Wol op de Wereldmarkt.
Beter Onderwijs
ffi ee
II
VOORUITZICHT :ONZEKER.
Hoewel het resultaat van de laatste
wolveilingen in de afgeloopen week te
Sydney gehouden, geenszins onbevredi
gend kan worden genoemd en voor onge-
wasschen merïnowol ten deele de hoog
ste prijzen van dit seizoen (sedert 1 Juli)
konden worden gemaakt, ziet het er vol
gens het Handelsblad op de wolmarkt
geenszins zeker uit. De verdere prijsont
wikkeling hangt ook in hooge mate af
van de verdere houding van de effecten-,
beurzen en van de grondstoffenmarkteiv
in het algemeen. Als niet te verwaarloozen
tactor dient ook op de Japansche wol-
aankoopen te worden gewezen; op dq
laatste Australische veilingen hebben de
Japanners weliswaar weer gekocht, docli
in verband met de deviezenschaarschte
daar te lande kan men omtrent hun ver
dere aankoopen niets voorspellen,
Er is algemeen een vermindering van
de bedrijvigheid en stagnatie in alle be
langrijke verwerkende landen waar te ne
men, onder invloed van de onzekerheid,,
die ontstaan is op economisch en poli*
tiek gebied, die mede tot een daling der
wolprijzen heeft geleid*
De index voor de kamwolproductie in
Engeland, Frankrijk, België, Polen en
Hongarije (1935=100) bedroeg voor Sep
tember 84 tegen 105 einde September 1936,
waarin zich duidelijk de achteruitgang van
de wolpositie weerspiegelt. Zou de be
drijvigheid der verwerkende industrieën
zoo groot gebleven zijn als in het voor
jaar en de zomer, en had men rekening
mogen houden met een toenemend op
nemingsvermogen van Japan, dan zou de
toeneming van de. wolproductie in dit sei
zoen nauwelijks gewicht in de schaal
hebben gelegd. Nu heeft men er echter
terdege rekening mede te houden, evenals
met de toeneming van de verschepingen
uit de overzeesche centra.
Ramingen voor de productie in Au
stralië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika wij
zen op een uitbreiding van de productie,
vergeleken met 1936-'37, met totaal 30
mill. lb., waarvan rond 25 mill. Ib. voor
rekening van Australië komt.
De aanvoer in de Australische verkoop
centra zijn gedurende de eerste drie maan
den van het loopende seizoen reeds 32
mill. lb. grooter geweest, dan in de over
eenkomstige periode van het vorige sei
zoen, waar tegenover de afleveringen
slechts met ca. 9 mill. lb. gestegen zijn.
In Zuid-Afrika was de aanvoer in de
zelfde tijd 2 mill, grooter, terwijl de af
leveringen met 8 mill. lb. waren vermin
derd. Alleen Argentinië en Paraguay kon
den meer exporteeren in die tijd.
Terwijl, te oordeelen naar het verloop
op de Australische veilingen, de prijzen
van merino-wol blijkbaar beter weerstand!
hebben geboden, is men omtrent het prijs
verloop voor Nieuw-Zeelandsche cross-
breds eenigszins verontrust. Intusscheni
zijn echter, ondanks de in de laatste tijc'i
wat betere tendenz voor merino-wol, de,
prijsstijgingen, die tusschen Sept. 1936 en
Aug. 1937 waren ingetreden, weder ver
loren gegaan, en het ligt in de verwach
ting, dat de a.s. crossbreds-veilingen in
Nieuw-Zeeland en Zuid-Amerika een aan
passing zullen brengen aan het prijsniveau
van merino-wol.
Daarbij dient men te bedenken, dat de
crossbreds-noteeringen van Sept. 1936 tot
Augustus j.l. betrekkelijk nog vaster dan
die van merino-wol zijn geweest.
Een daling met 15 a 20 pet. ten op
zichte van de noteeringen der Londensche
veilingen in Sept. van de crossbredsprij-
zen, wordt danook zoowel voor kamwol
als voor kaardewol waarschijnlijk geacht.
WELLINGTON KOO
China's hoofdvertegenwoordiger op de
Brusselsche Conferentie.
