeepsop of ander vuil water op
de openbare weg te brengen of te wer
pen, anders dan in goten en riolen;
bloed of ingewanden van geslachte
dieren of afval van visch of andere diereu
op de openbare weg of in de goot of
zinkput te vegen of te doen loopen, of
wel met die of andere stoffen de open
bare weg op eenige wijze te verontreinigen.
ESPERANTO.
no;
voo
Ter gelegenheid van de Weensche
jaarbeurs werd een vouwblad in het Es
peranto uitgegeven.
Polen. De politieagenten te War
schau volgen alle een speciaal voor hen
georganiseerde Esp.-cursus.
Tsjecho-Slowakije. Meer en meer
gebruiken de Vereen, voor Vreemdelin-
genverkeei het Esperanto voor hun gid
sen. Pas weer deed Karlsbad een folder
in het Esperanto verschijnen.
in.
Wat de molenmaker Klaas Kuiper
er nog van weet.
Maar de molen op het Groentje in
Den Burg, heeft u die misschien nog ge
kend
- Nee, die is al voor ik op Texel kwam
afgebroken.
Van andere zijde hoorden we, dat de
molen op het Groentje ongeveer zestig'
jaar geleden moet zijn gesloopt. De jon
gelui van Den Burg klommen bij de lad
der aan de buitenkant van deze molen op<
wanneer het tegen kermis liep, Dan kon
den ze vaak de kermiswagens over de'
Hoogeberg zien komen. Het uitzicht werd
toen n.l. niet door huizen belemmerd.
Omstreeks 1910 is de molen van Jaap
Sz. Verberne eindelijk gesloopt. Eigenlijk
kon toen van een molen niet meer gei
sproken worden. Nog slechts de zielige
resten stonden overeind. De wieken waren
er af, de as stak door de kap heen. Die.
sloopers hadden slechts het werk te vol
tooien, dat weer en wind reeds bijna had-,
den volbracht. Anders was het gesteld'
met het sloopen van de molens De Vrede
en De Drie Gebroeders, behoorende aan
de familie Langieveld. Niet lang tevoren
draaiden de wieken nog onafgebroken,,
soms dag en nacht, totdat hun arbeid
overbodig was geworden, omdat het ge
moderniseerde bedrijf de windmolen ver
ving. De tijden veranderen; men nam er
geen genoegen meer mee, dat bij wind
stilte niet gemalen kon worden. Snelheid
en service waren de eischen van de tijd,
waaraan de molens moesten worden opge
offerd. Eind 1922 kwam het bedrijf van,'
de firma Langeveld in de Gravenstraat;
gereed. Toen kwam aan de glorietijd van'
de'molens een einde. Tijdens de verzen
gende hitte in de zomermaand van 1923
men sprak van een hittegolf vielen
de molens onder de mokers van de sloo
pers. Klaas Kuiper was mede onder dei
sloopers. Hoe moet hem dat werk aan
het hart zijn gegaan.
Toch kwam het einde van die molens
niet onverwacht. Reeds had tijdens de
mobilisatie in De Drie Gebroeders de
motor zijn intrede gedaan, die bij wind
stilte (wist u, dat bij molenaars Octoberi
als een windstille maand bekend staat
het werk van de wieken overnam.
De molen De Vrede was reeds voor de
slooping eenige tijd buiten bedrijf. Tij
dens een hevige storm was hij ernstig
beschadigd en hij werd niet meer her
steld. Hij had immers toch binnenkort
afgedaan.
