n
tJKoeóer.
De Nieuwe Tpxelsche Courant
No. 5197 51ste Jaargang Woensdag 20 Oct. 1937
EERSTE BLAD.
REIST PER WAC0
Ik weet er nog van
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIÊN:
is sinds 1 Juli 1930
in dit blad opgenomen.
UITG.: N.V. Boekhandel cn Drukkerij
v.h. Langeveld en de Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 052.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal
buiten den Burg fl.losse nrs. let
ADVERTENTIES: 12 cent per regel
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
cleeHg tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels.)
ZONDAGSBLAD, 16 blz., in roto-gra-
vure, f0.50 per kwartaal; buiten Den
Burg f0.70.
HOOGWATER ter reedc van Texel v.m
(nam. ongeveer »/i uur later.)
22 23 24 25 25 27 28 Oct.
10.16 10.55 11.35 0,44 1,31 2,38
AUTÜBUSD1ENSTEN naar Hoorn
Edam, Amsterdam en geheel West-
Friesland,
lnl. Waco, Kanaalw. 137, den Helder
Tel. 773 en V.V.V. Mooi Texel.
llllllllllll VAN OVER DE GRENS.
Moederhet liefste en meest
vertrouwde woord in ons leven. Wij
waren van haar cn bleven van haar
al worden we zelf oudere menschen.
Als kind droogde ze onze tranen en
als mensch vonden we troost in haar
glimlach. Onze eerzucht was meeren-
deels terug te brengen tot een be
hoefte om haar gelukkig te zien over
ons welslagen in liet leven.
MoederHaar sterven doet al
tijd pijn. Als kind missen wij haar
zorgen wel zeer, maar als oudere mis
sen we in haar heel onze jeugd. Als
moeder heengaat, is de band met liet
verleden afgesneden. Dan komt er
een groote leegte rond ons. Dan eerst
staan we als liet ware alleen tegen
over het leven, al behouden we ge
liefden rondom ons.
Moederhaar wezen is liefde
en zorg. Haar leven begrijpen we
nooit zóó goed als bij de dood. Ook
al zijn we ver van haar gegaan, ook
al scheidde de strijd om het bestaan
ons van haar, toch was ze ons zoo
wonderlijk nabij. En 't is alsof we
ineens vele jaren ouder worden en de
wereld zakelijker, onaantrekkelijker
zich vertoont wanneer moeder voor
goed is heengegaanVoorgoed is
heengegaan? Neen, haar geest blijft
ons nabij, haar nagedachtenis blijft
in eere.
fü Geen stouter belovers, dan fü
tjj die niet te geven hebben. fg
dat er in de Weverstraat ccn o.l.
school was;
dat er bij de school over de Burg
wal een brug lag, welke Nieuwstraat ert
Weverstraat verbond;
dat meester Hessclberg hoofd van
die school was;
dat zekere Albert Tjoep met zijn
boot door de Burgwal voer;
dat hij het vuil uit de Burgwal op-
vischte en liet als mest aan boeren ver
kocht;
dat de school in de Weverstraat,
}velke uit één lokaal bestond, te klein
werd, waarom er in het Park bij liet
Raadhuis een houten gebouw als school
werd ingericht;
dat er achter de Weverstraat een
sloot lag;
dat in het perceel in de Weverstraat,
thans bewoond door de heer J. v. Zoelen,/
liet postkantoor gevestigd was en dat la-,
ter in dit gebouw een Chr. Bewaarschool
en Zondagsschool gehouden werd.
Terwijl de conferentie van Londen j.l.
Zaterdag begonnen is, wordt een week la
ter een belangrijke bijeenkomst te Brussel
geopend, n.l. die van de onderteekenaars
van liet z.g. negen -moge ndjiedenverd rag.
Ot Japan aan deze besprekingen zal deel
nemen, staat op liet oogenblik nog niet
vast. Wat wel vast staat, is, dat er spoe
dig hulp aan China zal moeten worden
geboden. Want al weten de Chineezen bij
Sjanghai ook dapper stand te houden, in
het vruchtbare noorden, waarop de Ja
panners al zoo lang een begeerig oog.
lieten vallen, behalen de indringers grootei
successen. Deskundigen zijn het er oven
eens, dat de Chineezen hier nog slechts
kort stand zullen houden, tenzij er dai:v
spoedig hulp geboden wordt. En of de-
conferentie van Brussel daartoe in staal)
zal zijn, blijft voorloopig nog een open
vraag.
De groote Waaldersluis, ongeveer 150
M. zuidelijker gelegen, wijd 3 M., diep op
de drempel 2.23 M. beneden N.A.P. (2.50
M. beneden V.Z.) In de sluiskoker is als
waterkeering een binnen- en een buiten-
valdeur aangebracht;
de Schanssluis nabij het voormalig fort
De Oude Schans, wijd 2 M., diep op de
drempel 1.13 M. N.A.P. (1.40 M. be
neden V.Z.) en gesloten met een buiten
en binnenvaldeur.