33 Kritiseeren is gemakkelijk:daar- 83
83 om probeeren zoovelen het. Met g]
33 verstand prijzen is moeilijk: daar- 33'
33 om doen zoo weinigen het. 33
SPORT OP TEXEL
TEX. BOYS-NIEUWS.
Het voetbalprogramma van onze vereen,
was niet groot. Daar het le vrij was,
werd volgens afspraak een wedstrijd ge
speeld voor het 2e. Om 12 uur tegen
Tex. Comb., welke door Tex. met 5 0 ge
wonnen werd. Het was zeker voor het
bestuur een teleurstelling, dit 2e elftal
met 8 man in het veld te zien verschijnen.i
Het had er alles op gezet om jullie te la
ten voetballen, doch de lauwe medewer'-fr
king stemde niet tot tevredenheid. Het
bestuur is ijverig bezig om alles zoo goed,
te laten loopen als het kan. Toont jullie-
ijverige leden, helpt mee om deze jonge,,
bloeiende vereen. Tex. Boys, op te bou--
wen. Houdt de goede geest, altijd en
overal zoo geprezen, hoog. Geeft ook»
meer belangstelling aan de trainings
avond. Wie daar training geven, geven
ook hun heele avond voor dit nuttige en
onmisbare werk.
Zondag is het le weer vrij. Dan
wordt waarschijnlijk om 12 uur weer een
oefenwedstrijd gespcejd. De elftalcomm.
moet een paar spelers voor het eerste
kiezen. Weest getrouw en helpt mee.
NIEUWE LEDEN. Wie zich wil
oügeven, kan dat deze week doen bij C.
Graaf, Hoogerstraat.
M.
WIELERSPORT.
Texelsche wielersport.Ja, daar is
nog maar weinig over geschreven, maar
zij IS er. Onze plaatsgienooten J. Slikker)
P. Slikker, C. Maas en D. Leinstra zijn
druk in de weer om deze sport ook op
óns eiland populair te maken. We rneenen
te weten .dat het wielrennen hier nog1
nimmer veel beoefenaars telde.
Koning Voetbal kwam, zag en overwon.
een groot aantal Texelaars. De korf
balsport heeft hier ook veel aanhang ge
had, maar behoort nu tot de historie*
We kunnen zoo doorgaan, want nog weer
andere takken van sport zijn opgekomen,
hebben geblonken en zijn weer verzon ken
Hoe zal het met de wielersport gaan?
Op deze vraag zullen genoemde pioniers;
ons nog geen antwoord kunnen gevena
Ofmisschien ook wel. Zij hebben
eigenlijk al geantwoord. Zij doen immer
hun uiterste best om de wielersport ook)
hier de beenen onder het lijf te geven*
Ende aanhouder wint. Als de voetbal
sportenthousiasten hier niet zulk een taaie
volharding aan de dag tiadden gelegd, zou
er van voetbal nooit veel terecht zijn;
gekomen. Daarom: Wie wil, die kan. Ook
voor de wielersport is hier een weg; vele
wegen zijn er zelfs
Genoemde renners hebben nu voor het
winterseizoen een competitie georgani
seerd, welke uit een tiental ritten zal be
staan. Dat kan een mooi stuk propaganda'
worden.
De eerste wedstrijd, 17 Oct. was een
z.g. tijdrace Er werd n.l. om de minuut
gestart. Het 30 K.M. lange traject Den
BurgDe Cocksdorp v.v., werd door J.
Slikker in 52 minuten afgelegd. Hij werd
no. 1van de 2e wedstrijd op Zondag j.l.
was de route als volgt: Den Burg, Oude-
schild, Oosterend, Het Noorden, De
Cocksdorp, De Koog, De Dennen, Den
Hoorn, P.H. Polder, De Schans, Hooge-
berg, Den Burg. Op dit 62vl< K.M. lange
traject werd J. Slikker eveneens no. één,
in een tijd van een uur en 59 min. C.Maas
en P. Slikker bereikten de finale 5 mins
later. C. Maas werd nr. twee met eem
SCHEEPSONGEVALLEN
27 DECEMBER 1925.
De stroomtrawler VICTORIA, 1 Jmuiden
327, met viseh op weg naar IJmuiden,
strandt tijdens mist achter I>e Koog. Het
schip werd nog dezelfde dag vlotgebracht.