In een ingezonden stuk in de Texelsche
Courant van 10 Febr. 1923 bezong de,
molen zijn naderend einde in de volgende
jammerklacht:
SPORT OP TEXEL
S.V. TEXEL. Zoo is het dan toch ge
lukt de eerste overwinning in de 3e ld.
te behalen. Ook nu weer hebben we moe
ten ondervinden, dat het spelen in deze
klasse veel meer van onze spelers vergt,;
maar ook zijn we tot de conclusie geko
men, dat we kunnen meetellen. Moch
ten wc tot dusverre sportieve wedstrijden'
hebben gespeeld, vandaag konden we on-1
dervinden, dat niet alle tegenstanders het-<
zelfde zijn. Tot de rust verliep de wed
strijd normaal, terwijl ook het eerste ge
deelte der 2e helft, alhoewel tamelijk'
forsch, er nog mee door kon. De laatste
20 min. was het een hard spel en menige;
vrije schop werd gegeven, waarvan dei
meeste wel tegen de gasten, die hun ach
terstand door forceeren van het spel,
trachtten in te loopen. Texel trachtte een
open spel te spelen, wat dikwijls goedj
gelukte.
JO RAN.
In de verdediging speelde Jo Ran van
daag wel zijn beste wedstrijd, terwijl ook
Nic de Graaf in zijn teruggetrokken po
sitie, uitstekend werkte. D. Zuidewind
paste zich spoedig goed aan, waardoor 'n,
hecht verdedigingsbloc ontstond, terwijl)
Dukers een praentwedstrijd speelde en
vooral in de 2e helft uitstekende Staaltjes,
heèft laten zien. Herman Neijens speelde)
een prima wedstrijd, Arie zakte in de 2t
helft af. In de voorhoede was de omzet
ting der vleuigels een verbetering, terwij!'
P.Neijens weer prima speelde op de
inidvoorsplaats. Alleen de binnenspelers
MIJN JAMMER
Waarom heb ik niets te malen
Waarom sta ik nu toch stil
Moest ik voor de pif-paf falen
Daarin had ik niets geen zin.
'k Had nog graag wat willen blijven,
'k Was nog goed in mijn fatsoen,
Nauw'lijks negen-en-zestig jaren
'k Had pas vier jaar mijn pensioen.
Ach, die nieuwerwetsche mode
Wat heb ik daar nu toch aan.
Kool en aardappelen met andijvie
'k Zag ze komen en weer gaan.
Nu, mijn beste, goede vrienden:
Ot ik reizen ga voortaan
'k Denk mijn eerste reis zal zijn:
Van de aarde naar de maan.
Dit merkwaardig rijnisel was onder
teekend: „De Vrede", Ongeren 7 Febr.
1923.
In 1S53 was de molen gebouwd, volgens
bestek een pelmolen. Er werd evenwel'
hoofdzakelijk graan in gemalen.
De Drie Gebroeders was veel ouder
De familie Langeveld kocht de molen,
toen zij zich in het Napoleontische tijd*
perk op Texel vestigde.
De molen moet zeer oud zijn geweest.
Bij de afbraak werd n.l. een balk aange
troffen, die blijkens het daarop voorko
mende jaartal uit de zeventiende eeuw da-i
teert. Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat
de molen toen gebouwd is. liet kan
evengoed, dat deze balk in die tijd in de
inolen is aangebracht ter vervanging van
een oude. In ieder geval duidt het op
een hooge ouderdom.
De Drie Gebroeders werd het eerst
gesloopt. De molen werd voor afbraak
verkocht De Vrede is voor eigen rekening
door de eigenaar gesloopt, de afbraak is
daarna van de hand gedaan.
Ook de molen aan Den Floorn is eigen
dom van de familie langieveld geweest.
Jammer, dat de oude papieren, op die
molen betrekking hebbende, zijn opge
ruimd; daardoor is van die molen maai'
weinig bekend. De sloopers deden er in
de tweede helft van de vorige eeuw hun;
vernielend werk.
De molen raakt uit de tijd
Het is uit met zijn glorie.
De afhankelijkheid van de wind is hem
noodlottig geworden.
Maar Holland is vanouds een molen-
land en we hopen, dat het geringe aantal
molens, dat nog overgebleven is, zich zal
weten te handhaven.