Deze vier duikersluizen zijn in onder
houd bij het bestuur van de Dertig Pol
ders.
In de dijk vóór de polder het Noorden
ligt een uitwateringssluis met drie ope
ningen, elk gesloten met een binnen-val
deur en een stel puntdeuren.
De noordelijkste opening is eigendom
van de polder Eijerland, doch deze staat
thans ten dienste van de afwatering van
de polder het Noorden; de zuidelijkste is
de doortocht naar zee van het water van
de polder Waalenburg en van de andere
op die polder afwaterende gronden, als:
die van het Burger-Nieuwland, van het
Gerritsland, van De Koog en Everste-
koogenvar.de domein- of mientgronden,
de middelste opening dient tot afvloei
ing van de Molenkolk van de polder het
Noorden.
Met het onderhoud van deze sluizen is
belast het bestuur van de Dertig Gemeen
schappelijke Polders. In de onderhouds-
de graanmolen, der N.V. Han-
delmij. Dros en Co., die eigen
lijk een Zaansche molen is. In
1902 stond hij nog aan de
Zaan. Daar werd hij afgebro
ken om hier dat jaar door de
molenmaker Klaas Kuiper weer
te worden opgebouwd.
mm
GOEDE RAAD.
Nog enkele algemeene wenken voor wie
„kalkt":
Eisch: opgave van fijnheid en ge
halte en eeji droog product.
Zorg voor regelmatige verdeeling
over en zoo mogelijk in de bouw-
voor.
Strooi met droog weer over droge
grond.
Men kan het heele jaar eigenlijk
wel kalk strooien, maar vroeg in de
herfst is het beste.
Geef niet al te groote hoeveelheden
in één keer. Doe er liever 2 of 3 keer
over. Een hooge gift zou ik in drieën
geven: 1 over tie stoppel en instoppelen;
2 over de gestoppelde voor en inploegen
3 over de geploegde voor en in-eggen.
kosten'wordt door de polder Waalenburg
voor de helft bijgedragen; door de pol
der Eijerland werd, toen deze voor zijn
afwatering nog van 'de noordelijkste ope
ning gebruik maakte, voor 'n vierde ge
deelte bijgedragen. Thans wordt deze bij
drage evenwel niet meer gevergd.
In het gedeelte van de zeedijk, dat voor
rekening van het rijk is, vóór Oudeschild,
lag een duikersluisje, wijd 0.25 M., dat'
van buiten met een prop en van binriten
met een schuif werd gesloten. Het was
vroeger voor rekening van het Weeshuis,,
doch nadat het daarvan afstand had ge
daan, is het door de gemeente jn onder
houd genomen. In 1893 is het door het
rijk, met goedvinden van alle belangheb
benden, opgeruimd.
Voorts heeft het waterschap twee uit
wateringssluizen, gelegen in de binnen
dijk, genaamd de Westdijk, namelijk de
Groote en de Kleine Zuidhaffelersluis.
In het Noordwesten van de Prins-Hen
drikpolder ligt nog in de Griedijk de z.g.
Havensluis, terwijl in de Westdijk, ten
Westen van de Kleine Zuidhaffelersluis,
later een afsluitbare duiker is aange
bracht, bestaande uit twee betonnen ko
kers, elk met een schuif.
De beide eerstgenoemde sluizen loosden
vroeger haar water op zee, maar na dq
bedijking van de Prjns Hendrikpolder
op een uitwateringskanaal.
10
Zooals u zich herinneren zult, besloten
Engeland, Frankrijk en België na de een
zijdige verbreking van het Pact van Lo-'
carno door Duitschland toch nog aan de
bepalingen van dit verdrag vast te hou-'
den. Daardoor kreeg deze overeenkomstl
een eenigzins tegen Duitschland gericht)
karakter en in België, waar men zoo lang
zamerhand genoeg van dergelijke verbin-i
tenissen had gekregen, vond men dit:
eigenlijk allesbehalve aangenaam. Onze
zuiderburen wenschten, voor zoover het
Volkenbondsstatuut dit toeliet, strikt
neutraal te blijven. Want slechts dan, al
dus redeneerde men beneden de Schelde,
hebben wij een kans om ons buiten een,
eventueel Europeesch conflict te houden.
In Londen en Parijs voelde men wel
iets voor deze Belgische beweegredenei*
en in het begin van dit jaar werd België
danook van zijn verplichtingen, voort
vloeiende uit het Pact van Locarno, plech
tig door Engeland en Frankrijk ontslagen,
terwijl deze beide groote mogendheden
hunnerzijds de Belgische onschendbaar
heid hieven waarborgen.