10 MAART 1926.
Het Duitsche s.s. MARGARET, groot
1600 ton, zonder lading, van N.-Duitsch-
land via R'dam op weg naar Duisberg,,
strandt bij storm voor de Slufter. Na de
eb afgewacht te hebben vertrekt de red-1
dingboot van de Krim naar het schip*
Van dc twintig opvarenden gaan er tien
met de reddingboot aan land. Een hunner,
die tijdens de stranding een dijbeenbreuk
opgeioopen had, wordt door Dr. Keidel
behandeld.
Na drie maanden van onvermoeide ar
beid wordt het schip door vier sleepboo-
ten van dc combinatie Dros-Wijsmuller
vlot gebracht.
14 APRIL 1926.
De stoomblazer DOLFIJN van bureau
Wijsmuller raakt bij het verlaten van de
haven van Nieuwediep op de steenen. De
blazer wordt achter fort Harsens op het
droge gezet. Nadat het gat bij laag water
gedicht is, keert de schuit naar de haven;
terug.
13 NOVEMBER 1926.
Het Fransche s.s. PERDREAU, groot
265 ton, met kisten drank van St. Brieux
op weg naar Leningrad, strandt wegens.
80
MEER LEERKRACHTEN.
In ons ook op vakvereenigingsgebied.
zoo versplinterd land is het altijd iets
biezonders, wanneer de vakorganisaties
van alle groepen zich vereenigen voor
een bepaalde actie. De nood moet wel
hoog zijn geklommen en een zeker ge
vaar wel ernstig zijn geworden, wil het;
zoo ver komenJHet feit doet zich thans-
voor op onderwijsgebied. Alle vereeni-.
gingen van personeel bij het lager onder
wijs, openbaar en biezonder. hebben onder
de titel: „Er dreigt gevaar!" een geschrift
in het licht gezonden om dit gevaar te
^gnaleeren. De nood is tweeërlei: zake
lijk en persoonlijk. In de eerste plaat?
dreigt het lager onderwijs steeds on
vruchtbaarder te worden, doordat de veel,
te groote klassen goed onderwijs vrijviel
onmogelijk maken. Onder de druk der be
zuiniging is de leerlingenschaal zóó op
gedreven, dat allerwege in het land zwaar
overbevolkte klassen zijn, samengeperst
in veel te kleine lokalen. In de tweede
plaats en als gevolg daarvan - is er
de waarlijk verschrikkelijke werkloosheid.
Op een onderwijzerscorps van 30.000 zijn
er 15.000 werkloos. De overheid heett
hiervan gebruik (liever: misbruik) ge
maakt, om werklooze kweekelingen-met-
akte, dus volledig bevoegde onderwijzers,
gelegenlieiu te geven voor de klas te gaan
staan, dochzonder betaling. Vele van
deze jonge menschen staan het eert
hen liever voor de klas dan aan voort
durend nietsdoen te zijn overgeleverd. „Er
werken" zegt de brochure „op het
oogenblik 3700 kweekelingen-met-akte irt
onze scholen, die zelfstandig een klas
voor hun rekening hebben. Dat beteekent
dus 3700 bevoegde krachten, die aan on
geveer 150.000 Nederlandsche kinderen
onderwijs geven, waarvoor de regeering
geen cent betaalt. Zooiets is parasiteeren
op de werkloosheid". Is dit te veel ge
zegd? Zoo bestaat er dubbele nood: èn
voor het onderwijs èn voor de onderwij
zers. Nu hebben alle organisaties, neu
trale, katholieke, protestante, de handem
ineengeslagen voor een actie. Zij hebben
berekend, dat terugkeer tot de leerlingen-
schaal 'van 1923 aan 7500 onderwijzers-
werk zou geven en 7.5 millioen gld. per
jaar zou kosten. Maar ook efen gedeelte
lijke terugkeer is natuurlijk mogelijk.