Motoren werken thans gestadig voort,
maar zag U ooit een mooier beeld van
bedrijvigheid en werkkracht en energie
dan een draaiende molen ons te zien;
geeft H.
NI EK
DE GRAAF.
bleven onder hun gewone spel, maar bei
den ondervonden hinder van een lastigd
knie. Voor de rust werden we onthaald'
op eenige fiksche regenbuien, wat bet;
spelen bemoeilijkte. Purmersteijn viel ons
tegen. Haar doelman leek ons niet sterk*
in tegenstelling met de backs, die stevig
wisten in te grijpen en trapvast waren..
De halflinie viel niet biezonder op, hoewel
hard werken en stevig doorzetten haar.
sterkste waper. was. De aanval speeklrt
wel snel, maar de gevaarlijkste man leek
de linksbuiten.
Reeds spoedig tracht P. het spel in
handen te nemen. Ze opent met een schot
van rechtsbuiten, dat corner wordt ge
werkt. Deze wordt afgeslagen en weer.
weet P. voor ons doel te komen en zelfs?
te doelpunten, maar reeds was buitenspel
geconstateerd. Dan trekt T. ten aanval, de
bal wordt goed naar H(enk op de linker
vleugel geplaatst, een goede voorzet volgt,,
maar hetschot blijft 'even uit, waardoor
P. kan ingrijpen en haar voorhoede aan.
het werk kon zetten, maar de T.-Verdedi-
ging kijkt goed uit en telkens stranden de
bruin-witten op buitenspel, terwijl in de
andere gevallen door goed samenwerken
elke kans wordt ontnomen. Eenige T-aan-
vallen worden met de grootste moeite;
afgeslagen. Na een opbrengen van P.
wordt over het doel geschoten en volgt
weer een snelle T-aanval. H.Ran geetS
naar P.Neijens, deze naar P.Kikkert, die
weer voorzet. De bal wordt door de kee
per weggewerkt. N.de Graaf geeft door
naar H.Ran, keeper werkt weg en P. weet
fflEBfflSSBPFIffiffiFB U EFEFFEFSSlEEfflEFFfiEe
EB EB
Eg Het is beter gebogen dan ES
Eg gebarsten. EB
EB
de bal tot corner te brengen, maar meteen
is T. weer in de aanval. Ran zet voor, Pi
Kikkert kopt naast. Dan redt de P-keeper
uitloopend na een scherpe pass van Gom,
De P.-aanvallen worden keer op keer door
Niek de Graaf onderbroken, terwijl ook
Herman telkens weer goed doorgeeft.
Tweemaal strandt P. op buitenspel. Dan
zet de P-linksbuiten voor, maar ook nu
weer wordt in buitenspel positie gescoord*
Uit een voorzet van rechts schiet Gom
prachtig in, welk schot met moeite wordtj
gehouden. De regen heeft bal en terrein
glad gemaakt, het spel blijft aantrekkelijk',
en spannend. Piet Neijens schiet een voor*
zet van H.Ran ineens in. Dan geeft M.
Vlaming vrij naar P. Kikkert, deze plaatst
mooi voor het doel en P. Neijens schiet,
laag en hard i n de benedenhoek. Texel
leidt. P. zit er nog meier op, maar ouzo
verdediging geeft geen kans na weeg
buitenspelstaan komt P. gevaarlijk op/et-i
ten. Door goed samenwerken tusschen
Niek en Dukers werkt de laatste weg. Zoo
golft het spel op en neer met T. iets stci
ker. Beide doelen worden nog onder vuur
genomen, maar tot de rust komt geen;
verandering. Na de rust valt T. direct!