Een dergelijke waarborg, waaruit voot
België geen verplichtingen ontstaan, heeft
thans ook Duitschland op zich genomen
en naar men verwachten mag, zal ook
Italië, de vijfde onderteekenaar van het
oude verdrag van Locarno, dit voorbeeld
volgen. Aldus verkeert België thans in de
gelukkige omstandigheid van alle knel
lende banden bevrijd te zijn, terwijl des*
ondanks de onschendbaarheid zijner gren
zen door drie groote mogendheden ge
garandeerd wordt.
In de internationale pers is de Duitsche,
stap, welke overigens voor Londen en
Parijs geen verrassing was met gemengdo
gevoelens besproken. Een blad als de Ti
mes spreekt van een stap in de goede
richting, Europeesche verzoening, enz.
Maar er zijn ook Engelsche en Fransche
bladen, die zich minder gunstig uitlaten
en meenen, dat de ware bedoeling van de
Duitsche garantie is, zich steeds meer te
beschermen in het Westen om zoo de han
den in het Oosten vrij te krijgen.
Ieder moet zijn eigen stoep
51 schoonvegen. r§
DE TOESTAND IN FRANKRIJK.
In de afgeloopen week is eenigc ver
betering in de gezondheidstoestand van,
de franc gekomen. Wellicht onder invloed
van de grootere gematigdheid, welke het
Fransche volk thans weer aan de dag gaat
leggen. De kantonale verkiezingen hebben
een kleine verschuiving van communisten
en socialisten naar de burgerlijke radicaal-
socialisten te zien gegeven en dit feit is
wellicht meer dan iets anders geschikt,
om het vertrouwen van de kleine spaar
der in de franc te herstellen.
Meer dan met de kantonale verkiezingen
heeft men zicli in Frankrijk de laatste da
gen met de Spaansche kwestie moeten be
zighouden. Zooals bekend, was Mussolini,
niet bereid met Engeland en Frankrijk
alleen over dit onderwerp te onderhande
len, zooals Londen en Parijs gewenscht
hadden Duitschland zou er bij moe
ten zijn. Dit stuitte op het bezwaar, dat)
dan ook Rusland, dat tenslotte meer be
langen in de Middellandsche Zee heeft;
dan het Derde Rijk, uitgenoodigd zou
moeten worden. Dit was nu weer niet
naar de zin van Rome en Berlijn. Reedsj
hoorde men er over spreken, dat Enge
land en Frankrijk nu hun wijheid zou
den hernemen en- dat de Fransch-Spaan-
sche grens zou worden opengesteld, wat)
wapens en nieuwe vrijwilligers voor Va
lencia zou betee-Kenen. Maar tenslotte is
men tot de slotsom gekomen, dat dit zeei;
zeker nog geen einde aan de ltaliaanscho
inmenging in Spanje met zich mede zou
brengen. En thans probeert men het weet;
eens met de sub-commissie voor de niet-,
inmenging te Londen. Wanneer men be
denkt, dat de bespreking van het belang
rijkste vraagstuk, n.l. dat van de terug
trekking der vrijwilligers, reeds twee
maanden geleden in deze commissie vast-
geloopen is, zal men ten aanzien van
eventueele toekomstige resultaten zeker
niet te optimistisch mogen zijn. Wel heb
ben Engeland en Frankrijk op haast aan
gedrongen, maar het feit, dat de Itali-
aanscne bladen er reeds op wijzen, dat
men zeker niet tot een snel resultaat zal
komen, belooft weinig goeds.
TEXELSCHE COURANT
DEN BUR<i 75 2t- pei 'j Maanden
Eranco y. pest door g heel Nederland p 3 maanden
Lo se nummeist 4
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE: N.V v/H LANGEVELDROOIJ DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regels: 60 ct. Iedere rogoi moer: 12 -t.
Do/eitdo advertentie 4 maa1 geplaatst wordt 3 maal berokona
9ii abonnement 'agero regeipr ia
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO- N° 652 POSTBUS: N° 11
LICHT OP
RIIWIELEN en RIITUIGEN 5 23
llllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIlllllll
lllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiilllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllliliiiiiillllll
BELGIE'S ONAFHANKELIJKHEID.
ft fl»®®®®®®®»
||||||lllllll!!llllll!lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilll!i|||
llllll TEXELAARS BOVEN |||lll
llllll DE ZESTIG AAN HET
llllll WOORD. HUH
||li||lilll!lll!l!lllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllll!lll!lll!!!l|||||
Jb. Z., 91 jaar.
DE CONFENTIE VAN BRUSSEL.
TEXELS POLDERLAND
y
DE OUDESCHILDER
MOLEN,
llllllllllll LANDBOUW tv VEETEELT llllllllllll
VOORHEEN EN THANS.
ÜE CONFERENTIE VAN LONDEN.