Moge de actie het gevolg hebben, dat
men daarvan zoo gaarne ziet.
kwart wiel voorsprong op P. Slikker. P.
Slikker, die ook een goede wedstrijd reed,
kreeg tien K.M. na de start bandenpech.
waardoor hij vier kostbare min. verloor.
Na het omleggen van een band zette hij
de strijd voort, waarbij hij na 30 K.M...
C. Maas te pakken kreeg. J. Slikker had
zich inmiddels van een groote voorsprong,
verzekerd, welke hem de overwinning
bracht De stand dezer competitie luidt
thans- 1. J. Slikker 6'/- punt; 2. P. Slik
ker 4: punt; 3. C. Maas 4 punten en D.
Lemstra punten. D. Lemstra was in de
tweede wedstrijd niet gestart
Zondag 14 Nov. a.s. wordt de derde rit
verreden. Route: Den Burg, Oosterend,
Oudeschild, Den Burg, P.H.Polder, De
Schans, Den Burg. Deze weg wordt drie
maal afgelegd, totaal 90 K.M.
Texelsche renners: we hopen, dat het u
voor de wind mag gaan. Figuurlijk na
tuurlijk. Want: Hoe zwaarder de strijd,,
hoe schooner de overwinning. J.
VAN 1887 - HEDEN.
zware mist op de Razende Bol. De motor
reddingboot weet de twaalf opvarenden,
veilig aan wal te brengen. De lading slaat
uit liet schip en komt grootendeels op,
Texel's strand terecht waar o.a. strand
vonders voor berging zorgdragen. Te Den
Hoorn werden zestig kisten geborgen,
te De Koog 3, te Oudeschild 30, ieder-
twaalf flesschen bevattende. Ook de jut
ters zitten niet stik Bij een bewoner van
Den Hoorn vinden douanen een kist met
flesschen wijn, welke in een schuur was-
begraven. De rest van de lading, duizend
kisten gedistilleerd, wordt door duikers,
van bureau Wijsmuller geborgen.
19 JANUARI 1927.
De TEXEL 15, schipper D. Vlas Wz.,
en de TEXEL 95, schipper D. Schagen,
raken bi) storm op dc Razende Bol. D?
motorreddingboot Doris Rijkers en de
sleepboot met een vlet van bureau Wijs
muller spoeden zich naar de beruchte
zandplaat, vanwaar noodseinen gegeven
wonden. De bemanning van beide vis-
schersschuiten, totaal vier personen,
wordt door de Doris Rijkers veilig de
haven van Oudeschild binnengebracht.
De TX 15 wordt door een motorbotter
van de visscherij-inspectie vlot gebracht..
De TX 99 verliest roer en zwaarden,
zij wordt door de TX 27 binnengebracht*
De TX 95 weet men niet vlot te krij
gen; zij slaat in de nacht van 28 op 29
Januari uit elkaar.
81
MELK 10 CENT PER LITER.
Ingevolge het besluit der Ned. Zuivel
centrale is Maandag j.l. de prijs der con-
sumptiemelk hier van negen op tien cent
per liter gebracht.
OVER DE PACHTWET.
De avond, waarop het Tweede-Kamer
lid Ebels hier over de Nieuwe Pachtwet
komt spreken, is bepaald op Woensdag 17
Nov. a.s. in hotel Texel, aanvang achtuur.
Er wordt geen entree gevraagd^ Gelegen
heid tot het stellen van mondelinge of
schriftelijke vragen.
CURSUS AFD. HANZE.
Men verzoekt ons mee te deelen, dat de
gelegenheid tot inschrijving van leerlingen
voor de cursus ter opleiding voor liet
Middenstandsdiploma (Handelskennis),
vandaag sluit. Adres: J. v. Beem, voorz,
afd. Texel van de R.K. Hanze, Binnen-
burg.
A1ARO-FILM.
In aansluiting op 't bericht van Zater
dag wordt medegedeeld .dat 2 Dec. ge
deelten uit „Wat Nederland biedt op
Rundvcegebied" en „Ora et Labora" ver
toond zullen worden.