goed aan. Ze geeft de achtei'hoede van
P. handenvol werk. Na 10 min. krijgt H.
Ran een corner te nemen, welke weer
tot hoekschop wordt gewerkt. Henk'
plaatst goed voor het doel, Nic. deürfaaf,
kopt in: 2 0. Weer komt T. terug. Ze
krijgt een vrije schop te nemen, waaruit)
H.Ran voorzet en M. in het zijnet schiet*
Bij een nieuwe aanval gaat een goede
kans door buitenspel verloren. P. komti
meer en meer opzetten, maar Joop geeft
geen kans. Een vrije schop op ons doel
wordt enorm hard ingeschoten, maan
schitterend door Dukers gestopt. Aan
de andere kant wordt een goede voorzet
van H.Ran door P.Kikkert gemist. P.
tracht het spel te forceeren, haar rechts
back is voor gaan spelen, maar T. ver
dedigt stug eu talrijke schoten worden;
gehouden ot corner gewerkt. Onze ach
terhoede, spil en rechtshalf werken voor'
twee, Arie zakt wat af. P.Neijens loopt
prachtig door, kopt over de achterspeler
heen, wordt ten val gebracht, hij hersteld
zich en plaatst langs de P-keeper. Dit;
doelpunt wordt geannuleerd. P. krijgt
een vrije schop toegewezen. Dukers redt
keer op keer fraai. Bij een P.-aanval
weet Joop met moeite te redden. De
afspringende bal, opnieuw ingeschoten,
springt van zijn lichaam tot corner. Scri-
inage, voor het doel ontstaan, levert nog
geen doelpunt op. Herman werkt weg
Onder de grootste spanning komt dan
het einde tot groote vreuigde van T. en,
haar aanhang.
De P-supporters bleken wel zeer te
leurgesteld. Toch mogen de laatste 2C'
min. niet als maatstaf gelden. Een kleine!
zege kan voor de thuisclub verdiend wor
den genoemd. De leiding was goed. In de;
2e helft was strenger optreden beter ge-;
weest.
Texel 2 had gedwongen rust, daal
de wedstrijd BKC 2- Texel 2, vermoede-*
lijk op verzoek van B., werd uitgesteld.
Laat u intusschen niet van de wijs brengen.
Texel A won geheel volgens onze
verwachtingen van B. met 8- 1. Rust 1 -Q
Texel B heeft goed partij gegeven. Al
leen al die tegengoal geeft moed. BijUla)
had Flans reeds voor de rust gelijk ge
maakt: hij schoot na goed doorgeloopen te
zijn tegen de paal.
- Uitslagen KNVB 3e kl. A.: Hollandia
—Zaandijk 4 1, Texel—Purmersteijn 2—
0, Succes—Alkm. Boys 2—2, APGSAs
sendelft 4—3, Volewijckers—Helder 12.
NHVB 2 G: Watervogels 2Helder
5 10-0, JVC—Tex. Boys 4—0.
4 E: Held. Boys 2—Helder 7 4—7, Oos-
terenldWatervogels 3 110.
Adsp. Texel ATexel B 81, Ooster
end ATex. Boys A 04.
Te Rotterdam wordt 28 Nov. ge
speeld de Interland wedstrijd Nederland,
Luxemburg. Belanghebbenden kunnen
kaarten bestellen bij onze secr. onder bij
voeging der kosten. Eere-tribune f2.50
(beneden), eere-tribune boven f2.—j
Maas-tribune f2.— (beneden), Maastribu
ne boven, niet overdekt f 1.50. Verder*
zitplaatsen f 1.50 en fl.—Staanplaatsen
t0.50, jongensplaatsen f0.25.
- Trainen als gewoonlijk.
Over de te houden Jaarmarkt kun
nen we meedeelen, dat onze bouwafd,
uitstekend vordert. Het belooft een keurig!
geheel te worden, terwijl de verdeeling
met zorg is geschied. Hotel Texel zal ze
ker een biezondere aantrekkingskracht
vormen van 4 t.'m. 7 Nov. a.s. Binnenkort
zal aan ieder de gelegenheid geboden
worden tot het inzenden van een bijdrage.
Het comité beveelt een en ander in uw
gunst ten zeerste aan. D.D.