De eerste is een nationale veeteeltfilm,
waarin de centrale keuringen en fokvee-
dagen voorkomen, afgewisseld met aar
dige momenten uit het boerenleven, prach
tige koeiengroepen in het landschap, de|
kaasmarkten te Alkmaar en Woerden, de
typische boerderijen in Limburg, enz.
„Ora et Labora" is een film, die u in
één avond laat zien de ontwikkeling van,
de Ned. Landbouw met zijn werkmetho
den in de verschillende provincies, de
ziektebestrijding en schadelijke insecten.
Prachtige oogstopnamen in de Wieringer-
meer en in het schilderachtig Limburg.
De beoordeeling dezer films door de
pers is zeer gunstig. Kaarten voor de filinl
zijn nu al verkrijgbaar tegen 25 ct.
Voorziet u tijdig van kaarten voor u en
uyv dame. Komt zien, wat de Maro-film u
biedt en leert langs die weg de Ned,
Landbouw en Veeteelt kennen. de G.
ONTWIKKELINGSAVONDEN
in lokaal „Den Burg."
Weet u wat een thora-rol is? Daar
mee bedoelt men de vijf boeken van Mo-
zes, geschreven op stukken perkament, die
aaneengevoegd en vervolgens opgerold
zijn. De thora wordt door de vrome Jo
den zeer vereerd. In de Synagoge wordt
hij bewaard in een gebeeldhouwde kast,
de Heilige Ark genaamd.
Hierover sprak Dr. Vis op de tweede
ontwikkelings-avond voor jongens op
Woensdag 1.1.
Wanneer de Jood bidt draagt hij daar
bij een tallith, een omslagdoek, z.g. bid
kleed; een vierkante doek met franje om
zoomd. In de synagoge wordt het hoofd
met de groote gebedsmantel bedekt.
Wanneer de sabbat ingaat, ontsteekt de
vrouw de sabbatslamp en zegent de vadeil
zijn kinderen. De z.g. kiddoesch-bekers
worden met wijn gevuld, doch niet leeg
gedronken. Het is een symbolische handei
ling. Eindigt de sabbath, dan komt de z.g.
specerijbus op tafel; door de geur van de
specerijen wil men de geur van de sab
bath vasthouden.
Verder vertelde Dr. Vis van de schofar,
de bazuin of ramshoorn, door de Israëlie
ten in de synagoge gebruikt, in het bie
zonder op de Nieuwjaarsdag, de Roscl;
hasehanah; van Kol-Nidre, het gebed,
waarmee 's avonds in de Synagoge de
groote Verzoendag begint; van het Loof
huttenfeest en de daarmee gepaard gaande
ommegangen in de synagoge met in de
eene hand een palmtak, in de andere
een citroen; van het Chanoekafeest, inge
steld ter herinnering aan de inwijding
van de tempel, gevierd o.a. door het ont*
steken van kaarsen en het bidden van bie-
zondere gebeden; van het Joodsche
Paaschteest, van het Ghetto, van Klaag
muur en catacomben Het was een
avond, waarop de jongelui en ook
de ouderen hun kennis omtrent een wei
nig bekend onderwerp belangrijk hebben
kunnen uitbreiden.
In de pauze werd een kop thee aangebo
den.
Aan het slot van de avond bracht de
heer W. H. Lap hartelijk dank aan de
spreker, die op zoo'n bevattelijke wijze
een betere kijk gaf op Joden en hun leer.
Dat moet leiden tot begrijpen en waardee-
rendie kant moeten we heen. Een avond
dus, geheel in de lijn, door de commissie,
voor deze avonden ingesteld, bedoeld.
DEN HOORN
HOE LAAT HET IS?
Gisteren is een aanvang gemaakt met
het plaatsen van het nieuwe uurwerk ia
de toren van de Ned. Herv. Kerk alhier.
Men hoopt Zaterdag met deze werkzaam
heden gereed te zijn. Dat de bewoners
van ons dorp deze vernieuwing zeer waar-
deeren zullen, spreekt vanzelf. Lange tijd'
heeft men vergeefs naar de oude wijzer
plaat gekeken, om te weten „hoe laat het
was". Aan ons mooie oude kerkje mag
toch een goed uurwerk niet ontbreken.
